Νέα έκκληση προς τους ηγέτες των δυο κοινοτήτων της Κύπρου να προχωρήσουν σε σκληρές αποφάσεις απευθύνει ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Μπαν Κι-μουν, στην έκθεσή του προς τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, παραδεχόμενος παράλληλα ότι δεν υπάρχει ικανοποιητική πρόοδος στις συνομιλίες που διεξάγονται στη Λευκωσία.
Ο ΓΓ του διεθνούς οργανισμού δεν ανακοινώνει την πραγματοποίηση νέας κοινής συνάντησης, επισημαίνοντας ότι στο τέλος Μαρτίου θα αξιολογήσει την κατάσταση και τότε θα αποφασίσει αν θα γίνει ξανά μια τέτοια συνάντηση, σημειώνοντας όμως ότι αν δεν υπάρχει πρόοδος θα ανέμενε από τους ηγέτες των δυο κοινοτήτων να του εξηγήσουν πώς σκοπεύουν να επιλύσουν τις διαφορές τους.
Επίσης, αναφέρεται στην προοπτική σύγκλισης πολυμερούς διάσκεψης, υποστηρίζοντας ότι θα αποφασίσει όταν το κρίνει πως είναι η κατάλληλη ώρα και σε διαβούλευση με τις δύο πλευρές και ότι θα προσδιορίσει αν υπάρχει “επαρκής πρόοδος” στα βασικά εσωτερικά θέματα και σε όλα τα κεφάλαια, για να εγγυάται τη σύγκλιση πολυμερούς διάσκεψης. Όπως αναφέρει, οι παράμετροι μιας τέτοιας συνάντησης συζητούνται και από τους δύο ηγέτες.
«Δεν είναι ικανοποιητικός ο βαθμός προόδου»
Ο Μπαν Κι-μουν εμφανίζεται να ανησυχεί με την πορεία των διαπραγματεύσεων, σημειώνοντας ότι “δεν είναι ικανοποιητικός ο βαθμός προόδου”. Όπως και στην έκθεσή του τον περασμένο Νοέμβριο, αλλά και στις δηλώσεις του μετά την κοινή συνάντηση στη Γενεύη, ο ΓΓ καλεί τους δυο ηγέτες να φτάσουν σε συγκλίσεις στα εκκρεμή βασικά κεφάλαια το “συντομότερο δυνατό”.
Μεταξύ άλλων, επαναβεβαιώνει ότι “τα Ηνωμένα Έθνη σέβονται τις συνομιλίες ως μία κυπριακής ιδιοκτησίας διαδικασία και για το λόγο αυτό αναμένουν από τις δύο πλευρές να αναλάβουν την ευθύνη τους να οδηγήσουν τη διαδικασία. Η μοίρα της Κύπρου βρίσκεται στα χέρια των ηγετών της. Είναι αυτοί που πρέπει να δράσουν για να συμβιβάσουν τις διαφορές τους. Χωρίς την προσήλωση και τη δέσμευσή τους για επανένωση του νησιού, η διαδικασία δεν μπορεί να προχωρήσει”.
Ο ΓΓ επαναλαμβάνει και πάλι τη θέση του ότι η αρνητική ρητορική έχει αρνητικές επιπτώσεις στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης και στις δυο πλευρές, ζητώντας παράλληλα τη συμβολή της διεθνούς κοινότητας.
Σ’ ένα άλλο σημείο της έκθεσής του, θεωρεί ότι σημειώθηκε “ορισμένη πρόοδος” από το Νοέμβριο, μετά την έκκλησή του για εντατικοποίηση των διαπραγματεύσεων, τονίζοντας και τα εξής:
“Το πολιτικό περιβάλλον στο δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, μάλλον θα είναι λιγότερο παραγωγικό στην επίτευξη ουσιαστικής προόδου στις διαπραγματεύσεις. Καθώς πλησιάζουν οι προγραμματισμένες εκλογές στην Κύπρο και την Τουρκία, υπάρχει ένας πολύ πραγματικός κίνδυνος οι συνομιλίες να χάσουν τη δυναμική τους. Τώρα, υπάρχει ανάγκη για μεγαλύτερη δυναμική για επίτευξη ουσιαστικών συμφωνιών στα βασικά θέματα, σε όλα τα κεφάλαια, πριν προχωρήσει πολύ ο εκλογικός κύκλος. Το επισήμανα και στους δύο ηγέτες όταν συναντηθήκαμε στη Νέα Υόρκη και ξανά στη Γενεύη”.
Ο ΓΓ αναφέρεται και στις συναντήσεις που είχε τον Ιανουάριο και το Φεβρουάριο με ηγέτες διαφόρων χωρών με τους οποίους συζήτησε το Κυπριακό, καθώς και με τους υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας.
