Ομόφωνη η απόφαση της τοπικής Βουλής
Το Κοινοβούλιο της Κριμαίας αποφάσισε ομόφωνα υπέρ της προσάρτησης στη Ρωσία, μεταδίδει το πρακτορείο RIA, επικαλούμενο το κείμενο της σχετικής απόφασης. Όπως αναφέρεται στο κείμενο, αποφασίστηκε “η εισδοχή στην Ρωσική Ομοσπονδία με τα δικαιώματα υπηκόου της Ρωσικής Ομοσπονδίας”.
Παράλληλα, όπως μετέδωσε το πρακτορείο, ο αντιπρόεδρος της κριμαϊκής κυβέρνησης ανακοίνωσε ότι το δημοψήφισμα για το status της Κριμαίας θα πραγματοποιηθεί στις 16 Μαρτίου. Το ερώτημα στο δημοψήφισμα θα είναι εάν η Κριμαία θα πρέπει να παραμείνει μέρος της Ουκρανίας ή να ενωθεί με τη Ρωσία.
Λίγη ώρα νωρίτερα, ο Ρώσος πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντεφ δήλωσε πως η Ρωσία προχωρά στην απλοποίηση των διαδικασιών για τους ρωσόφωνους που έχουν ζήσει στη Ρωσία ή στην πρώην Σοβιετική Ένωση να αποκτήσουν ρωσική υπηκοότητα.
“Κάνουμε άλλο ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, συζητούμε ένα προσχέδιο ομοσπονδιακής νομοθεσίας για την απλοποίηση της απόκτησης υπηκοότητας της Ρωσικής Ομοσπονδίας για ξένους πολίτες ή ανθρώπους άνευ υπηκοότητας που αναγνωρίζονται ως ρωσόφωνοι”, δήλωσε ο Μεντβέντεφ, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Interfax. Ο ίδιος πρόσθεσε πως ο νόμος θα ισχύει για αυτούς που είχαν ζήσει στη Ρωσία, ή σε εδάφη που κάποτε ανήκαν στη Ρωσική αυτοκρατορία ή στη Σοβιετική Ένωση.
Με βήμα “σημειωτόν” οι διπλωματικές διεργασίες
Εν τω μεταξύ, ενώ οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση δεν έχουν μέχρι στιγμής αποτέλεσμα, η κρίση στην Ουκρανία θα είναι σήμερα το μεσημέρι το αποκλειστικό θέμα στην ατζέντα των Ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες.
Οι επικεφαλής των κρατών μελών της Ε.Ε. συνεδριάζουν εκτάκτως προκειμένου να συμφωνήσουν σε κυρώσεις κατά της Ρωσίας, της μεγαλύτερης προμηθεύτριας φυσικού αερίου της Ευρώπης. Ωστόσο, εκτιμάται πως τα μέτρα που θα υιοθετηθούν θα είναι απλώς συμβολικά, αφού ούτε η Γερμανία, αλά ούτε και η Βρετανία είναι διατεθειμένες να πιέσουν περισσότερο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ζητήσει από τη Μόσχα να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κριμαία και να καθίσει στο τραπέζι με τους Ουκρανούς αξιωματούχους, ώστε να υπάρξει συμφωνία και να μπει ένα τέλος στο ψυχροπολεμικό κλίμα των τελευταίων ημερών, ενώ η ρωσική πλευρά θεωρεί ότι η προσωρινή κυβέρνηση στην Ουκρανία είναι παράνομη και δεν δείχνει διατεθειμένη να συζητήσει με τους υπεύθυνους για την απομάκρυνση του Βίκτορ Γιανουκόβιτς.
Οι χθεσινές συνομιλίες στο Παρίσι φάνηκε πως δεν είχαν αποτέλεσμα. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι δήλωσε πως οι συζητήσεις θα συνεχιστούν τις επόμενες ημέρες σε μια προσπάθεια να σταθεροποιηθεί η κατάσταση, ενώ αναμένεται να υπάρξει νέα συνάντησή του με τον Ρώσο ομόλογό του σήμερα στη Ρώμη. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών θα συναντηθεί επίσης με τους υπουργούς Εξωτερικών της Ιταλίας, της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας εν όψει της συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες.
