Tι θα συμβεί με εκείνες που ανήκουν σε πολυεθνικές ή τράπεζες;
Τις κεφαλαιακές αντοχές των ασφαλιστικών εταιριών και των μετόχων τους θα δοκιμάσει το βαθύ κούρεμα των ελληνικών ομολόγων. Εκτιμάται ότι ο κλάδος θα υποστεί απώλειες που θα ξεπεράσουν τα δύο δισεκατομμύρια ευρώ ενώ το μεγάλο ερώτημα που απασχολεί την αγορά είναι τι θα συμβεί με τις ασφαλιστικές εταιρίες που ανήκουν σε ξένους πολυεθνικούς ομίλους ή τράπεζες.
Το θέμα της ισότιμης μεταχείρισης μεταξύ ασφαλιστικών εταιριών και τραπεζών θέτει με την επιστολή που απέστειλε προς τον πρωθυπουργό το προεδρείο της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών, διεκδικώντας τη στήριξη της Πολιτείας στο πρόβλημα της αποτίμησης των ελληνικών ομολόγων. Στη επιστολή του ο πρόεδρος του ασφαλιστικού κλάδου κ. Γ. Kότσιαλος απαριθμεί τα σημαντικότερα προβλήματα που εμποδίζουν την ανάπτυξη της ασφαλιστικής αγοράς, ζητώντας την εφαρμογή ίσων κανόνων ανταγωνισμού και ενιαίας εποπτείας του ασφαλιστικού και τραπεζικού κλάδου. «Η χώρα μας σήμερα πλέει σε «αχαρτογράφητα» νερά αντιμετωπίζοντας τη σοβαρότερη οικονομική κρίση των τελευταίων δεκαετιών», σημειώνει η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος στην επιστολή που απέστειλε προς τον πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου.
«Η πρωτοφανής κρίση έχει ήδη προκαλέσει σημαντική ύφεση στην εγχώρια ασφαλιστική αγορά, όπως και σε όλη την οικονομία. Όμως, τα πλήγματα της συγκυρίας στην ασφαλιστική αγορά επιτείνονται δραστικά από πρόσθετες άστοχες παρεμβάσεις της δημόσιας διοίκησης, με αναμενόμενο αποτέλεσμα την συρρίκνωση και περιθωριοποίηση των ασφαλιστικών επιχειρήσεων που λειτουργούν στη χώρα».
Όπως διαμορφώνονται τα πράγματα, οι τραπεζικές ασφαλιστικές εταιρίες θα έχουν την ίδια μοίρα με τις μητρικές τράπεζες. Αν, δηλαδή, ο λογαριασμός από το haircut του χρέους και την BlackRock είναι μεγάλος και δεν βρεθούν ιδιώτες που να καλύψουν την αύξηση, θα παρέμβει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και θα καλύψει την αναγκαία αύξηση που θα έχουν δρομολογήσει.
H ζημιά στις μητρικές
Για τις θυγατρικές των πολυεθνικών ομίλων η ευθύνη βαρύνει τις μητρικές. Το πρόβλημα είναι οι ασφαλιστικές εταιρίες που δεν έχουν σχέση ούτε με πολυεθνικές ούτε με τράπεζες και διαθέτουν ελληνικά κρατικά ομόλογα περίπου 4 δισ. Γι’ αυτές τις εταιρίες το μέλλον διαγράφεται δυσοίωνο: ή θα εξαγοραστούν από κρατικές ασφαλιστικές εταιρίες ή θα υπάρξει η υπαγωγή του Χαρτοφυλακίου Ζωής στο εγγυητικό ή οι εταιρίες θα εισαχθούν σε καθεστώς εκκαθάρισης. Την ίδια στιγμή μέχρι τα μέσα του 2013 έχουν προθεσμία οι εγχώριες ασφαλιστικές εταιρίες να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις της οδηγίας Solnevcy II σύμφωνα με την «Tρόικα».
Όπως αναφέρεται στο σχέδιο της έκθεσης της που δόθηκε στη δημοσιότητα οι ασφαλιστικές εταιρίες που δεν θα πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις της οδηγίας Solvency II θα πρέπει να καταθέσουν στην Τράπεζα της Ελλάδος ένα νέο επιχειρησιακό σχέδιο που θα περιλαμβάνει όλες τις δράσεις που θα πρέπει να αναληφθούν μέχρι τα μέσα του 2013.
Αναλυτικότερα η έκθεση της Tρόικα αναφέρει για την ασφαλιστική αγορά τα εξής: Η εποπτεία του ασφαλιστικού τομέα έχει ενταθεί. Στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2011 η Τράπεζα της Ελλάδος διεξάγει και εφαρμόζει νέες διαδικασίες επόπτευσης των επιχειρήσεων.
Στο μεταξύ, οι ασφαλιστικές εταιρίες εμφανίζουν συρρίκνωση των χαρτοφυλακίων τους εφαρμόζοντας αυστηρότερους κανόνες αναδοχής και αυξάνουν τα κέρδη τους. Η Τράπεζα της Ελλάδος απαιτεί από τις ασφαλιστικές εταιρίες που δεν πέρασαν τα stress tests της EIOPA να επιταχύνουν τα σχέδια αναδιάρθρωσης τους. Επιπροσθέτως, οι ασφαλιστικές εταιρίες που δεν θα πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις της οδηγίας Solvency II θα πρέπει να καταθέσουν στην Τράπεζα της Ελλάδος ένα νέο επιχειρησιακό σχέδιο που θα περιλαμβάνει όλες τις δράσεις που θα πρέπει να αναληφθούν μέχρι τα μέσα του 2013.
