Επτά ισχυροί του λιανεμπορίου επενδύουν έξω για να αντισταθμίσουν απώλειες 20%
Οι πληγές που έχει ανοίξει στο λιανεμπόριο η οικονομική κρίση δε λένε να επουλωθούν και οι ισχυροί του λιανεμπορίου έχουν επιδοθεί σε ασκήσεις ετοιμότητας. Οι περισσότεροι για να περικόψουν λειτουργικά κόστη και να ενισχύσουν την ρευστότητά τους προχωρούν σε αναδιάρθρωση των δικτύων τους και σε αναζήτηση κεφαλαίων είτε μέσω των τραπεζών ή μέσω στρατηγικών επενδυτών.
Υπάρχουν όμως κι εκείνες οι εισηγμένες που με «όπλο» τους την ισχυρή τους κεφαλαιακή επάρκεια στην προσπάθειά τους να εξισορροπήσουν τις όποιες απώλειες στην εγχώρια αγορά στρέφουν το… βλέμμα τους στο εξωτερικό. Κοινό σημείο όλων ωστόσο είναι ότι κρατούν «μικρό καλάθι» και για το 2012, αφού τα «σημάδια» που άφησε πίσω του το 2011 δείχνουν πως η πτώση στο λιανεμπόριο θα συνεχιστεί στο ίδιο «τέμπο» με τις προηγούμενες κακές χρονιές και μάλιστα τον η καθίζηση, σύμφωνα με τελευταίες έρευνες ξεπέρασε το 20%.
Ο κλάδος της ένδυσης- υπόδησης χτύπησε… κόκκινο με τις πωλήσεις να υποχωρούν κατά 40%, ενώ εκείνος των επίπλων και των ηλεκτρικών- ηλεκτρονικών ειδών υποχώρησε κατά 30%. Ο τομέας φαρμάκων και καλλυντικών παρουσίασε αρνητική μεταβολή κατά 20%, ενώ μείωση 16% καταγράφηκε στα καύσιμα και λιπαντικά και στα βιβλία- χαρτικά.
Την ώρα που το οικονομικό πρόβλημα της Ελλάδας βρίσκεται στο ζενίθ και η ψυχολογία των καταναλωτών στο ναδίρ, οι πιο εξωστρεφείς εταιρίες ποντάρουν στην επέκταση και τις «επιθετικές» κινήσεις που θα τους προσδώσουν μεγαλύτερα έσοδα και κέρδη, αλλά και διεθνές κύρος σε μια περίοδο που και οι ξένοι οικονομικοί και επιχειρηματικοί παράγοντες αντιμετωπίζουν με επιφυλακτικότητα ακόμη και εκείνες τις εταιρίες που έχουν αποδείξει ότι αντέχουν παρά την δυσμενή οικονομική συγκυρία.
Ανάμεσα σε αυτές και όμιλοι όπως του Βασίλη Φουρλή, του Απόστολου Βακάκη, του Δημήτρη Βαράγκη, του Πάνου Μαρινόπουλου, του Νίκου Βερόπουλου, του Γιώργου Κορρέ, του Δημήτρη Κουτσολιούτσου κ.α.
JUMBO: «Επεκτατική» πολιτική ακολουθεί ο Απόστολος Βακάκης. Μπορεί εντός των συνόρων να επεκτείνει το δίκτυό του με δύο ακόμη υπερκαταστήματα και εκτιμά πως με την υπάρχουσα ανάπτυξη, το μερίδιο αγοράς που θα ελέγξει, θα ανέλθει στο 40%, το οποίο και αποτελεί την «οροφή» στην αγορά παιχνιδιών, αλλά το επενδυτικό του βάρος πέφτει στο εξωτερικό. Πιο συγκεκριμένα στην Βουλγαρία, όπου ήδη διαθέτει παρουσία και σκοπεύει να δημιουργήσει τρία νέα σημεία πώλησης, με το πρώτο να ανοίγει τις πύλες του στην πόλη Russell μέσα στους επόμενους πέντε μήνες αλλά και στην Κύπρο, όπου θα προσθέσει ένα κατάστημα. Σε μεσοπρόθεσμη βάση ο πρόεδρος της Jumbo δεν αποκλείει και τη διείσδυσή του στη Ρουμανία, όπου οι οικονομικές προοπτικές ανάπτυξης είναι ευοίωνες, ενώ το επόμενο μεγάλο του βήμα θα αποτελέσει η είσοδος στην Τουρκία. Βασιζόμενος στο ισχυρό ταμείο και την υψηλή ρευστότητα της εταιρίας εκτιμά πως «ταβάνι» για την ανάπτυξη στην Ελλάδα η διοίκηση της Jumbo έχει τα 50 καταστήματα.
