Το σχέδιο των τραπεζών για τις υπερδανεισμένες επιχειρήσεις
Σε επώδυνες διαδικασίες εκκαθάρισης το επιχειρηματικό σκηνικό
Τα διαδοχικά βήματα που οδηγούν τις εταιρίες στην «αγκαλιά» των τραπεζών και πώς θα «σπάσουν» σε «καλό» και «κακό» κομμάτι
Πολύπλευρες και συνάμα εξαιρετικά κρίσιμες είναι οι εξελίξεις που δρομολογούνται στο επιχειρηματικό σκηνικό της χώρας, καθώς οι τράπεζες έχουν αποφασίσει να προχωρήσουν σε «θεραπεία – σοκ» για τις προβληματικές και υπερδανεισμένες εταιρίες.
Η σχεδιαζόμενη και επώδυνη «θεραπεία» έχει διαδοχικά στάδια παρεμβάσεων, με καταληκτικό εκείνο που προβλέπει ότι οι επιχειρήσεις οι οποίες είναι σε «βαθύ κόκκινο» θα σπάνε σε «καλό» και «κακό» κομμάτι. (Good και Bad Company).
Το «καθαρό» κομμάτι της κάθε εταιρίας θα περνά στον πλήρη έλεγχο των τραπεζών, οι οποίες με τη σειρά τους θα ξεκικούν νέες διαδικασίες, με στόχο την εξυγίανση.
Όπως όλα δείχνουν, η αρχή θα γίνει από μια σειρά προβληματικών εταιριών που δραστηριοποιούνται σε τρεις κλάδους. Πρόκειται για τις Ιχθυοκαλλιέργειες, την Ακτοπλοΐα και τις Φαρμακευτικές επιχειρήσεις. Πέραν τούτων όμως, στην ίδια θέση αναμένεται να βρεθούν και πολλές άλλες εταιρίες, από ένα ευρύτερο φάσμα δραστηριοτήτων, οι οποίες έχουν θνησιγενή οικονομικά μεγέθη και ουσιαστικά περιμένουν να επέλθει το μοιραίο…
Καλά πληροφρημένες πηγές αναφέρουν, ότι για όλα αυτά έχει δοθεί το «πράσινο φως» από την Τρόικα, που θέλει να ξεκαθαρίσουν το ταχύτερο δυνατόν, όλοι οι «ανοικτοί λογαριασμοί» των επιχειρήσεων με τις τράπεζες. Από τη δική τους πλευρά, οι μεγάλες, ελληνικές συστημικές τράπεζες έχουν λάβει και τη σύμφωνη γνώμη των επιτρόπων του ΤΧΣ, που είναι στα Διοικητικά τους συμβούλια.
Δικά σας λεφτά
Πρώτο βήμα των σχεδιαζόμενων μέτρων, είναι να ζητείται από τους ίδιους τους επιχειρηματίες – βασικές μετόχους των προβληματικών εταιριών, να βάλουν δικά τους λεφτά, προκειμένου να κλείσουν οι «τρύπες» των δανειακών υποχρεώσεων. Δεύτερο βήμα των τραπεζών, είναι να ζητήσουν από τους βασικούς μετόχους να βρουν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, ή να προχωρήσουν σε συγχωνεύσεις και στρατηγικές συμμαχίες, κίνηση, που ουσιαστικά παραπέμπει σε deal «με το πιστόλι στον κρόταφο», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται από ανθρώπους της αγοράς.
