Να σεβαστεί τα συνταγματικά και θεμελιώδη δικαιώματα καλούν την Τουρκία τόσο τα ευρωπαϊκά κράτη, όσο και οι ΗΠΑ.
Λίγα εικοσιτετράωρα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, η επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ Φεντερίκα Μογκερίνι δήλωσε σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Τζον Κέρι: «Ζητούμε την πλήρη τήρηση της συνταγματικής τάξης και εμείς ως ΕΕ υπογραμμίζουμε τη σημασία του έχει η κυριαρχία του κράτους δικαίου στη χώρα».
«Συμμεριζόμαστε τις ανησυχίες για αυτό που συμβαίνει στη χώρα αυτές τις ώρες. Πρέπει να σεβαστούμε, να κάνουμε την Τουρκία να σεβαστεί τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες» σημείωσε η επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ.
«Όπως ήμασταν οι πρώτοι που είπαμε την τραγική νύχτα (της απόπειρας πραξικοπήματος) ότι οι δημοκρατικοί και νόμιμοι θεσμοί πρέπει να προστατευθούν, σήμερα λέμε -μαζί με τους υπουργούς- ότι αυτό δεν σημαίνει ότι το κράτος δικαίου και το σύστημα ελέγχων και ισορροπιών στην χώρα δεν έχει καμία σημασία. Αντιθέτως, πρέπει να προστατευθεί για χάρη της ίδιας της χώρας. Επομένως, θα στείλουμε ένα ισχυρό μήνυμα για αυτό» τόνισε η Μογκερίνι.
Μάλιστα, η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας υπενθύμισε στην Άγκυρα ότι έχει δεσμευτεί (από την Ευρωπαϊκή Συνθήκη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και ως μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης) στη μη επαναφορά της θανατικής ποινής.
«Καμία χώρα δεν μπορεί να γίνει μέλος της ΕΕ εάν επαναφέρει την θανατική ποινή» τόνισε η Μογκερίνι, ερωτηθείσα για το ενδεχόμενο εκτέλεσης των ηγετών του πραξικοπήματος.
«Η Τουρκία είναι σημαντικός εταίρος του Συμβουλίου της Ευρώπης και δεσμεύεται από την Ευρωπαϊκή Συνθήκη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η οποία είναι ξεκάθαρη πάνω στο θέμα της θανατικής ποινής» σημείωσε η ίδια.
Υπενθυμίζεται ότι ανοιχτό ενδεχόμενο για επαναφορά της θανατικής ποινής έχει αφήσει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
«Η κυβέρνησή μας θα έχει διαβουλεύσεις (για αυτό το θέμα) με την αντιπολίτευση. Ως κυβέρνησης και πολιτεία γνωρίζουμε αυτό το αίτημα σας. Δεν μπορούμε να το αγνοήσουμε. Στη δημοκρατία ο λαός αποφασίζει» είχε δηλώσει ο Ερντογάν.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι, αναφερόμενος στο αίτημα της Άγκυρας για έκδοση του Φετουλάχ Γκιουλέν, σημείωσε ότι η Ουάσινγκτον ξεκαθάρισε στην Άγκυρα ότι θα πρέπει να προσκομίσει αποδείξεις για την εμπλοκή του Φετουλάχ Γκιουλέν στο πραξικόπημα.
«Οι ΗΠΑ έχει μια επίσημη διαδικασία με την οποία χειρίζεται τις αιτήσεις έκδοσης. Η Τουρκία πρέπει να στείλει αποδείξεις, όχι ισχυρισμούς» τόνισε ο Κέρι.
Ένταση επικρατεί στη σχέση των δύο χωρών μετά το τουρκικό αίτημα για έκδοση του Γκιουλέν και τους ισχυρισμούς περί εμπλοκής στο πραξικόπημα.
Ο Κέρι σημείωσε ότι η Ουάσινγκτον στηρίζει την εκλεγμένη κυβέρνηση της Τουρκίας, αλλά την κάλεσε να διατηρήσει την ηρεμία και την σταθερότητα σε όλη τη χώρα.
«Καλούμε επίσης την κυβέρνηση της Τουρκίας να διατηρήσει τα υψηλότερα πρότυπα σεβασμού των δημοκρατικών θεσμών και του κράτους δικαίου» τόνισε, λέγοντας ότι οι ΗΠΑ στηρίζουν την προσαγωγή των υπεύθυνων του πραξικοπήματος στη Δικαιοσύνη, αλλά σημειώνοντας ότι εφιστούν την προσοχή σε μία προσέγγιση «που πηγαίνει πολύ πέρα από αυτό».