FOURLIS: Ανήκει στην κατηγορία των κερδοφόρων επιχειρήσεων παρά την οικονομική κρίση στην Ελλάδα, με «ναυαρχίδα» του τα ΙΚΕΑ. Το γεγονός πως ο πρόεδρος του ομίλου Βασίλης Φουρλής θα ρίξει το επενδυτικό βάρος στο εξωτερικό φάνηκε και από το ότι η συμφωνία franchising που υπέγραψε με την αλυσίδα ένδυσης “New Look” δεν περιλαμβάνει την Ελλάδα, η οποία και δεν τέθηκε καν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ως αγορά- στόχος. Απαλλαγμένος ο όμιλος από τα 40 εκατ. ευρώ εκ του συνολικού δανεισμού του 2010 (που αφορούσαν σε κεφάλαια κίνησης για τη Samsung) εστιάζει σε πιο αποδοτικές επενδύσεις. Πιο συγκεκριμένα, πρόσφατα εγκαινίασε το πρώτο κατάστημα ΙΚΕΑ στην βουλγαρική αγορά και συγκεκριμένα στη Σόφια, ενώ επενδύει 40 εκατ. ευρώ αποκτώντας μερίδιο 50% στο εμπορικό κέντρο «Sofia Ring» το οποίο δημιουργεί από κοινού με την εταιρία «Danaos» του Γιάννη Κούστα. Προτεραιότητα δίνει επίσης, στην προώθηση της δραστηριότητας με 20 σημεία πώλησης Intersport στην αγορά της Τουρκίας, στη δημιουργία 4-5 νέων σημείων πώλησης της αλυσίδας αθλητικών ειδών στο εξωτερικό, καθώς και των 5 πρώτων σημείων της αλυσίδας ένδυσης «New Look». Επίσης, για το 2012 προϋπολογίζει μικρότερου βεληνεκούς επενδύσεις, καθώς στον σχεδιασμό δεν υπάρχει η δημιουργία νέου ΙΚΕΑ- όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια- που απορροφά κατά μέσο όρο 50-60 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του κ. Φουρλή αυτό το έτος το 25% του EBITDA θα προέρχεται από τις αγορές του εξωτερικού και κυρίως από Κύπρο, Ρουμανία, Βουλγαρία και Τουρκία.
Folli- Follie: Ο όμιλος του Δημήτρη Κουτσολιούτσου στηρίζει το 80% του τζίρου του στο εξωτερικό γι’ αυτό και το επενδυτικό του πλάνο στηρίζεται κυρίως σε ξένες αγορές με σημαντικότερη εκείνη της Κίνας. Μετά δε την πρόσφατη συνεργασία με τον κινεζικό κολοσσό της Fosun, η διοίκηση εκτιμά ότι θα αξιοποιήσει συνέργειες για ταχύτερη και οικονομικότερη ανάπτυξη στην τοπική αγορά. Έμφαση δίνει και στην αμερικανική αγορά, με το άνοιγμα νέων σημείων πώλησης, όπως έγινε πρόσφατα με το άνοιγμα ενός ακόμη καταστήματος στην πόλη Soho της Νέας Υόρκης. Οι επενδύσεις της Folli- Follie για το 2011 εκτιμώνται στα 25 εκατ. ευρώ, ενώ η διοίκηση στοχεύει και στη μείωση των λειτουργικών εξόδων μέσω της επαναδιαπραγμάτευσης των ενοικίων.
