Οι μεγάλες αυξήσεις των οικιακών τιμολογίων ρεύματος, που αναμένεται να γίνουν ακόμα ακριβότερα τους επόμενους μήνες, σπρώχνουν τους εναλλακτικούς παρόχους που δραστηριοποιούνται στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην αναζήτηση συμμαχιών από τον ευρωπαϊκό χώρο.
Η κινητικότητα που καταγράφεται τελευταία είναι έντονη και αποδίδεται από πολλούς στην πίτα των 6 δισ. ευρώ από τον ετήσιο τζίρο της ΔΕΗ που θα μπορέσουν να διεκδικήσουν το επόμενο χρονικό διάστημα με την απελευθέρωση των τιμολογίων της ΔΕΗ, αφού μπορούν να ανταγωνιστούν τη δημόσια επιχείρηση ηλεκτρισμού προσφέροντας μειωμένες τιμές. Περισσότεροι από 7 εκατομμύρια καταναλωτές ρεύματος στη μεσαία και χαμηλή τάση είναι σίγουρα μία μεγάλη πρόκληση για τις εταιρίες που δραστηριοποιούνται στον χώρο και είναι το βασικό επιχείρημα που έχουν στις επαφές και συζητήσεις με ευρωπαϊκούς παίκτες της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Όπως εκτιμούν, διαμορφώνονται σταδιακά και με ορίζοντα το 2014, οπότε αναμένεται οι ιδιώτες να αποκτήσουν πρόσβαση σε «δεξαμενές» φτηνής ενέργειας, οι προϋποθέσεις ώστε να ξαναπάρει μπροστά η λιανεμπορική αγορά ρεύματος που κατέρρευσε μετά τις υποθέσεις των εταιριών Energa και Hellas Power και την αφαίρεση των αδειών από τις εταιρίες Revmaena και Ελληνική Εναλλακτική Ενεργειακή. Αυτή τη στιγμή, έχουν απομείνει μόλις έξι ενεργοί ιδιώτες προμηθευτές που ελέγχουν λιγότερο από το 2% της αγοράς, κυρίως στη μέση τάση, όταν προ διετίας ο αριθμός τους ξεπερνούσε τους 20.
Δύο από τους εναλλακτικούς παρόχους που δραστηριοποιούνται στην αγορά, η Green και η Vatt & Volt, είναι σε προχωρημένες συζητήσεις για στρατηγική συνεργασία με ευρωπαϊκές εταιρίες που ενδιαφέρονται να επεκτείνουν την παρουσία τους στον εγχώριο τομέα της προμήθειας και παροχής ηλεκτρικού ρεύματος. Μία από τις εταιρίες αυτές έχει ήδη παρουσία στα Βαλκάνια και ενδιαφέρεται εδώ και καιρό να εισέλθει στην ελληνική αγορά. Αν και δεν επιβεβαιώνεται επίσημα, συζητήσεις έχουν γίνει με τη γερμανική RWE, η οποία, όμως, στο παρελθόν είχε δείξει ενδιαφέρον για την απόκτηση μεριδίου της ΔΕΗ. Αντίστοιχο πρέπει να θεωρείται το ενδιαφέρον ξένων ομίλων που είναι παρόντες στην ελληνική αγορά, όπως η ιταλική Edison, η οποία δεν έχει κρύψει ότι επιθυμεί δυναμική παρουσία στην Ελλάδα.
H Watt
Η Watt & Volt A.E. ανήκει στις οικογένειες Χανδρή και Παπαναγιώτου και απέκτησε άδεια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας το 2011 (ως Black Pearl Energy), για 200 MW. Έχει πελατολόγιο περίπου 7.000 καταναλωτών κυρίως στη μέση και τη χαμηλή τάση, ενώ επιδιώκει να επεκταθεί περαιτέρω στους οικιακούς καταναλωτές. Το 2011 είχε τζίρο 22 χιλ. ευρώ και ζημιές 37 χιλ. ευρώ ενώ το 2012 είχε έσοδα 3,350 εκατ. ευρώ, με ζημίες 968.650 ευρώ.