Το τρίτο στάδιο της «θεραπείας – σοκ» δεν είναι άλλο από αυτό που αποβλέπει στην οριστική λύση, με τη μορφή της εκκαθάρισης και του διαχωρισμού σε «καλό» και «κακό» κομμάτι μιας βαρύτατα πληγωμένης εταιρίας. Κάτι αντίστοιχο δηλαδή με ότι έχει γίνει και στις ίδιες τις τράπεζες που βρέθηκαν σε οικονομικό αδιέξοδο. Παλαιότερα με την Κρήτης και πρόσφατα με την Αγροτική και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο…
Σπάνε στα δύο
Με βάση τις προωθούμενες, ριζοσπαστικές παρεμβάσεις, στο «κακό» κομμάτι τις εταιρίας (Bad Company) θα πηγαίνουν ένα μέρος, ή όλες οι μετοχές που η ίδια έχει, καθώς επίσης και ένα τμήμα των τραπεζικών δανείων που τη βαρύνουν. Το ύψος των δανείων που θα «κουρευτούν», θα εξαρτηθεί από τις οριστικές διαγραφές απαιτήσεων τις οποίες είναι σε θέση να αντέξει μια τράπεζα. Στο λεγόμενο «καλό» κομμάτι τις εταιρίας (Good Company) θα μεταφερθούν οι δραστηριότητές της, ενώ θα μετοχοποιηθούν τα υπολοιπόμενα τραπεζικά δάνεια. Η επόμενη κίνηση για τις τράπεζες, θα είναι οι συγχωνεύσεις των «καλών» εταιριών του ίδιου κλάδου, με στόχο το νέο σχήμα που θα δημιουργηθεί να έχει σημαντικό μερίδιο στη συγκεκριμένη αγορά και να μπορέσει να αναπτυχθεί με νέο ορθολογικό «μάνατζμεντ» και με το άνοιγμα νέων, τραπεζικών γραμμών χρηματοδότησης.
Επιδίωξη των τραπεζών, είναι η καινούργια επιχειρηματική οντότητα να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στον κλάδο δραστηριότητάς της, έτσι ώστε να μπορέσει να πουληθεί μεταγενέστερα και οι τράπεζες να πάρουν πίσω τα κεφάλαια που διέθεσαν. Δε χωρά αμφιβολία, ότι οι σχεδιασμοί αυτοί έχουν εξ’ αντικειμένου, αρκετές σύνθετες παραμέτρους, από τις οποίες όμως μπορεί να εξαρτηθεί το τελικό αποτέλεσμα. Μ’ άλλα λόγια, η «θεραπεία» ενδέχεται να καταλήγει σε «ευθανασία», αν δεν υπάρξει αρμονική συνεργασία των τραπεζών, αν δε γίνει ένα γενναίο «κούρεμα» των δανείων και αν δε βρεθεί ένα αποτελεσματικό, νέο «μάνατζμεντ» που θα «τρέξει» τις επιχειρήσεις.
Τα ψάρια
Σε κάθε περίπτωση όμως, θεωρείται βέβαιο ότι οι ιχθυοκαλλιέργειες θα είναι ένας από τους τρεις κλάδους, από τους οποίους θα δοθεί το «εναρκτήριο λάκτισμα» των τραπεζών. Όπως προκύπτει από τις λογιστικές καταστάσεις του 9μηνου του 2013 οι 5 εισηγμένες εταιρίες του κλάδου (Νηρέας, Σελόντα, Δίας, Ελληνικές Ιχθυοκαλλιέργειες και Γαλαξίδι) έχουν τραπεζικά δάνεια που φτάνουν συνολικά στα 560 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα περίπου 500 εκατ. ευρώ βαρύνουν τις τρεις πρώτες.
Οι 5 αυτές εταιρίες είχαν συνολικές ζημιές 142,2 εκατ. ευρώ στο 9μηνο της περσινής χρονιάς, ενώ η τρέχουσα χρηματιστηριακή τους αξία είναι τώρα στα 30 εκατ. ευρώ περίπου, εκ των οποίων τα 16,5 εκατ. ευρώ αφορούν την κεφαλαιοποίηση του Νηρέα. Είναι επίσης ενδεικτικό, ότι το 42,8% της Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες κατέχεται από τις τράπεζες (Εθνική, Alpha, Πειραιώς, Eurobank) οι οποίες κατέχουν επίσης το 21,09% της Σελόντα, ενώ υπό τον έλεγχο της Alpha Bank είναι το 8,23% των Ελληνικών Ιχθυοκαλλιεργειών.