“Όπως είπα στους δύο ηγέτες, όταν τους συνάντησα στη Γενεύη στις 26 Ιανουαρίου, έφτασε η στιγμή να έλθουν αντιμέτωποι με σκληρές επιλογές”, επισημαίνει χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι “οι διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να είναι μία διαδικασία χωρίς τέλος, ούτε μπορούμε να αντέξουμε ατέρμονες συνομιλίες για χάριν των συνομιλιών”. Επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τις δυο πλευρές να επιδείξουν “θάρρος”, κάνοντας “πρακτικά βήματα” για να οδηγήσουν τις συνομιλίες σε επιτυχία. Όπως υποστηρίζει, οι δυο ηγέτες πρέπει “να οικοδομήσουν μεγαλύτερο βαθμό αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ τους και μεταξύ των κοινοτήτων τους”.
Αναφορά κάνει και στη βάση των συνομιλιών, υπογραμμίζοντας ότι “από την αρχή των ολοκληρωμένων διαπραγματεύσεων, το Σεπτέμβριο του 2008, οι συνομιλίες προχώρησαν στη βάση των παραμέτρων των Ηνωμένων Εθνών, των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας και στις κοινές ανακοινώσεις των ηγετών, στις 23 Μαΐου και 1η Ιουλίου του 2008. Είμαι ικανοποιημένος που οι δύο ηγέτες είναι δεσμευμένοι στις βάσεις των διαπραγματεύσεων, επιβεβαιώνοντας ότι οι συνομιλίες συνεχίζονται στη συμφωνημένη βάση των Ηνωμένων Εθνών”.
Οι συγκλίσεις και οι διαφορές
Στη συνέχεια, ο επικεφαλής του διεθνούς οργανισμού παραθέτει τις συγκλίσεις που έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα στις συνομιλίες, αλλά και τις ουσιαστικές διαφορές που εξακολουθούν να δημιουργούν χάσμα μεταξύ των δυο κοινοτήτων. Κάνει αναφορά στα ζητήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επισημαίνει σε ποια σημεία υπήρξαν συγκλίσεις και σε ποια υπάρχει διαφορά. Επίσης, αναφέρεται στο κεφάλαιο της Οικονομίας, διατυπώνοντας την άποψη ότι οι πλευρές έφτασαν “κοντά στην ολοκλήρωση των συγκλίσεων στα θέματα ουσίας” και παραθέτει τα σημεία της συμφωνίας.
Ο Μπαν Κι-μπουν ισχυρίζεται ότι είναι “καθοριστικές” για την έκβαση των συνομιλιών οι συγκλίσεις που έχουν επιτευχθεί σε “θέματα κλειδιά” στον τομέα της διακυβέρνησης, της εκτελεστικής εξουσίας και της κατανομής των εξουσιών, προσθέτοντας ότι από τη συνάντηση του Νοεμβρίου στη Νέα Υόρκη, οι δυο ηγέτες ανταποκρίθηκαν στο αίτημά του να προχωρήσουν στις εναπομένουσες πτυχές των αποκλίσεων στο συγκεκριμένο κεφάλαιο και πως οι δύο πλευρές παρουσίασαν αριθμό “γεφυρωτικών προτάσεων”. Ο Γ.Γ. ισχυρίζεται ότι “οι αποκλίσεις που απομένουν, δεν είναι αξεπέραστες. Είναι σημαντικό, όπως οι δύο πλευρές συνεχίσουν να εστιάζονται στην ολοκλήρωση των συγκλίσεων σ’ αυτό το κεφάλαιο”.
Τέλος, ο Γ.Γ. κάνει αναφορά στα άλλα κεφάλαια του Κυπριακού, στο περιουσιακό, το εδαφικό, στην ασφάλεια και στις εγγυήσεις, σημειώνοντας ότι έχει να αναφέρει “μικρότερη πρόοδο”, προσθέτοντας: “Στο περιουσιακό, ήδη υπάρχει μια ευρεία εννοιολογική κατανόηση για το μηχανισμό με τον οποίο θα επιλυθούν τα ιδιαίτερα δύσκολα αυτά ζητήματα. Ωστόσο, από την τελευταία μου έκθεση, δεν συζητήθηκαν εκκρεμή ουσιαστικά θέματα του περιουσιακού. Οι δεδηλωμένες θέσεις των πλευρών στο περίπλοκο αυτό θέμα παραμένουν σε μεγάλη απόσταση. Επιπλέον, ενώ οι πλευρές άγγιξαν το θέμα του εδαφικού, στη διάρκεια της ταυτοποίησης των βασικών θεμάτων, δεν έχουν ακόμη συμφωνηθεί οι περιστάσεις υπό τις οποίες και οι δύο πλευρές θα ήταν έτοιμες να συζητήσουν αυτό το κεφάλαιο”.
