Σε τεράστια κρατικά χρέη οδήγησαν την υφήλιο και ιδίως την «τριάδα» ΗΠΑ, Ιαπωνίας και Ευρώπης, τα προγράμματα που επιστρατεύτηκαν για την καταπολέμηση της οικονομικής κρίσης, με αποτέλεσμα το συνολικό ύψος τους να έχει αυξηθεί, πλέον, στα 40 τρισ. δολάρια παγκοσμίως, σύμφωνα με τον Γερμανό ιστορικό και κοινωνικό ερευνητή Καρλ Χάιντς Ροτ (Karl Heinz Roth), κεντρικό ομιλητή σε εκδήλωση του Ινστιτούτου Γκαίτε Θεσσαλονίκης, με συντονιστή τον ομότιμο καθηγητή του ΑΠΘ, Ζ. Παπαδημητρίου.
Σύμφωνα με τον κ. Ροτ, συνιδρυτή του Ιδρύματος Κοινωνικής Ιστορίας Αμβούργου, τη «λυπητερή» καλούνται να πληρώσουν οι ασθενέστερες τάξεις. «Οι άρχουσες ελίτ σκοπεύουν να αποζημιώσουν τους διεθνείς επενδυτές, τους δανειστές […], με το να κάνουν τις φτωχότερες τάξεις να πληρώσουν τα χρέη», υποστηρίζει ο κ. Ροτ, σύμφωνα με τον οποίο το μειονέκτημα των αντιδρώντων σε αυτή την τάση είναι ότι η διαμάχη για το ποιος πρέπει να πληρώσει για την κρίση έχει λάβει τοπικά (εθνικά) χαρακτηριστικά.
«Η αντίσταση “από κάτω” έχει περιοριστεί σε εθνικά σύνορα. Όσο αναλώνεται εκεί, δεν μπορεί επιτυχώς να αντιμετωπίσει τους διεθνείς επενδυτές και τις πολιτικές τάξεις που αυτοί ελέγχουν», επισημαίνει και προσθέτει ότι αν οι ασθενέστερες τάξεις παραμείνουν στα «κελιά» του έθνους-κράτους, όπως επιδιώκεται, θα βιώσουν «άλλες δύο δεκαετίες δακρύων».
Κατά τον κ. Ροτ, «η στασιμότητα των αγώνων, που παρατηρείται σήμερα, μπορεί να τερματιστεί μόνο με τη δημιουργία υπερεθνικών δικτύων ανάμεσα στους αγωνιζόμενους ανθρώπους». Όπως λέει, οι συνθήκες για τη συγκρότηση τέτοιων δικτύων δεν είναι κακές, αφενός επειδή τις τελευταίες δεκαετίες υπάρχει ροή μεταναστών από χώρα σε χώρα και αφετέρου επειδή οι αγορές είναι πλέον διεθνείς. «Σήμερα υπάρχουν εκατοντάδες εκατομμύρια ανασφάλιστων, τεχνολογικά “εγγράμματων” και πολύγλωσσων νέων ανθρώπων, ικανών να συνδέουν τις διαφορετικές περιοχές της κοινωνικής αντίστασης», συμπληρώνει.
Περί διακανονισμού χρεών και Ελλάδας
Διατυπώνει την εκτίμηση ότι ενδοσυστημικές εναλλακτικές λύσεις, όπως τα προγράμματα διακανονισμού χρεών, που επηρεάζουν όχι μόνο τα μεσαία στρώματα, αλλά και το κεφάλαιο των πιστωτών, δεν τίθενται σε εφαρμογή, γιατί θα επηρέαζαν αρνητικά την παγκόσμια οικονομία. Έτσι, επιλέγεται η διασφάλιση της επιτυχίας των προγραμμάτων σταθερότητας και η προστασία των διεθνών επενδυτών με τη θεσμοθέτηση εγγυητικών κεφαλαίων, όπως πράττουν οι χώρες της ευρωζώνης.
Αναφερόμενος ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας, ο κ. Ροτ σημειώνει: «στη χώρα σας, οι μαζικοί αγώνες της ευρωπαϊκής περιφέρειας εξελίσσονται σχετικά καλύτερα. Σε συνέχεια της εξέγερσης του Δεκεμβρίου 2008, οι διεθνείς επενδυτές άρχισαν να κερδοσκοπούν εις βάρος των ελληνικών ομολόγων. Το ΔΝΤ και η Κομισιόν πίεσαν την ελληνική κυβέρνηση να λάβει δραστικά μέτρα, με την Γερμανία να παίζει κυρίαρχο ρόλο. Η απάντηση ήρθε με τη μορφή μιας σειράς γενικών απεργιών και καταλήψεων. Η πολιτική τάξη έχασε την εγκυρότητά της […] Το τελικό αποτέλεσμα είναι αβέβαιο».
«Οικονομικά παράλογο και κοινωνικά καταστροφικό το Σύμφωνο Λιτότητας»
Σήμερα, προσθέτει, ο συνδυασμός λιτότητας και επιθετικών εξαγωγών από το γερμανικό κεφάλαιο και την κυβέρνηση, πνίγουν την ευρωπαϊκή περιφέρεια. «Αυτή η επίθεση θα σταματήσει μόνο αν οι εργάτες του αναπτυσσόμενου πυρήνα της ευρωζώνης συντονίσουν τους αγώνες τους […] με την αντίσταση στις χώρες της περιφέρειας. Αυτό θα δημιουργούσε τις συνθήκες για μια αποτελεσματική αντίσταση στο οικονομικά παράλογο και κοινωνικά καταστροφικό Σύμφωνο λιτότητας».