Οι ζυμώσεις Ελλάκτωρ-ΑΕΓΕΚ, τα νέα σενάρια για «διάσπαση» Μπόμπολα-Καλλιτσάντση
«Γάμοι», κόντρες και πιθανά «διαζύγια»,αλλαγή στρατηγικής, κλυδωνισμοί και μάχη «επιβίωσης». Μπορεί οι κατασκευαστές να κρατούν καλά κλειστά τα… χαρτιά τους για τις επόμενες κινήσεις τους, όμως, η αγορά προεξοφλεί πως ο νέος «χάρτης» του κατασκευαστικού τοπίου θα παρουσιάσει πολλές ανατροπές μέσα στο προσεχές διάστημα.
Είτε επειδή η οικονομική κρίση και η δημοπράτηση έργων με τον… αραμπά λόγω και της κλειστής χρηματοδοτικής στρόφιγγας των τραπεζών θα τις επιβάλλει, είτε επειδή οι επιχειρηματίες θέλουν να ενισχύσουν τον εξωστρεφή προσανατολισμό τους και να αναδιαρθρώσουν τις δομές των ομίλων τους, η εικόνα αναμένεται να αλλάξει άρδην.
Τα οικονομικά αποτελέσματα των εισηγμένων με δραστηριότητα στις κατασκευές και στις παραχωρήσεις το 2012 αποτυπώνουν μια ακόμη δύσκολη χρονιά. Ο κύκλος εργασιών συνολικά υποχώρησε 14,9% στα 2,7 δισ. ευρώ (από 3,2 δισ. το 2011), ενώ οι συνολικές ζημίες διπλασιάστηκαν σε σχέση με την περσινή χρονιά στα 200,9 εκατ. ευρώ (από 100,4 εκατ.).
Μέσα σε αυτό το αρνητικό περιβάλλον, το οποίο γίνεται ακόμη πιο ασφυκτικό λόγω των χρεών του Δημοσίου προς τους ισχυρούς των κατασκευών, ύψους σχεδόν 2 δισ. ευρώ και τα υψηλά δάνεια, οι κατασκευαστές καταστρώνουν σχέδια για την επόμενη μέρα.
Ζυμώσεις έχουν ξεκινήσει ήδη για πιθανές εξαγορές με χαρακτηριστικό παράδειγμα το ενδιαφέρον που έχει εκδηλώσει η Ελλάκτωρ του Γιώργου Μπόμπολα για την απόκτηση του ελέγχου της ΑΕΓΕΚ Κατασκευαστική του Γιάννη Μαρούλη.
Διερευνητικές επαφές υπήρξαν και μεταξύ της ΓΕΚ Τέρνα του Γιώργου Περιστέρη για σύσφιξη των σχέσεων σε επιχειρηματικό επίπεδο με ξένα γκρουπ, σύμφωνα με πληροφορίες, ενώ ξένη… χείρα βοηθείας φέρονται να έχουν αναζητήσει τουλάχιστον δύο εταιρίες -της μικρομεσαίας κατηγορίας- έχοντας προσεγγίσει υποψήφιους στρατηγικούς επενδυτές σε μια προσπάθεια να λύσουν το πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν.
Εκτός από πιθανούς «γάμους» όμως, το… μενού των σεναρίων στον κατασκευαστικό κλάδο περιλαμβάνει και ενδοεταιρικές διαφωνίες, που ορισμένοι δεν αποκλείουν να οδηγήσουν μέχρι και σε «διαζύγια». Από την άλλη δεν λείπουν και οι επιχειρηματίες εκείνοι, όπως ο Δάκης Ιωάννου της J&P Άβαξ που είναι έτοιμοι να αλλάξουν μοντέλο στρατηγικής, επιδιώκοντας να μετριάσουν τις απώλειες και τους κλυδωνισμούς.