Εκτιμάται ότι από τη βούληση των τραπεζών θα κριθεί το μέλλον της Σελόντα και του Δία, ενώ από την άλλη πλευρά ο Αριστείδης Μπελλές του Νηρέα, έχει δηλώσει πρόσφατα ότι οι μετοχοποιήσεις δανείων, εφόσον δρομολογηθούν, πρέπει να γίνουν με συγκροτημένο πρόγραμμα και με βάση τις αρχές της εταιρικής Διακυβέρνησης.
Ο ίδιος, έχει επίσης υποστηρίξει ότι:
«Είναι, ευκολότερο τώρα να καθίσουμε όλοι σε ένα τραπέζι και να βρούμε τον προσφορότερο τρόπο να δημιουργηθούν άκρως ανταγωνιστικά σχήματα. Για να συμβεί, όμως αυτό απαιτούνται ξεκάθαρα οικονομικοί και τεχνοκρατικοί όροι. Αυτό σημαίνει ότι δεν ενώνω τρεις και τέσσερις εταιρίες για να… ενώσω τον πόνο μου, αλλά το πράττω κάτω υπό υγιείς βάσεις.
Κοντολογίς, δεν φέρνω σε έναν νέο οργανισμό 600 εκατ. ευρώ δανεισμό γιατί θα βουλιάξει. Πρέπει, λοιπόν, να καθίσουν μέτοχοι και πιστωτές να συμφωνήσουν πως εάν η κερδοφορία του νέου αυτού οργανισμού δεν μπορεί να σηκώσει αυτά τα δάνεια, τότε ένα μέρος τους πρέπει να κεφαλαιοποιηθεί ή να κουρευτεί. Εξάλλου, πολλές τράπεζες έχουν κάνει προβλέψεις για δάνειά τους στον κλάδο. Πιστεύω πως εάν το πλάνο αυτό γίνει οργανωμένα, οι τράπεζες δεν θα χάσουν τα λεφτά». Στο επίκεντρο των εξελίξεων όμως βρίσκονται και οι ακτοπλοϊκές εταιρίες.
Οι τέσσερις εισηγμένες του κλάδου (ATTICA, ANEK, NEΛ, Μινωϊκές) βαρύνονται με τραπεζικά δάνεια. Στο 9μηνο του 2013, οι ΑΝΕΚ, ΝΕΛ και Μινωϊκές είχαν συνολικές ζημιές περίπου 31 εκατ. ευρώ, ενώ η ATTICA έδειξε κέρδη 4,1 εκατ. ευρω. Κατά τα φαινόμενα ΑΝΕΚ και ΝΕΛ βρίσκονται στο επίκεντρο των διεργασιών, ενώ πολλά θα εξαρτηθούν από τι είδους χειρισμοί θα γίνουν από την πλευρά της Attica Συμμετοχών που ανήκει στον όμιλο της MIG.
Σε φάση διεργασιών βρίσκονται και οι Μινωϊκές, όπου όμως ο βασικός μέτοχος Εμανουέλε Γκριμάλντι θα βάλει συνολικά 81 εκατ. ευρώ, στις δύο τελευταίες αυξήσεις κεφαλαίου της εταιρίας.
Σε ότι αφορά τις Φαρμακευτικές επιχειρήσεις, πιστεύεται ότι οι τράπεζες θα κινήσουν τις διαδικασίες για ορισμένες «βαριά» δανειοδοτημένες εταιρίες, που αντιμετωπίζουν προβλήματα. Και σε αυτή την περίπτωση, οι παρεμβάσεις θεωρούνται δεδομένες αν και ακόμη οι διεργασίες βρίσκονται στο αρχικό στάδιο.
Ψυχάρης, Μπόμπολας, Κόκκαλης, Μυτιληναίος και MIG κ.ά., δέχονται «πιέσεις»
Oι τράπεζες τους ζήτησαν να μειώσουν τα δανειακά υπόλοιπα
Κλιμακώνονται οι πιέσεις των τραπεζών, με στόχο να περιοριστούν τα δανειακά τους ανοίγματα, τόσο από τις επιχειρήσεις στις οποίες έχουν δώσει πιστώσεις, όσο και από τους επιχειρηματίες που έχουν «διευκολυνθεί» με μετοχοδάνεια. Στην πρώτη περίπτωση, τα λογιστικά στοιχεία που δημοσιοποιούν οι εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρίες, αποτυπώνουν την έκθεσή τους στον τραπεζικό δανεισμό. Στη δεύτερη όμως, τα προσωπικά δάνεια σε επιχειρηματίες, συνιστούν επί της ουσίας «αχαρτογράφητα ύδατα» για όλους όσους δεν ανήκουν στα υψηλά κλιμάκια των τραπεζών.
