«Γονατίζουν» 7 ισχυροί όμιλοι που μετρούν… πληγές σε Ελλάδα και εξωτερικό
Η ελληνική βιομηχανία καταρρέει. Πάνω από 50 «κάστρα» της παραγωγής έπεσαν την τελευταία διετία του «Αρμαγεδδώνα» της οικονομικής κρίσης και κοντά στα 10 μόνο τους πρώτους μήνες του έτους. Ακόμη και επτά «ηχηρά» ονόματα της «βαριάς» βιομηχανίας βλέπουν τα θεμέλιά τους να… τρίζουν.
Τα «μηνύματα» που δίνουν και τα νέα στοιχεία της ICAP, σύμφωνα με τα οποία, τουλάχιστον 9 στις 10 βιομηχανικές επιχειρήσεις κινδυνεύουν να οδηγηθούν σε πτώχευση, αν δεν βελτιωθούν οι οικονομικές συνθήκες και πως το ποσοστό κινδύνου μόλις μέσα σε έναν χρόνο έχει αυξηθεί στο 87,1% από 65% πέρυσι, αποτελούν «γροθιά στο στομάχι».
«Σήματα SOS» που ακούγονται εδώ και καιρό και από τα χείλη των ίδιων των επιχειρηματιών, αλλά δεν βρίσκουν «ευήκοα ώτα» στους κυβερνώντες. Κανελλόπουλος, Στασινόπουλος, Μυτιληναίος, Μάνεσης, Μυλωνάς κ.α. είναι ορισμένοι από τους εκπροσώπους που έχουν υψώσει πολλές φορές «φωνή διαμαρτυρίας».
Για το αυξημένο ενεργειακό κόστος που αγγίζει ή και ξεπερνά το 40% των λειτουργικών δαπανών των ομίλων. Για το μπαράζ φορολογικών επιβαρύνσεων όχι τόσο επί των ενδεχόμενων κερδών τους, αλλά επί του κόστους παραγωγής, δημιουργώντας ένα «ασφυκτικό» περιβάλλον. Για το ύψος των εργοδοτικών εισφορών που ξεπερνούν κατά 50% τις μέσες εργοδοτικές εισφορές στις χώρες του ΟΟΣΑ. Για το «ακριβό χρήμα» δανεισμού, καθώς μια βιομηχανία στην Ελλάδα δανείζεται με επιτόκιο που υπερβαίνει το 7% ακόμη και για τις ισχυρές επιχειρήσεις, ενώ το αντίστοιχο κόστος για έναν όμιλο του ευρωπαϊκού Βορρά είναι στο 2%-3%.
Αντικίνητρα, που όπως υποστηρίζουν, πλήττουν την ανταγωνιστικότητά τους και στο εξωτερικό, αυξάνοντας τα λειτουργικά τους κόστη. Μάλιστα, όπως λένε χαρακτηριστικά, «πώς η κυβέρνηση θέλει να προσελκύσει ξένους επενδυτές, όταν δεν φροντίζει για τους εγχώριους- όσοι έχουν απομείνει όρθιοι».
Η κρίση που πλέον «γονατίζει» και κολοσσούς, όπως έδειξαν και τα οικονομικά αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου, δεν είναι πλέον αποκλειστικά ελληνική. Για πολλούς ομίλους, η ζήτηση των προϊόντων τους κυρίως στην Βαλκανική και ευρύτερη ευρωπαϊκή αγορά έχει μειωθεί μεταξύ 20%- 40%. Τα παραδείγματα πολλά εκείνων που έχουν κλυδωνιστεί και σε ορισμένες γεωγραφικές περιοχές εκτός συνόρων: ΤΙΤΑΝ, ΑΓΕΤ Ηρακλής, Αλουμύλ κ.α.
«Καμπανάκι» ανησυχητικό, δεδομένου ότι πολλές από τις βιομηχανίες στηρίζουν το μεγαλύτερο ποσοστό του κύκλου εργασιών τους στον εξαγωγικό τους προσανατολισμό, συνολικά πάνω από 60%.