ΚΟΡΡΕΣ: Μπορεί ο όμιλος του Γιώργου Κορρέ να είχε μείωση κερδών στα 1 εκατ. ευρώ το εννεάμηνο του 2011 έναντι 2 εκατ. ευρώ έναν χρόνο νωρίτερα, όμως, με την είσοδο στρατηγικού επενδυτή, της Αλεξίας Δαυίδ στο μετοχικό του κεφάλαιο ενισχύει τα κεφάλαια κίνησης για ακόμη δυναμικότερη ανάπτυξη στο εξωτερικό. Από τις αρχές του προηγούμενου Ιουνίου ξεκίνησε η απευθείας εκπροσώπηση των προϊόντων της εταιρίας από την Johnson&Johnson στις ΗΠΑ, ενώ αναζητά νέα σημεία ημι- επιλεκτικής διανομής στα φαρμακεία για μεγαλύτερη διείσδυση στις αγορές της Γερμανίας και της Ισπανίας με στόχο να «αλώσει» και τη Δυτική Ευρώπη.
ΟΜΙΛΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗ: Επεκτάσεις στη ΝΑ Ευρώπη μέσω εξαγορών πραγματοποιεί και ο όμιλος Σαράντη, ο οποίος μετά την εξαγορά της ουγγρικής Domet, σχεδιάζει ανάλογη εξαγορά σήματος ειδών οικιακής χρήσης στη Σερβία. Η διοίκηση εξακολουθεί να ποντάρει για την μελλοντική του ανάπτυξη στις αγορές της ΝΑ Ευρώπης, από όπου εκτιμά πως την προσεχή τριετία θα προέρχεται το 80% των πωλήσεών του έναντι 65% που είναι σήμερα. Η Σαράντης προϋπολογίζει επίσης 2 εκατ. ευρώ ανά έτος το προσεχές διάστημα ως ποσό για την συντήρηση του δικτύου της.
ΒΑΡΑΓΚΗΣ: Σειρά έργων με το… κλειδί στο χέρι στη Μέση Ανατολή και στην Ευρώπη διεκδικεί να αναλάβει η εταιρία επίπλων. Μετά τα projects που ανέλαβε πρόσφατα στο Ομάν, αξίας 1,6 εκατ. ευρώ για τον εξοπλισμό ξενοδοχείου και ένα ακόμη για τον εξοπλισμό ενός mega yacht ύψους 2,38 εκατ. διεκδικεί σημαντικές συμβάσεις στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα μέσω της θυγατρικής που ίδρυσε φέτος. Όπως υποστηρίζει ο πρόεδρος και CEO, Δημήτρης Βαράγκης «δουλειές στο εξωτερικό υπάρχουν και η εταιρία του έχει επιλεγεί σε αρκετές στη short list». Όπλο της είναι οι προσφορές που μοιράζει.
ΔΡΟΜΕΑΣ: Στο εξωτερικό επενδύει και η εταιρία «Παπαπαναγιώτου ΑΒΕΕΑ- Δρομέας», διαβλέποντας πως η αγοραστική κίνηση στην εσωτερική αγορά έχει φθίσει σε επίπεδα μείωσης 60%- 65% των πωλήσεων του 2008. Ο όμιλος ανέλαβε έργο για λογαριασμό του CERN τον περασμένο Μάρτιο, ενώ συνεχίζεται η συνεργασία του με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με αποτέλεσμα οι πωλήσεις στο εξωτερικό να αυξηθούν 3% στο εξάμηνο του 2011, όταν ο κύκλος εργασιών στο εσωτερικό για το ίδιο διάστημα υποχώρησε 32%.
«Kύμα» περικοπών για να μειώσουν τα έξοδα
Στον αντίποδα εκείνων των εισηγμένων που έχουν τη δυνατότητα για νέες επενδύσεις στο εξωτερικό βρίσκονται εκείνες που αναζητούν «γραμμή άμυνας» στην αναδιάρθρωση του δικτύου τους, στις περικοπές του κόστους λειτουργίας και της αιμοδότησης της ρευστότητας. Tο μεγαλύτερο πλήγμα έχουν δετεί οι κλάδοι ένδυσης και ηλεκτρονικών.
