Ο ρόλος της Invest in Greece και των Αράβων στην επίσπευση των έργων
Το κλίμα απαισιοδοξίας που προκαλεί στους επενδυτές το αβέβαιο περιβάλλον της ελληνικής οικονομίας, προσπαθεί να ανατρέψει η κυβέρνηση, ανασύροντας από τα συρτάρια επενδυτικές προτάσεις μεγάλων ελληνικών και ξένων ομίλων, των οποίων η συνολική αξία ξεπερνά τα 4 δισ. ευρώ.
Την μερίδα του λέοντος στην απεμπλοκή από τα γραφειοκρατικά γρανάζια, διεκδικούν επενδύσεις στον τουρισμό, ενώ «ξεκλειδώνουν» και έργα στην ενέργεια, το real estate και τη βιομηχανία, πολλά από τα οποία είναι σκαλωμένα εδώ και 10 χρόνια.
Το ξεμπλοκάρισμα των επενδυτικών προτάσεων, έγινε μετά από την πίεση που ασκήθηκε όχι μόνο από τους ομίλους που τις υπέβαλαν, αλλά και από το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται η ελληνική οικονομία. Αυτό ανάγκασε τον πρόεδρο της Invest in Greece, Αριστομένη Συγγρό, να εντείνει τις προσπάθειες, για την αλλαγή του δυσμενούς επενδυτικού περιβάλλοντος. Έτσι, η υπηρεσία που λειτουργεί υπό την εποπτεία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Θόδωρου Πάγκαλου, ενεργοποίησε ηλεκτρονική πλατφόρμα, και αρχειοθέτησε περίπου 50 προτάσεις για επενδύσεις προς προώθηση. Ο στόχος είναι να καταστεί – όσο είναι δυνατόν – ελκυστικό το οικονομικό περιβάλλον και να αναζωπυρωθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον.
Σημαντικό ρόλο στο «ξύπνημα» της κυβέρνησης από τον λήθαργο, έπαιξαν Άραβες επενδυτές, οι οποίοι συμμετείχαν σε επιχειρηματικό φόρουμ πριν από ένα μήνα περίπου στο Λαγονήσι, στο οποίο συμπρόεδρος ήταν ο Θόδωρος Πάγκαλος.
Στο φόρουμ επιβεβαιώθηκε το ενδιαφέρον επενδυτικών οίκων από το Κατάρ και το Κουβέιτ, για συμμετοχή σε έργα στους τομείς ενέργειας, τραπεζών, real estate, τουρισμού, υποδομών, ωστόσο οι Άραβες επεσήμαναν πως για να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα θα πρέπει να σταθεροποιηθεί το κλίμα στην οικονομία.
Αυτό όμως που κινητοποίησε τον κ. Πάγκαλο, ήταν η απορία που εξέφρασαν οι Άραβες, για τους λόγους που έχουν «κολλήσει» επί πολλά χρόνια επενδύσεις στην Ελλάδα, αλλά και η επισήμανση του ναυαγίου της επένδυσης που ήθελαν να κάνουν στον Αστακό, αλλά και οι ανατροπές στο Ελληνικό. Ο κ. Πάγκαλος πάντως προγραμματίζει νέες συναντήσεις με τους Άραβες. Είναι γεγονός πάντως, πως το ξεμπλοκάρισμα γίνεται με πολύ μεγάλη καθυστέρηση, με αποτέλεσμα οι επιχειρηματίες να έχουν αποφασίσει να αναπροσαρμόσουν προς τα κάτω το ύψος των κεφαλαίων που προτίθενται να δαπανήσουν.
Παράλληλα πολλοί επενδυτές, απέσυραν το ενδιαφέρον τους, λόγω της ανασφάλειας του επενδυτικού περιβάλλοντος. Με βάση τα αρχικά σχέδια των ομίλων, τα κεφάλαια που είχαν πρόθεση να δαπανήσουν έφταναν τα 7 δισ. ευρώ περίπου, ενώ τώρα μόλις που ξεπερνούν τα 3 δισ. ευρώ.