Τις μεγαλύτερες «πληγές» πάντως, από όλους τους παραπάνω παράγοντες, έχουν δεχτεί η χαλυβουργία, τα τσιμέντα, οι διελάσεις αλουμινίου και γενικότερα τα μέταλλα, με την συνολική παραγωγή του 2012 να υποχωρεί στους 1,050 εκατ. τόνους (από 1,610 εκατ. το 2011- μεταβολή 34,8%) κατά 20% και 7%-10% αντίστοιχα. Προκειμένου να αντισταθούν επτά ισχυροί έχουν επιλέξει «δύο ταχυτήτων» λύσεις. Ή βάζουν λουκέτα σε παραγωγικές τους μονάδες (π.χ. Βιομέκ, ΑΓΕΤ Ηρακλής, Σέλμαν κ.α), ενώ άλλες προχωρούν σε «αιματηρές» περικοπές δαπανών (ΤΙΤΑΝ, Χαλυβουργική, Χαλυβουργία κ.α.) ακόμη και αν αυτό σημαίνει μείωση μισθών ή προσωπικού.
ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ
Έρχονται και νέα «λουκέτα» μετά την Χαλκίδα;
«Καμπανάκι» χτύπησαν στον γαλλικό κολοσσό Lafarge οι τετραπλάσιες ζημίες που παρουσίασε η θυγατρική τους στην Ελλάδα, ΑΓΕΤ Ηρακλής. Αν και από τον Φλεβάρη ακόμη, ο ισχυρός άντρας της μητρικής, Bruno Lafont προέβλεψε πτώση του όγκου τσιμέντου στην χώρα μας 5%-10%, ωστόσο δεν περίμενε τόσες απώλειες στο πρώτο τρίμηνο του έτους.
Στο στρατηγείο στο Παρίσι επικρατεί προβληματισμός. Ναι μεν έχουν ως θετικό «σημάδι» την αύξηση των πωλήσεων κατά 15%, κυρίως χάρη στην εξαγωγική τους δραστηριότητα, όμως, στο τραπέζι φέρεται να έχει πέσει και πάλι η ιδέα να εξεταστεί και το ενδεχόμενο κλεισίματος και άλλων μονάδων της ή κέντρων διανομής. Η αρχή έγινε τον περασμένο Μάρτιο από το εργοστάσιο της Χαλκίδας, στο οποίο έπεσε «αυλαία» μετά από 87 χρόνια.
Η συγκεκριμένη μονάδα εφοδίαζε κυρίως την Αττική, η οποία όμως, λόγω της καθίζησης της κατασκευαστικής αγοράς, από το 2008 ως σήμερα είχε πληγεί ως προς τις πωλήσεις κατά 80%. Χαρακτηριστικό είναι επίσης πάντως, πως το 2012 οι πωλήσεις του ομίλου στην Ελλάδα περιορίστηκαν στα 1,3 εκατ. τόνους, όταν το 2006 είχαν καταγράψει 11,5 εκατ. τόνους. Ένα ακόμη σενάριο που ακούγεται εδώ και καιρό πως μελετούν οι Γάλλοι της Lafarge, είναι και η «έξοδός» της ΑΓΕΤ Ηρακλής από το ταμπλό του χρηματιστηρίου, κάτι που βέβαια μέχρι σήμερα δεν έχει επιβεβαιωθεί. Το πλάνο που συνεχίζει σίγουρα πάντως, είναι των περικοπών του λειτουργικού κόστους της επιχείρησης.
ΤΙΤΑΝ
«Ρωγμές» και σε αγορές εκτός συνόρων
Άλλη μια τσιμεντοβιομηχανία με περισσότερα από 100 χρόνια ιστορίας, «βλέπει» τα τελευταία χρόνια να υφίσταται… ρωγμές. Η κατακόρυφη πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα που έχει επιστρέψει στα επίπεδα της δεκαετίας του ’60 σε συνδυασμό με τα αυξημένα κόστη οδήγησαν την ΤΙΤΑΝ σε διεύρυνση των ζημιών της το πρώτο τρίμηνο στα 27 εκατ. ευρώ από 19,4 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2012.