Με στόχο την χρηματοδότηση των κεφαλαίων της, ο Γιάννης Στρούτσης της Ηλεκτρονικής Αθηνών έχει επιδοθεί σε ασκήσεις… επιβίωσης. Η εταιρία έχει ήδη πετύχει αναχρηματοδότηση του υφιστάμενου δανεισμού της με τρεις πιστώτριες τράπεζες, μια συμφωνία που τονώνει τα ταμεία της με κεφάλαια 20 εκατ. ευρώ. Την ίδια ώρα ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος έχει ήδη ξεκινήσει την αναδιάρθρωση του δικτύου πωλήσεων με κλείσιμο ζημιογόνων καταστημάτων ή μετακίνησή τους σε μεγαλύτερα σημεία. Ήδη κατά την προηγούμενη χρήση διάκοψε την λειτουργία έξι.
Ακόμη και ο δεύτερος ισχυρός του κλάδου ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών, η γερμανική αλυσίδα Media Markt- Saturn, προχώρησε στο κλείσιμο όλων των καταστημάτων της Saturn και μόλις τρία εξ αυτών μετέτρεψε σε Media Markt, αριθμώντας πλέον δέκα σημεία πώλησης. Η κρίση στην ελληνική αγορά δεν την άφησε ανεπηρέαστη. Στην πιο κρίσιμη καμπή της βρίσκεται η αλυσίδα Εικόνα- Ήχος, η οποία μετά από το κλείσιμο πολλών σημείων πώλησης αριθμεί μόλις πέντε καταστήματα στο δίκτυό της. Μετά και την πρόθεση της μεγαλομετόχου Expert Hellas να αποχωρήσει από το μετοχικό της κεφάλαιο πολλοί είναι εκείνοι που προεξοφλούν και το επιχειρηματικό της τέλος.
Υπό το βάρος των οικονομικών της προβλημάτων η «Ραδιοκορασίδης» βρίσκεται σε φάση αναδιάρθρωσης από τη μέρα που ο Γιάννης Ευαγγελάτος βρίσκεται στο τιμόνι της. Εκτός από το δίκτυό της έχουν περικοπεί και αρκετές θέσεις εργασίας στα πλαίσια του ψαλιδίσματος του λειτουργικού κόστους της αλυσίδας.
Δέκα καταστήματα έχει κλείσει από το 2009 η Sprider Stores του Σάκη Χατζηιωάννου, ενώ δεν αποκλείεται να μπει λουκέτο σε ακόμη τρία σημεία πώλησης, τα οποία δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα. Άλλωστε η νέα μείωση του κύκλου εργασιών κατά 19% της εταιρίας και η διεύρυνση των ζημίων στα 12.113 χιλ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2011 από 3.421 χιλ. το 2010 έχουν οδηγήσει τον πρόεδρο της εταιρίας στην προσπάθεια εκλογίκευσης του δικτύου του, κλείνοντας καταστήματα που είναι ζημιογόνα ή που η ζήτησή τους μπορεί να καλυφθεί από άλλα σε κοντινά σημεία. Τα τρία τελευταία σημεία πώλησης που «κατήργησε» ήταν σε Γλυφάδα, Κομοτηνή και Ασπρόπυργο. Επίσης, στην προσπάθειά του να μειώσει το εργασιακό κόστος, οι εργαζόμενοι υπέγραψαν επιχειρησιακές συμβάσεις για μειωμένες συνολικές αποδοχές κατά 17% για τους απασχολούμενους στα καταστήματα της εταιρίας σε όλη τη χώρα και κατά 20% για όσους εργάζονται στα κεντρικά γραφεία του ομίλου.
