Τη λύση χορήγησης δανείου στον ΛΑΓΗΕ από το Ταμείο Παρακαταθηκών εξετάζει ο Σαχινίδης
Ένεση ρευστότητας για το Λειτουργό Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας αναζητεί το Υπουργείο Οικονομικών μπροστά στον κίνδυνο να καταρρεύσει η αγορά ενέργειας, αλλά και να μείνει η χώρα χωρίς αέριο.
Η λύση στην οποία καταλήγει ο κ. Φίλιππος Σαχινίδης θα είναι κατά πάσα πιθανότητα η χορήγηση δανείου προς τον ΛΑΓΗΕ από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων με εγγύηση μελλοντικά έσοδα από την πώληση δικαιωμάτων ρύπων.
Η κατάσταση από τη γνωστή αδυναμία του ΛΑΓΗΕ να αποπληρώσει τους παραγωγούς ηλεκτρισμού, έχει οδηγήσει συνολικά το σύστημα στα όριά του και όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές της αγοράς, «είναι ζήτημα εάν το σύστημα μπορεί να αντέξει μέχρι τον Μάιο.
Ο Υπουργός Οικονομικών κ. Φίλιππος Σαχινίδης, την τελευταία εβδομάδα έχει κάνει δύο συσκέψεις, ώστε να βρει κονδύλι για την αναχρηματοδότηση του ΛΑΓΗΕ ύψους 400 -500 εκατ. ευρώ και το μόνο που μέχρι στιγμής έχει γίνει ξεκάθαρο είναι ότι η λύση θα προέλθει από τους ρύπους.
Καθοριστικό ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση αναμένεται να διαδραματίσει πρόσφατη τροπολογία στο νόμο – πλέον – για το Ήλιος. Η τροπολογία καθορίζει ότι από το 2013 έως το 2015 όλο το έσοδο από τις δημοπρασίες ρύπων θα πηγαίνει στον ειδικό λογαριασμό για τα ΑΠΕ απευθείας χωρίς υπουργικές αποφάσεις ή άλλη παρέμβαση. Τα έσοδα αυτά είναι σημαντικά, καθώς από την ημερομηνία αυτή, οι ηλεκτροπαραγωγοί θα οδηγούνται σε αγορές δικαιωμάτων ρύπων για το σύνολο των εκπομπών ρύπων που εκπέμπουν, άρα τα έσοδα θα είναι σημαντικά.
Εδώ και μήνες το έλλειμμα του παλαιού ΔΕΣΜΗΕ, ο οποίος στο σκέλος της λειτουργίας και εκκαθάρισης της καθημερινής αγοράς ηλεκτρισμού έχει αντικατασταθεί από τον ΛΑΓΗΕ, έχει γιγαντωθεί φθάνοντας σχεδόν τα 600 εκατ. ευρώ στα τέλη Μαρτίου 2012.
Η έλλειψη ρευστότητας του ΛΑΓΗΕ οδηγεί σε αδυναμία πληρωμής των ανεξάρτητων παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο για παραγωγή ηλεκτρισμού από μεγάλους θερμικούς σταθμούς συνδυασμένου κύκλου, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος που φθάνει τα 2,660 MW και εν μέρει της ΔΕΗ, η οποία και αυτή λειτουργεί σταθμούς φυσικού αερίου, συνολικής ισχύος 1600 MW.
Αυτοί με τη σειρά τους οδηγούνται στην μη καταβολή οφειλόμενων ποσών, ύψους 300 εκατ. ευρώ και άμεσα απαιτητών προς την ΔΕΠΑ, η οποία με τη σειρά της οδηγείται σε στάση αναβολής δεδουλευμένων στους ξένους προμηθευτές της δηλαδή την ρωσική Gazprom, τη τουρκική BOTAS και την αλγερινή Sonatrach. Μόνο οι πληρωμές προς την Gazprom, που είναι και ο μεγαλύτερος σε όγκο προμηθευτής με περίπου 2,6 δις κυβικά μέτρα τον χρόνο γίνονται σε τακτικά χρονικά διαστήματα κάθε μήνα και αφορούν ποσά της τάξης των 110 – 120 εκατ. ευρώ κάθε φορά.
Η… αλυσίδα
Όπως γίνεται αντιληπτό, πρόκειται για μία αλυσίδα που ο κάθε κρίκος επηρεάζει τον επόμενο, ενώ ο τελευταίος κρίκος απειλεί την ενεργειακή επάρκεια της χώρας. Πολλοί είναι εκείνοι που εκτιμούν ότι η κυβέρνηση πρέπει να σπεύσει να εξασφαλίσει με κάθε τα τρόπο την αναχρηματοδότηση του ΛΑΓΗΕ, ώστε αυτός να πληρώσει άμεσα τους παραγωγούς κι αυτοί, με τη σειρά τους, τη ΔΕΠΑ. Τόσο η ΔΕΠΑ, αλλά και ο ΛΑΓΗΕ, έχουν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου, με επιστολές των επικεφαλής των εταιριών προς την κυβέρνηση, ζητώντας τη λύση του προβλήματος που μοιάζει με ωρολογιακή βόμβα για τη χώρας.