Αν και ισχυρό «όπλο» της παραμένουν οι εξαγωγές, που συνέβαλαν και στην αύξηση του τζίρου στα 249,9 εκατ. ευρώ, «αγκάθι» αποτελεί η ζήτηση δομικών υλικών σε ορισμένες εκτός συνόρων περιοχές, όπου δραστηριοποιείται και οι προοπτικές που παρουσιάζουν. Έτσι, μπορεί στην ΝΑ Ευρώπη η ζήτηση να κινήθηκε ανοδικά σε σχέση με πέρυσι( κύκλος εργασιών +18%) όμως, προβλέπεται πως οι αγορές της θα συνεχίσουν να επηρεάζονται από την κρίση και δεν αναμένεται ανάκαμψη της ζήτησης εντός του έτους. Αβεβαιότητα επικρατεί και για την Αίγυπτο λόγω των συχνών ταραχών, ενώ οι ΗΠΑ παρουσιάζουν μεν σημάδια ανάκαμψης, αλλά πρέπει να διανυθεί ακόμη πολύς δρόμος.
Σε μια στρατηγική άμυνας, ο Ανδρέας Κανελλόπουλος προκειμένου να τονώσει την ρευστότητα στα ταμεία έχει «κρεμάσει» πωλητήρια σε ορισμένες δραστηριότητες. Πέρυσι, πούλησε το 11,5% των δραστηριοτήτων του ομίλου στα Δυτικά Βαλκάνια και συγκεκριμένα στις θυγατρικές σε Σκόπια, Σερβία και Κόσσοβο στην IFC έναντι 50 εκ. ευρώ. Είχε προηγηθεί η πώληση μειοψηφικού πακέτου στην Αίγυπτο, ενώ δεν αποκλείει και νέα πωλητήρια μελλοντικά αν χρειαστεί.
ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ
Τέσσερις χρήσεις μόνο ζημιές
Από «σαράντα κύματα» έχει περάσει η Χαλυβουργία Ελλάδος του Νίκου Μάνεση. Απεργιακές κινητοποιήσεις λόγω του «ψαλιδιού» που έγινε σε μισθούς και θέσεις εργασίας που κράτησαν για πάνω από 40 ημέρες κλειστό το εργοστάσιο του Ασπροπύργου, δημιούργησαν ένα ασφυκτικό περιβάλλον για την ιστορική βιομηχανία, η οποία λόγω της ύφεσης, αλλά και των χαμηλών τιμών- ακόμη και κάτω του κόστους- με τις οποίες πραγματοποιεί τις εξαγωγές για να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό ξένων ομίλων (όπως και η πλειοψηφία των μεταλλουργικών επιχειρήσεων), έχει υποστεί σημαντικό πλήγμα στην εικόνα της.
Το 2011 (τελευταίος δημοσιοποιημένος ισολογισμός), ήταν η τέταρτη ζημιογόνος χρήση για την Χαλυβουργία Ελλάδος. Οι ζημίες από 15,6 εκατ. ευρώ το 2010 εκτινάχθηκαν στα 49 εκατ. Η εταιρία προσπάθησε να βρει διέξοδο στις εξαγωγές, κάτι που αποτυπώθηκε στον αυξημένο κύκλο εργασιών, αλλά οι πωλήσεις έγιναν σε «τσιμπημένες» τιμές. Αν και κατάφερε να μετατρέψει τον βραχυπρόθεσμο δανεισμό σε μακροπρόθεσμο, τα υψηλά επιτόκια την υποχρέωσαν να καταβάλει μόνο για τόκους 18,3 εκατ. ευρώ. Ακόμη και στο εργοστάσιο του Βόλου έχει επιβληθεί το μέτρο της εκ περιτροπής εργασίας.
ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
H μεγάλη των φόρων «απειλή»
Ακόμη και το ενδεχόμενο να κλείσει τη μονάδα παραγωγής αλουμινίου άφησε ανοιχτό πριν από μερικούς μήνες ο Ευάγγελος Μυτιληναίος λόγω των δυσβάστακτων φόρων που υποχρεώνεται να πληρώνει η Αλουμίνιον της Ελλάδος. Η έβδομη μεγαλύτερη ελληνική βιομηχανία της χώρας βάσει πωλήσεων, η οποία παράγει 170.000 τόνους αλουμινίου ετησίως, παρά το ότι έχει καταφέρει να κάνει σημαντική εξοικονόμηση κόστους τον τελευταίο χρόνο, βλέπει την υψηλή φορολογία στην παραγωγή να «υπονομεύει» τις προσπάθειές της. Πιο συγκεκριμένα, ο ετήσιος έκτακτος φόρος που καταβάλλει, αυξήθηκε πρόσφατα στα 50 εκ. ευρώ από 10 εκατ. το 2012, με αποτέλεσμα ο συνολικός φορολογικός «λογαριασμός» για την Μυτιληναίος το 2013 να φτάνει τα 100 εκ. ευρώ.