Το «τοπίο» εκτιμάται πως θα αλλάξει όμως, και στο επίπεδο των λεγόμενων μικρότερων παικτών, όπως η Βιοτέρ, Δομική Κρήτης, Προοδευτική, κ.α. οι οποίες έχουν βρεθεί στη… μέση του «ωκεανού» της κρίσης με… πετσοκομμένους τζίρους και σημαντικά προβλήματα ρευστότητας, δίνοντας την δική τους «μάχη» επιβίωσης.
Σε δεινή θέση έχει βρεθεί η Έδραση- Ψαλλίδας, αλλά και η Άττικατ, οι οποίες προσέφυγαν στο άρθρο 99 του Πτωχευτικού Κώδικα.
Συνενώσεις και… διαστάσεις
Κωδικός «συνένωση» είναι το σύνθημα που έχει δοθεί για Ελλάκτωρ και ΑΕΓΕΚ. Ένα από τα μεγάλα deals το οποίο κυοφορείται από τον περασμένο Γενάρη και οι συζητήσεις συνεχίζονται, όπως λένε οι πληροφορίες, μέχρι σήμερα μεταξύ Μπόμπολα και Μαρούλη. Ο όμιλος Μπόμπολα έχει εκφράσει ενδιαφέρον για να αποκτήσει βασικά σε πρώτη φάση το «κατασκευαστικό» κομμάτι της ΑΕΓΕΚ (ΑΕΓΕΚ Κατασκευαστική), με τις «ευλογίες» των πιστωτριών τραπεζών, οι οποίες ανησυχούν όχι μόνο για τα δάνεια της ΑΕΓΕΚ (400 εκατ. ευρώ), αλλά και για τις εγγυήσεις που έχουν δοθεί (ακούγεται πως αγγίζουν το 1 δισ. ευρώ). Μια τέτοια συμφωνία θα είχε και την συγκατάθεση της κυβέρνησης, η οποία γνωρίζει καλά πως αν δεν βρεθεί «λευκός ιππότης», τότε το έργο του μετρό Θεσσαλονίκης θα «σέρνεται» επί χρόνια με ό, τι αυτό συνεπάγεται, από την στιγμή που ο ανάδοχος αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ρευστότητας.
Αν και παλαιότερα και άλλοι ισχυροί είχαν κοιτάξει προς την πλευρά της ΑΕΓΕΚ, κυρίως η ΓΕΚ Τέρνα του Γ. Περιστέρη, φαίνεται πως η Ελλάκτωρ έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την άλλοτε κραταιά εταιρία του Γιάννη Μαρούλη.
Η «προίκα» των μεγάλων έργων που διαθέτει, με βασικότερο το μετρό Θεσσαλονίκης, τις εργολαβίες στην Εγνατία και τις συμμετοχές σε μια σειρά οδικών έργων, αποτελεί δέλεαρ.
Αν κλείσει το deal η Ελλάκτωρ θα προσθέσει στο χαρτοφυλάκιό της ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων άνω του 1 δισ. ευρώ. Αν σε δεύτερη φάση εξαγοράσει και την εισηγμένη ΑΕΓΕΚ, τότε θα αυξήσει την συμμετοχή της στην εταιρία εκμετάλλευσης του οδικού άξονα (Μαλιακός-Κλειδί) και θα αποκτήσει επίσης συμμετοχές σε 5 εταιρίες εκμετάλλευσης υπόγειων πάρκινγκ σε Αθήνα-Θεσσαλονίκη.
Προς την κατεύθυνση μιας συμφωνίας συνηγορεί και το ότι η Άκτωρ έχει κερδίσει τον διαγωνισμό για την επέκταση του μετρό Θεσσαλονίκης (315 εκ. ευρώ), μία σύμβαση που δεν μπορεί να υπογραφεί, αν δεν υπάρχει λύση πρώτα για την βασική γραμμή.
Πάντως, μένει να διευθετηθούν και άλλες λεπτομέρειες , όπως το μέρος των δανείων που θα αναλάβει ενδεχομένως η Άκτωρ, αν και κάποιοι σημειώνουν πως οι υποχρεώσεις του κατασκευαστικού και μόνο βραχίονα της ΑΕΓΕΚ είναι χαμηλότερες και διαχειρίσιμες (περίπου 70 εκ. ευρώ).