Η Green
Η εταιρία Green που δραστηριοποιείται στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας τόσο σε οικιακούς και εμπορικούς πελάτες της χαμηλής τάσης, όσο και σε εμπορικούς και βιομηχανικούς καταναλωτές της μέσης τάσης εξυπηρετεί περίπου 2.500 καταναλωτές. Το 2011 πραγματοποίησε πωλήσεις 3,49 εκατ. ευρώ και είχε κέρδη 34 χιλιάδων ευρώ, ενώ το 2012 έκανε τζίρο 23 εκ. με κέρδη 500.000 ευρώ. Μέτοχός της είναι η ναυτιλιακή εταιρία Antipollution ΑΝΕ, που δραστηριοποιείται στη μεταφορά επικίνδυνων αποβλήτων. Η εταιρία έλαβε το 2010 την άδεια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας ενώ ο πρόεδρος της κ. Βύρωνας Βασιλειάδης έχει δηλώσει ότι φιλοδοξεί η εταιρία να καταστεί ως ένας από τους πιο αξιόπιστους παρόχους της αγοράς.
H Ήρων
Σε θέσεις «μάχης» είναι άλλες δύο εταιρίες. Η Elpedison Energy και η Ήρων Θερμοηλεκτρική, που απέκτησε πριν από λίγους μήνες άδεια προμήθειας. Η Hρων Θερμοηλεκτρική δραστηριοποιείται τόσο στην προμήθεια ενέργειας σε μεγάλους πελάτες (εμπόριο, βιομηχανία) όσο και -κυρίως- στην παραγωγή ενέργειας μέσω δύο ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων (Ηρων Ι και Ηρων ΙΙ), συνολικής ισχύος 582MW. Ελέγχεται κατά 50% από τον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ του Γ. Περιστέρη, που αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους παίκτες στην παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, και τη γαλλική Gaz De France Suez. Η “Elpedison Εμπορία Ηλεκτρικής Ενέργειας” προμηθεύει με ηλεκτρική ενέργεια 20.000 μεγάλους οικιακούς και εμπορικούς καταναλωτές της χαμηλής και μέσης τάσης. Είναι θυγατρική του μικτού σχήματος των ΕΛΠΕ, της ιταλικής Edison και της Eλλάκτωρ του ομίλου Mπόμπολα και δραστηριοποιείται τόσο σε επίπεδο εμπορίας όσο και σε επίπεδο παραγωγής στην Ελλάδα μέσω δύο μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής Ενέργειας ισχύος 820 MW στη Θίσβη Βοιωτίας και στη Θεσσαλονίκη. Με ενδιαφέρον αναμένονται και οι κινήσεις από τη Volterra A.E της κοινής εταιρίας του κατασκευαστικού ομίλου J&P Άβαξ των Ιωάννου-Παρασκευαΐδη και της ιταλικής Sorgenia Spa που ιδρύθηκε το 2010 και διαθέτει άδεια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας 310 MW. Eπίσης, στάση αναμονής τηρεί η Protergia του ομίλου Mυτιληναίου που κατέθεσε πρόσφατα αίτηση για άδεια προμήθειας και για τη μονάδα του Aγ. Nικολάου.
Διευκρινιστικές οδηγίες από την PAE
Η ΡΑΕ επιχειρεί να επιβάλλει μια σειρά κανόνων στον χώρο καθώς επικρατούσαν αρκετές στρεβλώσεις. Έτσι εξέδωσε έναν αναλυτικό οδηγό για τους οικιακούς καταναλωτές, προκειμένου να γνωρίζουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, όπως προβλέπονται στις διατάξεις του νέου Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΚΠΗΕ). Στόχος του οδηγού είναι να ενημερωθούν οι καταναλωτές για τις σχετικές διατάξεις με απλό και κατανοητό τρόπο, μέσω τεσσάρων κειμένων ώστε να καλυφθούν πλήρως όλα τα σημαντικά θέματα άμεσου ενδιαφέροντος για τον Έλληνα καταναλωτή ηλεκτρικής ενέργειας. Μάλιστα, όπως επισημαίνεται από τη ΡΑΕ, θα ακολουθήσουν έξι ακόμη διευκρινιστικά κείμενα. Στον Οδηγό εκτός από τις συμβουλές για τα “ψιλά γράμματα” παρέχονται διευκρινίσεις για την προστασία των ευάλωτων καταναλωτών και προσδιορίζονται μία σειρά από ζητήματα, πχ για τις προθεσμίες εξόφλησης των λογαριασμών, τον διακανονισμό των ληξιπρόθεσμων οφειλών, την απαγόρευση διακοπής της σύνδεσης, κτλ. Ακόμα η PAE έχει ζητήσει από όλους τους προμηθευτές να εναρμονίσουν άμεσα τις συμβάσεις τους με το νέο Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας και να τις καταθέσουν για έλεγχο το αργότερο ως τις 31 Ιουλίου.