Για τα κεφάλαια της ασφάλειας και των εγγυήσεων τονίζει ότι οι βασικές τους πτυχές δεν έχουν ακόμη συζητηθεί. “Ενθαρρύνω σθεναρά τις πλευρές να ασχοληθούν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον με τα εκκρεμούντα βασικά θέματα, μέσα στις προσεχείς εβδομάδες”, σημειώνει ο Γ.Γ., επισημαίνοντας ότι “για να το πράξουν, πρέπει να αναγνωρίσουν ότι ορισμένοι παράμετροι κλειδιά των προαναφερθέντων τριών κεφαλαίων αναγκαστικά συσχετίζονται. Χρειάζονται λεπτομερείς διαπραγματεύσεις όχι μόνο εντός, αλλά και σ’ όλα αυτά τα κεφάλαια”.
Χριστόφιας: «Όχι άσχημη» η έκθεση
“Όχι άσχημη” θεωρεί ο Πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας την έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ Μπαν Γκι-μουν. ”Η έκθεση δεν είναι άσχημη, κατά τη δική μου την εκτίμηση, εκτός και αν προσπαθήσουμε να βρούμε πολλά κενά και αδυναμίες και ούτω καθ’ εξής”, δήλωσε ο Πρόεδρος Χριστόφιας, όταν κλήθηκε από τους δημοσιογράφους να διατυπώσει εκτιμήσεις για την έκθεση.
Πρόσθεσε ότι ο Γενικός Γραμματέας ”επιμένει στην κυπριακή ιδιοκτησία και στο ρόλο των Ηνωμένων Εθνών ως βοηθητικού παράγοντα των συνομιλιών και ότι οι δύο κοινότητες πρέπει να βρουν λύση στα πλαίσια των συνομιλιών και καλά κάνει”. Επισήμανε. επίσης, ότι με την έκθεσή του ο Γενικός Γραμματέας απευθύνεται και στις δύο πλευρές.
Ο Πρόεδρος Χριστόφιας απέφυγε πάντως να απαντήσει σε ερώτηση αν θα γίνει προσπάθεια να γίνουν τροποποιήσεις στην έκθεση κατά τη συζήτηση που θα ακολουθήσει στο Συμβούλιο Ασφαλείας.
Κύπρος: Αναλυτικές εκτιμήσεις της Κυβέρνησης για την έκθεση Μπαν Κι-μουν
Σε αναλυτικές εκτιμήσεις για την έκθεση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Μπαν Κι-μουν προέβη απόψε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σε γραπτή δήλωσή του.
Ο εκπρόσωπος χαρακτήρισε την έκθεση περιγραφική και εξισορροπητική, και σημειώνει ότι ο Γενικός Γραμματέας υιοθετεί την προσέγγιση της διασύνδεσης κεφαλαίων, καθώς και τη θέση ότι οι συνομιλίες είναι κυπριακής ιδιοκτησίας και κυπριακής καθοδήγησης.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επισήμανε ότι ο κ. Μπαν Κι -μουν ”σημειώνει τα δύο κοινά ανακοινωθέντα της 23ης Μαΐου και της 1ης Ιουλίου των ηγετών των δύο κοινοτήτων στα οποία συμφωνήθηκε η βάση των διαπραγματεύσεων καθώς και τα περί Κύπρου ψηφίσματα του Διεθνούς Οργανισμού”.
”Η βάση είναι η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα όπως περιγράφεται στα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ, για ένα κράτος με μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα”, αναφέρεται στη δήλωση.
Σε σχέση με την αναφορά του ΓΓ του ΟΗΕ στο θέμα της διεθνούς διάσκεψης, ο εκπρόσωπος σημείωσε πως ο κ. Μπαν Κι-μουν θα τη συγκαλέσει ”έπειτα από διαβούλευση με τις δύο πλευρές και όταν υπάρξει επαρκής πρόοδος στα θέματα ουσίας του Κυπριακού που να δικαιολογεί της σύγκλησή της”. ”Η διεθνής διάσκεψη θα ασχοληθεί με θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων που αποτελούν τη διεθνή πτυχή του Κυπριακού”, προσέθεσε ο Εκπρόσωπος της Κυβέρνησης.
