Μια σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης που πλήττει την Ευρώπη πρότειναν οι ηγέτες της ΕΕ, στη «μαραθώνια» συνεδρίαση της Συνόδου Κορυφής που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τετάρτης, κι ενώ ο «καταιγισμός» προσφυγικών ροών προς την Ελλάδα συνεχίζεται αδιαλήπτως.
Τα μέλη της Συνόδου έκαναν λόγο για πρωτοφανή μεταναστευτική και προσφυγική κρίση, η οποία χρήζει εξεύρεσης μακροπρόθεσμα βιώσιμων λύσεων.
Τονίστηκε ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις και απαιτείται συνεργασία και αλληλεγγύη μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, ώστε να αντιμετωπιστεί από κοινού το πρόβλημα.
Οι ηγέτες της Ευρώπης πρότειναν άμεσες δράσεις, τονίζοντας ότι ζητούν αποφάσεις για τα πιεστικότερα ζητήματα πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου.
Αναδείχθηκε επιπλέον η ανάγκη να τηρούνται, να εφαρμόζονται και να επιβάλλονται οι ισχύοντες κανόνες της ΕΕ, όπως ο κανονισμός του Δουβλίνου και το κεκτημένο του Σένγκεν, ενώ ζητήθηκε για ακόμα μία φορά η πλήρης συμμετοχή όλων των κρατών μελών στο σύστημα του Δουβλίνου.
Αναλυτικά οι δράσεις που προτάθηκαν:
– Kάλυψη των επειγουσών αναγκών των προσφύγων στην περιοχή με την παροχή συνδρομής ύψους τουλάχιστον 1 δισεκατομμυρίου ευρώ στην Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα και άλλους οργανισμούς,
– Παροχή συνδρομής στον Λίβανο, την Ιορδανία, την Τουρκία και άλλες χώρες για την αντιμετώπιση της κρίσης των προσφύγων από τη Συρία, μεταξύ άλλων με σημαντική αύξηση των κονδυλίων του Περιφερειακού Καταπιστευματικού Ταμείου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κρίση στη Συρία («Ταμείο Madad»),
– Ενίσχυση του διαλόγου με την Τουρκία σε όλα τα επίπεδα, μεταξύ άλλων κατά την προσεχή επίσκεψη του τούρκου Προέδρου (5 Οκτωβρίου), ώστε να εντατικοποιηθεί η συνεργασία μας στον τομέα της ανάσχεσης και διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών,
– Παροχή συνδρομής στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων για τη διαχείριση των ροών προσφύγων, μεταξύ άλλων μέσω προενταξιακών μέσων, καθώς και διασφάλιση της ταχείας και επαρκούς προετοιμασίας της διάσκεψης για την οδό των Δυτικών Βαλκανίων (8 Οκτωβρίου),
– Αύξηση της χρηματοδότησης του Καταπιστευματικού Ταμείου Έκτακτης Ανάγκης για τη σταθερότητα και την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της παράτυπης μετανάστευσης και της εκτόπισης ατόμων στην Αφρική μέσω συμπληρωματικών συνεισφορών από τα κράτη μέλη, καθώς και διασφάλιση της άριστης προετοιμασίας της διάσκεψης κορυφής της Βαλέτας (11-12 Νοεμβρίου), ώστε να επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατή πρόοδος,
– Αντιμετώπιση της δραματικής κατάστασης που επικρατεί στα εξωτερικά μας σύνορα και ενίσχυση των ελέγχων στα σύνορα αυτά, ιδίως μέσω συμπληρωματικών πόρων για τον οργανισμό Frontex, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο και την Ευρωπόλ, και της χρήσης προσωπικού και εξοπλισμού από τα κράτη μέλη,
– Ικανοποίηση των αιτημάτων των κρατών μελών της πρώτης γραμμής για συνδρομή από τα θεσμικά όργανα, τους οργανισμούς και άλλα κράτη μέλη, ώστε να εξασφαλιστεί η ταυτοποίηση, καταχώριση και λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων των μεταναστών (κομβικά σημεία υποδοχής «hotspots») και ταυτόχρονα να διασφαλιστεί η μετεγκατάσταση και η επιστροφή, το αργότερο έως το Νοέμβριο του 2015,
– Ενίσχυση της χρηματοδότησης του Ταμείου Έκτακτης Ανάγκης για το Άσυλο, την Ένταξη και τη Μετανάστευση και του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας-Συνόρων.
Ντόναλντ Τουσκ: Να διαφυλάξει η Ευρώπη τα εξωτερικά της σύνορα
Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, ο Ντόναλντ Τουσκ τόνισε ότι είναι κοινή ευθύνη της Ευρώπης να διαφυλάξει τα εξωτερικά της σύνορα, προσθέτοντας ότι «θα ήταν άδικο να πέσει όλο το βάρος στην Ελλάδα και την Ιταλία». Παράλληλα, πρόσθεσε ακόμη ότι άμεσα, έως το Νοέμβριο, έχουν δημιουργηθεί τα κέντρα καταγραφής, μετεγκατάστασης και απέλασης των μεταναστών, στην Ελλάδα, την Ιταλία και τη Βουλγαρία. Ακόμα, συμφωνήθηκε να δοθεί επιπλέον 1 δισ. ευρώ, για να ενισχυθούν οι πρόσφυγες μέσω του Παγκοσμίου Επισιτιστικού Προγράμματος του ΟΗΕ.