Tα μυστικά KfW
Aναπτυξιακό Tαμείο με γερμανικά κεφάλαια
Γερμανική χείρα βοηθείας είναι έτοιμη να προσφέρει χρηματοδοτική ανάσα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας που «στενάζουν» από την έλλειψη ρευστότητας. Η ίδρυση του Ελληνικού Αναπτυξιακού Ταμείου (IfG), κατά το γερμανικό πρότυπο της KfW θα λειτουργεί υπό την οικονομική και τεχνική βοήθεια της και θα πάρει σάρκα και οστά στο τέλος του χρόνου. Στη χρηματοδοτική υποστήριξη του νέου επενδυτικού φορέα θα μπορούν να ελπίζουν οι οικονομικά υγιείς μικρομεσαίες επιχειρήσεις στα πρότυπα των αντίστοιχων ισπανικών. Σ’ αυτές συγκαταλέγονται τόσο εκείνες οι ελληνικές ΜμΕ οι οποίες ήδη δραστηριοποιούνται στη χώρα, όσο, κυρίως, και εκείνες οι ευρωπαϊκές ΜμΕ που επιθυμούν να κάνουν κάτι τέτοιο σε συνεργασία με τις ελληνικές (π.χ., μέσω εργολαβιών που θα δίνουν οι γερμανικές βιομηχανίες σε ελληνικές). Το Ταμείο θα λειτουργεί σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ε.Ε., με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και ένας από τους βασικούς του σκοπούς, θα πρέπει να είναι η κερδοφορία και η παραγωγή αποδόσεων στους μετόχους του. Κυρίως θα παράσχει κεφάλαια αλλά και υποστήριξη – εμπειρογνωμοσύνη που θα βελτιώσει την επιλογή και την ολοκλήρωση των επενδυτικών σχεδίων. Η ελληνική πλευρά έχει αποδεχθεί το σύνολο σχεδόν των όρων που έχουν θέσει οι Γερμανοί και αφορούν στη δομή και στον τρόπο λειτουργίας του Ταμείου. Ειδικότερα, το Ταμείο θα έχει έδρα το Λουξεμβούργο και επομένως θα διέπεται από τοπικό δίκαιο και το μετοχικό του κεφάλαιο θα κινείται μεταξύ 0,5 με 1 δισ. ευρώ.
H χρηματοδότησή του
Σύμφωνα με τα στελέχη του Υπουργείου Ανάπτυξης και του Υπουργείου Οικονομικών, το Ταμείο θα χρηματοδοτείται από τις εξής τρεις πηγές: • Kεφάλαια από τα Διαρθρωτικά ταμεία και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων • Άμεσες χρηματοδοτήσεις ή παροχή εγγυήσεων από αναπτυξιακές τράπεζες (π.χ. η γερμανική KfW και ο αντίστοιχος γαλλικός οργανισμός) και λήψη δανείων από διεθνείς επενδυτικούς οργανισμούς (π.χ. ΕΤΕπ). • Kεφάλαια από ιδιώτες ε-πενδυτές και τοπικά/διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Επίσης, θα μπορεί να χρηματοδοτεί έργα υποδομών σε περιφερειακό επίπεδο και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και επενδύσεις σε κλάδους που αποτελούν τους βασικούς πυλώνες του νέου οικονομικού μοντέλου της χώρας (τουρισμός, ΑΠΕ). Το Ταμείο θα λειτουργεί ως «ομπρέλα» και θα διαθέτει από κάτω funds που θα επενδύουν στους παραπάνω τομείς. Ο κάθε επενδυτής θα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει σε πoιο από τα funds θα συμμετάσχει βάζοντας κεφάλαια. Ταυτόχρονα κατοχυρώνεται η επιλογή διεθνούς management team, ώστε να εξασφαλισθεί η λειτουργία του με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και μακριά από πολιτικές παρεμβάσεις, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, η