Σε αναδιάρθρωση του δικτύου και των δραστηριοτήτων του προχωρά και ο Θεόδωρος Βάρδας. Από 45 καταστήματα που μετρούσε πριν από μία διετία, πλέον έχει μείνει το το εργασιακό κόστος, οι εργαζόμενοι υπέγραψαν επιχειρησιακές συμβάσεις για μειωμένες συνολικές αρόσφατο το λουκέτο στη Νέα Ιωνία. Πολλά από τα καταστήματά του που δεν ήταν ιδιόκτητα, τα μετεγκατέστησε σε άλλες περιοχές με φθηνότερα ενοίκια, ενώ σταμάτησε και την δραστηριότητα της βρετανικής αλυσίδας αξεσουάρ «Tie Rack», την οποία εκπροσωπούσε στην ελληνική αγορά.
Αλλαγή «βηματισμού» και για την οικογένεια Λεμονή, η οποία έχει προχωρήσει στο κλείσιμο τουλάχιστον 10 καταστημάτων από τον περασμένο Αύγουστο.
«Ψαλίδι» στα πολυκαταστήματα
Αλώβητα από την κρίση και την κάμψη της καταναλωτικής ζήτησης δεν έχουν βγει ούτε τα πολυκαταστήματα, τα οποία μπορεί να μην αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης, αλλά παλεύουν να περιορίσουν τις δαπάνες τους, είτε επαναδιαπραγματευόμενες οι διοικήσεις τους ακόμη και το ποσό των ενοικίων που δίνουν στους ιδιοκτήτες τους ή ακόμη και κλείνοντας καταστήματα. Ένα φαινόμενο που παρατηρείται όλο και πιο συχνά στο κέντρο της Αθήνας βασικά.
HONDOS CENTER: Στα χνάρια της αλυσίδας καλλυντικών Sephora του ομίλου Μαρινόπουλου, η οποία έκλεισε 14 σημεία πώλησης με στόχο να περιορίσει τις απώλειες λέγεται πως κινείται και η αλυσίδα των αδελφών Χόντου. Μετά το κλείσιμο του καταστήματος στην Σίνα, καθώς η διοίκηση θεωρούσε ανώφελο να λειτουργούν δύο καταστήματα σε πολύ κοντινή απόσταση, η διοίκηση φέρεται να εξετάζει την δυναμική όλων των μαγαζιών της, καθώς θέλει να οχυρωθεί άμεσα. Έτσι, δεν αποκλείεται να προβεί και σε νέα λουκέτα κυρίως στην περιφέρεια που φαίνεται να είναι ασύμφορα. Δίνει αντιθέτως μεγάλη έμφαση στην ενίσχυση της παρουσίας του σε μεγάλα εμπορικά κέντρα, όπως έγινε με την συμφωνία μίσθωσης που έκλεισε με το Smart Park στα Σπάτα. Τάσεις φυγής λένε κάποιοι ότι έχει όμως και από την Ομόνοια εξαιτίας της επιδείνωσης της κατάστασης στο κέντρο της Αθήνας.
NOTOS COM: Εκ περιτροπής εργασία με μείωση μισθών έως και 20% θέλει να εφαρμόσει η οικογένεια Παπαέλληνα στην αλυσίδα Notos Galleries, γεγονός που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από την πλευρά των εργαζομένων, οι οποίοι προχώρησαν μέχρι και σε απεργιακές κινητοποιήσεις.
ATTICA: Τα δικά της προβλήματα φαίνεται πως αντιμετωπίζει και το ιστορικό City Link. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο όμιλος Πειραιώς που διαχειρίζεται το κτίριο ζητά μείωση του ενοικίου κατά 30% από τον ιδιοκτήτη, το Μετοχικό Ταμείο Στρατού. Το αίτημα προέκυψε καθώς οι μισθωτές του ακινήτου, κυρίως τα Αττικά Πολυκαταστήματα, τα οποία μισθώνουν περί τα 25.000 τ. μ. ζητούν επαναδιαπραγμάτευση μισθωμάτων ή ακόμη και μείωση του χώρου που ενοικιάζουν προκειμένου να περιοριστεί το λειτουργικό τους κόστος. Αν και πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα πολυκαταστήματα που ελέγχει ο όμιλος Κουτσολιούτσου, δεν έχει βγει αλώβητο από την κρίση, αφού οι πωλήσεις τους έχουν επηρεαστεί.