Πάντως, μπορεί η Ελλάκτωρ να βρίσκεται στο επίκεντρο κυρίως για τις συζητήσεις με την ΑΕΓΕΚ, όμως, κάποια σενάρια την φέρνουν στο προσκήνιο και για έναν ακόμη λόγο: σύμφωνα με αυτά έχει ξανανοίξει η συζήτηση του «διαζυγίου» μεταξύ των δύο οικογενειών μεγαλομετόχων, Μπόμπολα και Καλλιτσάντση.
Ο δεύτερος ακούγεται πως ψάχνει τρόπο να απεμπλακεί από την εταιρία, είτε δίνοντας το ποσοστό του στον Μπόμπολα ή πουλώντας το σε άλλον ενδιαφερόμενο αγοραστή. Βασική αιτία είναι η κρίση στις κατασκευές, αφού ναι μεν η Ελλάκτωρ είναι κερδοφόρος, όμως, σημειώνει μεγάλη «βουτιά» κερδών 83,8% (το 2012).
Το σενάριο αυτό είχε παίξει έντονα και πριν από μερικούς μήνες, όμως, δεν επιβεβαιώθηκε. Οι πληροφορίες τότε ήθελαν τις δύο πλευρές να… βάζουν νερό στο κρασί τους και στις διαφωνίες που σχετίζονταν με οικονομικά, επιχειρηματικά και… πολιτικά ζητήματα μπροστά στο «κοινό καλό» του ομίλου.
Το σχέδιο Ιωάννου για την J&P Άβαξ
Η κρίση δεν έχει αφήσει ανεπηρέαστη την J&P Άβαξ του Δάκη Ιωάννου, η οποία «είδε» τις ζημίες της να φτάνουν τα 13 εκατ. ευρώ το 2012 και τα έσοδά της να μειώνονται κατά 221 εκατ. ευρώ.
Από τον περασμένο Σεπτέμβρη μέχρι και πριν από λίγες μέρες, η εταιρία D&S Ioannou έχει προβεί σε συνεχείς αγορές μετοχών της εισηγμένης στο ΧΑ, J&P Άβαξ, γεγονός που έχει «πυροδοτήσει» εκ νέου τα σενάρια ότι ο Ελληνοκύπριος μεγαλοκατασκευαστής ίσως και να ετοιμάζει την «έξοδό» του από το ταμπλό του ελληνικού χρηματιστηρίου και την συγχώνευση της J&P Άβαξ με την μητρική J&P Overseas.
Στόχος του, όπως λένε στελέχη της εταιρίας του, είναι όχι η είσοδός του σε κάποια άλλη διεθνή χρηματαγορά, αλλά να αναδιαρθρώσει τις δομές της επιχείρησής του κάνοντάς τις πιο ευέλικτες και να τις προσαρμόσει στον ακόμη πιο ενισχυμένο εξωστρεφή προσανατολισμό του, προκειμένου να μετριάσει τους «κραδασμούς» από την κρίση της ελληνικής αγοράς.
Το μεγάλο βάρος του άλλωστε στο εξωτερικό έχει πέσει στις αραβικές χώρες. Εκεί όπου διεκδικεί έργα μεγάλης κλίμακας και ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη οι κατασκευαστικές εργασίες για την Φάση ΙΙ του Oil Terminal 2 στο λιμάνι Fujairah στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Βέβαια, μετά τις τελευταίες εξελίξεις στην Κύπρο, όπου η J&P Άβαξ έχει μεγάλη έκθεση- το 15% του συνολικού της τζίρου προέρχεται από το Νησί (κύκλος εργασιών το 2012 στα 69 εκατ. ευρώ), ενώ διαθέτει καταθέσεις 9,2 εκατ. ευρώ στην τράπεζα Κύπρου- το σχέδιο συνένωσης με την κυπριακή μητρική, είναι δύσκολο να υλοποιηθεί την δεδομένη χρονική στιγμή, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά πηγές από την εταιρία.