«Συμφωνήσαμε, και οι δύο πλευρές καθώς και η Ουκρανία, ότι εξυπηρετούμαστε όλοι καλύτερα εάν το θέμα λυθεί μέσω του διαλόγου. Αυτό είναι σημαντικό», είπε ο Κέρι κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ενώ επανέλαβε στον Σ. Λαβφόφ ότι η Ρωσία πρέπει να μιλήσει απευθείας με την Ουκρανία, να αποσυρθεί από την Κριμαία και να επιτρέψει την έλευση διεθνών παρατηρητών στην Ουκρανία.
Από την πλευρά του, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών είπε ότι οι προσπάθειες «των εταίρων» να αναλάβουν δράση για την κρίση στην Ουκρανία, μέσω του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη και στο ΝΑΤΟ, δεν βοηθούν στη συνεργασία και στον διάλογο.
«Θέλω πολύ σύντομα να πω ότι είχαμε συνάντηση με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Τζον Κέρι για την κατάσταση στην Ουκρανία σε σχέση με τις ενέργειες που προσπαθούν να προωθήσουν μέσω του ΟΑΣΕ, του συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας και άλλων διεθνών οργανισμών – ενέργειες που δεν βοηθούν στο να υπάρξει ατμόσφαιρα διαλόγου και εποικοδομητικής συνεργασίας», ανέφερε συγκεκριμένα ο Σ. Λαβρόφ.
Το ΝΑΤΟ, το οποίο συνεδρίασε χθες στις Βρυξέλλες, ανακοίνωσε ότι θα περιορίσει τη συνεργασία με τη Ρωσία για να πιέσει τη Μόσχα να υποχωρήσει στο θέμα της Ουκρανίας, ενώ ανέβαλε τον σχεδιασμό για κοινή αποστολή που σχετίζεται με τα χημικά της Συρίας. Παράλληλα, η Συμμαχία δήλωσε πως θα ενισχύσει την εμπλοκή της με τη νέα ηγεσία της Ουκρανίας.
Στο μεταξύ, η Ε.Ε. προσφέρει βοήθεια ύψους 11 δισ. ευρώ στην Ουκρανία τα επόμενα χρόνια εάν το Κίεβο καταλήξει σε συμφωνία με το ΔΝΤ, ενώ διμερή οικονομική βοήθεια υποσχέθηκε και η Γερμανία.
Η στάση της Κίνας
Η Κίνα από την πλευρά της κινείται προσεκτικά στο θέμα της Ουκρανίας, αποφεύγοντας να ασκήσει κριτική στον στρατηγικό εταίρο της, τη Ρωσία, και τηρώντας την παραδοσιακή πολιτική της να μην παρεμβαίνει στις υποθέσεις άλλων χωρών.
Στις επαφές που είχαν χθες κινέζοι και αμερικανοί ανώτατοι αξιωματούχοι, η Κίνα συμφώνησε με τις ΗΠΑ ότι η κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας πρέπει να γίνει σεβαστή, όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο Λευκός Οίκος. Παράλληλα, οι δυο πλευρές επαναβεβαίωσαν τη σημασία που έχει για τις σινοαμερικανικές σχέσεις η εμβάθυνση “της πρακτικής συνεργασίας για την διευθέτηση περιφερειακών και παγκόσμιων προκλήσεων”.
“Συμφώνησαν επίσης ότι οι ΗΠΑ και η Κίνα έχουν κοινό συμφέρον να στηρίξουν τις προσπάθειες για αναγνώριση μιας ειρηνικής λύσης στην συνεχιζόμενη διαμάχη μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας, η οποία θα βασίζεται στον σεβασμό για την διεθνή νομοθεσία και θα υπερασπίζεται την κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας”, αναφέρεται στην ανακοίνωση του Λευκού Οίκου.
