Πριν από ένα χρόνο, η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ άνοιξε την πόρτα για εγκατάσταση στην Ομοσπονδιακή Γερμανία σε περισσότερους από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες πολέμου, λέγοντας την χαρακτηριστική φράση «Θα τα καταφέρουμε». Η επιθεώρηση Spiegel διερεύνησε κατά πόσον οι άνθρωποι αυτοί έχουν ενταχθεί σήμερα στη χώρα και πόσο αποτελεσματική είναι η λειτουργία της γερμανικής διοίκησης απέναντί τους.
Οι αριθμοί των προσφυγικών ροών
Περισσότερα από ένα εκατομμύριο άτομα πήγαν στη Γερμανία το τελευταίο 12μηνο από την Συρία, το Ιράκ, το Αφγανιστάν, τη Βόρεια Αφρική και τα Βαλκάνια. Σήμερα οι αφίξεις έχουν μειωθεί επειδή έκλεισε ο βαλκανικός διάδρομος και κυρίως λόγω της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας. Γύρω στις 220.000 καταγράφηκαν το πρώτο μισό του 2016. Σύμφωνα με το γερμανικό εθνικό σύστημα καταγραφής EASY, 92.000 μετανάστες και πρόσφυγες καταγράφηκαν τον Ιανουάριο και μόνο 16.000 τον Ιούλιο.
Δεν αυξήθηκε η εγκληματικότητα
Οι Γερμανοί ανησύχησαν ότι απέκτησαν πρόβλημα εγκληματικότητας λόγω των επιθέσεων την παραμονή της Πρωτοχρονιάς στην Κολωνία. Σύμφωνα με στοιχεία της αστυνομίας μετανάστες από την Αλγερία, το Μαρόκο και την Τυνησία θεωρούνται πιο συχνά ύποπτοι τέλεσης αξιόποινης πράξης απ’ όσο πολίτες άλλων χωρών. Αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι η εγκληματικότητα παρέμεινε σταθερή παρά την έλευση ενός εκατομμυρίου ατόμων και ότι τα μόνα εγκλήματα που αυξήθηκαν είναι εκείνα με θύματα μετανάστες, όπως επιθέσεις σε καταλύματα διαμονής προσφύγων.
Η ομοσπονδιακή υπηρεσία πληροφοριών ανησυχεί ότι ακραίες ομάδες προσπαθούν να στρατολογήσουν μέλη σε ξενώνες προσφύγων.
Επιταχύνθηκαν οι διαδικασίες παροχής ασύλου
Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Μετανάστευσης και Προσφύγων (BAMF), που αρχικά χρεώθηκε πολλές γραφειοκρατικές αποτυχίες, αύξησε το προσωπικό της από 2.300 υπαλλήλους το 2015 σε 8.000 σήμερα και άνοιξε δεκάδες νέα γραφεία. Η BAMF έλαβε περισσότερες από 330.000 αποφάσεις για άσυλο το πρώτο επτάμηνο του 2016. Αν και εκκρεμούν μισό εκατομμύριο αιτήσεις που, λόγω παλαιότερων περίπλοκων υποθέσεων αυξάνουν τον μέσο χρόνο διεκπεραίωσης σε έξι και πλέον μήνες, η BAMF προσπαθεί να λαμβάνει αποφάσεις για τις νέες αιτήσεις εντός 48 ωρών καθώς και να έχουν αιτηθεί άσυλο όλοι οι πρόσφυγες που βρίσκονται στη Γερμανία ως τα τέλη Σεπτεμβρίου.
Ικανοποιητική η εξεύρεση προσωρινής διαμονής
Το χάος ανήκει πλέον στο παρελθόν. Η Γερμανία βρήκε καταλύματα για περίπου ένα εκατομμύριο πρόσφυγες. Υπάρχουν χιλιάδες άδεια κρεβάτια σε καταφύγια άμεσης ανάγκης και μεγάλο μέρος των περίπου 1.000 αναδιαμορφωμένων γυμναστηρίων δεν χρειάζονται πια αφού πολλοί πρόσφυγες μεταφέρθηκαν, συχνά όμως σε προσωρινά καταλύματα σε κοντέινερ.
Οι προσπάθειες στέγασης των προσφύγων και μεταναστών ήταν πιο πετυχημένες στις μικρές πόλεις και κωμοπόλεις παρά στις μητροπολιτικές περιοχές.
Στο Βερολίνο, δεκάδες γυμναστήρια συνεχίζουν να φιλοξενούν περισσότερους από 5.000 πρόσφυγες. Συνολικά ζουν 23.600 πρόσφυγες και μετανάστες σε καταφύγια άμεσης ανάγκης, όπως στα υπόστεγα αεροπλάνων του παλαιού αεροδρομίου της πόλης. Γύρω στα 60 νέα συγκροτήματα κατοικιών χτίζονται για τους παράσχουν διαμονή.
Γολγοθάς η διαδικασία κοινωνικής ένταξης
Το πραγματικό τεστ είναι αν η Γερμανία μπορεί να εντάξει εκατοντάδες χιλιάδες νέους κατοίκους. Ακόμη και το πρώτο βήμα της διαδικασίας έχει πρόβλημα: τα μαθήματα γλώσσας και ένταξης. Η BAMF υπολογίζει ότι φέτος θα υπάρξει έλλειψη για 200.000 θέσεις και ότι οι συμμετέχοντες θα είναι 500.000.
Μόνο οι πρόσφυγες και μετανάστες με ισχυρή προοπτική να παραμείνουν στη Γερμανία έχουν πρόσβαση στα μαθήματα. Σχεδόν 80.000 Αφγανοί που είχαν καταθέσει αίτηση ασύλου ως τα τέλη Ιουλίου δεν έχουν δικαίωμα συμμετοχής.
Τα προσφυγόπουλα αποτελούν άλλη μία πρόκληση: 325.000 παιδιά και έφηβοι πρόσφυγες εντάχθηκαν στο γερμανικό σχολικό σύστημα το 2014 και 2015. Σήμερα αποτελούν το 2% όλων των μαθητών της χώρας. Τα σχολεία χρειάζονται επιπλέον δασκάλους και κοινωνικούς λειτουργούς εκπαιδευμένους να δουλεύουν με τραυματισμένα παιδιά.
Οι παιδικοί σταθμοί χρειάζονται 58.000 επιπλέον θέσεις για τα παιδιά που έφθασαν το 2015.
Ελάχιστοι μπήκαν στην αγορά εργασίας
Η Μέρκελ κάλεσε τους επικεφαλής μεγάλων εταιρειών σε συνάντηση για το προσφυγικό εντός του Σεπτεμβρίου. Μέχρι στιγμής ελάχιστοι πρόσφυγες έχουν εισέλθει στην αγορά εργασίας. Οι 322.000 πρόσφυγες των οποίων το αίτημα για άσυλο έχει εγκριθεί (μόνο τότε αποκτούν το δικαίωμα εργασίας) ήταν καταγεγραμμένοι ως ότι ζητούν δουλειά τον Ιούλιο και οι 141.000 από αυτούς ήταν άνεργοι. Πολλοί δεν μιλούν γερμανικά ή δεν έχουν επαρκή εκπαίδευση, αλλά οι περισσότεροι είναι νέοι και υπάρχει η ελπίδα ότι μπορούν να ενταχθούν στην αγορά εργασίας μέσω προγραμμάτων κατάρτισης.