Είναι χαρακτηριστική η επιστολή που απέστειλε ο πρόεδρος της ΔΕΠΑ, κ. Χάρης Σαχίνης, προ δεκαημέρου προς τους συναρμόδιους υπουργούς Οικονομικών κ. Φίλιππο Σαχινίδη και ΠΕΚΑ, κ. Γιώργο Παπακωνσταντίνου, στην οποία αναφέρει ότι οι οφειλές των ανεξάρτητων ηλεκτροπαραγωγών προς την ΔΕΠΑ ανέρχονται σε 300 εκατ. ευρώ, ενώ εξαιτίας της επικρατούσας χρηματοοικονομικής στενότητας, «η ΔΕΠΑ δεν θα δύναται να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της απέναντι στους προμηθευτές της, με αποτέλεσμα πιθανή διακοπή της τροφοδοσίας της χώρας με φυσικό αέριο, με καταστροφικές συνέπειες τόσο για την ηλεκτροπαραγωγή, η οποία βασίζεται κατά 25% στο φυσικό αέριο, όσο επίσης και για τους βιομηχανικούς και οικιακούς καταναλωτές».
Σε περίπτωση μη έγκαιρης αποπληρωμής της Ρωσίας και της Αλγερίας, που αποτελούν τους βασικούς προμηθευτές της χώρας σε φυσικό αέριο, και απαιτούν την εξόφλησή τους σε ορισμένο χρόνο, είναι ορατός ο κίνδυνος διακοπής τροφοδοσίας. Για τον λόγο αυτό, ο κ. Σαχίνης καλεί τους δύο υπουργούς να εξαντλήσουν κάθε δυνατή ενέργεια για να αποφευχθούν οι πιθανές αρνητικές συνέπειες για την εγχώρια αγορά ενέργειας και προτείνει την δανειοδότηση του ΛΑΓΗΕ με 200 εκατ. ευρώ προερχόμενα από το Πράσινο Ταμείο και εισηγείται, για τον σκοπό αυτό, την κατάθεση ειδικής τροπολογίας στη Βουλή.
«Ασφυξία» από την ταμειακή αδυναμία του ΛΑΓΗΕ
Η ταμειακή αδυναμία του ΛΑΓΗΕ έχει φέρει σε απόγνωση τους ηλεκτροπαραγωγούς που μένουν απλήρωτοι επί μήνες. Όσοι ασχολούνται με ανανεώσιμες πηγές βρίσκονται σε δυσκολία στην αποπληρωμή των δανείων που έχουν λάβει για τις επενδύσεις τους, ενώ όσοι δουλεύουν με φυσικό αέριο, πέραν τούτου, δεν μπορούν να εξοφλήσουν τη ΔΕΠΑ για το αέριο που αγοράζουν.
Ιδιαίτερα σε απόγνωση οδηγούνται μικροεπενδυτές της αγοράς φωτοβολταϊκών, οι οποίοι έχουν συμπαρασυρθεί από το ντόμινο χρεών του ΛΑΓΗΕ (πρώην ΔΕΣΜΗΕ). Το πρόβλημα που είναι γνωστό ότι ακουμπά οριζόντια όλη την αγορά ηλεκτρισμού, εξελίσσεται σε… «βόμβα» για τους «φωτοβολταϊκούς», οι οποίοι έχουν καλύψει μεγάλο μέρος της επένδυσής τους με τραπεζικό δανεισμό (το ίδιο βεβαίως ισχύει και για τις μεγαλύτερες εταιρίες και τους εισηγμένους ομίλους, που επίσης έρχονται αντιμέτωποι με τα… «φέσια» του ΔΕΣΜΗΕ). Οι μικροεπενδυτές καλούνται να φανούν συνεπείς στις δανειακές τους υποχρεώσεις, χωρίς πρακτικά να έχουν πληρωθεί από το διαχειριστή.
Το πρόβλημα επιβεβαιώνουν και οι φορείς εκπροσώπησης της αγοράς φωτοβολταϊκών, επισημαίνοντας ότι εξελίσσεται σε θρυαλλίδα για την αγορά. Πηγές του ΣΠΕΦ (Σύνδεσμος Παραγωγών Ενέργειας Φωτοβολταϊκών) αναφέρουν ότι εκτός από τις δυσκολίες στην εξυπηρέτηση του τραπεζικού δανεισμού, οι καθυστερήσεις του ΛΑΓΗΕ, έχουν ως αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη επιφυλακτικότητα στην αγορά και να έχει δημιουργηθεί κλίμα δυσπιστίας για την υλοποίηση νέων επενδύσεων.