Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε «θεμιτή» την απαγόρευση του ισλαμικού ενδύματος καθολικής κάλυψης στη Γαλλία, απορρίπτοντας την προσφυγή μιας Γαλλίδας η οποία διεκδικούσε το δικαίωμα να φοράει νικάμπ και μπούρκα.
Το ΕΔΑΔ υπογράμμισε πως «η διαφύλαξη των προϋποθέσεων του “ζούμε μαζί” είναι ένας θεμιτός στόχος» των γαλλικών αρχών, οι οποίες διαθέτουν ως προς αυτό «ευρύ περιθώριο αξιολόγησης» και πως κατά συνέπεια ο νόμος που ψηφίσθηκε το 2010 στη Γαλλία δεν είναι αντίθετος προς την ευρωπαϊκή σύμβαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Υπενθυμίζεται ότι η Γαλλίδα, η οποία δεν έχει αποκαλύψει παρά τα αρχικά του ονόματός της, Σ.Α.Σ.,προσέφυγε στο Δικαστήριο του Στρασβούργου κατά του νόμου που ψηφίστηκε στο τέλος του 2010 στη Γαλλία και προβλέπει ότι «κανείς δεν μπορεί στον δημόσιο χώρο να φορά ένδυμα που αποσκοπεί στην απόκρυψη του προσώπου του».
Η δικηγορική εταιρεία του Μπέρμιγχαμ που την εκπροσωπεί επικαλείται τουλάχιστον έξι άρθρα της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη υπόθεση αυτή: απαγόρευση απάνθρωπης μεταχείρισης, δικαίωμα στον σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης, αρχή της ανεξιθρησκίας, ελευθερία της έκφρασης και απαγόρευση εφαρμογής διακρίσεων.
Η γαλλική κυβέρνηση από την πλευρά της ζήτησε την απόρριψη της προσφυγής. Οι εκπρόσωποί της τόνισαν ότι ο γαλλικός νόμος δεν αφορά ειδικά το ισλαμικό ένδυμα, αλλά την απόκρυψη του προσώπου με οποιονδήποτε τρόπο στον δημόσιο χώρο, είτε πρόκειται για ισλαμικό ένδυμα είτε για κράνος ή κουκούλα.
Παράλληλα, επισήμαναν τον εξαιρετικά περιορισμένο αριθμό των προσώπων που φορούν το ισλαμικό ένδυμα καθολικής κάλυψης στη Γαλλία. Ενώ ο συνολικός αριθμός των μουσουλμάνων που ζουν στην Γαλλία εκτιμάται στα 5 εκατομμύρια άτομα, το θέμα αφορούσε στο τέλος του 2009 μόνο «περί τις 1.900 γυναίκες», σύμφωνα με έρευνα του γαλλικού κοινοβουλίου. Ο αριθμός αυτός έχει μειωθεί κατά 50% από το 2010 «χάρις σε μία εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού».
Η ενάγουσα, η οποία διεκδικεί το δικαίωμα να φορά μπούργκα (που καλύπτει ολόκληρο το πρόσωπο και το σώμα) και νικάμπ (που καλύπτει το πρόσωπο), δηλώνει ότι είναι «υποδειγματική γαλλίδα πολίτης, πατριώτισσα, ανωτάτης εκπαίδευσης, που υπερασπίζεται με πάθος τη Γαλλική Δημοκρατία», σύμφωνα με τους συνηγόρους της.
Στην προσφυγή της διευκρινίζει ότι «δεν έχει υποστεί κανενός είδους οικογενειακή πίεση» και ότι έχει αποδεχθεί τους ελέγχους εξακρίβωσης στοιχείων, επιθυμώντας παράλληλα να παραμείνει ελεύθερη να επιλέγει το ισλαμικό ένδυμα.
Σύμφωνα με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Γαλλία έχει την ευχέρεια να επιβάλει απαγόρευση του ισλαμικού ενδύματος στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, στο όνομα της εφαρμογής των αρχών του κοσμικού κράτους, και την αφαίρεση του ισλαμικού ενδύματος κατά τη διάρκεια των ελέγχων εξακρίβωσης στοιχείων ταυτότητας. Ωστόσο, το 2010, καταδίκασε την Τουρκία με το επιχείρημα ότι η ένδυση με το ισλαμικό ένδυμα δεν συνιστά per se απειλή της δημόσιας τάξης, ούτε προσηλυτισμό.
Το Βέλγιο, το οποίο εισήγαγε το 2011 νόμο αντίστοιχο με τον γαλλικό, συμμετέχει με τη πλευρά της Γαλλίας στην υπόθεση.
Κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, η εκπρόσωπος του Βελγίου Ιζαμπέλ Νιντλισπάτσερ δήλωσε ότι οι νόμοι αυτοί έχουν ως στόχο την ενίσχυση της κοινωνικής ενσωμάτωσης.
Η απόφαση του ΕΔΑΔ ανακοινώνεται λίγες ημέρες μετά την επικύρωση από το γαλλικό ακυρωτικό δικαστήριο της απόλυσης υπαλλήλου που φορούσε ισλαμικό ένδυμα από βρεφονηπιακό σταθμό. Η απολυμένη θα προσφύγει επίσης στο Δικαστήριο του Στρασβούργου.
Συμπίπτει επίσης με την εκδίκαση σε δεύτερο βαθμό από δικαστήριο των Βερσαλιών της υπόθεσης του νεαρού άνδρα που έχει καταδικασθεί πρωτοδίκως σε φυλάκιση τριών μηνών διότι επενέβη κατά την διάρκεια ελέγχου εξακρίβωσης των στοιχείων ταυτότητας της συζύγου του που φορούσε νικάμπ τον Ιούλιο 2013 στην Τραπ, προάστιο του Παρισιού. Η υπόθεση προκάλεσε βίαια επεισόδια.
Η σύζυγός του, η οποία έχει καταδικαστεί σε φυλάκιση ενός μηνός για αντίσταση κατά της αρχής και σε πρόστιμο 150 ευρών για το νικάμπ, δικάζεται τον Οκτώβριο σε δεύτερο βαθμό.
