Αυξημένη είναι η πολιτική ένταση ανάμεσα στην Τουρκία και τις ΗΠΑ, με αφορμή το τουρκικό αίτημα για έκδοση του Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο η Τουρκία φωτογραφίζει ως ενορχηστρωτή της απόπειρας πραξικοπήματος.
«Ο ιεροκήρυκας Φετουλάχ Γκιουλέν και οι υποστηρικτές του βρίσκονται πίσω από την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία», επέμεινε ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Μεβλούτ Τσαβούσογλου σε τηλεφωνική του επικοινωνία με τον Αμερικανό ομόλογό του, Τζον Κέρι.
Όπως διευκρίνισε ο ίδιος, δεν συζήτησε ευθέως το ενδεχόμενο της έκδοσης του Γκιουλέν από τις ΗΠΑ στην Τουρκία, κάτι που πάντως απαίτησε σε ομιλία του στην Κωνσταντινούπολη ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
«Το ζήτημα της έκδοσης δεν αναφέρθηκε ευθέως στην χθεσινή μας συζήτηση. Εντούτοις, το επανέλαβα ευθέως ότι όλο αυτό ήταν μια απόπειρα του Γκιουλέν, που διαμένει στην χώρα τους, και της δομής (που έχει αναπτύξει) στις τάξεις των ενόπλων δυνάμεων» τόνισε ο κ. Τσαβούσογλου σε συνέντευξή του στο Reuters.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ υποστήριξε ότι πρέπει να υπάρξει «εκκαθάριση» στις ένοπλες δυνάμεις της χώρας του από την επιρροή των υποστηρικτών του Γκιουλέν.
«Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η εκκαθάριση οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας μας θα είναι ισχυρότερες, οι στρατιώτες μας θα είναι δυνατότεροι, παρέχοντας καλύτερη στήριξη και συντονισμό στο ΝΑΤΟ», είπε ο Τούρκος υπουργός.
Ο κ. Τσαβούσογλου επεσήμανε ότι στρατιώτες στην αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ στη νότια Τουρκία, την οποία χρησιμοποιούν οι ΗΠΑ για τις επιχειρήσεις τους εναντίον του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία, ενεπλάκησαν στην απόπειρα πραξικοπήματος.
«Μόλις ολοκληρωθούν αυτές οι επιχειρήσεις, θα συνεχίσουμε τη μάχη μας εναντίον του Ντάες (Ισλαμικό Κράτος,) είτε σε συνεργασία με άλλα κράτη μέλη του συνασπισμού, είτε στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ», τόνισε ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας.
Κέρι: Ψευδή και επιζήμια τα περί εμπλοκής των ΗΠΑ στην απόπειρα πραξικοπήματος
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι δήλωσε στον Tούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου χθες ότι οι υπαινιγμοί που έγιναν δημόσια περί εμπλοκής της Ουάσινγκτον στην αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία ζημιώνουν τις σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες, συμμάχους στο NATO.
Ο Κέρι πίεσε την τουρκική κυβέρνηση να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να τηρήσει το κράτος του δικαίου στις έρευνες που διεξάγει για την απόπειρα πραξικοπήματος, ανέφερε ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Τζον Κίρμπι.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας «κατέστησε σαφές ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες προτίθενται να προσφέρουν βοήθεια στις τουρκικές αρχές οι οποίες διεξάγουν αυτή την έρευνα, αλλά ότι οι δημόσιοι υπαινιγμοί ή οι ισχυρισμοί περί οιουδήποτε ρόλου των ΗΠΑ στην αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος είναι εντελώς ψευδείς και ζημιώνουν τις διμερείς μας σχέσεις», ανέφερε ο Κίρμπι σε ανακοίνωση που εξέδωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Έκδοση του Γκιουλέν ζητεί ο Ερντογάν
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος θέλει να σταθεροποιήσει την εξουσία του μετά την αποτυχία του στρατιωτικού πραξικοπήματος, ζήτησε από την Ουάσινγκτον να εκδώσει τον εξόριστο ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, τον ορκισμένο εχθρό του τον οποίο κατηγορεί ότι υπέθαλψε το πραξικόπημα.
Ο 75χρονος Γκιουλέν ζει εξόριστος στις ΗΠΑ από το 1999, αλλά ο ισλαμοσυντηρητικός θεωρεί ότι είναι ο υποκινητής της απόπειρας πραξικοπήματος που στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 256 ανθρώπους.
«Απευθύνω έκκληση στην Αμερική, απευθύνω έκκληση στον πρόεδρο (των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα). Κύριε πρόεδρε, σας λέω, διώξτε ή παραδώστε μας αυτό το πρόσωπο» τόνισε ο Ερντογάν σε ομιλία που εκφώνησε το βράδυ του Σαββάτου ενώπιον χιλιάδων ενθουσιασμένων οπαδών του στην Κωνσταντινουπολη, χωρίς πάντως να κατονομάσει τον Γκιουλέν.
Γκιουλέν: Ο Ερντογάν μπορεί να ενορχήστρωσε το πραξικόπημα
Ο Γκιουλέν από την πλευρά του αρνήθηκε στους New York Times οποιαδήποτε ανάμιξη στα γεγονότα που έλαβαν χώρα το βράδυ της Παρασκευής και υπονόησε μάλιστα πως ο Τούρκος πρόεδρος μπορεί να έχει ενορχηστρώσει ο ίδιος την απόπειρα πραξικοπήματος.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι διαβεβαίωσε πως η Ουάσινγκτον θα βοηθήσει την Άγκυρα να ερευνήσει το πραξικόπημα που αποτράπηκε και κάλεσε την τουρκική κυβέρνηση να παράσχει αποδείξεις εναντίον του Γκιουλέν πριν εξεταστεί ενδεχόμενη έκδοσή του.
Οδηγία στους Αμερικανούς για αποφυγή των ταξιδιών στην Τουρκία
Παράλληλα, το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ εξέδωσε το Σάββατο οδηγία προς τους Αμερικανούς να αποφεύγουν τα ταξίδια στην Τουρκία.
Με δεδομένη «την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου και τις συνέπειές της, ενθαρρύνουμε τους Αμερικανούς πολίτες να επανεξετάσουν τα σχέδιά τους να ταξιδέψουν στην Τουρκία» αναφέρει ανακοίνωση της αμερικανικής διπλωματίας.
Στην ανακοίνωσή του, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναφέρεται επίσης στον «αυξημένο κίνδυνο» λόγω της δράσης «τρομοκρατικών οργανώσεων σε όλη την Τουρκία». «Οι ξένοι τουρίστες, περιλαμβανομένων των Αμερικανών, έχουν ήδη στοχοθετηθεί από διεθνείς και εγχώριες τρομοκρατικές οργανώσεις» στην Τουρκία, αναφέρεται.
Ο τουριστικός τομέας της Τουρκίας ήδη δοκιμάζεται από τις συνέπειες των τρομοκρατικών επιθέσεων των τελευταίων μηνών στη χώρα, κυρίως αυτές στο ιστορικό κέντρο της Κωνσταντινούπολης και στο διεθνές αεροδρόμιο Ατατούρκ.
Τον Μάιο, στην Τουρκία καταγράφηκε η μεγαλύτερη μείωση των αφίξεων ξένων τουριστών των τελευταίων 22 ετών, μια πτώση σχεδόν 35% του αριθμού τους στα 2,5 εκατ. επισκέπτες.