Το 2012 η Αλουμίνιον της Ελλάδος είχε ζημίες της τάξεως των 16,3 εκατ. ευρώ από καθαρά κέρδη 12,41 εκατ. ευρώ έναν χρόνο νωρίτερα. Πάντως, η εταιρία ποντάρει πολλά στο διεθνοποιημένο προφίλ της. Ειδικά και μετά την συμφωνία, ύψους 200 εκ. με την Glencore για την πώληση 75.000 τόνων αλουμινίου σε πλάκες και κολόνες στις ευρωπαϊκές και αμερικάνικες αγορές.
ΒΙΟΧΑΛΚΟ
Απώλειες 52,6 εκ. από τις 5 εισηγμένες θυγατρικές
Η κατάσταση στον μεγαλύτερο βιομηχανικό όμιλο της χώρας, την Βιοχάλκο του Νίκου Στασινόπουλου, που από μόνος του πραγματοποιεί το 12% των συνολικών εξαγωγών της χώρας, είναι «ασφυκτική». Τα μεγέθη των πέντε εισηγμένων θυγατρικών της καταρρέουν, όπως και του ομίλου συνολικά. Η Σιδενόρ παρουσίασε ζημίες μετά φόρων 26,9 εκατ. ευρώ, η Χαλκόρ, 11,9 εκατ. ευρώ, η Ελληνικά Καλώδια 3,8 εκατ. ευρώ, η ΕΛΒΑΛ 7,1 εκατ. ευρώ και η Σωληνουργείου Κορίνθου 2,9 εκατ. ευρώ. Ο όμιλος δε, είχε στο πρώτο τρίμηνο απώλειες της τάξεως των 41,1 εκατ. ευρώ. Ο «κουμπαράς» είναι ζημιογόνος με λίγα λόγια, αφού οι ζημίες μόνο από τις θυγατρικές άγγιξαν συνολικά τα 52,6 εκατ. Χαρακτηριστικό είναι πως η ΣΩΛΚ πριν από την έναρξη του έτους έψαχνε διαρκώς για νέες παραγγελίες, καθώς είχε ανεκτέλεστο υπόλοιπο μόνο 100 εκ. ευρώ.
Τα «βλέμματα» αυτή την στιγμή στρέφονται στον όμιλο και τις επόμενες κινήσεις του, αφού πολλοί είναι εκείνοι που προεξοφλούν ότι κάτι μεγάλο ετοιμάζει η διοίκηση. Κάποια σενάρια θέλουν να εξετάζει το ενδεχόμενο συγχώνευσης εισηγμένων εταιριών- κάτι που έχει ξεκινήσει με μη εισηγμένες κυρίως- για να περικοπούν τα λειτουργικά κόστη. Το τελευταίο διάστημα ήρθε στο φως και η συνάντηση που πραγματοποίησε με Κινέζους επενδυτές και σύμφωνα με πληροφορίες, έθεσαν επί τάπητος το αν και σε ποια βάση θα μπορούσαν να συνεργαστούν, εμπορική ή μετοχική προκειμένου να δημιουργηθούν νέες προοπτικές για τον όμιλο. Αν και ο Στασινόπουλος πολλές φορές έχει κρούσει «καμπανάκια» στην κυβέρνηση για την φορολογία, την γραφειοκρατία και άλλα «αγκάθια», προς το παρόν τουλάχιστον δεν εξετάζει την αλλαγή έδρας, όπως κατά κόρον έχει ακουστεί.
ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ
«Γερό ψαλίδι» στα κόστη
«Τρικυμία» επικρατεί και στην άλλη ιστορική χαλυβουργία, την Χαλυβουργική του Κωνσταντίνου Αγγελόπουλου. Με ζημίες ύψους 58 εκατ. ευρώ το 2011 (από 48 εκατ. ευρώ) και EBITDA αρνητικά κατά 29,5 εκατ. ευρώ, το «ψαλίδι» του λειτουργικού κόστους αποτέλεσε τη μόνη λύση για την διοίκηση.
