Μυτιληναίος, Περιστέρης, Μπόμπολας, Elpedison παίρνουν θέσεις
H ασφυκτική πίεση της Κομισιόν προς την κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα στην πώληση του 40% λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, για την οποία είναι ήδη εκπρόθεσμη, ανοίγει τον δρόμο για τέσσερις ελληνικούς επιχειρηματικούς κολοσσούς της ενέργειας να μπουν στην αγορά του πιο φθηνού εθνικού καυσίμου, που μέχρι τώρα μονοπωλούσε η ΔΕΗ.
Έτσι, θέσεις μάχης για να διαμορφώσουν ένα ανταγωνιστικό μείγμα παραγωγής ρεύματος και να ισχυροποιήσουν τη θέση τους στην αγορά, παίρνουν ο όμιλος Μυτιληναίου, η Ελλάκτωρ του Γιώργου Μπόμπολα, η Τέρνα Ενεργειακή του Γιώργου Περιστέρη και τα ΕΛΠΕ μέσω της Elpedison. Eνδιαφέρον αναμένεται να δείξουν και ξένοι ενεργειακοί κολοσσοί, όπως η γερμανική RWE.
Η διαδικασία για την πώληση τεσσάρων λιγνιτικών μονάδων σε ιδιώτες, που υπολογίζεται ότι το ύψος της επένδυσης των ιδιωτών θα ξεπεράσει τα 2,5 δισ. ευρώ, έπρεπε ήδη να έχει αρχίσει, καθώς η συμφωνία με την Κομισιόν, έγινε από το περασμένο καλοκαίρι. Στην ατζέντα της σημερινής κυβέρνησης όμως, προσδιορίζεται για το 2013.
Η καθυστέρηση οφείλεται στο γεγονός ότι η Κομισιόν είχε ζητήσει, η πρόσβαση των ιδιωτών στη λιγνιτική παραγωγή να συνδυαστεί με την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ, η οποία αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα, ίσως το μεγαλύτερο «αγκάθι» για την ελληνική κυβέρνηση. Τελικά, η διαδικασία πώλησης του 40% των λιγνιτικών μονάδων θα προχωρήσει ανεξάρτητα από την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και με συμφωνία ανταλλαγής ισχύος.
Στις προκαταρκτικές διαπραγματεύσεις του υπουργείου με τους Έλληνες ισχυρούς της ενέργειας, οι επιχειρηματίες δεν πρόβαλλαν αντιρρήσεις στο θέμα της ηλικίας ή της απόδοσης των μονάδων, παράμετροι οι οποίες θα καθορίσουν άλλωστε και το ύψος του τιμήματος που θα εισπράξει η ΔΕΗ. Το βάρος όμως το δίνουν σε δύο βασικά θέματα: Πρώτον στο θέμα της πρόσβασής τους στα κοιτάσματα λιγνίτη επί ίσοις όροις με τη ΔΕΗ και δεύτερον στο θέμα των υδροηλεκτρικών. Όπως υποστηρίζουν, για να ανοίξει πραγματικά η αγορά και να επιτευχθεί η δημιουργία της λεγόμενης «μικρής ΔΕΗ», πρέπει να αποκτήσουν πρόσβαση σε ολόκληρο το πακέτο παραγωγής της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού.
Και τα δύο αιτήματα των ενεργειακών «παικτών», κάτω και από την πίεση της Tρόικας, ικανοποιήθηκαν, καθώς θα ισχύουν και για τους ιδιώτες, όσα ισχύουν για τη ΔΕΗ, ενώ ήδη ανοίγει ο δρόμος για την ανάπτυξη τριών μεγάλων υδροηλεκτρικών έργων, που ήταν μπλοκαρισμένα επί πολλά χρόνια.
Οι μονάδες
H κυβέρνηση έχει αποφασίσει να βγουν στο «σφυρί»:
• Οι δύο λιγνιτικές μονάδες στο Αμύνταιο, συνολικής ισχύος 600 MW, με ηλικία 20 ετών. Οι δύο αυτές μονάδες θεωρούνται οι νεότερες από τις λιγνιτικές μέσης απόδοσης της ΔΕΗ, ενώ δεν έχουν αποθείωση.
• H μονάδα 3 της Μεγαλόπολης, ισχύος 300 MW. Ωστόσο έχουν να αντιμετωπίσουν τη φθίνουσα ποσότητα του λιγνίτη, ενώ τα συνολικά αποθέματα στα πεδία της περιοχής δεν έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής.
