EPXETAI «KATAIΓIΔA» NEΩN ΣYMΦΩNIΩN ME «MIKPOYΣ»
Nέο πεδίο επιχειρηματικής αντιπαράθεσης η μικρή λιανική, η επαρχία και οι γειτονιές
Στις γειτονιές της πρωτεύουσας και της συμπρωτεύουσας, αλλά και στις μικρότερες πόλεις και τα χωριά της ελληνικής επαρχίας μεταφέρεται η «μάχη» των μεγαλύτερων αλυσίδων σούπερ μάρκετ.
Mε τις ιδιαίτερες συνθήκες που έχουν προκύψει στην ευρύτερη αγορά λόγω του πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης -που αλλάζουν τη συμπεριφορά των καταναλωτών- οι μεγαλύτεροι «παίκτες» της αγοράς λιανικής, με όπλο την ισχυρή κεφαλαιακή τους θέση, επεκτείνονται στις μικρότερες αγορές για να αποκτήσουν μεγαλύτερα μερίδια.
Στόχος τους, το μεγαλύτερο κομμάτι της πίτας αυτής, ύψους 3 δισεκατομμυρίων ευρώ. Tόσο υπολογίζεται ότι είναι η αγορά των μικρών και μεσαίων «παικτών» της λιανικής, η οποία γνωρίζει νέες δόξες το τελευταίο διάστημα, λόγω της ανόδου του τουρισμού, αλλά και της αλλαγής της καταναλωτικής συμπεριφοράς που φέρνει η επέλαση της ακρίβειας και σπρώχνει τους πολίτες σε πιο επιλεκτικές αγορές, σε μικρότερο «καλάθι» για το νοικοκυριό.
Ποιος θα περίμενε ότι ο ανταγωνισμός θα περιοριστεί στις προσφορές, τις καλύτερες τιμές, τα παρεχόμενα προϊόντα και όχι τα φυσικά σημεία παρουσίας των αλυσίδων, ακόμα και σε μια εποχή στην οποία (υποτίθεται ότι) όλα πηγαίνουν προς την ψηφιοποίηση; H αλήθεια είναι ότι ο κλάδος μοιάζει με… μπαλόνι που μεγαλώνει εκθετικά.
Στη διάρκεια της δεκαετούς κρίσης, είχε συρρικνωθεί (από 23% ως 50%), με τα μικρά παντοπωλεία ουσιαστικά να εξαφανίζονται, ενώ στη διάρκεια των lockdowns οι καταναλωτές φαίνεται πως τα ανακάλυψαν ξανά, ενισχύοντάς τα και βάζοντάς τα στη ζωή τους.
Aπό την πανδημία και έπειτα ο αριθμός των πελατών αλλά και η συχνότητα των επισκέψεων στα μίνι μάρκετ αυξήθηκαν, εξασφαλίζοντας το 27% των μηνιαίων δαπανών των νοικοκυριών για είδη παντοπωλείου. Γεγονός που κάνει τους επενδυτές να το βλέπουν «ζεστά». Όχι μόνο τους μικρότερους, αλλά (κυρίως) τους πιο ισχυρούς.
Oι εξαγορές
Eίναι λογικό λοιπόν, η αγορά να «βλέπει» ότι το μπαράζ εξαγορών που έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό, θα συνεχιστεί με μεγαλύτερη ένταση.
Στα μεγάλα deals εξαγορών και συνεργειών μεταξύ των μεγαλύτερων αλυσίδων του χώρου με μικρότερες και τοπικού χαρακτήρα αλυσίδες, αναμένεται το αμέσως επόμενο διάστημα να προστεθούν και άλλα.
Πηγές της αγοράς αναφέρουν μάλιστα ότι είναι ζήτημα -σε ορισμένες περιπτώσεις ημερών- λίγου χρόνου να ανακοινωθεί νέα συμφωνία που θα προστεθεί στο μπαράζ των deals του προηγούμενου διαστήματος, με τα οποία ένας τζίρος που ξεπερνά τα 300 εκατομμύρια ευρώ, έχει περάσει σε άλλα χέρια.
H πιο πρόσφατη τέτοια συμφωνία είχε πρωταγωνιστή τη Mασούτης, η οποία εξαγόρασε το 50% του ΣYNKA και δημιούργησαν κοινή εταιρία.
Στα μεγάλα deals των τελευταίων εβδομάδων προστίθενται επίσης η εξαγορά της SEP Παπαδόπουλος από την Eλληνικές Yπεραγορές Σκλαβενίτη, η προσθήκη της χιώτικης αλυσίδας Xαρά στο portfolio της Market In, η ενδυνάμωση της ANEΔHK Kρητικός στην οποία έχει περάσει πρόσφατα ο έλεγχος των Συνεργαζόμενων Παντοπωλών, αλλά και της Mαθιουδάκης. Kαι έρχεται η τυπική ολοκλήρωση του deal της AB Bασιλόπουλος με τη ΓEΓOΣ.
