Σε τεντωμένο σχοινί βρίσκεται η Τουρκία μετά την απόπειρα πραξικοπήματος και την επιχείρηση Ερντογάν να εξαλείψει κάθε πολιτικό του αντίπαλο.
Τα αιματηρά γεγονότα της 15ης Ιουλίου ακολούθησαν «κύμα» συλλήψεων στις ένοπλες δυνάμεις και την δικαιοσύνη και «ξήλωμα» χιλιάδων αστυνομικών, ενώ στο στόχαστρο μπήκαν και οι δημόσιοι υπάλληλοι με την υποψία ότι διατηρούν σχέσεις με το «σκιώδες» δίκτυο Γκιουλέν.
Η ανησυχία παραμένει αφού ταυτόχρονα με τις εκκαθαρίσεις και τις συγκεντρώσεις των οπαδών του κυβερνώντος κόμματος, η πολιτική εξουσία δηλώνει ότι «δεν έχει ξεπεραστεί ακόμη εντελώς ο κίνδυνος πραξικοπήματος», πράγμα που σημαίνει ότι τα εναντίον μέτρα και το κλίμα επιτήρησης θα συνεχιστούν.
Επιμένει στη θανατική ποινή
«Έγινε ένα ξεκάθαρο έγκλημα προδοσίας και το αίτημά σας δεν θα μπορούσε ποτέ να απορριφθεί από την κυβέρνησή σας» δήλωσε απευθυνόμενους σε υποστηρικτές του που ζητούν εκτελέσεις.
«Αλλά φυσικά θα χρειαστεί κοινοβουλευτική απόφαση γι’ αυτό με τη μορφή συνταγματικού μέτρου, συνεπώς οι αρχηγοί [των κομμάτων] θα πρέπει να μαζευτούν και να το συζητήσουν, και εάν δεχθούν να το συζητήσουν τότε εγώ ως πρόεδρος θα εγκρίνω οποιαδήποτε απόφαση λάβει η Εθνοσυνέλευση» συνέχισε παρά το μπαράζ προειδοποιήσεων εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σχολιάζοντας τις φωνές για επαναφορά της θανατικής ποινής, ο Ερντογάν είπε: «Οι πολίτες στους δρόμους το ζήτησαν […] Οι πολίτες έχουν τη γνώμη ότι αυτοί οι τρομοκράτες πρέπει να θανατωθούν. ‘Γιατί να τους κρατήσω και να τους ταΐζω στις φυλακές για τα επόμενα χρόνια’; Αυτό λέει ο κόσμος».
«Θέλουν ένα άμεσο τέλος σε αυτό γιατί οι άνθρωποι έχασαν συγγενείς, έχασαν γείτονες, έχασαν παιδιά. Υποφέρουν και είναι πολύ ευαίσθητοι γι’ αυτό πρέπει να ενεργήσουμε με μεγάλη ευαισθησία» συμπλήρωσε.
Παράλληλα δήλωσε ότι εντός των επόμενων ημερών θα υποβληθεί στις ΗΠΑ γραπτό αίτημα για την έκδοση του αυτοεξόριστου στην Πενσυλβάνια ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο από την πρώτη στιγμή κατηγορεί για την ενορχήστρωση της απόπειρας πραξικοπήματος -και εκείνος από την πλευρά του αρνείται κάθε εμπλοκή.
Ερωτηθείς τι θα κάνει εάν οι ΗΠΑ αρνηθούν να τον εκδώσουν, ο Ερντογάν απάντησε πως «έχουμε αμοιβαία συμφωνία για την έκδοση εγκληματιών».
«Οπότε τώρα ζητάς να εκδοθεί κάποιος, αν είσαι στρατηγικός εταίρος μου υπακούω, το τηρώ αυτό, αλλά δεν κάνεις το ίδιο -λοιπόν, φυσικά, πρέπει να υπάρχει αμοιβαιότητα σε αυτού του είδους τα πράγματα» ανέφερε.