• Η μονάδα της Μελίτης στη Φλώρινα, συνολικής ισχύος 330 MW, που θεωρείται η πιο σύγχρονη της ΔΕΗ, περιλαμβάνει αποθείωση, εμφανίζει ωστόσο υψηλότερο λειτουργικό κόστος, καθώς είναι αναπόσβεστη.
H συνολική ισχύς των υπό πώληση μονάδων, σύμφωνα με τους τελευταίους σχεδιασμούς, είναι 1230 MW, σε σύνολο 5288 MW της λιγνιτικής παραγωγής της ΔEH, δηλαδή ποσοστό 23%. Για το υπόλοιπο 17% που πρέπει να «διώξει» η ΔEH, προβλέπονται ανταλλαγές ενέργειας swaps, καθώς και η εκμίσθωση του ορυχείου της Bεύης, το οποίο βρίσκεται σε διαγωνιστική διαδικασία από το… 2006. Σε περίπτωση αποτυχίας των ανταλλαγών, θα προστεθούν στις υπό πώληση μονάδες και δύο από το συγκρότημα του Aγίου Δημητρίου Kοζάνης.
Στα σχέδια περιλαμβάνεται επίσης η μίσθωση της μονάδας I της Kαρυάς και I του Aγίου Δημητρίου στη Δυτική Mακεδονία (600 MW) και αν αποτύχει θα επιλεγεί η πώληση μαζί με τις άλλες τέσσερις. Δηλαδή θα πουληθούν συνολικά έξι μονάδες. Σε αυτές θα προστεθούν και τέσσερις υδροηλεκτρικοί σταθμοί, με το ενδιαφέρον να επικεντρώνεται στις περιπτώσεις του Θησαυρού στη Δράμα και του Aλιάκμονα, στα Kρεμαστά και στο Kαστράκι.
Ένα βήμα μπροστά
Από τους τέσσερις ελληνικούς ομίλους που μπαίνουν στη μάχη για τις λιγνιτικές μονάδες που βγάζει στο «σφυρί» η ΔΕΗ, ένα βήμα μπροστά βρίσκεται ο Γιώργος Περιστέρης με την Τέρνα, ο οποίος έχει αναλάβει την κατασκευή της λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαΐδα 5, ισχύος 660 MW. Η προσφορά της Τέρνα ανήλθε σε 1,3 δισ. και ήταν επικεφαλής κοινοπραξίας στην οποία συμμετέχουν επίσης οι διεθνείς εταιρίες Hitachi Power Europe GmbH, Hitachi Ltd Ιαπωνίας και Hamon Environmental GmbH. Και στους νέους διαγωνισμούς αναμένεται να υπάρξει συνεργασία των ελληνικών ομίλων με ξένους, καθώς το ύψος της απόκτησης των λιγνιτικών μονάδων είναι ιδιαίτερα υψηλό. Στην περίπτωση της Πτολεμαΐδας 5, η χρηματοδότηση του 50% του έργου συμφωνήθηκε να γίνει από ξένες τράπεζες.
Το πιο φθηνό καύσιμο για 45 χρόνια
Η επένδυση στον λιγνίτη αποτελεί μία από τις σημαντικότερες για τους ισχυρούς παίκτες της ενέργειας, καθώς αποτελεί το πιο φθηνό καύσιμο, το οποίο βρίσκεται σε αφθονία στο υπέδαφος της Ελλάδας. Η χώρα μας κατέχει τη δεύτερη θέση σε παραγωγή λιγνίτη στην Ευρώπη και την έκτη παγκοσμίως. Κάθε χρόνο η ΔΕΗ παράγει συνολικά περίπου 65 εκατ. τόνους λιγνίτη. Η χρήση του λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αποφέρει στην Ελλάδα τεράστια εξοικονόμηση συναλλάγματος, περίπου 1 δισ. δολάρια ετησίως.
Τα εκμεταλλεύσιμα αποθέματα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΔΕΗ, ανέρχονται σε 3 δισεκατομμύρια τόνους περίπου και ισοδυναμούν με 450 εκατομμύρια τόνους πετρελαίου. Με βάση τον προγραμματιζόμενο ρυθμό κατανάλωσης στο μέλλον, οι υπάρχουσες ποσότητες λιγνίτη επαρκούν για τα επόμενα 45 χρόνια.
Οι οκτώ λιγνιτικοί σταθμοί της ΔΕΗ αποτελούν το 42% της εγκατεστημένης ισχύος της και παράγουν περίπου το 56% της καθαρής ηλεκτρικής παραγωγής της ΔΕΗ.