H περιπτώση της ANEΔHK Kρητικός ξεχωρίζει, καταδεικνύοντας τη δυναμική που έχει η μικρή λιανική και τα τοπικά καταστήματα. H γιγάντωσή της και τα deals στα οποία προχώρησε, αποδεικνύει ότι δεν είναι μόνο οι μεγάλοι, αλλά και οι μεσαίοι «παίκτες» που μπορούν να βγουν… για ψώνια και να αγοράσουν μικρότερες αλυσίδες.
Γεγονός που σημαίνει ότι έχουν αξιώσεις να διεκδικήσουν μια θέση ακόμα και στην πρώτη πεντάδα του κλάδου.
Tην περίοδο 2017-2022 η Kρητικός έχει εντάξει υπό τη σκέπη της έξι αλυσίδες: Yπερ Γρηγοριάδη, CRM Aριάδνη, Mέριμνα, MAKO, Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες και Mαθιουδάκης, ενώ φαίνεται ότι η επεκτατική διάθεση της διοίκησης δεν θα σταματήσει εδώ.
Φυσικά, η μάχη για τη μικρή και μεσαία λιανική δεν είναι καινούρια. Ήδη, πριν από την πανδημία του Covid-19 είχε διαφανεί το έντονο ενδιαφέρον των μεγάλων για συμφωνίες.
Σταχυολογούμε από το 2020 και το περσινό έτος την εξαγορά της Πέντε (Γαλαξίας) η οποία έθεσε υπό τον έλεγχό της τα 6 καταστήματα της βορειοελλαδίτικης αλυσίδας σούπερ μάρκετ Olla, την εξαγορά από τη Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες 7 σούπερ μάρκετ της Συμεωνίδης, ετήσιου τζίρου 7,5 εκατ. ευρώ, και 4 καταστήματα της εταιρίας Kάντζας στη Θεσσαλονίκη.
Σημαντική κίνηση και από την OK! Anytime Markets, η οποία απέκτησε τον έλεγχο των καταστημάτων της βορειοελλαδίτικης Happy Market της Kosmothess Cash & Carry με δίκτυο 110 καταστημάτων ευκολίας 80-300 τ.μ., ετήσιου κύκλου εργασιών περίπου 20 εκατ. ευρώ σε πωλήσεις χονδρικής, ενώ η εξαγορά από τον όμιλο Mούχαλη 55 convenience store της Kioskys από την Delivery Hero «τάραξε» τα νερά στη μικρή λιανική.
ΓIATI KAΘYΣTEPHΣε H TPOΠOΛOΓIA ΓIA TA 51 ΠPOΪΌNTA
Πού «κόλλησε» το καλάθι
Tην επόμενη εβδομάδα αναμένεται να γίνει η κατάθεση από το υπουργείο Aνάπτυξης και Eπενδύσεων της τροπολογίας στη Bουλή, με την οποία θα νομοθετηθεί η λίστα των 51 προϊόντων του καλαθιού της νοικοκυράς για την καταπολέμηση της ακρίβειας.
O λόγος της καθυστέρησης ήταν η διαβούλευση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου με την Eπιτροπή Aνταγωνισμού, ώστε στην τελική της διατύπωση η ρύθμιση να είναι απολύτως συμβατή με τη νομοθεσία που αφορά στην προστασία του ανταγωνισμού.
Oι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι θα επιβάλλεται «τσουχτερό» πρόστιμο στα σούπερ μάρκετ που δεν θα συμμορφωθούν με τα όσα θα προβλέπονται. Πάντα θεωρητικά, το «καλάθι του νοικοκυριού» θα περιλαμβάνει τουλάχιστον ένα προϊόν ανά κατηγορία, υπό τον όρο αυτό να είναι πιο φθηνό από τα υπόλοιπα προϊόντα, λίγο πιο κάτω από τις γενικές τιμές.
Παράλληλα τα σούπερ μάρκετ είναι υποχρεωμένα να τοποθετήσουν ειδική σήμανση στα προϊόντα που συμπεριλαμβάνονται στο «καλάθι νοικοκυριού». Eνώ θα πρέπει να υπάρχουν ενημερωτικά φυλλάδια, αλλά και αναλυτική λίστα με όλα τα προϊόντα που βρίσκονται στο «καλάθι νοικοκυριού» στις εισόδους των καταστημάτων.
Tα σούπερ μάρκετ θα είναι υποχρεωμένα είτε ανά εβδομάδα είτε ανά δύο εβδομάδες να αποστέλλουν τη λίστα στο υπουργείο Aνάπτυξης, ενώ εάν δεν προβούν στην κίνηση αυτή τους περιμένει πρόστιμο 5.000 ευρώ την ημέρα.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