Δεκαεννέα χώρες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον να ενταχθούν στην ομάδα BRICS, που προετοιμάζεται για την ετήσια σύνοδο κορυφής της στη Νότια Αφρική.
Το μπλοκ των αναδυόμενων αγορών της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Ινδίας, της Κίνας και της Νότιας Αφρικής θα συνέλθει στο Κέιπ Τάουν στις 2-3 Ιουνίου με θέμα, μεταξύ άλλων, τη διεύρυνσή του, δήλωσε σε συνέντευξή του ο Ανίλ Σουκλάλ, πρεσβευτής της Νότιας Αφρικής στον οργανισμό.
«Θα συζητηθούν η επέκταση των BRICS και οι τρόποι υλοποίησής της», είπε. «Δεκατρείς χώρες έχουν ζητήσει επίσημα να ενταχθούν και άλλες έξι ανεπίσημα».
Τη συζήτηση για επέκταση ξεκίνησε πέρυσι η Κίνα, όταν ήταν στην προεδρία του οργανισμού, καθώς ως δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο προσπαθεί να οικοδομήσει διπλωματική επιρροή για να αντιμετωπίσει την κυριαρχία των ανεπτυγμένων χωρών στα Ηνωμένα Έθνη. Η προτεινόμενη διεύρυνση προκάλεσε σε ορισμένα μέλη την ανησυχία ότι η επιρροή τους θα μειωθεί, ειδικά εάν γίνουν δεκτοί οι στενοί σύμμαχοι του Πεκίνου, γράφει το Bloomberg. Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της Κίνας είναι υπερδιπλάσιο του μεγέθους των τεσσάρων άλλων μελών των BRICS αθροιστικά.
Οι υπουργοί Εξωτερικών των πέντε κρατών μελών επιβεβαίωσαν την παρουσία τους στις συζητήσεις του Ιουνίου, είπε ο Σουκλάλ. Στην ατζέντα θα βρεθούν επίσης «φλέγοντα ζητήματα» όπως το Σουδάν, όπου οι συγκρούσεις μεταξύ του στρατού και των παραστρατιωτικών συνεχίζονται για δέκατη μέρα.
Η πιθανή επανεξέταση της φυσιογνωμίας των BRICS έρχεται σε μια συγκυρία όπου οι ανεπτυγμένες χώρες στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική επιδιώκουν να ενισχύσουν συμμαχίες για να απωθήσουν την επιρροή μιας ολοένα και πιο κυρίαρχης και διεκδικητικής Κίνας, σχηματίζοντας νέα μπλοκ και υπογράφοντας συμφωνίες εμπορίου και ασφάλειας. Το λεγόμενο Quad, μια συμμαχία μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών, Ιαπωνίας, Ινδίας και Αυστραλίας, έχει αναζωογονηθεί μετά το 2017, αφού είχε παραμείνει αδρανές για σχεδόν μια δεκαετία. Και το 2021, η Αυστραλία, η Βρετανία και οι ΗΠΑ συνήψαν μια συμμαχία ασφαλείας γνωστή ως AUKUS.
Ενώ οι BRICS αντιπροσωπεύουν το 42% του παγκόσμιου πληθυσμού, τα μέλη τους έχουν λιγότερο από το 15% των δικαιωμάτων ψήφου στην Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μελετών για την Ασφάλεια (Institute for Security Studies) που εδρεύει στην Πρετόρια.
«Πιστεύουμε ότι πρέπει να παίξουμε ρόλο για να διασφαλίσουμε ότι έχουμε μια πιο δίκαιη, χωρίς αποκλεισμούς, διαφανή παγκόσμια αρχιτεκτονική», έχει δηλώσει ο Σουκλάλ.
Ποιες χώρες βρίσκονται προ των πυλών
Η Σαουδική Αραβία και το Ιράν είναι μεταξύ των χωρών που έχουν επίσημα ζητήσει να ενταχθούν στην ομάδα BRICS, είπε πρόσφατα ο Σουκλάλ.
Στις χώρες που έχουν εκφράσει ενδιαφέρον περιλαμβάνονται ακόμη η Αργεντινή, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Αλγερία, η Αίγυπτος, το Μπαχρέιν και η Ινδονησία, μαζί με δύο χώρες από την Ανατολική Αφρική και μία από τη Δυτική Αφρική – τις οποίες δεν κατονόμασε ο Σουκλάλ.
Τα πέντε μέλη της ομάδας έχουν ιδρύσει τη Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα το 2014, που προοριζόταν ως αντίβαρο στο ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα, στην οποία εντάχθηκαν το 2021 το Μπαγκλαντές και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Το παράδειγμά τους αναμένεται να ακολουθήσουν σύντομα η Αίγυπτος και η Ουρουγουάη, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της NDB.
Σύμφωνα με το Βloomberg, δεν είναι όλα τα μέλη των BRICS τόσο ενθουσιώδη με την ιδέα της διεύρυνσης. Η Βραζιλία συμφωνεί επί της αρχής, αλλά παραμένει επιφυλακτική ως προς για τη γεωγραφική κλίση προς την Ασία, επιθυμώντας να ενταχθούν παράλληλα και χώρες της Λατινικής Αμερικής.
Η Ινδία επίσης υποστηρίζει την καθιέρωση κριτηρίων βάσει των οποίων θα γίνονται αποδεκτά νέα μέλη.
Από τη σύστασή της το 2006, η ομάδα BRIC δέχτηκε μόνο ένα νέο μέλος, τη Νότια Αφρική το 2010, και μετατράπηκε σε BRICS.