Η εμπλοκή ενός κρατικού παράγοντα στην έκρηξη στους αγωγούς Nord Stream πέρυσι είναι το «απολύτως κύριο σενάριο», αν και η επιβεβαίωση της ταυτότητάς του θα αποδειχθεί δύσκολη, δήλωσε σήμερα ο Σουηδός εισαγγελέας ο οποίος διεξάγει έρευνα για την επίθεση.
Τον Σεπτέμβριο του 2022, υποθαλάσσιες εκρήξεις προκάλεσαν ρήγμα στον αγωγό Nord Stream 1 και τον άρτι κατασκευασθέντα Nord Stream 2 που συνδέουν τη Ρωσία με τη Γερμανία. Οι εκρήξεις σημειώθηκαν στις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες της Σουηδίας και της Δανίας και οι δύο χώρες λένε πως οι εκρήξεις ήταν εσκεμμένες όμως δεν έχουν ακόμη προσδιορίσει ποιος φέρει την ευθύνη.
Η έκρηξη στη σουηδική ΑΟΖ σημειώθηκε σε βάθος 80 μέτρων, γεγονός που σύμφωνα με τον Σουηδό εισαγγελέα καθιστά περίπλοκη την έρευνα γι’ αυτήν.
«Πιστεύουμε πως θα είναι μάλλον δύσκολο να προσδιορίσουμε ποιος το έκανε αυτό», δήλωσε ο εισαγγελέας Ματς Λούνγκβιστ σε τηλεφωνική συνέντευξη που παραχώρησε στο πρακτορείο Reuters.
«Οι άνθρωποι που το έκαναν αυτό γνώριζαν πιθανόν πως θα άφηναν πίσω τους στοιχεία και πιθανόν φρόντισαν ώστε τα στοιχεία να μην δείξουν σε μία κατεύθυνση, αλλά σε αρκετές κατευθύνσεις», πρόσθεσε.
«Αυτό καθιστά δύσκολο να υποδείξουμε με σαφήνεια έναν δράστη».
Η έρευνα συνεχίζεται.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έφερε στο πολιτικό προσκήνιο την εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο και η καταστροφή των αγωγών Nord Stream επέσπευσε τη στροφή της Ένωσης σε άλλους προμηθευτές ενέργειας.
Ο Nord Stream 1 και ο Nord Stream 2, ο καθένας από τους οποίους αποτελείται από δύο αγωγούς, κατασκευάστηκαν από την υπό ρωσικό κρατικό έλεγχο Gazprom για την παροχή 110 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως στη Γερμανία.
Ο Λούνγκβιστ δήλωσε πως οι ερευνητές κατάφεραν να προσδιορίσουν το είδος των εκρηκτικών που χρησιμοποιήθηκαν και πως αυτό απέκλειε «έναν πολύ μεγάλο αριθμό δραστών», αρνήθηκε όμως να κατονομάσει το είδος των εκρηκτικών, επικαλούμενος το ότι η έρευνα είναι σε εξέλιξη.
Ενώ δεν έχει εξαχθεί κανένα συμπέρασμα, διάφορες θεωρίες έχουν διατυπωθεί για το ποιος ανατίναξε τους αγωγούς και πώς.
Η Γερμανία επιβεβαίωσε πως οι ερευνητές της πραγματοποίησαν έφοδο σε σκάφος τον Ιανουάριο το οποίο μπορεί να είχε χρησιμοποιηθεί για να μεταφέρει τα εκρηκτικά που χρησιμοποιήθηκαν προκειμένου να ανατιναχθούν οι αγωγοί. Γερμανικά ΜΜΕ ανέφεραν πως το σκάφος θα μπορούσε να είχε χρησιμοποιηθεί από ουκρανική ή φιλοουκρανική ομάδα.
Ο Λούνγκβιστ είπε πως δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς το ενδεχόμενο μια ανεξάρτητη ομάδα, και όχι ένας κρατικός παράγοντας, να βρίσκεται πίσω από την επίθεση, όμως αυτό δεν είναι πιθανό.
«Υπάρχουν ορισμένες εταιρίες που έχουν ορισμένες ειδικές αποστολές που σημαίνει ότι θα μπορούσαν, θεωρητικά, να τη διενεργήσουν», είπε. «Δεν αποκλείουμε τίποτα, όμως πως είναι ένας κρατικός παράγοντας που βρίσκεται άμεσα ή τουλάχιστον έμμεσα πίσω από αυτό είναι βέβαια το απολύτως κύριο σενάριό μας, δεδομένων όλων των περιστάσεων».
Ο Αμερικανός δημοσιογράφος Σέιμουρ Χερς ανέφερε νωρίτερα φέτος πως οι αμερικανικές αρχές, με τη βοήθεια του νορβηγικού στρατού, βρίσκονταν πίσω από την επίθεση.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ουκρανία αρνήθηκαν ότι έχουν οποιαδήποτε σχέση με τις επιθέσεις, όπως και η Ρωσία. Η Μόσχα, χωρίς να παρέχει αποδείξεις γι΄αυτό, απέδωσε την ευθύνη για τις εκρήξεις σε δυτικό σαμποτάζ.
Ο Λούνγκβιστ δήλωσε πως το συμβάν έχει μετατραπεί σε ανοικτό πεδίο προσπαθειών επιρροής στις διαδικασίες, πιθανόν με σκοπό να προκληθεί εσκεμμένα σύγχυση.
«Δεν θέλω να σχολιάσω οποιαδήποτε ειδική αναφορά, αλλά μπορώ να συμπεράνω πως πολλές από τις ‘καυτές’ θεωρίες μπορούν εύκολα να αποκλειστούν στη βάση του τι γνωρίζουμε από την έρευνα», είπε.