Ποιους κολοσσούς θα βρουν μπροστά τους ΣΩΛΚ, Ελλάκτωρ, Άβαξ, Τέρνα, Μέτκα
Μια τεράστια διεθνής μάχη ξεκινά από τις αρχές της χρονιάς με έπαθλο την πίτα περί τα 3 δισ., όσο υπολογίζεται το συνολικό κόστος του αγωγού ΤΑΡ, εκ των οποίων τα 1,5 δισ. αφορούν το ελληνικό σκέλος του. Σε αυτή τη μάχη μπαίνουν κάποια από τα μεγαλύτερα ονόματα του εγχώριου επιχειρηματικού «χάρτη»,αλλά και ξένοι ισχυροί κολοσσοί που κατεβαίνουν για να διεκδικήσουν τα χρυσοφόρα συμβόλαια των σωλήνων και των κατασκευαστικών εργασιών.
Έτσι, τουλάχιστον εννέα, σε πρώτη φάση, μεγάλοι πολυεθνικοί όμιλοι αναμένεται να δώσουν το «παρών». Kατ’ αρχήν, στο στόχαστρο κάποιων εξ αυτών μπαίνουν οι παραγγελίες που αφορούν την κατασκευή και εγκατάσταση των σωλήνων, «πακέτο» που θα φτάσει τα 1,2 δισ. ευρώ του συνολικού προϋπολογισμού του αγωγού, ο οποίος θα φέρει το αζέρικο αέριο στην Ευρώπη. Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται γερμανικοί, ιταλικοί, γαλλικοί, αγγλικοί, ινδικοί, και άλλοι όμιλοι. Πρώτος και καλύτερος θα υποστεί το πολυεθνικό πρέσινγκ ο Νίκος Στασινόπουλος της ΣΩΛΚ, του ομίλου Βιοχάλκο, που καταγράφεται σε υψηλή θέση ανάμεσα στους υποψήφιους μνηστήρες για τους σωλήνες, έχοντας περάσει το πρώτο δύσκολο στάδιο «εξετάσεων». Η ΣΩΛΚ έχει εξασφαλίσει την απαραίτητη πιστοποίηση από τους μετόχους του κονσόρτσιουμ εκμετάλλευσης του project καθώς περιλαμβάνεται στη λίστα των εγκεκριμένων προμηθευτών. Ο Στασινόπουλος ποντάρει πολλά στον ΤΑΡ, καθώς αποτελεί μαζί με τον South Stream τα δύο στρατηγικά projects για τα οποία πραγματοποίησε μεγάλη επένδυση προκειμένου να μπορεί να παράγει σωλήνες ευθείας ραφής μεγάλου διαμετρήματος (48 ίντσες και πάνω) που να ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές τέτοιων σύνθετων ενεργειακών έργων.
ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗ ΣΩΛΚ
Το σήμα του αφέτη έχει ήδη δοθεί από την πρόσφατη επίσημη απόφαση των μετόχων (SOCAR, Statoil, BP, Fluxys, Total, E.ON και Axpo) για την έναρξη του έργου και, σύμφωνα με τις δηλώσεις των υπεύθυνων του κονσόρτσιουμ, μέσα στο α’ εξάμηνο του 2014 θα δημοσιευθούν οι πρώτες προσκλήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τους προμηθευτές σχετικά με τους σωλήνες του αγωγού.
Αυτοί που προβάλλουν ως οι κυριότεροι ανταγωνιστές του Στασινόπουλου σε αυτό το επίπεδο είναι:
– η γερμανική Mannesmann Salzgitter AG,από τις μεγαλύτερες χαλυβουργίες της Ευρώπης με τζίρο 10 δισ. ευρώ, παρουσία σε πάνω από 30 χώρες και 25.000 εργαζομένους. Θα κατέβει με τη Salzgitter Mannesmann Line Pipe.
– η βρετανική Corus Group που από το 2007 ανήκει στον ινδικό όμιλο Tata, και είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή χαλυβουργία με τζίρο 16,5 δισ. δολ. και 50.000 εργαζομένους,
-η ιταλική Ilva του ομίλου Riva, που είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός προϊόντων χάλυβα στην Ευρώπη, με τζίρο πάνω από 11 δισ. ευρώ, 24.000 εργαζομένους και παρουσία σε δεκάδες χώρες.
Στο χορό των διεκδικητών, όμως, αναμένεται να μπουν και άλλες μεγάλες σωληνουργίες κυρίως από την Κίνα, την Ινδία και την Τουρκία, εάν βέβαια καταφέρουν να περάσουν τον πήχη των αυστηρών προδιαγραφών που έχουν θέσει οι μέτοχοι του κονσόρτσιουμ. Αφού καταρτιστεί η τελική λίστα των εγκεκριμένων προμηθευτών η οριστική επιλογή θα γίνει με βάση σειρά κριτηρίων, μεταξύ των οποίων πέραν της οικονομικής προσφοράς, θα παίξει ρόλο η εμπειρία σε αντίστοιχα έργα, αλλά και η ισχυρή οικονομική βάση των υποψηφίων. Βάσει της διεθνούς πρακτικής το έργο πρόκειται να σπάσει σε 3 επιμέρους παραγγελίες έτσι ώστε να υπάρχει ομαλή και παράλληλη τροφοδοσία για να αποφευχθούν πιθανές καθυστερήσεις.
