Για δεκαετίες στο εργαστήριο του Αντώνη Δήσιου αντηχούσαν οι ραπτομηχανές που έραβαν γούνινα παλτό για τους πλούσιους Ρώσους αγοραστές. Αλλά τον Μάρτιο, οι κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Ρωσίας εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία έκλεισαν την επιχείρηση εν μια νυκτί. Έτσι ξεκινά το οδοιπορικό του στην Καστοριά το Reuters, αναζητώντας τα ίχνη ενός κλάδου της ελληνικής οικονομίας που πνέει τα λοίσθια.
Εκατοντάδες επιχειρήσεις γούνας στην παραλίμνια ελληνική πόλη απαγορεύτηκε να εξάγουν στη Ρωσία, την κύρια αγορά για την ελληνική βιομηχανία γούνας. Χωρίς εγχώρια αγορά, ο Δήσιος έστειλε τους 23 εργάτες του στο σπίτι και οι αποθήκες του γέμισαν εκατοντάδες απούλητα ενδύματα.
«Αυτή η πόλη περνάει τα χειρότερά της», λέει από το σιωπηλό εργαστήρι του. «Είμαστε σε απόγνωση».
Δείχνοντας ένα παλτό που, όπως είπε, κόστισε 30.000 ευρώ για να φτιαχτεί, χρησιμοποιώντας μια από τις πιο ακριβές γούνες στον κόσμο, τη ρωσική σαμπούλα, ζητά από την ΕΕ να εξαιρέσει τον κλάδο από τις κυρώσεις.
«Πρέπει να μας αφήσουν ελεύθερους. Αλλιώς, ας έρθουν να τις πάρουν και να τις πουλήσουν οι ίδιοι», λέει.
Η Καστοριά είναι το κέντρο μιας υπεραιωνόβιας βιομηχανίας στην Ελλάδα, το τελευταίο εναπομείναν κέντρο παραγωγής γούνας στην Ευρώπη, ενώ η Ελλάδα είναι και μια από τις λίγες χώρες της ΕΕ όπου εξακολουθεί να επιτρέπεται η εκτροφή γουνοφόρων ζώων, παρά τις πιέσεις από φιλοζωικές οργανώσεις σε εσωτερικό και εξωτερικό.
Με την κατάρρευση της τεράστιας βιομηχανίας γούνας στη Δανία μετά τη μαζική σφαγή βιζόν λόγω κορωνοϊού, οργανώσεις για τα δικαιώματα των ζώων ελπίζουν ότι η αποκοπή από τη ρωσική αγορά θα μπορούσε να σημάνει το τέλος της ευρωπαϊκής αγοράς γούνας, η οποία έχει ήδη συρρικνωθεί δραστικά ως απάντηση στις εκστρατείες για την καλή διαβίωση των ζώων.
Και καθώς όλο και περισσότεροι μεγάλοι οίκοι μόδας, όπως οι Gucci και Prada, δεσμεύονται να μη χρησιμοποιούν αληθινή γούνα στο μέλλον, ακτιβιστές λένε ότι οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας θα μπορούσαν να επιταχύνουν την παρακμή μιας βιομηχανίας που χαρακτηρίζουν «ηθικά χρεοκοπημένη».
«Οι Ρώσοι ήταν παραδοσιακά μεγάλοι αγοραστές. Ο πόλεμος προφανώς το σταμάτησε αυτό, και είναι εξαιρετικό», δήλωσε ο Mark Glover, εκπρόσωπος τηςFur Free Alliance, συνασπισμού περισσότερων από 50 ομάδων προστασίας ζώων σε όλο τον κόσμο.
Κλάδος που πνέει τα λοίσθια
Το πλήγμα στο ελληνικό εμπόριο γούνας απηχεί απώλειες και σε άλλους τομείς, όπως η γεωργία, από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος. Αλλά πουθενά δεν είναι τόσο έντονο το πρόβλημα όσο στην Καστοριά, η οποία επέζησε της καταστροφικής δεκαετούς οικονομικής κρίσης στη χώρα χάρη στις εξαγωγές γούνας, συνεχίζει το Reuters.
Ένας πολυσύχναστος κεντρικός δρόμος της πόλης ονομάζεται Λεωφόρος Γουναράδων, ενώ τα γύρω σοκάκια είναι γεμάτα μπουτίκ γούνας που έχουν κλείσει πλέον, με ταμπέλες στα ρωσικά και στα ελληνικά.
Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 το επιχειρηματικό μοντέλο της περιοχής είχε επικεντρωθεί σε πλούσιους Ρώσους αγοραστές. Η Ελληνική Ομοσπονδία Γούνας, με έδρα στην Καστοριά, υποστηρίζει ότι οι προσπάθειες διείσδυσης σε νέες αγορές – όπως η Νότια Κορέα – προϋποθέτουν μια δύσκολη μάχη.