Παρά ταύτα, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, οι τράπεζες πιέζουν ολοένα και εντονότερα για να εισπράξουν τις οφειλές τους από επιχειρηματίες, αλλά και να γίνουν κινήσεις εξορθολισμού στις εταιρίες τους. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν, ότι στο στόχαστρο των τραπεζών βρίσκονται όχι μόνο οι μικροί αλλά και οι μεγάλοι της αγοράς. Μια από τις χαρακτηριστικές περιπτώσεις αποτελεί η εκδοτική εταιρία του ΔΟΛ (που βγήκε πρόσφατα από το ΧΑ) και για την οποία οι τράπεζες ζήτησαν να υπάρξει κεφαλαιακή «ένεση» περίπου 25 εκατ. ευρώ.
Η εισφορά του Σταύρου Ψυχάρη είναι περί τα 10 εκατ. ευρώ, ενώ στο υπόλοιπο ποσό αφορά τη σύναψη ομολογιακού δανείου. Σε ότι αφορά τη συμμετοχή Ψυχάρη, λέγεται ότι προέρχεται από προσωπικό δανεισμό, ενώ η υπόλοιπη χρηματοδότηση αφορά κοινοπρακτική συμμετοχή των τραπεζών… Έτσι κι αλλιώς, η εικόνα δεν είναι ευκρινής. Πέραν τούτου, οι πληροφορίες λένε ότι και για τον όμιλο Μπόμπολα υπάρχουν οχλήσεις των τραπεζών για να μειώσει τα δανειακά του υπόλοπα κατά 100 εκατ. ευρώ. Πρωτίστως στην «Πήγασο» εκδοτική αλλά και την Ελλάκτωρα, πλην όμως ακόμη όλα σε διαπραγματεύσεις.
Αντίστοιχες κινήσεις φαίνεται να έχουν γίνει από τις τράπεζες για τη μείωση του δανεισμού, τόσο στον όμιλο Κόκκαλη, στον όμιλο της MIG όσο και στον όμιλο Μυτιληναίου, όπως επίσης και σε αρκετούς άλλους επιχειρηματίες της «Πρώτης γραμμής».
Κύκλος Χρηματιστηριακή: Προσοχή στις επενδυτικές επιλογές
«Καμπανάκι» για τους επενδυτές χτυπάει η χρηματιστηριακή εταιρία «Κύκλος», η οποία προ ημερών, τονίζει μεταξύ των άλλων σε ειδική ανάλυσή της: «Την περίοδο αυτή παρουσιάζεται επενδυτικό ενδιαφέρον σε μικρομεσαίες εισηγμένες επιχειρήσεις.
Η πρόσφατη οικονομική κρίση, σε συνδυασμό με την εμπειρία των παγκόσμιων οικονομικών κρίσεων, αναδεικνύει τα στάδια της κρίσης. Η πορεία κλιμάκωσης της κρίσης ξεκινά με την κατάρρευση των δημόσιων οικονομικών και του κρατικού χρλέους, κατόπιν εξελίσσεται η τραπεζική κρίση και στο τέλος, έχουμε την κατάρρευση των υποχρεωμένων επιχειρήσεων.
Το 2014 εκτιμάται ότι θα είναι περίοδος που οι τράπεζες θα λάβουν πρωτοβουλίες για τις υπερχρεωμένες εταιρίες. Οι πιθανές ενέργειες των τραπεζών για την εξυγίανση των υπερδανεισμένων κλάδων και εταιριών εκτιμάται ότι θα αποβλέπουν στην εξυγίανση των εταιριών με την μορφή της εκκαθάρισης.
