Η Κομισιόν έχει καταρτίσει σχέδιο αντικατάστασης της Frontex με μόνιμη δύναμη φύλαξης στα χερσαία και τα θαλάσσια σύνορα της ΕΕ, σύμφωνα με πηγές της ένωσης που επικαλούνται διεθνή ΜΜΕ, που χαρακτηρίζουν το πλάνο “τη μεγαλύτερη παράδοση εθνικής κυριαρχίας από τα κράτη – μέλη”.
Το σχέδιο προωθείται από τη Γαλλία και τη Γερμανία στον απόηχο της τρομοκρατίας στο Παρίσι αλλά και την προσφυγική κρίση. Το σχέδιο προβλέπει πως δεν θα απαιτείται η συγκατάθεση των περιφερειακών χωρών για τη φύλαξη των συνόρων. Διπλωματικές πηγές χωρών που αποτελούν σύνορο της ένωσης εκδηλώνουν την ανησυχία τους για την εφαρμογή ενός τέτοιου σχεδίου ενώ άλλες – πιθανότατα από χώρες του πυρήνα της ΕΕ – το χαρακτηρίζουν “επαναστατική αλλαγή”.
Οι Financial Times υπενθυμίζουν πως η συζήτηση για κοινή φύλαξη των συνόρων γίνεται εδώ και 15 χρόνια ωστόσο προσκρούει παραδοσιακά στα εθνικά συμφέροντα των κρατών-μελών για τη διαφύλαξη της εθνικής τους κυριαρχίας. Ωστόσο οι αδυναμίες της συνθήκης ελεύθερης μετακίνησης φάνηκαν με την προσφυγική κρίση και συγκεκριμένα όταν έγινε γνωστό ότι ο εγκέφαλος των επιθέσεων στο Παρίσι μπήκε στην ΕΕ μέσω Ελλάδας.
Το πιο ακανθώδες σημείο του σχεδίου έχει να κάνει με την αδυναμία βέτο από μια χώρα να αποσταλεί δύναμη στα σύνορά της, αν το αποφασίσει η διοίκηση της κοινής Ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής. Αυτό θα ισχύει ακόμη και για χώρες εκτός Schengen.
Μάλιστα, η νέα αρχή που θα συσταθεί, θα έχει τη δικαιοδοσία να παρέμβει όταν κριθεί πως κάποιο κράτος-μέλος δεν αστυνομεύει τα σύνορά του ικανοποιητικά, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.
Για την εφαρμογή του σχεδίου θα δημιουργηθεί μία δύναμη 2000 συνοριοφυλάκων αλλά και πλοία, οχήματα και εξοπλισμός που θα μπορούν να ενεργοποιηθούν και να αποσταλούν μέσα σε μερικές μέρες.
Tο σχέδιο, που αναμένεται να παρουσιαστεί από την Κομισιόν πριν τη σύνοδο κορυφής της 15ης Δεκεμβρίου, θα επιτρέπει στη Frontex να συλλαμβάνει τα άτομα των οποίων η αίτηση ασύλου έχει απορριφθεί, και να τους επιστρέφει στις χώρες τους μέσω αεροπλάνου.
Διπλωματικές πηγές επικρίνουν τη Γερμανία πως καθυστερεί να εφαρμόσει τις εξαγγελίες της για απορρόφηση μεγάλου αριθμού προσφύγων ενώ ταυτόχρονα κατηγορεί την Ελλάδα πως αποτυγχάνει στη φύλαξη των συνόρων της.