Γι’ αυτό και δεν μπορεί να προβλέψει κανείς τι σχεδιάζει ο Δάκης Ιωάννου για την μελλοντική πορεία της εταιρίας του.
ΣΤΟΝ… ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ ΖΗΜΙΩΝ
Μεγάλος «ηττημένος» για το 2012 ο Κόκκαλης
Οι περισσότεροι κατασκευαστικοί όμιλοι, όπως έδειξαν και τα οικονομικά αποτελέσματα του 2012, με εξαίρεση την Ελλάκτωρ και την ΕΚΤΕΡ (που επέστρεψε σε κέρδη 981.000) κινούνται στον «αστερισμό» των ζημιών.
Μεγάλος «ηττημένος» της χρονιάς ήταν η Intrakat του Σωκράτη Κόκκαλη, η οποία από κέρδη μετά φόρων 1,4 εκατ. ευρώ το 2011 «γύρισε» σε ζημίες 1,8 εκατ. Η απομείωση παγίων στοιχείων λόγω της κρίσης και οι επιπλέον προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις 3,2 εκατ. επιβάρυναν τα αποτελέσματα του ομίλου.
Διευρυμένες κατά 117,7% (στα 35,8 εκ.) ήταν και οι ζημίες της Βιοτέρ, κατά 943,9% της ΓΕΚ Τέρνα (στα 52,5 εκ.), στα 10, 6 εκατ. ευρώ αυξήθηκαν οι απώλειες για την J&P Άβαξ, στα 7 εκατ. για την ΑΕΓΕΚ, στα 6,7 εκατ. για την Δομική Κρήτης, στα 15,2 εκ. η Μοχλός και στα 23,3 εκατ. η Τεχνική Ολυμπιακή του Κ. Στέγγου.
Θετικά σημάδια με μείωση ζημιών έδειξαν οι Άττικατ, Μηχανική και Προοδευτική.
Αν στο εκρηκτικό κοκτέιλ των ζημιών προστεθούν και τα χρέη του Δημοσίου, ύψους 2 δις. ευρώ προς τους κατασκευαστές, αλλά και τα υψηλά δάνεια, που για τους τρεις μεγάλους μόνο (Ελλάκτωρ- J&P Άβαξ- ΓΕΚ Τέρνα) αγγίζουν περίπου τα 3 δις. ευρώ, τότε κατανοεί κανείς το «ασφυκτικό» περιβάλλον μέσα στο οποίο καλούνται να επιβιώσουν.
Τα μεγάλα έργα… ελπίδας που περιμένουν
Οι «μηχανές» για την επανεκκίνηση των εργασιών στους μεγάλους οδικούς άξονες, σύμφωνα με τις διαβεβαιώσεις του ΥΠΑΝ, Κωστή Χατζηδάκη, είναι πλέον ζήτημα χρόνου να ανάψουν καθώς μετά την «βελούδινη» συμφωνία υπουργείου – κατασκευαστών – εργαζομένων, απομένει μόνο η απόφαση των τραπεζών για την αναδιάρθρωση του χρηματοδοτικού μοντέλου.
Μια αχτίδα… φωτός στο τούνελ της διακοπής των έργων, στα οποία «ποντάρουν» πολλά οι τέσσερις ισχυροί παίκτες που συμμετέχουν στα οδικά έργα (Μπόμπολας, Περιστέρης- Ιωάννου- Μαρούλης), αλλά και οι ξένοι όμιλοι Vinci, Hochtief. Οι εταιρίες ήδη έχουν δεσμευτεί ότι θα προετοιμάσουν τα εργοτάξιά τους, αμέσως μόλις λάβουν την προκαταβολή της αποζημίωσης. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ολυμπία Οδός θα λάβει 130 εκ. ευρώ, η Νέα Οδός 40 εκ., η Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου 25 εκ. ευρώ. Εκτός από τους εθνικούς αυτοκινητόδρομους όμως, οι τρεις μεγάλοι των κατασκευών προσβλέπουν και σε υψηλές επιδόσεις στα οικονομικά τους από μια σειρά άλλων έργων που έχουν αναλάβει και διεκδικούν.