Όταν όμως είχαν υποβάλλει τις προτάσεις τους, οι επενδυτές, πολλοί από τους οποίους μετέχουν και στο σημερινό κυβερνητικό σχήμα, απαξίωναν τις επενδύσεις και τάσσονταν στο πλευρό των αντιδρώντων τοπικών φορέων.
Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις, υποστήριζαν τις προσφυγές στο ΣτΕ κατά των επενδύσεων, με αποτέλεσμα τις αναβολές επί αναβολών ή τις ματαιώσεις των αναπτυξιακών έργων. Στις περισσότερες μάλιστα περιπτώσεις, οι επιχειρηματίες που ήθελαν να επενδύσουν στην Ελλάδα, πριν ακόμα αρχίσουν τις εργασίες του μεγάλου έργου, είχαν δαπανήσει πολλά εκατομμύρια ευρώ για εξαγορές εκτάσεων, μελέτες και νομικές παραστάσεις. Ορισμένοι μάλιστα από αυτούς, που επιμένουν τώρα στα σχέδιά τους, είχαν φθάσει ένα βήμα πριν από την εγκατάλειψη της επένδυσης.
Παράλληλα, τα δημοσιεύματα των ξένων πρακτορείων, δεν ήταν καθόλου κολακευτικά για το επενδυτικό περιβάλλον στη χώρα μας, πολλά δε από αυτά απέτρεπαν τους επιχειρηματίες της χώρας τους να επενδύσουν στην Ελλάδα. Έτσι, συρρικνώθηκαν τα κεφάλαια που θα δαπανηθούν πλέον για όσες επενδύσεις αποφασίζεται να προχωρήσουν. Πέρα από τα μείωση των προς επένδυση κεφαλαίων, υπάρχει και το πρόβλημα της χρηματοδότησης. Όταν υποβλήθηκαν οι προτάσεις, το τραπεζικό σύστημα στεκόταν αρωγός στις επενδυτικές προσπάθειες.
Τώρα που αποφάσισε η κυβέρνηση να ξεμπλοκάρει τις επενδύσεις και να προσελκύσει κεφάλαια για την υλοποίηση των έργων, οι τράπεζες έχουν κλείσει τη στρόφιγγα. Οι ελπίδες των επενδυτών τώρα στρέφονται στις τράπεζες του εξωτερικού, με τις οποίες συνεργάζονται οι ξένοι όμιλοι, ενώ οι ελληνικοί προσδοκούν ότι κάτι μπορεί να αλλάξει με τα 30 δισ. ευρώ (ίσως να είναι και περισσότερα) που θα εισρεύσουν στα ταμεία των τραπεζών από το δεύτερο πακέτο βοήθειας.
Τα τέσσερα μεγάλα τουριστικά projects
Οι επενδυτικές προτάσεις που ανασύρθηκαν από τα συρτάρια και μπήκαν στο ηλεκτρονικό αρχείο προς άμεσο ξεμπλοκάρισμα και υλοποίηση, συμπεριλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τέσσερα μεγάλα τουριστικά projects σε όλη την Ελλάδα, με την ελπίδα να τονώσουν την ανάπτυξη και την απασχόληση.
1) Η επένδυση – μαμούθ «Atalanti Hills», της εταιρίας Lokros (που έχει έδρα το Λουξεμβούργο) στη Φθιώτιδα είναι η μεγαλύτερη στον ξενοδοχειακό τομέα που ξεμπλοκάρει. Θα είναι όμως «κουτσουρεμένη», αφού παρά τις αρχικές προβλέψεις για επενδύσεις που θα έφταναν τα 4 δισ. ευρώ, οι μεγάλες καθυστερήσεις στην υλοποίηση του έργου, αποτέλεσαν την αφορμή για την αναθεώρηση προς τα κάτω του προϋπολογισμού του έργου, ο οποίος με τα νέα δεδομένα θα φτάσει τα 1,2 δισ. ευρώ. Η εταιρία Lokros μάλιστα, είχε απειλήσει ότι θα εγκαταλείψει την επένδυση, αλλά χρειάστηκε ακόμα και η παρέμβαση του δημάρχου Αταλάντης προς την κυβέρνηση για να προχωρήσει το έργο.
