Η απόφαση του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Ρεξ Τίλερσον, να μην συμμετάσχει στη σύνοδο του NATO τον Απρίλιο και να στείλει στη θέση του υφιστάμενό του στο State Department, έχει δημιουργήσει ανησυχία στους Ευρωπαίους εταίρους της Ουάσινγκτον στη Βορειοατλαντική Συμμαχία, ειδικά λόγω της επαμφοτερίζουσας στάσης του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έναντι του οργανισμού.
Το πρακτορείο Reuters είχε από τη Δευτέρα την αποκλειστική πληροφορία ότι ο κ. Τίλερσον θα μείνει στις ΗΠΑ για να λάβει μέρος στις συνομιλίες του κ. Τραμπ με τον πρόεδρο της Κίνας Σι Τζινπίνγκ στις 6-7 Απριλίου στη Φλόριντα, χάνοντας τη σύνοδο της 5ης και 6ης του μηνός στις Βρυξέλλες.
Ο Ρεξ Τίλερσον αναμένεται να επισκεφθεί τη Ρωσία αργότερα μέσα στον Απρίλιο.
«Όπως και να το δει κανείς, πρόκειται για ατυχή συμβολισμό», δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης, συμπληρώνοντας ότι έτσι πηγαίνει χαμένη η προσπάθεια του αντιπροέδρου των ΗΠΑ Μάικ Πενς και του υπουργού Άμυνας της χώρας Τζέιμς Μάτις στις Βρυξέλλες τον Φεβρουάριο να υποβαθμίσουν την κριτική του κ. Τραμπ στη Συμμαχία.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θα επωφεληθεί, πάντως, συνόδου του διεθνούς συνασπισμού κατά του Ισλαμικού Κράτους στην Ουάσιγκτον, την ερχόμενη εβδομάδα, για να γνωρίσει τους ομολόγους του 26 εκ των 27 υπόλοιπων χωρών του ΝΑΤΟ (πλην του υπ. Εξωτερικών της Κροατίας).
Σπάνια εξαίρεση
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας και πριν αναλάβει το αξίωμά του, ο πρόεδρος των ΗΠΑ είχε αποκαλέσει «απαρχαιωμένο» το NATO, μολονότι έκτοτε έχει εκφράσει λεκτικά τη σθεναρή υποστήριξή του στον οργανισμό.
Ορισμένοι εταίροι των ΗΠΑ, ειδικά χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, έχουν ιδιαίτερη ευαισθησία στο ζήτημα, καθώς θεωρούν ότι αντιμετωπίζουν κίνδυνο από τη Ρωσία και το NATO αποτελεί γι’ αυτές ζωτικό παράγοντα σε επίπεδο ασφάλειας.
Δεδομένου του ρόλου των ΗΠΑ ως άτυπου ηγέτη της Συμμαχίας, ο υπουργός Εξωτερικών τους σπάνια λείπει από συνόδους σε επίπεδο υπουργών. Τελευταία καταγεγραμμένη απουσία Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών ήταν εκείνη του Κόλιν Πάουελ, εν μέσω πολέμου στο Ιράκ, όταν ο τότε επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας είχε ακυρώσει τη συμμετοχή του την τελευταία στιγμή.
Αξιωματούχος του NATO στις Βρυξέλλες τόνισε ότι «είναι στη δικαιοδοσία των κρατών – μελών να αποφασίζουν σε ποιο επίπεδο θα εκπροσωπηθούν στις συνόδους», ενώ παρέπεμψε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ για περισσότερες πληροφορίες.
Ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ αρμόδιος για Πολιτικές Υποθέσεις Τομ Σάνον, που υπηρέτησε επί Μπαράκ Ομπάμα και έμεινε στη θέση του επί Ντόναλντ Τραμπ, αναμένεται να εκπροσωπήσει την Ουάσινγκτον στη σύνοδο του Απριλίου.
Ο ίδιος ο κ. Τραμπ αναμένεται στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Κορυφής του NATO τον Μάιο, για την οποία όμως δεν υπάρχει ακριβής ημερομηνία.
Ανώτερος Γάλλος διπλωμάτης σημείωσε, από την πλευρά του, ότι το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών μοιάζει να βρίσκεται ακόμη σε μεταβατική κατάσταση, μετά την κυβερνητική αλλαγή.
Ρωσία: Δεν γνωρίζουμε, δεν επιβεβαιώνουμε
Η Μόσχα, από την πλευρά της, αρνήθηκε να επιβεβαιώσει ότι ο κ. Τίλερσον, γνωστός για τις καλές του σχέσεις με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλάντιμιρ Πούτιν, από την εποχή που διατελούσε CEO της Exxon Mobil, θα βρεθεί στη ρωσική πρωτεύουσα στα τέλη Απριλίου.
Ο Ρώσος αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών δήλωσε ότι «δεν γνωρίζει τίποτε» για επικείμενη επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, ενώ η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα ανέφερε ότι, σε αυτή τη φάση, δεν μπορεί ούτε να επιβεβαιώσει, ούτε να διαψεύσει την πληροφορία.
