Καθώς οι ηγέτες των χωρών της Αμερικής συγκεντρώνονται την Παρασκευή στον Παναμά, τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα σε δύο πρόσωπα: τον Μπαράκ Ομπάμα και τον Ραούλ Κάστρο που πρόκειται να βρεθούν ενώπιος ενωπίω, εν μέσω μιας ιστορικής προσέγγισης ΗΠΑ – Κούβας.
Το βράδυ της Πέμπτης μία εξίσου ιστορική συνάντηση είχαν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, την πρώτη μεταξύ υψηλόβαθμων αξιωματούχων των ΗΠΑ και της Κούβας από το 1958.
Ομπάμα και Κάστρο δεν έχουν «κλείσει» επισήμως ραντεβού, ωστόσο αναμένεται να «αλληλεπιδράσουν», όπως έχουν ανακοινώσει αμερικανοί αξιωματούχοι. Σίγουρα, πάντως, τα ξένα μέσα ενημέρωσης θα αναζητήσουν σημάδια προσέγγισης ακόμα και στη… χειραψία των δύο ηγετών.
Ακόμα και η άφιξη των δύο ηγετών στον Παναμά θεωρείται ότι ήταν συμβολική: ο Μπαράκ Ομπάμα έφτασε με ελικόπτερο σε αεροδρόμιο στην πρώην αεροπορική βάση Χάουαρντ και λίγα λεπτά αργότερα προσγειώθηκε το αεροσκάφος που μετέφερε τον Κάστρο.
Στα τέλη του 2013 οι δύο ηγέτες είχαν ανταλλάξει χειραψία στη Νότια Αφρική.
Μετά την επίσημη έναρξη της Συνόδου Κορυφής την Παρασκευή, οι πρόεδροι Κάστρο και Ομπάμα θα παρακαθίσουν σε δείπνο των αρχηγών κρατών στην παλιά πόλη του Παναμά.
Το βράδυ της Πέμπτης, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ φέρεται να άρχισε τις ενέργειες για την άρση ενός πρώτου εμποδίου: την παρουσία της Κούβας στην αμερικανική λίστα των χωρών που υποστηρίζουν την τρομοκρατία.
Μακρύς ο δρόμος της εξομάλυνσης
Ο Μπεν Κάρντιν, ο πλέον υψηλόβαθμος Δημοκρατικός στην επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας ανέφερε την κατάθεση «σύστασης του υπουργείου Εξωτερικών για να αφαιρεθεί η Κούβα από τον κατάλογο των κρατών που υποστηρίζουν την τρομοκρατία».
«Ελπίζω ότι αυτή η ανακοίνωση θα άρει τα εμπόδια για την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων» τόνισε ο γερουσιαστής.
Η αφαίρεση της Κούβας από τη λίστα αυτή είναι η κύρια προϋπόθεση που έθεσε η Αβάνα για την επαναλειτουργία των πρεσβειών στις δυο χώρες, αν και ο πρόεδρος Ομπάμα προειδοποίησε ότι αυτό «θα πάρει χρόνο», πριν αναχωρήσει από τη Τζαμάικα για τον Παναμά.
Αυτή η λίστα είναι «μόνο μια αρχή» για τον δρόμο της εξομάλυνσης, δήλωσε στο AFP ο Μαρκ Βάισμπροτ, διευθυντής του Κέντρου Οικονομικών και Πολιτικών Ερευνών που εδρεύει στην Ουάσινγκτον.
Ο Ραούλ Κάστρο προειδοποίησε στα τέλη Ιανουαρίου ότι η εξομάλυνση «δεν θα είναι δυνατή» όσο θα συνεχίζεται το εμπάργκο που ισχύει από το 1962 σε βάρος του κομμουνιστικού νησιού, με την Αβάνα να ζητεί συνεχώς την άρση του.
Εξάλλου, ανοιχτά παραμένουν τα ακανθώδη θέματα της αμερικανικής ναυτικής βάσης του Γκουαντάναμο, την οποία έχουν καταλάβει τα αμερικανικά στρατεύματα από το 1903, όπως και το θέμα των αμοιβαίων αποζημιώσεων που έχουν ζητήσει οι δύο χώρες για τις ζημίες από το εμπάργκο και την εθνικοποίηση των αμερικανικών περιουσιακών στοιχείων μετά επανάσταση του Κάστρο.
Η σύνοδος κορυφής «αποτελεί μέρος των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων» μεταξύ της Αβάνας και της Ουάσινγκτον, διευκρινίζει ο κουβανός πανεπιστημιακός και πρώην διπλωμάτης Κάρλος Αλζουγκαράι. «Η παρουσία του Ραούλ Κάστρο στη σύνοδο κορυφής δεν είναι μια κατάληξη, είναι μια αρχή».