Όπως αναφέρεται στην επιστολή, η Ελληνική ασφαλιστική αγορά είναι, ακόμα, μια αγορά μικρή σε σύγκριση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα, αλλά έχει πλέον ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης, λόγω της υποχώρησης του κοινωνικού κράτους. Μια αγορά που βρίσκεται στο πλευρό των πολιτών και των επιχειρηματιών καταβάλλοντας κάθε χρόνο αποζημιώσεις που ξεπερνούν τα 3,4 δισ. ευρώ. Οι επενδύσεις της ανέρχονται σε 11,3 δισ. ευρώ ενώ απασχολεί περίπου 8.000 εργαζόμενους και 20.000 ασφαλιστικούς συμβούλους.
H παραγωγή ασφαλίστρων
Η παραγωγή ασφαλίστρων ανέρχεται σε 5,3 δισ. ευρώ ή 2,3% του ΑΕΠ, την ίδια στιγμή που στην Ευρωπαϊκή Ένωση ο μέσος όρος ανέρχεται σε 8,5% του ΑΕΠ και σε χώρες παρεμφερείς σε ανάπτυξη όπως η Πορτογαλία και η Ιρλανδία σε 8,6% και 7,8% αντίστοιχα.
Στο νέο περιβάλλον ανάπτυξης, η ελληνική ασφαλιστική αγορά θα προσεγγίσει τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, με αποτέλεσμα την δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας για υπαλλήλους και ασφαλιστικούς συμβούλους, ενώ οι επενδύσεις θα ξεπεράσουν τα 110 δισ. ευρώ. Σήμερα η ασφαλιστική δραστηριότητα αποτελεί έναν από τους λίγους τομείς με έντονα αναπτυξιακή δυνατότητα και προοπτική ακόμη και σ’ αυτή τη δύσκολη περίοδο, υπό την αυτονόητη βέβαια προϋπόθεση να μην αποτελεί τροχοπέδη η δημόσια διοίκηση.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει κάθε λόγο, αλλά και συμφέρον να δίδει κίνητρα και ώθηση στην ασφαλιστική δραστηριότητα για περαιτέρω ανάπτυξη, που πέραν των ωφελειών για τους πολίτες θα φέρει διεύρυνση των επενδύσεων, διατήρηση, αλλά και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, εξασφαλίζοντας μ’ αυτό τον τρόπο την τόνωση της εθνικής οικονομίας. Παρόλα αυτά το περιβάλλον στο οποίο καλούνται σήμερα να λειτουργήσουν οι ασφαλιστικές εταιρίες χαρακτηρίζεται από κλίμα εχθρικό, αντιαναπτυξιακό, γραφειοκρατικό έως και αντίθετο προς την ισχύουσα εθνική και κοινοτική ασφα-λιστική νομοθεσία.
Zημιά 1 δισ. τον μήνα
Το ελληνικό χρέος που κατέχουν τα ασφαλιστικά ταμεία φτάνει στα 23,5 δισ. ευρώ. Tο «κούρεμα» 50% θα σημάνει συνολική απώλεια 12 δισ. ευρώ ή πιο απλά 1 δισ. ευρώ κάθε χρόνο έως το 2022. Στα 32 δισ. ευρώ που χρειάζονται για να πληρώνουν κάθε χρόνο συντάξεις, θα λείπει κάθε χρόνο 1 και πλέον δισ. ευρώ που η κυβέρνηση μελετά από τώρα να το αναζητήσει είτε με νέες εισφορές είτε… κόβοντας συντάξεις.
Ωστόσο ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος εμφανίζεται καθησυχαστικός και υποστηρίζει ότι η κυβέρνηση έχει σχεδιάσει και είναι αποφασισμένη να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα κοινωνικής και ασφαλιστικής πολιτικής. «Άρα, με τον τρόπο αυτόν, δίνεται πλήρης απάντηση στη γνήσια ανησυχία των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων» υπογραμμίζει.
Τα ταμεία που θα υποστούν τις μεγαλύτερες απώλειες, βάσει των στοιχείων που διαθέτουν τα αρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας και αφορούν στα ομόλογα που διαχειρίζονται οι ίδιοι οι φορείς, αφού για αυτά που διαχειρίζεται η ΤτΕ δεν υπάρχουν δημοσιοποιημένα αναλυτικά στοιχεία, είναι το ΙΚΑ, με 2,07 δισ. ευρώ τοποθετημένα σε 74 ομόλογα, ο ΟΓΑ με επενδύσεις ύψους 1,12 δισ. ευρώ σε 6 ομόλογα, το ΤΕΑΔΥ, με 1,23 δισ. ευρώ τοποθετημένα σε 27 ομόλογα, καθώς και το ΤΕΑΙΤ με 735,8 εκατ. ευρώ σε 38 ομόλογα.
Σημαντικό χαρτοφυλάκιο ομολόγων διαθέτει επίσης, το ΕΤΕΑΜ (377,5 εκατ. ευρώ) το ταμείο ασθένειας ΗΣΑΠ (374,4 εκατ. ευρώ), το Ταμείο Νομικών (353,3 εκατ. ευρώ), το ΤΣΑΥ (293,2 εκατ. ευρώ) και το ΤΕΑΠΟΚΑ (227 εκατ. ευρώ).
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