2) Φως στο τούνελ βλέπει και η μεγάλη επένδυση της βρετανικής Minoan Group του Christopher Egleton, η οποία επί σχεδόν είκοσι χρόνια προσπαθεί να υλοποιήσει το φιλόδοξο σχέδιό της για ανάπτυξη και διαχείριση τουριστικού θέρετρου στο Κάβο Σίδερο της Κρήτης. Τα αρχικά σχέδια της Minoan προέβλεπαν την κατασκευή πέντε ξενοδοχείων, μίας μαρίνας και διαμερισμάτων προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ.
Μετά όμως από τις δικαστικές περιπέτειες και την μεγάλη καθυστέρηση, η Minoan προωθεί μία πολύ μικρότερη επένδυση στην ίδια περιοχή της Κρήτης. Παράλληλα όμως σχεδιάζει την εξαγορά τουριστικών γραφείων και την επέκταση στον χώρο της κρουαζιέρας για την προσέλκυση πελατών στην ξενοδοχειακή μονάδα της.
3) Ανοίγει ο δρόμος και για τον κυπριακών συμφερόντων όμιλο του Σταύρου Λεπτού, ο οποίος σχεδιάζει επενδύσεις σε πολυτελείς κατοικίες στην Κρήτη, την Πάρο και τη Σαντορίνη. Ο προϋπολογισμός των επενδύσεων του ομίλου Λεπτού φθάνει στα 500 εκατ. ευρώ, αν και οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα είναι τελικά μειωμένος κατά 100 εκατ. ευρώ.
4) Σχέδια για την υλοποίηση τουριστικού θερέτρου σε ιδιόκτητη έκταση 1.600 στρεμμάτων στα νότια παράλια του δήμου Λάμπης του νομού Ρεθύμνης έχει υποβάλλει και η Emerald Investment Group. Η εταιρία είναι θυγατρική του κυπριακών συμφερόντων ομίλου του Φώτου Φωτιάδη και το έργο είναι αρχικού προϋπολογισμού 310 εκατ. ευρώ.
Εκτός από τα έργα αυτά, που είναι μεγάλου προϋπολογισμού, ξεμπλοκάρουν επίσης και άλλα μικρότερου προϋπολογισμού όπως:
• Ξενοδοχειακή μονάδα πέντε αστέρων στη Σάμο, συνολικού προϋπολογισμού 50 εκατ. ευρώ, που θα πραγματοποιηθεί με βρετανικά κεφάλαια.
• Επεκτατικά σχέδια της ξενοδοχειακής μονάδας Grand Resort Lagonissi του Παντελή Μαντωνανάκη, που είχε δικαστική διαμάχη με την ΕΤΑ, την οποία κέρδισε και επιβάρυνε την Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα με ζημιά 85,6 εκατ. ευρώ.
• «Πράσινο φως» δίνεται και σε σύγχρονη τουριστική επένδυση στην Κυπαρισσία, που σχεδιάζεται με τη σύμπραξη Ελλήνων, Ευρωπαίων και Αράβων.
• Τουριστική μονάδα της Ικτίνος στην Κρήτη, προϋπολογισμού 50 εκατ. ευρώ. Διεθνής διαγωνισμός για τον ζεόλιθο
Η ύπαρξη του ζεόλιθου ήταν πριν από μερικά χρόνια άγνωστη στους περισσότερους. Σήμερα, η εξόρυξή του έχει προκαλέσει μεγάλο ενδιαφέρον για τους επιχειρηματίες που επενδύουν στον ορυκτό πλούτο, αλλά και πολιτική διαμάχη, ανάμεσα στον υφυπουργό Περιβάλλοντος, Γιάννη Μανιάτη και τον κρατικό περιφερειάρχη Μακεδονίας Θράκης.