γερμανική πλευρά ζητά να προβλέπεται ρητά στο καταστατικό του η επίτευξη κερδοφορίας και απονομής αποδόσεων στους μετόχους του. Η ιστορία του Ταμείου δεν είναι καινούργια. Ξεκινά πριν από περίπου δύο χρόνια, από τον Οκτώβριο του 2011, όταν είχαν αρχίσει να παρατηρούνται τα έντονα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετώπιζαν οι ελληνικές επιχειρήσεις και είχε ζητηθεί η βοήθεια Γερμανών εμπειρογνωμόνων. Ωστόσο, η Tρόικα εξέφρασε τότε σοβαρές αντιρρήσεις και έθετε συνεχώς εμπόδια για την ίδρυσή του. Από τη στιγμή, που μετά από διαπραγματεύσεις, κάμφθηκαν οι αντιρρήσεις που είχε η Tρόικα, ξεκίνησαν οι διεργασίες για τη δημιουργία του Tαμείου. Για αυτόν τον σκοπό δημιουργήθηκε μία άτυπη ομάδα για την περαιτέρω διαχείριση και υλοποίηση του project μεταξύ της ελληνικής πλευράς, των τριών τραπεζικών «πυλώνων» (KFW, ΕΤΕπ και EIF) αλλά και με τη συμμετοχή παρατηρητών από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στο διάστημα αυτό έγιναν επίσης παρουσιάσεις στην ομάδα της KfW, στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, αλλά και επαφή με στελέχη της γαλλικής Caisse de Depots. Αυτό που εμπεδώθηκε είναι ότι αν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν βρουν άμεσα «φρέσκο» χρήμα για να κλείσουν τις «τρύπες» που άνοιξε στους ισολογισμούς τους η ύφεση και, προπαντός, για να επενδύσουν στην ανάπτυξη της παραγωγής τους και να αυξήσουν το προσωπικό τους, τότε η ύφεση θα είναι βαθύτερη από την αναμενόμενη φέτος και δεν θα σταματήσει ούτε το 2014.
Άλλωστε, πρόσφατη μελέτη της OliverWyman για λογαριασμό του υπουργείου Ανάπτυξης προσδιόρισε το κενό ρευστότητας που υπάρχει στην πραγματική οικονομία στα 15 έως 18 δισ. ευρώ ετησίως.
H Kreditanstalt
Θετικοί να επενδύσουν στο Ταμείο Ανάπτυξης είναι φορείς όπως τα Ιδρύματα Ωνάση και Νιάρχου, ενώ έχουν ξεκινήσει επαφές με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) καθώς και με την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ). Στο παρελθόν ενδιαφέρον έχει επιδείξει και η κυβέρνηση του Κατάρ καθώς και η πρωτοβουλία Ελλήνων ομογενών (Hellenic Ini-tiative), ενώ και άλλοι ελληνικοί και διεθνείς επενδυτικοί φορείς είναι διατεθειμένοι να συμμετάσχουν στο Ταμείο λόγω του ρόλου που θα παίξει η γερμανική επενδυτική τράπεζα. Η Kre-ditanstalt furWiederaufbau ή Πιστωτικό Ίδρυμα για την Ανοικοδόμηση είναι ένας κρατικός χρηματοπιστωτικός φορέας, ο οποίος ιδρύθηκε στη Γερμανία το 1948, με στόχο την οικονομική ανασυγκρότηση της κατεστραμμένης -από τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο- χώρας. Κατέχεται κατά 80% από το γερμανικό κράτος και κατά 20% από τα ομοσπονδιακά κρατίδια. Τα κεφάλαια της KfW προέρχονται κυρίως από δανεισμό από τις διεθνείς αγορές, μέσω πώλησης ομολόγων που έχουν την εγγύηση του γερμανικού Δημοσίου, ενώ ο τζίρος της ξεπερνά τα 70 δισ. ευρώ.