Διάλογοι από τη νύχτα του πραξικοπήματος
Το υπουργείο Εσωτερικών της Τουρκίας ανακοίνωσε ότι έθεσε σε διαθεσιμότητα 8.777 μέλη των αστυνομικών δυνάμεων εκ των οποίων 7.899 είναι αστυνομικοί, 614 είναι αξιωματικοί της στρατιωτικής αστυνομία, 30 επαρχιακοί διοικητές και 47 περιφερειακοί διοικητές.
Παράλληλα συνελήφθησαν ως ύποπτοι ότι είχαν συμμετοχή στην απόπειρα πραξικοπήματος περισσότερα από 6.000 μέλη του στρατού και της Δικαιοσύνης.
Σε επιδρομές σε ολόκληρη την Τουρκία συνελήφθησαν 100 στρατηγοί και ναύαρχοι για διασυνδέσεις με τους πραξικοπηματίες, ενώ πραγματοποιήθηκε και έφοδος στην Ακαδημία της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας κοντά στο αεροδρόμιο Ατατούρκ.
Χθες εισαγγελείς και αστυνομικοί διεξήγαγαν έρευνες στην αεροπορική βάση Ιντσιρλίκ, στη νότια Τουρκία, η οποία χρησιμοποιείται από τον διεθνή συνασπισμό υπό την ηγεσία των ΗΠΑ που δρα εναντίον της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος.
Σύμφωνα με το τουρκικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή, οι τουρκικές αρχές έχουν ήδη συλλάβει έναν ανώτερο αξιωματικό της πολεμικής αεροπορίας και πάνω από δέκα άλλους υπόπτους που ήταν τοποθετημένοι σε αυτή τη βάση, καθώς τους βαρύνουν υποψίες ότι πήραν μέρος στην απόπειρα πραξικοπήματος.
Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν δηλώσει πως υποψιάζονται ότι η βάση, κοντά στα σύνορα με την Τουρκία, χρησιμοποιήθηκε για να ανεφοδιαστούν τα μαχητικά αεροσκάφη στα οποία έκαναν «πειρατεία» στασιαστές αξιωματικοί των ένοπλων δυνάμεων την Παρασκευή.
Η βάση αυτή είναι στρατηγικής σημασίας για τις δυνάμεις που εξαπολύουν πλήγματα εναντίον του Ισλαμικού Κράτους στο έδαφος του Ιράκ αλλά και της Συρίας.
Η βάση έκλεισε για κάποιες ώρες κατά τη διάρκεια της απόπειρας στρατιωτικού πραξικοπήματος, με αποτέλεσμα να ανασταλούν οι αεροπορικές επιδρομές εναντίον των τζιχαντιστών της διεθνούς συμμαχίας υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.
Ωστόσο την Κυριακή η Ουάσινγκτον ανακοίνωσε πως η βάση λειτουργεί κανονικά εκ νέου.
Οι ΗΠΑ είχαν εξασφαλίσει το 2015 το πράσινο φως για τη χρήση αυτής της βάσης, έπειτα από μακρές και δύσκολες διαπραγματεύσεις με την Άγκυρα.
Την ίδια στιγμή στην Κωνσταντινούπολη εφαρμόζονται έκτακτα μέτρα ασφαλείας, καθώς ειδικές δυνάμεις και αστυνομικοί, με τη συνδρομή τεθωρακισμένων οχημάτων, πραγματοποιούν περιπολίες στους δρόμους της τουρκικής μεγαλούπολης.
Ειδικές ομάδες έχουν επίσης τοποθετηθεί σε στρατηγικά σημεία σε όλη την πόλη, σύμφωνα με τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης.
Στο στόχαστρο και το Δημόσιο
Η τουρκική κυβέρνηση φαίνεται ότι θέτει υπό έλεγχο και τους δημόσιους υπαλλήλους προκειμένου να διαπιστωθεί εάν διατηρούν σχέσεις με το δίκτυο του ισλαμιστή κληρικού, Φετουλάχ Γκιουλέν.
