Ο πόλεμος της προπαγάνδας, για το ποιος μπορεί να ευθύνεται για την καταστροφή του Βoeing των Μαλαισιανών Αερογραμμών, μπορεί να είναι κρίσιμης σημασίας για την εξέλιξη των γεγονότων στην Ανατολική Ουκρανία, καθώς η απώλεια εκατοντάδων ανθρώπινων ζωών «ξύπνησε» την παγκόσμια κοινότητα που αναμένεται να αυξήσει τις πιέσεις για ειρηνική επίλυση της κρίσης.
Στη Ρωσία, κάποια μέσα ενημέρωσης υποστήριξαν ότι ουκρανικά μαχητικά κατέρριψαν την πτήση MH17 της Malaysia Airlines, πυροβολώντας το ουραίο (άλλα μέσα προχώρησαν σε εικασίες ότι οι ουκρανικές δυνάμεις μπέρδεψαν το Boeing-777 με το προεδρικό αεροσκάφος του Βλαντίμιρ Πούτιν).
Παρόλο που τα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης απέδωσαν σε διάφορες αιτίες την πτώση του μοιραίου αεροπλάνου, όλα υπέδειξαν ως υπεύθυνη για την τραγωδία την ουκρανική κυβέρνηση.
Λίγες ώρες μετά τη συντριβή του Μπόινγκ που παρέσυρε στο θάνατο 298 ανθρώπους, ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν επέρριψε την ευθύνη στον Ουκρανό ομόλογό του Πέτρο Ποροσένκο, υποστηρίζοντας ότι κάτι τέτοιο δεν θα είχε συμβεί εάν το Κίεβο δεν είχε τερματίσει την κατάπαυση του πυρός που είχε κηρύξει με τους αυτονομιστές.
Οι πληροφορίες που μεταδίδουν τα αυστηρώς ελεγχόμενα ρωσικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία έχουν στηρίξει τους αυτονομιστές καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης, επιβεβαιώνουν τα συμπεράσματα του Πούτιν και αποκλίνουν σημαντικά από τον τρόπο με τον οποίο καλύπτουν το θέμα τα δυτικά μέσα.
Τηλεοπτικά κανάλια και ραδιοφωνικοί σταθμοί παραλληλίζουν την πτώση του μαλαισιανού Μπόινγκ με αυτήν ενός ρωσικού επιβατικού το οποίο καταρρίφθηκε κατά λάθος από τις ουκρανικές δυνάμεις ενώ πετούσε πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα, το 2001. Τότε, είχαν σκοτωθεί 78 άνθρωποι.
Μια πηγή την οποία επικαλέστηκε η κρατική τηλεόραση Russia Today υποστήριξε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις ενδέχεται να εκτόξευσαν έναν πύραυλο εναντίον του Μπόινγκ 777 γιατί το… μπέρδεψαν με το αεροσκάφος με το οποίο επέστρεφε ο Πούτιν από τη σύνοδο κορυφής των BRICS στη Βραζιλία.
«Το περίγραμμα των δύο αεροπλάνων είναι παρόμοιο, το μέγεθός τους είναι παρόμοιο και, όσον αφορά τα χρώματα, από μεγάλη απόσταση είναι ουσιαστικά ίδια», είπε η πηγή αυτή, σύμφωνα με το RT.
Μια διαφορετική εκδοχή – και αυτή πάντως εντελώς διαφορετική από όσα μεταδίδουν τα δυτικά μέσα ενημέρωσης – έδωσε ο ειδησεογραφικός ιστότοπος LifeNews: μάρτυρες δήλωσαν ότι είδαν ένα ουκρανικό μαχητικό να ακολουθεί το Boeing-777, το οποίο πετούσε στα 32.800 πόδια ή 10.000 μέτρα από το έδαφος, τόσο ψηλά δηλαδή που μόλις και διακρίνεται από τη γη.
Τα ρωσικά ρεπορτάζ, ωστόσο, στήριξαν τον ισχυρισμό αυτό επικαλούμενα και τα μηνύματα που φέρεται να έστειλε στο Twitter ένας Ισπανός που πιστεύεται ότι εργάζεται ως ελεγκτής πτήσεων στο αεροδρόμιο Μπορισίπιλ του Κιέβου. «Δύο ουκρανικά μαχητικά εντοπίστηκαν κοντά στο αεροσκάφος πριν εξαφανιστεί από τα ραντάρ, τρία λεπτά πριν», φέρεται να έγραψε ο ελεγκτής αυτός, σύμφωνα με το πρακτορείο Ιντερφάξ και άλλους χρήστες του Twitter. Την Πέμπτη πάντως ο λογαριασμός @Spainbuca είχε διαγραφεί.
Το Κίεβο, από την πλευρά του, αντεπιτίθεται στον πόλεμο της πληροφορίας. Αξιωματούχοι κατηγορούν τους αντάρτες ότι χρησιμοποίησαν ένα πυραυλικό σύστημα SA-11 της σοβιετικής εποχής που απέκτησαν από τη Ρωσία και έβαλαν εναντίον του Μπόινγκ νομίζοντας ότι επρόκειτο για ουκρανικό στρατιωτικό αεροσκάφος.
Η ουκρανική κυβέρνηση έδωσε μάλιστα στη δημοσιότητα ηχογραφημένες συνομιλίες στις οποίες υποτίθεται ότι ακούγονται Ρώσοι αξιωματούχοι των υπηρεσιών πληροφοριών να συζητούν για την κατάρριψη ενός αεροπλάνου από τους αντάρτες. «Να πάρει ο διάολος. Είναι σχεδόν 100% σίγουρο ότι πρόκειται για πολιτικό αεροσκάφος. Πέφτουν συντρίμμια στους δρόμους (…) Κομμάτια από καθίσματα, πτώματα» φέρεται να λέει ο ένας από αυτούς.
Τον περασμένο μήνα, αυτονομιστές στο Ντονέτσκ, κοντά στο σημείο συντριβής του αεροσκάφους, είχαν καυχηθεί στο ρωσικό πρακτορείο Ιτάρ-Τας ότι απέκτησαν ένα αντιπυραυλικό σύστημα Buk, ή SA-11.
Λίγες ώρες μετά την τραγωδία όμως ο “πρωθυπουργός” της αυτοανακηρυχθείσας Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ, Αλεξάντερ Μποροντάι, διέψευσε αυτόν τον ισχυρισμό λέγοντας στο πρακτορείο RIA ότι οι μαχητές δεν έχουν τέτοια συστήματα. «Δεν είχαμε Buk και δεν έχουμε ούτε τώρα. Άλλου είδους αντιαεροπορικά συστήματα κατασχέσαμε», είπε χαρακτηριστικά.
Μια δυτική διπλωματική πηγή στη Μόσχα είπε ότι θα είναι «πολύ δύσκολο» να πειστεί η διεθνής κοινή γνώμη ότι δεν ευθύνονται οι αυτονομιστές για τη συντριβή. Πάντως η Ρωσία έχει βρει κάποιου είδους στήριξη -ανεπίσημα- από την Κίνα, το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο της οποίας σχολίασε ότι οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ, της Αυστραλίας και άλλων δυτικών χωρών βιάστηκαν να βγάλουν το συμπέρασμα ότι ευθύνονται οι αντάρτες ή να επιρρίψουν την ευθύνη στη Ρωσία.