Aσκούνται πιέσεις, την ώρα που το 2012 θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο
Mπορεί ο υπουργός Περιβάλλοντος να ισχυρίζεται δημοσίως ότι δεν υπάρχει πρόθεση για νέα μείωση στις ταρίφες για τις ΑΠΕ, αλλά η πραγματικότητα που θα προκύψει μετά τις εκλογές θα είναι τελείως διαφορετική, αφού η Tρόικα ασκεί πιέσεις-πολλοί τη χαρακτηρίζουν ανυποχώρητη – για νέα μείωση στις τιμές.
Άλλωστε δεν περνούν απαρατήρητα τα μηνύματα της αγοράς, όπου η δραστική περικοπή της χρηματοδότησης από ελληνικές και ξένες τράπεζες και η μεγάλη πίεση στις βιομηχανίες που παράγουν πάνελ από τον κατά 25% φθηνότερο εξοπλισμό τη Κίνας, τις αναγκάζει να προχωρούν σε απολύσεις και να επανεξετάζουν τη θέση τους στην εγχώρια αγορά φωτοβολταïκών. Τα επτά ελληνικά εργοστάσια κατασκευής πάνελ (3 της Solar Cells, 2 της Silcio, και από 1 των XL και Heliosphera) στηρίζουν πλέον την οικονομική τους βιωσιμότητα όχι τόσο στις εξαγωγές όσο κυρίως στη χρήση εξοπλισμού που παράγουν οι ίδιοι για δικά τους έργα.
Οι μειώσεις στις ταρίφες των φωτοβολταϊκών, που θεσπίστηκαν πρόσφατα (ξεκίνησαν το Φεβρουάριο) από ανθρώπους της αγοράς, δεν κρίνονται επαρκείς και κανείς δεν μπορεί να διαβεβαιώσει ότι δεν θα υπάρξει κάποια «έκπληξη» στο σχέδιο για την προώθηση των ΑΠΕ, που καταρτίζει το υπουργείο σε συνεργασία με τους φορείς της αγοράς, σε εφαρμογή σχετικής υποχρέωσης που απορρέει από το μνημόνιο.
Παράλληλα, η αγορά στηρίζει πολλές προσδοκίες στην απόφαση που έχει ήδη νομοθετηθεί για μπόνους 10% στις ταρίφες των φωτοβολταϊκών, όταν χρησιμοποιούν ευρωπαϊκό εξοπλισμό κατά 80%. Για να εφαρμοστεί όμως ο νόμος, πρέπει να εκδοθεί και σχετική υπουργική απόφαση με τις λεπτομέρειες εφαρμογής.
Το σχετικό κείμενο ετοιμάζεται από τις υπηρεσίες και μετά το Πάσχα θα υπογραφεί. Το θέμα κρίνεται εξαιρετικά επείγον, αφού οι ελληνικές εταιρίες φωτοβολταικών πάνελ αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα και η εφαρμογή της απόφασης θα τις ανακουφίσει.
Δυσκολίες
Το 2012 προοιωνίζεται ιδιαίτερα δύσκολο για την ελληνική αγορά, με τις επενδύσεις να αντιμετωπίζουν σοβαρότατο πρόβλημα χρηματοδότησης, που επιδεινώνεται από την αβεβαιότητα για το πότε ο ΔΕΣΜΗΕ θα είναι σε θέση να πληρώσει τους παραγωγούς στις τιμές που έχουν συμφωνηθεί – οι καθυστερήσεις είναι πλέον 2 μήνες.
Η νέα περικοπή των εγγυημένων ταριφών των φωτοβολταϊκών, μετά και τις μειώσεις που ακολουθούν η μία χώρα μετά την άλλη (Γερμανία, Ιταλία) και η οποία δικαιολογείται από τη συνεχιζόμενη δραστική πτώση του κόστους εξοπλισμού διεθνώς. Όπως υποστηρίζεται, η Ελλάδα συνεχίζει να έχει από τις υψηλότερες τιμές φωτοβολταϊκών πανευρωπαϊκά, αν και ηλιοφάνεια στη χώρα μας είναι 40% υψηλότερη από εκείνη της Γερμανίας.
Στο σκέλος της χρηματοδότησης, αφενός μεν οι ελληνικές τράπεζες δεν διαθέτουν κεφάλαια, αφετέρου δε οι ξένες κρατούν τις πόρτες τους κλειστές, λόγω του υψηλού ρίσκου της χώρας μας. Επιπλέον, για χρηματοδότηση ενός μεγάλου έργου, π.χ. του 1 MW, τα επιτόκια στην Ελλάδα είναι απαγορευτικά.