Περαιτέρω ανέφερε ότι ”η ελληνοκυπριακή πλευρά εκφράζει την ετοιμότητα και τη βούλησή της για συνέχιση της διαπραγμάτευσης πάνω στη συμφωνημένη βάση με στόχο την επίτευξη λύσης το συντομότερο”. ”Αν από μέρους της τουρκοκυπριακής πλευράς επιδειχθεί η ανάλογη θέληση και η ίδια συνέπεια στη βάση λύσης με αυτή της ελληνοκυπριακής πλευράς, τότε οι δύο πλευρές μπορούν να φτάσουν σύντομα σε ακτίνα συμφωνίας στις εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού”, αναφέρεται στη δήλωση.
”Αυτή η εξέλιξη”, πρόσθεσε, “θα επιτρέψει τη σύγκληση διεθνούς διάσκεψης υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και τη συμμετοχή των πέντε μονίμων μελών του ΣΑ, των εγγυητριών δυνάμεων και της Κυπριακής Δημοκρατίας για την επίλυση των διεθνών πτυχών του Κυπριακού”.
Εξ άλλου, ο εκπρόσωπος ανέφερε ότι ο Γενικός Γραμματέας υιοθετεί την προσέγγιση της διασύνδεσης κεφαλαίων που εξ αντικειμένου συνδέονται μεταξύ τους στις διαπραγματεύσεις. Υπενθύμισε επίσης τη θέση της Ελληνοκυπριακής πλευράς πως ”ότι η διασύνδεση των θεμάτων του περιουσιακού, των εδαφικών αναπροσαρμογών και των εποίκων θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για προώθηση της διαπραγματευτικής διαδικασίας”.
Τέλος, ο εκπρόσωπος ανέφερε ότι ”μεγάλη ώθηση και νέα δυναμική στις διαπραγματεύσεις θα δημιουργηθεί επίσης αν η τουρκική πλευρά αποδεχθεί την ισορροπημένη πρόταση που η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει προτείνει σχετικά με την πόλη και το λιμάνι της Αμμοχώστου”.
Συνάντηση Χριστόφια – Ερόγλου για εποίκους
Συζήτηση για τους εποίκους στο πλαίσιο του κεφαλαίου για τη διακυβέρνηση και την κατανομή εξουσιών έγινε κατά τη σημερινή απογευματινή συνάντηση του Προέδρου Δημήτρη Χριστόφια με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για λύση του Κυπριακού.
“Εμείς έχουμε καταθέσει γνωστές και κρυστάλλινες θέσεις μας και περιμένουμε ανταπόκριση από την Τουρκοκυπριακή πλευρά”, είπε ο κ. Χριστόφιας μετά τη συνάντηση. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προσέθεσε ότι ”σε ένα βαθμό επαναλαμβάνουμε τον εαυτό μας”, γεγονός που οφείλεται σε κάποιο βαθμό στο ότι ο Ντερβίς Έρογλου είναι νέος ηγέτης.
Είπε ακόμη ότι οι σύμβουλοι των δύο ηγετών θα συνεχίσουν εντατικά τις συνομιλίες με δύο συναντήσεις την ερχόμενη εβδομάδα, ενώ οι ίδιοι θα συναντηθούν το πρωί της ερχόμενης Τετάρτης.
Κληθείς να σχολιάσει δημοσιεύματα του τουρκοκυπριακού Τύπου ότι υπάρχει εμπλοκή στις συνομιλίες διότι ο κ. Έρογλου ενημέρωσε ότι δεν αποδέχεται όσα δεν υπάρχουν στα πρακτικά των Ηνωμένων Εθνών και όσα είχαν συμφωνηθεί κατά τη διάρκεια των κατ’ ιδίαν συναντήσεων με τον τέως ηγέτη των Τουρκοκυπρίων, Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, ο Πρόεδρος Χριστόφιας ανέφερε ότι η συζήτηση γίνεται “για το τι υπάρχουν στα πρακτικά, ποια χαρτιά υπάρχουν και τι συμφωνήθηκε ενώπιον των Ηνωμένων Εθνών”. ”Εμείς δεν θα πετάξουμε στον αέρα αυτά τα πράγματα”, είπε χαρακτηριστικά ο κ. Χριστόφιας.
Εξ άλλου, η Ειδική Αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο Λίζα Μπάτενχαϊμ δήλωσε ότι η συζήτηση στη σημερινή συνάντηση των ηγετών των δύο κοινοτήτων διεξήχθη μέσα σε εγκάρδια ατμόσφαιρα.
Η κ. Μπάτενχαϊμ απάντησε αρνητικά σε ερώτηση αν έγινε ανταλλαγή απόψεων επί της έκθεσης του Γενικού Γραμματέα, λέγοντας ότι οι δύο ηγέτες την παρέλαβαν και την μελετούν.
Διαβάστε επίσης: Σήμερα η έκθεση Μπαν Κι-μουν για το Κυπριακό