Tα φαβορί, τα αουτσάιντερ και ο παροξυσμός με τους 17 «μνηστήρες»
Συμμαχίες στρατηγικής σημασίας για την επόμενη φάση διεκδίκησης της ΔΕΠΑ συνάπτουν οι «μνήστηρες» που ενδιαφέρονται να αποκτήσουν τον έλεγχο της εταιρίας. Αρχικά υπήρξε το δημοσίευμα ρωσικής εφημερίδας που αναφέρθηκε στους «βοηθούς» που θα έχει η Gazprom στην περίπτωση που δεν καταφέρει να αγοράσει τη ΔΕΠΑ.
Τότε δύο άλλες ρωσικές εταιρίες θα συμμετάσχουν επίσης στη διαγωνιστική διαδικασία, προκειμένου να την βοηθήσουν να εξασφαλίσει την εξαγορά, αναφέρει το δημοσίευμα της Vedomosti. Οι δύο αυτοί «βοηθοί» του ρωσικού κολοσσού φυσικού αερίου, όπως τις χαρακτηρίζει η ρωσική εφημερίδα, είναι η Sintez, μια μικρή εταιρία αξίας 112εκ και το επενδυτικό ταμείο Energiya, επικεφαλής του οποίου είναι ο Igor Yusufov. Παράλληλα, δεν είναι λίγοι εκείνοι οι άνθρωποι της αγοράς ενέργειας που μιλούν για συμμαχία ανάμεσα στην ισπανική Gas Natural και την αλγερινή Sonatrach, καθώς οι δύο εταιρίες έχουν άριστες σχέσεις. Άλλες πληροφορίες αναφέρουν ότι σε εξέλιξη υπάρχουν και άλλες συνεργασίες ανάμεσα σε εταιρίες που δεν έχουν κοινές επιδιώξεις, γιατί η μία ενδιαφέρεται για τη ΔΕΠΑ και η άλλη για τον ΔΕΣΦΑ. Για παράδειγμα μόνο για τη ΔΕΠΑ, χωρίς το ΔΕΣΦΑ ενδιαφέρονται η ιταλική Eni, η ελληνική M&M Gas και η ρωσική Gazprom (Gazprom Finance B.V.) Από την άλλη πλευρά δύο πολύ αξιόλογες εταιρίες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον αποκλειστικά για το ΔΕΣΦΑ. Πρόκειται για τον Iσπανό διαχειριστή του συστήματος φυσικού αερίου Enagas αλλά και για την Ολλανδική Vopak LNG, η οποία θεωρείται από τις μεγαλύτερες εταιρίες που διαχειρίζεται ενεργειακές υποδομές και κυρίως αποθήκες καυσίμων. Οι περισσότερες εταιρίες πάντως ενδιαφέρονται τόσο για τη ΔΕΠΑ, όσο και τον ΔΕΣΦΑ, όπως η ισπανική Gas Natural, η ιταλική Edison, η ΓΕΚ TEPNA η ρωσική OSJC, που ανήκει στο βιομηχανικό όμιλο Sintez, η ρωσική Fund Energy που ανήκει στον επιχειρηματία Yusuf, το ρωσοκυπριακό jv Doherver, η ισραηλινή Israel Corporation και τσέχικο fund PPF Capital Partners, το οποίο μεταξύ άλλων κατέχει το 10% της τράπεζας Πειραιώς. Η ιαπωνική Mitsui με παρουσία στην εμπορία φυσικού αερίου και η αυστραλιανή Brookfield δεν έχουν εκδηλώσει συγκεκριμένο ενδιαφέρον, αλλά θεωρούνται σοβαρές εταιρίες που ξέρουν να κάνουν επιχειρηματικές κινήσεις.
Φαβορί και αουτσάιντερ
Ανεξάρτητα πάντως από τις συμμαχίες που διαγράφονται σύμφωνα με την πραγματική δυναμική των διεκδικητριών εταιριών εκείνες που θεωρούνται φαβορί είναι οι M&M Gas, Motor Oil Hellas και όμιλος Μυτιληναίου, η ENI, η Gazprom, και η Gas Natural. Στα αουτσάιντερ περιλαμβάνεται η Israel Corporation (η μεγαλύτερη holding company του Ισραήλ με συμμετοχές σε πολλές ενεργειακές εταιρίες της χώρας, και η Socar από το Αζερμπαϊτζάν (κύρια χώρα τροφοδοσίας του σχεδιαζόμενου Νότιου Διαδρόμου με μη ρωσικό αέριο).