Τα δάνεια δίνονται με επιτόκια 7%-12% για δεκαετή διάρκεια, όταν όπως λέει παραγωγός πάνελ «στη Γερμανία είναι 3%-4% για διάρκεια 15-18 ετών.» Υπενθυμίζεται ότι το νέο μνημόνιο προβλέπει μεταξύ άλλων την κατάρτιση ενός νέου σχεδίου μεταρρύθμισης των προγραμμάτων επιδότησης στις ΑΠΕ, «ώστε να καταστούν πιο συμβατά προς τις εξελίξεις της αγοράς και να μειωθούν οι πιέσεις στα δημόσια οικονομικά».
Tι έρχεται
Αναφέρεται συγκεκριμένα ότι το σχέδιο, με χρονοδιάγραμμα μάλιστα το πρώτο τρίμηνο του 2012, χρονοδιάγραμμα που ήδη έχει ξεπεραστεί, θα πρέπει να περιλαμβάνει:
• χρονοδιάγραμμα των συναντήσεων και συζητήσεων των αρμόδιων για τη μεταρρύθμιση του υποστηρικτικού προγράμματος
• επιλογές μεταρρύθμισης του υποστηρικτικού προγράμματος, συμπεριλαμβανομένου του μοντέλου εγγυημένης διαφορικής τιμής και προσδιορισμός σε κάθε επιλογή της μεθόδου
υπολογισμού των τιμολογίων και του τρόπου αποφυγής πιθανής υπερβολικής αποζημίωσης
• τρέχουσες και αναμενόμενες τάσεις στο κόστος για όλες τις σχετικές τεχνολογίες
• εξέταση της επιλογής αυτόματης μείωσης τιμολογίου
• μέτρα για την ανάπτυξη πηγών αιολικής και ηλιακής ενέργειας.
Πάντως, παρά τις δυσκολίες που συνδέονται με τις δυσμενείς οικονομικές συγκυρίες, για το πρώτο δίμηνο του έτους οι εκτιμήσεις από πλευράς νέας εγκατεστημένης ισχύος είναι ότι πήγε κατά 10%-20% καλύτερα σε σχέση με την περασμένη χρονιά.
Πιλοτικό πρόγραμμα με το «Ήλιος»
Πιλοτικό πρόγραμμα για την εξαγωγή αρκετών εκατοντάδων ηλιακών MW προς τη Γερμανία και χώρες του Βορρά, στο πλαίσιο του «Ήλιος»πρόκειται να θέσει σε εφαρμογή το 2016 το Υπουργείο Περιβάλλοντος.Πρόκειται για την έναρξη εφαρμογής του σχεδίου, που θα συνοδευτεί και από μια διακρατική συμφωνία, και που θα δώσει το εναρκτήριο λάκτισμα για το ευρύτερο έργο, το οποίο θα υλοποιηθεί σε δύο φάσεις :
Η α’ φάση μέχρι το 2016-2017 και η β’ φάση, από το 2018 και μετά.Στην α’ αυτή φάση θα υπάρχει ένας μηχανισμός στήριξης των τιμών από τη χώρα που θα αγοράζει. Στη β’ όμως φάση, από το 2018 και μετά, η ηλιακή ενέργεια θα πωλείται στις τιμές αγοράς σε όλη την Ευρώπη, εφόσον θα έχουν πέσει και τα κόστη.
Η πρόταση της ελληνικής προς τη γερμανική πλευρά, θα είναι τιμές κοντά στις γερμανικές δηλαδή στα 13 λεπτά/ KWh. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το σκεπτικό της ελληνικής πρότασης, για το πώς θα καλυφθεί η διαφορά ανάμεσα στη γερμανική χονδρεμπορική τιμή – γύρω στα 8 λεπτά σήμερα- και την ειδική αυτή ταρίφα των 13 λεπτών, είναι να επιδοτηθεί από ευρωπαϊκά κονδύλια, χωρίς ωστόσο να είναι σαφές σε ποιο σημείο βρίσκεται η διαπραγμάτευση πάνω στο θέμα με την Κομισιόν.
Το κίνητρο της πρότασης είναι ότι μπορεί η ταρίφα που θα εισπράττει ο επενδυτής να βρίσκεται σχεδόν στα ίδια επίπεδα με τα σημερινά της Γερμανίας (13,20- 13,50 λεπτά/ KWh για έργα άνω του 1 MWp, αλλά πρόκειται να μειωθεί), ωστόσο δεδομένης της κατά 40% μεγαλύτερης ηλιοφάνειας της Ελλάδας, τα έσοδά του θα είναι πολλαπλάσια, και η απόσβεση θα γίνει σχετικά γρήγορα.