Τελικός στόχος είναι να γίνουν κατόπιν σταδιακές πωλήσεις από τις τράπεζες των μετοχών, που ελέγχουν για να μειώσουν τα κεφάλαια των αρχικών δανείων που είχαν παραχωρήσει στις εταιρίες του κλάδου.
Η τακτική αυτή θα έχει σαν άμεσο αποτέλεσμσα να διαγραφούν σημαντικός αριθμός εισηγμένων εταιριών και ενδεχόμενα οι σημερινοί μέτοχοι είτε να υποστούν υποτίμηση – dilution είτε να αποτελέσουν το σύνολο των μετοχών που κατέχουν.
Άρα θέλει προσοχή στην επιλογή των μικρομεσαίων εταιριών γιατί δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί η εξυγίανσ.η τους».
Άμεσες παρεμβάσεις ζητάει η Τρόικα
Στο 43,5% έχουν εκτιναχθεί τα «κόκκινα» δάνεια
Μορφή χιονοστιβάδας έχουν πάρει τα «κόκκινα» δάνεια, τα οποία απειλούν να ισοπεδώσουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά, ενώ την ίδια στιγμή προκαλούν αλυσιδωτές παρενέργειες και στις τράπεζες. Στην παρούσα φάση τα μη εξυπηρρετούμενα δάνεια (για διάστημα άνω των τριών μηνών) υπολογίζονται στα 70 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα μισά αφορούν τα επιχειρηματικά.
Πλέον τα «κόκκινα» δάνεια αντιστοιχούν στο… 43,5% του συνόλου των τραπεζικών καταθέσεων οι οποίες διαμορφώνονται στα 161 δισ. ευρώ. Όπως όλα δείχνουν τα προβληματικά δάνεια θα παρουσιάζουν σημαντική αύξηση και στη διάρκεια της εφετινής χρονιάς, με συνέπεια να εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 90 δισ. ευρώ. Τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι τα υπόλοιπα των δανείων ανέρχονται σε 218,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 103,7 δισ. αφορούν τις δανειοδοτήσεις των επιχειρήσεων.
Η Τρόικα έχει ζητήσει να γίνουν άμεσες παρεμβάσεις από πλευράς των τραπεζών, με στόχο να κλήσει η «ψαλίδα» ανάμεσα στις χορηγήσεις και τις καταθέσεις που τώρα είναι στα επίπεδα του… 136%. Όπως αναμένεται, οι κινήσεις των τραπεζών θα είναι ιδιαίτερα «επιθετικές» προς τις υπερδανεισμένες επιχειρήσεις, καθώς η εφετινή χρονιά εκλαμβάνεται ως «έτος μηδέν» για τα «κόκκινα» δάνεια. Διάχυτη είναι η αίσθηση, ότι αρκετές εταιρίες θα σβήσουν από τον επιχειρηματικό χάρτη, γεγονός που ήδη προκαλεί εντάσεις στον επιχειρηματικό κόσμο.
Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν ότι οι τράπεζες έχουν ήδη αρχίσει να στέλνουν «τελεσίγραφα» σε βασικούς μετόχους προβληματικών εταιριών, απαιτώντας λύσεις εδώ και τώρα για τα μη εξυπηρετούμενα δάνειά τους. Παράλληλα όμως, οι τράπεζες «βάζουν στο κάδρο» και μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους από τους οποίους ζητούν να βρουν τρόπους για να χαμηλώσουν το ύψος των δανείων τους.
Προ την κατεύθυνση της «οριστικής εκκαθάρισης» αναμένεται να εκδηλωθούν προωτοβουλίες και από κυβερνητικής πλευράς, με στόχο την αναμόρφωση του πτωχευτικού δικαίου, έτσι ώστε να διευκολυνθούν οι διαδικασίες «εξυγίανσης» του επιχειρηματικού τοπίου. Διαδικασίες οι οποίες θα οδηγήσουν είτε στο κλείσιμο των υπερδανεισμένων και ζημιογόνων εταιριών, είτε στην ανάληψη του ελέγχου τους από τις τράπεζες, με τη μετοχοποίηση των δανείων.