Το έργο της εξόρυξης του ζεόλιθου στην Ορεστιάδα, προϋπολογισμού 40 εκατ. ευρώ, είχε δοθεί με ανάθεση από τον περιφερειάρχη στην εταιρία «Geo – Vet Ν. Αλεξανδρίδης και Σία Ο.Ε.», η οποία μάλιστα είχε λάβει και έγ-κριση χρηματοδότησης από γερμανικές τράπεζες. Ο κ. Μανιάτης όμως, έχοντας σύμμαχο και τον γενικό επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, Λέανδρο Ρακιτζή και την απόφαση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, αποφάσισε να μπει η επένδυση σε διεθνή πλειοδοτικό διαγωνισμό. Η μοναδική αιτία καθυστέρησης που μπορεί να προκύψει είναι η προσφυγή που προτίθεται να κάνει η εταιρία “Geo-Vet”.
Σημειώνεται ότι ο ζεόλιθος, που εξορύσσεται στην περιοχή της Θράκης, έχει 95% καθαρότητα, γεγονός που τον εντάσσει στην κορυφαία ποιότητα παγκοσμίως.
Η ΕTEπ ανάβει «πράσινο» στους οδικούς άξονες
Τα εργοτάξια των κατασκευαστικών κοινοπραξιών που έ-χουν αναλάβει την κατασκευή των μεγάλων οδικών αξόνων της χώρας, που είχαν σταματήσει τις εργασίες, θα βάλουν μπροστά τις μηχανές μέσα στο καλοκαίρι. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Επενδύσεων, σώζει και τους κατασκευαστές αλλά και τον υφυπουργό Υποδομών, Γιάννη Μαγκριώτη από αποζημιώσεις που θα μπορούσαν να φθάσουν μέχρι και τα 2,5 δισ. ευρώ.
Οι συζητήσεις του κ. Μαγκριώτη με πάνω από 80 ελληνικές και ξένες τράπεζες είχαν οδηγηθεί σε αδιέξοδο και τα έργα στους τέσσερις από τους πέντε οδικούς άξονες (η «Μορέα» που κατασκεύασε τον αυτοκινητόδρομο Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα – Σπάρτη έχει σχεδόν ολοκληρωθεί) είχαν «παγώσει». Εξαιτίας αυτής της καθυστέρησης, το υπουργείο υποχρεώνεται να δώσει στην Ολυμπία Οδό, (στην οποία μετέχουν οι Άκτωρ του Γιώργου Μπόμπολα, J&P Άβαξ και Αθηνά του Δάκη Ιωάννου, ΓΕΚ Τέρνα του Γιώργου Περιστέρη και Vinci και Hochtief), 90 εκατ. ευρώ, ως υπεύθυνο για την καθυστέρηση του έργου.
Έτσι, ο κ. Μαγκριώτης απευθύνθηκε στην ΕTΕπ, και ζήτησε να αναλάβει η ίδια την χρηματοδότηση των τεσσάρων οδικών αξόνων. Η ΕTΕπ ζήτησε με επιστολή της τα τεχνικά και χρηματοδοτικά στοιχεία για τα έργα, ώστε να δρομολογήσει τις αποφάσεις της.
Η διαδικασία θα διαρκέσει ένα περίπου τρίμηνο και στην περίπτωση που όλα πάνε καλά (όπως τουλάχιστον πιστεύει το υπουργείο Υποδομών) η ΕTΕπ θα δώσει 4,5 δισ. ευρώ, αγοράζοντας ουσιαστικά τα δάνεια που έχουν δώσει οι συμβεβλημένες τράπεζες και ξεμπλοκάροντας τα τέσσερα μεγάλα οδικά έργα. Για να γίνει αυτό πάντως, θα προηγηθεί η αλλαγή του σχετικού μηχανισμού διάσωσης EFSF, ώστε 1,5 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ να μπορεί να διατεθεί ως εγγύηση στην ΕTΕπ για να προχωρήσει στην χρηματοδότηση – μαμούθ των έργων. Το σχέδιο επεξεργάζεται, σε συνεργασία με το υπουργείο Υποδομών ο επικεφαλής της task force στην Ελλάδα, Χορστ Ράιχενμπαχ.