Για την κατάλληλη προετοιμασία των εταιριών συνήθως μεσολαβεί χρονικό διάστημα ενός περίπου έτους μέχρι την έναρξη των εργασιών, οπότε οι σχετικοί διαγωνισμοί για τους σωλήνες θα τρέξουν γρήγορα με προοπτική το project να μπει μπροστά από τις αρχές του 2015. Για να γίνει αντιληπτή η τάξη μεγέθους αρκεί να αναφερθεί ότι μόνο για το χερσαίο μέρος του αγωγού που καλύπτει τα 800 χλμ από τα συνολικά 980 χλμ θα απαιτηθούν περί τους 500.000 τόνους χαλυβδοσωλήνες.
ΤΟ ΑΤΟΥ ΤΩΝ ΕΓΧΩΡΙΩΝ ΜΝΗΣΤΗΡΩΝ
Τα επόμενα βήματα του αγωγού
Με τον αγωγό ΤΑΡ η Ελλάδα αναδεικνύεται σε βασική πύλη του περίφημου Νότιου Διαδρόμου που θα διαφοροποιήσει την ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης, ιδιαίτερα στο ΝΑ σκέλος της που μονοπωλείται από το ρωσικό φυσικό αέριο. Ο ΤΑΡ υπολογίζεται ότι θα συνεισφέρει πάνω από 300 εκ. ετησίως στο ΑΕΠ δημιουργώντας ως 10.000 θέσεις εργασίας κατά τη διάρκεια κατασκευής (2015-2018) και 4800 μόνιμες θέσεις απασχόλησης αν οι ελληνικές εταιρίες κερδίσουν στη μάχη για τα συμβόλαια των σωλήνων και των κατασκευαστικών υπεργολαβιών. Με δεδομένο ότι το μεγαλύτερο μέρος του αγωγού (συνολικά 550 χλμ από τους Κήπους του Έβρου μέχρι τα ελληνοαλβανικά σύνορα) θα διατρέχει ελληνικό έδαφος βασικό ατού των εγχώριων μνηστήρων –πέραν της εμπειρίας, όπως στην περίπτωση της ΣΩΛΚ- είναι η εγγύτητα στο σημείο των έργων που σημαίνει σαφώς μικρότερα μεταφορικά κόστη για την κοινοπραξία, τα οποία στην προκειμένη περίπτωση είναι πολύ μεγάλα. Παράλληλα, ανοίγονται και σημαντικές μελλοντικές προοπτικές καθώς θεωρείται βέβαιη η επέκταση του TAP πέραν του τόξου Ελλάδας-Αλβανίας-Ιταλίας και προς Βουλγαρία μέσω του ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB, αλλά και προς Μαυροβούνιο και Κροατία.
ΣΤΟ Α’ ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΡΧΙΖΟΥΝ ΟΙ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ
ΣΤΟ ΧΟΡΟ ΙΩΑΝΝΟΥ – ΜΠΟΜΠΟΛΑΣ – ΠΕΡΙΣΤΕΡΗΣ – ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ
6 ξένα μεγάλα ονόματα για τις κατασκευές
Παράλληλα με τις διαδικασίες για τους προμηθευτές των σωλήνων, θα πραγματοποιηθεί διεθνής διαγωνισμός για την επιλογή των κεντρικών κατασκευαστών (EPC Contractor) που μέσω θυγατρικών θα διεκδικήσουν και το μεγαλύτερο μέρος του πακέτου των υπεργολαβιών. Για αυτές θα γίνουν ξεχωριστοί διαγωνισμοί, όπου από ελληνικής πλευράς έχει ήδη δηλώσει συμμετοχή η J&P Άβαξ του Δ.Ιωάννου και αναμένεται να μπουν η Ελλάκτωρ του ομίλου Μπόμπολα, η Γεκ Τέρνα του Γ. Περιστέρη και η ΜΕΤΚΑ του Μυτιληναίου. Απέναντί τους όμως θα βρουν κολοσσούς των κατασκευών και των ενεργειακών έργων, όπως η Bechtel, η μεγαλύτερη κατασκευαστική των ΗΠΑ, με τζίρο 38 δισ. δολ. και παρουσία σε 50 χώρες και ο κορεατικός γίγαντας της Hyundai, καθώς και μεγάλα ονόματα των ενεργειακών projects, όπως η πολυεθνική Petrofac, με τζίρο 6,3 δισ. δολ., η γαλλική Technip (τζίρος 8,2 δισ. ευρώ και παρουσία σε 48 χώρες), η Mott Mac Donald με παρουσία σε Ευρώπη, Ασία και Αφρική, η βρετανικών συμφερόντων Foster Wheeler AG, (τζίρος 5,1 δισ. δολ.) που θα εμπλακεί και μέσω της θυγατρικής Global E&C Group.