Συνολικά, συμμετοχή στον διαγωνισμό δήλωσαν εταιρίες από 12 χώρες, εκ των οποίων οι 7 εκτός ευρωζώνης. Δεν είναι τυχαίο ότι, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Ταμείου Αξιοποίησης Δημοσίας Περιουσίας, από τους 17 υποψήφιους «μνηστήρες» οι 14 εκδήλωσαν ενδιαφέρον για όλο τον όμιλο ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ, δηλαδή τόσο για τη δραστηριότητα της εμπορίας όσο και για τα δίκτυα, άρα και τους αγωγούς στους οποίους συμμετέχει ο όμιλος, τωρινούς και μελλοντικούς. Σημειώνεται ότι μόνο για την εξαγορά της ΔΕΠΑ ενδιαφέρθηκαν δύο «μνηστήρες» και ένας μόνο για τον ΔΕΣΦΑ. Το μεγάλο διεθνές ενδιαφέρον για τη ΔΕΠΑ και για τη θυγατρικής της ΔΕΣΦΑ αποδίδεται τόσο στην εμπλοκή της στους σχεδιαζόμενους διασυνοριακούς αγωγούς, (ελληνοϊταλικό καθώς και αυτόν που προωθείται για τη μεταφορά του ισραηλινοκυπριακού αερίου προς την Ευρώπη), όσο και στην δυνατότητα πώλησης αερίου μέσω Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης.
Εάν η Gazprom αποκτήσει την ελληνική εταιρία θα μπορεί να προωθήσει το δικό της σχέδιο, δηλαδή τον αγωγό South Stream, με στόχο τη διάθεση διά του Νότου περισσότερου ρωσικού αερίου προς την ΕΕ, ένα τμήμα του οποίου προβλέπει διαδρομή μέσω Ελλάδας. Ανάλογο είναι και το ενδιαφέρον της αζέρικης Socar, ίσως και της ιταλικής ENI, συνεταίρου της Gazprom στον South Stream.
Kίνητρο το άνοιγμα στη N.A. Eυρώπη
Υπάρχουν όμως και οι εταιρίες που μέσω του ελέγχου της ελληνικής εταιρίας αερίου θα επεκταθούν στην περιοχή των Βαλκανίων και της ευρύτερης Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Αυτές είναι η κοινοπραξία Μυτιληναίου – Motor Oil, η ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, αλλά και οι Socar και Sonatrach που ενδιαφέρονται και για το σκέλος της πώλησης του αερίου τους, μέσω ΔΕΠΑ, προς την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η εμπλοκή του ομίλου ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ στους σχεδιαζόμενους αγωγούς (IGI, καθώς και αυτού που προωθείται για τη μεταφορά ισραηλινο-κυπριακού αερίου), όσο και στο γεγονός ότι για πολλές εταιρίες, που βρίσκονται εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να αποτελέσει «πύλη εισόδου» για την πώληση του αερίου τους προς τις χώρες της ΝΑ Ευρώπης θεωρείται πολύ μεγάλο κίνητρο. Πάντως, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ σε προσεχή συνεδρίαση του, θα αξιολογήσει την εκπλήρωση των τυπικών και των ουσιαστικών προϋποθέσεων και θα ανακοινώσει ποιοι από τους ενδιαφερόμενους θα κληθούν να υποβάλλουν ενδεικτικές προσφορές.
Όσοι προεπιλεγούν, αφού υπογράψουν το σχετικό Σύμφωνο Εμπιστευτικότητας, θα λάβουν το Ενημερωτικό Δελτίο καθώς και τα έγγραφα για την υποβολή Ενδεικτικών Προσφορών. Στην πρώτη φάση ο διαγωνισμός δεν απαιτούσε την παραμικρή δέσμευση. Ίσως, όπως σημειώνουν κύκλοι της αγοράς, αυτό να αποτελεί μια επιπλέον αιτία για τον διψήφιο αριθμό συμμετεχόντων.