Τα υδροηλεκτρικά των 620 εκατ. ευρώ
Το υπουργείο Περιβάλλοντος αποφάσισε να ξεμπλοκάρει από τον αδειοδοτικό λαβύρινθο στον οποίο είχαν εμπλακεί για πολλά χρόνια τα σχέδια για την ανάπτυξη υδροηλεκτρικών έργων. Με ρύθμιση στο περιβαλλοντικό νομοσχέδιο άνοιξε τον δρόμο για την υλοποίηση τριών μεγάλων υδροηλεκτρικών έργων, που είναι:
• Ο σταθμός Μεσοχώρας της ΔΕΗ, με εγκατεστημένη ισχύ 160 MW, στην οποία έχουν επενδυθεί 350 εκατ. ευρώ, ωστόσο το έργο παραμένει ανολοκλήρωτο, παρά το γεγονός ότι είναι έτοιμος και το φράγμα έχει κατασκευαστεί.
• Ο σταθμός στο Αυλάκι στον Αχελώο, της ΓΕΚ Τέρνα του Γιώργου Περιστέρη. Ο σταθμός έχει προβλεπόμενη ισχύ 60 MW και το κόστος της επένδυσης ανέρχεται περίπου στα 150 εκατ. ευρώ.
• Ο σταθμός στον Άγιο Νικόλαο στον Άραχθο, της Μηχανικής του Πρόδρομου Εμφιετζόγλου, με προβλεπόμενη ισχύ 93 MW και κόστος περίπου 120 εκατ. ευρώ. Νέα Malls σε Γαλάτσι, Κηφισό και Πάτρα Σε σειρά προτεραιότητας για άμεση αδειοδότηση και υλοποίηση παίρνουν και τρία εμπορικά κέντρα σε Γαλάτσι, Κηφισό και Πάτρα.
Το πρώτο αφορά στο τεράστιο Mall που θέλει να αναπτύξει ο Θόδωρος Χαραγκιώνης με την πορτογαλική Sonae Sierra στις πρώην ολυμπιακές εγκαταστάσεις του Γαλατσίου. Η επένδυση, προϋπολογισμού 80 εκατ. ευρώ, έχει «κολλήσει» μετά τις προσφυγές των κατοίκων, του Εμπορικού Συλλόγου και μερίδα δημοτικών συμβούλων.
Στη συμβολή του Κηφισού με τη Λένορμαν, το πολυεθνικό fund Academy Gardens, αγόρασε την έκταση πρώην Μουζάκη (53.000 τ.μ.) και υπέβαλε σχέδιο για την ανάπτυξη μεγάλου εμπορικού κέντρου, το οποίο θα εξελιχθεί σε άλλον ένα ανταγωνιστή για το Athens Heart του Σωτήρη Θεοδωρίδη αλλά και το River West του Νίκου Στασινόπουλου. Κι αυτό, γιατί έχει κάνει προμελέτη για την εμπορική κίνηση που θα κερδίσει από τις περιοχές Περιστέρι, Αιγάλεω, Σεπόλια, Νίκαια. Στην επένδυση αντιδρούν κάτοικοι και φορείς της περιοχής, ωστόσο με το νόμο fast track θα προχωρήσει η υλοποίησή του.
Το ίδιο πρόκειται να συμβεί και με το νέο εμπορικό κέντρο στην Πάτρα, που θέλει να κατασκευάσει η εταιρία «Πατρών Κλάους», προϋπολογισμού 25 εκατ. ευρώ. Και για την επένδυση αυτή υπάρχουν αντιδράσεις από τοπικούς φορείς.