Πάγωμα περιουσιακών στοιχείων Γιανουκόβιτς και άλλων 17
Σημειώνεται ότι το πρωί η ΕΕ ανακοίνωσε το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων του Βίκτορ Γιανουκόβιτς, του πρώην πρωθυπουργού Μυκολα Αζάροφ, και άλλων 16 υψηλόβαθμων ουκρανών αξιωματούχων που είναι ύποπτοι για κακοδιαχείριση κρατικών πόρων και για παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Όπως αναφέρεται στο σχετικό νομικό έγγραφο, “όλα τα κεφάλαια και οι οικονομικοί πόροι που ανήκουν, διακρατούνται οι ελέγχονται” από τα 18 πρόσωπα έχουν πλέον “παγώσει” εντός της ΕΕ.
Ο νέος πρωθυπουργός της Ουκρανίας Αρσένι Γιατσενιουκ ισχυρίζεται ότι ο Γιανουκόβιτς καταχράστηκε έως και 37 δισ. δολάρια κατά τη διάρκεια της θητείας του.
Μεταξύ αυτών που βρίσκονται στη λίστα της ΕΕ είναι ο πρώην γενικός εισαγγελέας της Ουκρανίας Βίκτορ Πσονκα, ο πρώην επικεφαλής των δυνάμεων ασφαλείας Ολεκσάντερ Γιακιμένκο και η πρώην υπουργός δικαιοσύνης Ολένα Λουκας.
Κυρώσεις για τα… μάτια
Πάντως, ούτε η προσπάθεια των ΗΠΑ για συμφωνία μεταξύ των συμμάχων για την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία δείχνει να βαίνει καλώς, λόγω των ισχυρών αντιστάσεων από τη Γερμανία, η οποία είναι διατεθειμένη μόνο να διακόψει τις διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση της βίζας και για εμπορικές συμφωνίες.
Ενώ οι ΗΠΑ έχουν δηλώσει πως είναι έτοιμες να επιβάλουν κυρώσεις όπως απαγορεύσεις στην έκδοση βίζας, «πάγωμα» περιουσιακών στοιχείων μεμονωμένων ρώσων αξιωματούχων και περιορισμούς στους επιχειρηματικούς δεσμούς, διπλωματικές πηγές αναφέρουν πως από την πλευρά της ΕΕ, το πολύ, θα υπάρξει μια καταδίκη της –μέχρι στιγμής αναίμακτης- κατάληψης της Κριμαίας και αναστολή διαπραγματεύσεων με τη Μόσχα για την απελευθέρωση της βίζας και για οικονομική συνεργασία, αλλά και απειλή για περαιτέρω μέτρα.
Δύσκολα όμως θα παρθούν σκληρότερες αποφάσεις, αφ’ ενός με την ελπίδα εξεύρεσης διπλωματικής λύσης στο θέμα της Ουκρανίας, αφ’ ετέρου λόγω του φόβου εμπορικού πολέμου με τη Ρωσία, που είναι μέγιστος οικονομικός εταίρος της Ευρώπης.
Η Ρωσία είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ε.Ε., με όγκο συναλλαγών προϊόντων που αγγίζει τα 340 δισ. δολ. Η Γερμανία είναι ένας από τους κύριους εμπορικούς εταίρους της Ρωσίας, με το ένα τρίτο των εισαγωγών φυσικού αερίου της Γερμανίας προέρχεται από τη Ρωσία. Σύμφωνα με στοιχεία των ενώσεων βιομηχάνων της Γερμανίας, περίπου 6.200 γερμανικές εταιρείες και επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στη Ρωσία, ενώ οι συνολικές επενδύσεις τους στην ρωσική οικονομία πλησιάζουν τα 20 δισ. ευρώ.
