Με την Κριμαία να βρίσκεται υπό πλήρη ρωσικό έλεγχο, στρατιωτικά και πολιτικά, απομένουν πλέον λίγες ώρες για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος που θα καθορίσει την τύχη της χερσονήσου.
Είναι ωστόσο σαφές ότι δεν είναι πιθανό να υπάρξουν εκπλήξεις στο αποτέλεσμα, το οποίο δεν αναμένεται να γίνει γνωστό σε λιγότερες από δέκα ημέρες. Διάστημα κατά το οποίο οι διαπραγματεύσεις θα είναι πυρετώδεις.
Το τοπικό κοινοβούλιο της Κριμαίας εξέλεξε έναν φιλορώσο πρωθυπουργό και ψήφισε υπέρ της απόσχισης από την Ουκρανία, μετά την απομάκρυνση του Βίκτορ Γιανουκόβιτς από φιλοευρωπαίους και εθνικιστές διαδηλωτές.
Ουσιαστικά, το δημοψήφισμα πραγματοποιείται προκειμένου να είναι ξεκάθαρο ότι και οι κάτοικοι της χερσονήσου υποστηρίζουν την απόφαση της νέας ηγεσίας.
Η υπηρεσιακή κυβέρνηση της Ουκρανίας χαρακτηρίζει τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος παράνομη και θεωρεί ότι λαμβάνει χώρα για να νομιμοποιηθεί η παρουσία των ρωσικών στρατευμάτων στην χερσόνησο.
Τι αναγράφεται στο ψηφοδέλτιο;
1) Το ψηφοδέλτιο είναι γραμμένο σε τρεις γλώσσες. Τη ρωσική, την ουκρανική αλλά και στην κριμαϊκή ταταρική για την κοινότητα των Τατάρων της χερσονήσου. Οι πρώτες προτάσεις καθιστούν σαφές ότι το ψηφοδέλτιο έχει μοναδική χρήση το αυριανό δημοψήφισμα.
2) Οι ψηφοφόροι καθοδηγούνται μέσω του ψηφοδελτίου να ελέγξουν δύο κουτιά, ένα για κάθε μία από τις ερωτήσεις. Η πρώτη ερώτηση είναι η εξής: «Υποστηρίζετε την επανένωση της Κριμαίας με τη Ρωσία»;
3) Η δεύτερη ερώτηση είναι η εξής: «Υποστηρίζετε την αποκατάσταση του συντάγματος της Κριμαίας του 1992 και το καθεστώς της χερσονήσου ως μέρος της Ουκρανίας»;
Η τοποθέτηση «αποκατάσταση του συντάγματος του 1992» είναι ασαφής. Και αυτό διότι δεν ξεκαθαρίζει αν πρόκειται για την αρχική του μορφή, κατά την οποία η Κριμαία είναι ανεξάρτητο κράτος, ή την μετέπειτα τροποποιημένη έκδοση, κατά την οποία η χερσόνησος είναι μία αυτόνομη δημοκρατία μέσα στην Ουκρανία.
4) Τέλος, μετά τις δύο ερωτήσεις, στο ψηφοδέλτιο υπάρχει μία προειδοποίηση, σύμφωνα με την οποία εάν ο ψηφοφόρος γράψει και στα δύο κουτιά, τότε η ψήφος του θα είναι άκυρη.
Ποιοι έχουν δικαίωμα ψήφου;
Σύμφωνα με τους προσωρινούς κανόνες που εγκρίθηκαν από το κοινοβούλιο της Κριμαίας, Ουκρανοί πολίτες που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους και είναι εγγεγραμμένοι κάτοικοι της Κριμαίας, μπορούν να πάρουν μέρος στο δημοψήφισμα.
Θα πρέπει να έχουν μαζί τους ουκρανικό διαβατήριο ή οποιοδήποτε δικαιολογητικό με τη σφραγίδα της κριμαϊκής υπηρεσίας μετανάστευσης.
Ορισμένοι από τους πολίτες ενδέχεται να κρατούν στα χέρια τους ουκρανικό αλλά και ρωσικό διαβατήριο, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τη νομοθεσία της Ουκρανίας.
Το τοπικό κοινοβούλιο της Κριμαίας έχει και επίσημα προσκαλέσει τους παρατηρητές του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη για το δημοψήφισμα, ωστόσο ο Οργανισμός δεν σκοπεύει να τους στείλει. Και αυτό διότι θεωρεί ότι η διεξαγωγή αυτής της ψηφοφορίας είναι παράνομη.
Άλλωστε, οι στρατιωτικοί παρατηρητές του ΟΑΣΕ έχουν κατ’ επανάληψη προσπαθήσει να εισέλθουν στην χερσόνησο της Κριμαίας, ωστόσο απωθήθηκαν από φιλορώσους ένοπλους.
Το Κρεμλίνο από την πλευρά του έχει αποφασίσει να στείλει αξιωματούχους οι οποίοι θα ελέγχουν τη διαδικασία.
Με τις φιλορωσικές δυνάμεις να ελέγχουν την Κριμαία πολιτικά και στρατιωτικά, είναι σχεδόν βέβαιο ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της Κυριακής θα είναι υπέρ της προσάρτησης της Κριμαίας στη Ρωσία.
Άλλωστε, οι αξιωματούχοι της νέας ηγεσίας του τοπικού κοινοβουλίου έχουν δηλώσει ότι το αποτέλεσμα θα είναι απλώς η επιβεβαίωση της θέλησης των κατοίκων της χερσονήσου. «Δεν θα υπάρξουν εκπλήξεις», αναφέρουν.
Οι Ρώσοι αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού της Κριμαίας (58%) σύμφωνα με την τελευταία καταμέτρηση, η οποία διενεργήθηκε πριν από 13 χρόνια. Το 24% του πληθυσμού είναι Ουκρανοί και το 12% είναι Τατάροι.