Παράλληλα, οι ηγέτες συζήτησαν τα μέτρα που θα προταθούν στην επίσημη Σύνοδο Κορυφής, σε τρεις εβδομάδες. «Πρέπει να αλλάξουμε την πολιτική μας», τόνισε ο Ντόναλντ Τουσκ. Ανάμεσα στα συμφωνηθέντα είναι η αυξημένη βοήθεια προς το Λίβανο, την Ιορδανία, την Τουρκία και άλλες χώρες της περιοχής, με αντάλλαγμα τη συνεργασία τους, συμπλήρωσε ακόμη. «Τα μέτρα αυτά δεν θα βάλουν τέλος στην κρίση. Αλλά είναι απαραίτητα βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε όπως πριν», κατέληξε ο κ. Τουσκ.
Αλέξης Τσίπρας: Ένα σημαντικό βήμα
Ως “σημαντικό βήμα” χαρακτήρισε ο Αλέξης Τσίπρας την απόφαση της Συνόδου Κορυφής, μετά από την ολοκλήρωσή της, αναφερόμενος στη δημιουργία των κέντρων υποδοχής προσφύγων έως το Νοέμβριο στην Ελλάδα, αλλά τόνισε ότι μέχρι τότε θα πρέπει να έχει αρχίσει και η μετεγκατάστασή τους, ώστε να μην γίνει η χώρα «αποθήκη ψυχών».
«Σήμερα έγινε ένα θετικό βήμα. Εστω και αργά η Ευρώπη αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι το μεγάλο πρόβλημα των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών είναι ευρωπαϊκό και πρέπει να βρεθεί μία ευρωπαϊκή λύση», τόνισε ο Ελληνας πρωθυπουργός. «Εστω και αργά η Ευρώπη συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει με το κάθε κράτος να βλέπει τα δικά του σύνορα και συνειδητοποιεί ότι πρέπει να μπει στο επίκεντρο πρωτίστως ο άνθρωπος και μετά η οικονομία», πρόσθεσε.
Υπήρξαν διαφορετικές φωνές, σημείωσε ο κ. Τσίπρας αναφερόμενος στο κλίμα εντός της Συνόδου Κορυφής, αλλά στο τέλος υπήρξε η απόφαση που επιβεβαιώνει το χθεσινό βήμα για τη μετεγκατάσταση 160.000 προσφύγων συνολικά και την ενίσχυση των κρατών υποδοχής για δημιουργία ανοιχτών ξενώνων και ταυτοποίησης προσφύγων μέχρι το τέλος Νοεμβρίου, πρόσθεσε. «Παράλληλα όμως μέχρι τότε θα πρέπει να ξεκινήσει η διαδικασία μετεγκατάστασης και επιστροφής, που είναι πολύ σημαντικό γιατί εξασφαλίζει για τα κράτη υποδοχής ότι δεν θα γίνουν αποθήκες ψυχών», σημείωσε.
«Πρέπει να εργαστούμε όλοι και σε συνεννόηση με χώρες τις διέλευσης και κυρίως την Τουρκία να υπάρξουν οι προϋποθέσεις για να μην θρηνούμε θύματα στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο. Για να σταματήσει η δραματική εικόνα του υγρού τάφου για πρόσφυγες που ψάχνουν μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη. Η σημερινή απόφαση είναι ένα θετικό βήμα, που χρειάζεται όμως να δουλέψουμε σκληρά για να ολοκληρωθεί και να ενισχυθεί στο άμεσο μέλλον», κατέληξε ο κ. Τσίπρας.
Άνγκελα Μέρκελ: Οι φράχτες δεν είναι λύση
Η Άνγκελα Μέρκελ μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής τόνισε ότι μέχρι το τέλος του 2015 θα δημιουργηθούν hotspots σε Ελλάδα, Ιταλία και Βουλγαρία.
«Με την σημερινή απόφαση συνεισφέρουμε στις αποφάσεις που ελήφθησαν χθες. Στα κράτη που βρίσκονται στην περιφέρεια δηλαδή σε Ελλάδα – Ιταλία – Βουλγαρία θα έχουν συσταθεί μέχρι τέλος του 2015 hotspots για την εγγραφή, τη μετεγκατάσταση και την αποχώρηση των μεταναστών. Θα μπορεί έτσι να γίνεται επαναπροώθηση και κατανομή. Να δούμε τις αρμοδιότητες μας.
Εχουμε κοινή ευθύνη και πρέπει από κοινού να συνεχίσουμε. Οι φράχτες ανάμεσα στις χώρες δεν είναι λύση. Ολες οι χώρες της ΕΕ δεσμεύονται για να δέχονται πρόσφυγες» είπε χαρακτηριστικά η Γερμανίδα Καγκελάριος.
Επίθεση στην Ελλάδα από τον πρωθυπουργό της Σλοβακίας
Ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο εξαπέλυσε επίθεση προς την Ελλάδα, τονίζοντας την αδυναμία της να διαφυλάξει τα σύνορά της. «Εάν η Ελλάδα δεν μπορεί να προστετεύσει τα σύνορά της, δε μπορούμε να το κάνουμε εμείς», είπε χαρακτηριστικά.
«Ποτέ ξανά δεν έχει γίνει απλώς να καταπατώνται από μία πλειοψηφία τα λογικά επιχειρήματα χωρών, απλώς και μόνο επειδή η πλειοψηφία δεν μπορούσε να επιτύχει συναίνεση». «Προτιμώ να διακινδυνεύσω να κινηθεί νομική διαδικασία κατά της Σλοβακίας παρά να σεβαστώ αυτήν την επιβολή», συμπλήρωσε ο Φίτσο.