Ο Ερντογάν κατηγορεί από το 2013 το «παράλληλο κράτος», όπως αποκαλεί τους υποστηρικτές του Γκιουλέν ο Τούρκος πρόεδρος, ότι επιθυμεί να τον ανατρέψει από το τιμόνι της Τουρκίας.
Με κυβερνητική διαταγή χθες ακυρώθηκαν όλες οι καλοκαιρινές άδειες περισσότερων από 3 εκατ. δημοσίων υπαλλήλων, ενώ όσοι βρίσκονται σε άδεια κλήθηκαν να επιστρέψουν αμέσως.
Μάλιστα απαγορεύθηκε και η έξοδος από τη χώρα σε όλους τους υπαλλήλους του Δημοσίου.
Για τους υπόλοιπους πολίτες της χώρας υπάρχουν αυστηρές προϋποθέσεις και θα πρέπει να παρουσιάζουν κατά την έξοδο έγγραφο του τουρκικού Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων που να αποδεικνύει ότι είναι ασφαλισμένοι.
Σε διαθεσιμότητα, όμως, τέθηκαν και περίπου 1.500 υπάλληλοι του τουρκικού υπουργείου Οικονομικών για τις διασυνδέσεις που φέρονται να έχουν με το δίκτυο Γκιουλέν.
“Ξεχάστε φέτος τη βίζα”
Ο επίτροπος Γκίντερ Έτινγκερ είπε ότι δεν βλέπει την Ευρωπαϊκή Ένωση να αίρει την υποχρέωση θεωρήσεων για τους τούρκους υπηκόους που ταξιδεύουν σε χώρες της ΕΕ φέτος, όπως είχε προβλέψει μια συμφωνία για το μεταναστευτικό, λόγω της καταστολής που εφάρμοσε η Άγκυρα μετά από ένα αποτυχημένο πραξικόπημα.
«Το σχέδιο νόμου (για την άρση υποχρεωτικής ταξιδιωτικής θεώρησης Τούρκων υπηκόων) συζητείται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αυτή τη στιγμή» δήλωσε ο Έτινγκερ.
«Προβλέπω όμως ότι δεν θα έχουμε άρση της υποχρέωσης θεώρησης (βίζα) πριν το τέλους του χρόνου» πρόσθεσε.
Ο τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν πρέπει πρώτα να απαντήσει στις ανησυχίες της ΕΕ για το θέμα των κανόνων δικαίου, είπε ο επίτροπος. «Και προς το παρόν, αυτό δεν φαίνεται να γίνεται» πρόσθεσε.
Ο Έτινγκερ, επίσης, άσκησε κριτική στην Άγκυρα για την πρόσφατη απόφασή της να άρει την ασυλία βουλευτών, μια συνταγματική αλλαγή που θα αποβάλλει από το τουρκικό κοινοβούλιο ένα φιλοκουρδικό κόμμα της αντιπολίτευσης.
Άσκησε επίσης δριμεία κριτική στην τουρκική κυβέρνηση για το κλείσιμο εφημερίδων της αντιπολίτευσης και τον εκφοβισμό δημοσιογράφων που ασκούν κριτική στην κυβερνητική πολιτική.
«Δεν γίνεται επίσης να απομακρύνονται κατά χιλιάδες δικαστές τους οποίους δεν συμπαθεί η κυβέρνηση. Η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης αποτελεί τεράστιο κεφάλαιο» τόνισε.
Ασκώντας κριτική επίσης για την πιθανή επαναφορά της θανατικής ποινής για τους πραξικοπηματίες, όπως έχει δηλώσει ο Ερντογάν, ο Έτινγκερ δήλωσε: «Η θανατική ποινή είναι ασυμβίβαστη με τη σειρά αξιών και συμφωνιών μας. Καμία χώρα δεν μπορεί να γίνει μέλος της ΕΕ εάν εισαγάγει τη θανατική ποινή».