Χωρίς παραγωγή για 10 μήνες αλλά και εξαγωγή υλών μέχρι τον Απρίλιο, ο όμιλος «κλυδωνίστηκε» αρκετά. Το «πάγωμα» των δημοσίων έργων στην ελληνική αγορά και το «ναδίρ» στο οποίο έφτασε η κατασκευαστική δραστηριότητα, αλλά και το κλείσιμο της στρόφιγγας χρηματοδότησης από τις τράπεζες δεν άφησαν «αλώβητη» την χαλυβουργία. Είναι χαρακτηριστικό πως η ελληνική αγορά το 2012 απορρόφησε μόλις 350.000 τόνους χαλυβουργικών προϊόντων, όταν το 2007 απορροφούσε 2,1 εκατ. τόνους. Στην «Χαλυβουργική» στοίχισε όμως, και η διακοπή της συμφωνίας με την ΔΕΗ για την σύσταση κοινής εταιρίας που θα κατασκεύαζε μονάδες ηλεκτροπαραγωγής στην Ελευσίνα και θα πουλούσαν μέρος της ενέργειας στο σύστημα και το υπόλοιπο στην Ιταλία. Το project σταμάτησε λόγω έντονων αντιδράσεων. Ανάμεσα στα μέτρα των περικοπών που η διοίκηση υποχρεώθηκε να λάβει λόγω των παραπάνω αιτιών, είναι η μείωση 170 θέσεων εργασίας με πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου, μείωση των αποδοχών κατά 20%, κατάργηση των επιδομάτων και των bonus, αλλά και εκ νέου διευθέτηση του χρόνου εργασίας.
ALUMIL
Πουλά και συγχωνεύει θυγατρικές
Πωλητήρια και συγχωνεύσεις είναι ο «δρόμος» που ακολουθεί και ο Γιώργος Μυλωνάς για να μπορέσει να περιορίσει τα λειτουργικά έξοδα της Alumil. Η βορειοελλαδίτικη βιομηχανία αλουμινίου «είδε» το πρώτο τρίμηνο του έτους να παραμένει ζημιογόνο, με τις ζημίες προ φόρων να διαμορφώνονται στα 4,3 εκατ. ευρώ, ενώ και οι πωλήσεις του ομίλου υποχώρησαν κατά 5,3% περίπου. Ο πρώην πρόεδρος του ΣΒΒΕ πολλές φορές έχει μιλήσει για την ελληνική οικονομία, τονίζοντας πως «εκείνη έχει πεθάνει» και αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα θα «σβήσουν» μαζί της και πολλές επιχειρήσεις. Πλήγμα για την Alumil δεν επήλθε μόνο από την ελληνική αγορά, αλλά και από την Βαλκανική και τα δυσάρεστα γεγονότα της Κύπρου, καθώς η καθαρή απώλεια των καταθέσεων έφτασε στα 0,634 εκατ. ευρώ περίπου. Ο ίδιος πριν από λίγο καιρό προχώρησε στην εκκαθάριση της θυγατρικής Alumil Polska λόγω συνεχών ζημιογόνων χρήσεων και αρνητικών ίδιων κεφαλαίων, ενώ «αναδιοργανώνει» το δίκτυο των θυγατρικών του, εξετάζοντας ποιες δεν αποδίδουν τα προσδοκώμενα. Τον περασμένο Δεκέμβριο ανακοίνωσε την πώληση της θυγατρικής της στην Αλβανία στην επίσης θυγατρική της Alumil Group Ltd. Επιπλέον, συγχωνεύει πολλές θυγατρικές εντός συνόρων. Η τελευταία συγχώνευση που έκανε, είναι εκείνη της «Αλουμύλ Βιομηχανίας Αλουμινίου» και της «Αλουφύλ». Είχε προηγηθεί μία ακόμη, της θυγατρικής «Αλουσύς Εξαρτήματα Αλουμινίου». Πλέον το στοίχημά του είναι το άνοιγμα που πραγματοποιεί σε Τουρκία και Αφρική.