Η ΓΕΚ Τέρνα του Γ. Περιστέρη έχει υψηλό ανεκτέλεστο 3,1 δισ. ευρώ, όσο και η Ελλάκτωρ του ομίλου Μπόμπολα.
Η ΓΕΚ επιδιώκει την ενίσχυση της παρουσίας της στο εξωτερικό, με τα έσοδα από κατασκευές να προέρχονται από Βαλκάνια- Μέση Ανατολή σε ποσοστό 9% και 31% αντίστοιχα.
Στο εσωτερικό, έργα, όπως το Κέντρο Πολιτισμού «Σταύρος Νιάρχος» (566 εκατ.), που κατασκευάζει σε κοινοπραξία με την Impregilo και το έργο κατασκευής (1,4 δισ. ευρώ) της λιγνιτικής μονάδας ηλεκτροπαραγωγής «Πτολεμαϊδα V» της ΔΕΗ, ενισχύουν το ανεκτέλεστο.
Πέρυσι ο όμιλος υπέγραψε νέες συμβάσεις κατασκευής έργων συνολικής αξίας 640 εκατ., ενώ φέτος υπέγραψε νέες συμβάσεις 1,3 δισ. ευρώ. Στα οδικά έργα παραχωρήσεων, ο όμιλος συμμετέχει με 33,3% στην Ιόνια Οδό και την Κεντρική Ελλάδα και με 17% στην Ολυμπία Οδό, ενώ είναι από τους βασικούς διεκδικητές έργων για την διαχείριση των απορριμμάτων και άλλων ενεργειακών projects.
Η Άκτωρ που διαθέτει προς υπογραφή συμβάσεις αξίας 785 εκατ. ευρώ, υπέγραψε το 2012 δύο συμβάσεις 76 εκατ. ευρώ για οδικό έργο στη Σερβία. Παράλληλα, έχει επιλεγεί αυτόνομα ως ανάδοχος και συμμετέχει σε έργα προϋπολογισμού 810 εκατ. σε Κατάρ, Σκόπια, Βοσνία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Τουρκία, Αλβανία.
Στην Ελλάδα, η ανάληψη (αυτόνομα και σε κοινοπραξία) έργων υποδομής προϋπολογισμού 218 εκατ. ευρώ, είναι σημαντική.
Στα οδικά έργα παραχωρήσεων, στους αυτοκινητοδρόμους Κόρινθος-Τρίπολη-Καλαμάτα, Αιγαίου και Ελευσίνα-Κόρινθος-Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα οι εργασίες έχουν ολοκληρωθεί σε ποσοστό 83,65%, 69,99% και 28,9%, αντίστοιχα. Στον τομέα διαχείρισης απορριμμάτων, η Άκτωρ επιδιώκει να ενισχύσει την παρουσία της, διεκδικώντας μαζί με την Ηλέκτωρ έργα ΣΔΙΤ, ενώ σημαντικές προοπτικές «βλέπει» και στα αιολικά.
Η J&P Άβαξ του Δάκη Ιωάννου από την άλλη, η οποία έχει ανεκτέλεστο 1,8 δισ. ευρώ, προσβλέπει στο έργο για την κατασκευή γραμμής μετρό στο τμήμα Χαϊδάρι-Πειραιάς, στο έργο υποδομής νέας διπλής Σιδηροδρομικής Γραμμής υψηλής ταχύτητας από Κιάτο έως Ροδοδάφνη, καθώς και όλες τις σχετικές εγκαταστάσεις, προϋπολογισμού 79,1 εκατ. Σε εξέλιξη είναι παράλληλα το έργο αναβάθμισης της αντοχής του χερσαίου τμήματος του διαδρόμου στο αεροδρόμιο Μακεδονία της Θεσσαλονίκης, ύψους 20,5 εκατ.