Η Ιταλία εξαρτάται επίσης σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο, με τον ενεργειακό κολοσσό της Ιταλίας, την ΕΝΙ, να έχει ζωτικά συμφέροντα στην περιοχή.
Η Γαλλία έχει κλείσει συμφωνία για πώληση πολεμικών πλοίων στη Ρωσία, την οποία μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να είναι διατεθειμένη να την ακυρώσει, ενώ οι βρετανικές τράπεζες έχουν κερδίσει πολλά διευκολύνοντας τις ρωσικές επενδύσεις και το Λονδίνο ανησυχεί μήπως με την επιβολή μέτρων πάψει να είναι το χρηματοοικονομικό κέντρο για τους πλούσιους Ρώσους.
Χαρακτηριστικό είναι ότι ο υπουργός Ευρώπης της Φινλανδίας, Άλεξ Στουμπ, προειδοποίησε ότι ουσιαστικά η ΕΕ έχει ελάχιστη δυνατότητα να απαντήσει στη Ρωσία. «Δεν υπάρχουν και πολλά που μπορούμε να κάνουμε σε τελική ανάλυση. Και νομίζω ότι οι Ρώσοι το γνωρίζουν».
«Φοβουνται ότι αν κάνουμε κάτι, οι Ρώσοι θα αντεπιτεθούν», δήλωσε ανώτατος ευρωπαίος αξιωματούχος εν όψει της συνόδου.
Μεταξύ των κυρώσεων που προτείνουν ορισμένες χώρες της ανατολικής Ευρώπης –κυρίως αυτές που ανήκαν στο πρώην ανατολικό μπλοκ- είναι η απαγόρευση ταξιδίων σε ρώσους αξιωματούχος και το εμπάργκο σε εξαρτήματα όπλων.
Αντίμετρα ετοιμάζει η Μόσχα
Η Μόσχα από την πλευρά της έχει γνωστοποιήσει ότι ετοιμάζει αντίμετρα που θα μπορούσαν να τεθούν σε εφαρμογή εάν επιβληθούν κυρώσεις στη Ρωσία.
Ο Ρώσος βουλευτής Αντρέι Κλίσας, μιλώντας στην εφημερίδα Izvestia, δήλωσε πως η προτεινόμενη νομοθεσία «θα μας επιτρέπει να παγώσουμε τα περιουσιακά στοιχεία ευρωπαϊκών και αμερικανικών εταιρειών –συμπεριλαμβανομένων των ιδιωτικών εταιρειών- που δραστηριοποιούνται στη χώρα».
Στη Μόσχα ο Γερμανός αντικαγκελάριος
Εξάλλου, ο αντικαγκελάριος της Γερμανίας και υπουργός Οικονομίας και Ενέργειας, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, μεταβαίνει σήμερα στη Μόσχα για διήμερη επίσκεψη.
Οι εκπρόσωποι του Γκάμπριελ ανέφεραν το βράδυ της Τετάρτης πως το πρόγραμμα της επίσκεψης δεν είχε συμφωνηθεί διότι, λόγω των εξελίξεων στην Ουκρανία, έπρεπε να δοθεί νέο πρίσμα στην προγραμματισμένη επίσκεψη. Για τον λόγο αυτό ο Γκάμπριελ έπρεπε να συντονίσει την ατζέντα με την γερμανίδα καγκελάριο Άνγεκλα Μέρκελ και τον υπουργό Εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγιερ.
Πάντως, τα βασικά ζητήματα των διαπραγματεύσεων ήταν ήδη γνωστά. Με βάση τα όσα είναι γνωστά, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του ο γερμανός υπουργός Οικονομίας και Ενέργειας θα εκφράσει «μεγάλη ανησυχία για τις γερμανικές επιχειρήσεις» λόγω της κρίσης στην Ουκρανία, ενώ ένα ακόμα μεγάλο ζήτημα προς συζήτηση θα είναι και οι προμήθειες ενέργειας προς τη Δυτική Ευρώπη.
