Έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τη Deloitte και το τμήμα μελετών για τη ζωή των προσφύγων του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης (Talent displaced: The economic lives of Syrian refugees in Europe), εξετάζει την οικονομική προοπτική και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Σύριοι πρόσφυγες που κατέφυγαν σε ευρωπαϊκές χώρες (Αυστρία, Ολλανδία και Ηνωμένο Βασίλειο) κατά την εύρεση εργασίας.
Στην έρευνα συμμετείχαν 305 πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν σε χώρες της κεντρικής Ευρώπης στο διάστημα μεταξύ Μαρτίου 2017 και Ιουνίου 2017. Οι συμμετέχοντες πρόσφυγες απάντησαν σε ερωτήσεις που αφορούν μεταξύ άλλων, την εργασιακή τους εμπειρία, το επίπεδο εκπαίδευσης και μόρφωσης που έχουν, καθώς και το τρέχον επίπεδο διαβίωσής τους.
Εμπόδια κατά την εύρεση εργασίας – γλώσσα και δεξιότητες
Σύμφωνα με την έρευνα, μεγάλο ποσοστό προσφύγων που εγκαταστάθηκαν σε χώρες όπως η Αυστρία, η Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα μόρφωσης και δεξιοτήτων. Συγκεκριμένα, το 38% των ερωτηθέντων έχει λάβει πανεπιστημιακή εκπαίδευση, ενώ το 33% εργαζόταν στη Συρία πριν αναγκαστεί να φύγει από τη χώρα. Παρά τα υψηλά επίπεδα μόρφωσης, 82% των ερωτηθέντων παραμένουν άνεργοι, συναντώντας αρκετές δυσκολίες στην εύρεση εργασίας. Παράλληλα, 33% των προσφύγων που έχουν καταφέρει να βρουν εργασία, δηλώνουν πως οι δουλειές που έχουν σήμερα, απαιτούν λιγότερες δεξιότητες από τις αντίστοιχες δουλειές που είχαν στην Συρία.
Σε ότι αφορά τα μεγαλύτερα εμπόδια στη διαδικασία εύρεσης εργασίας, 84% των ερωτηθέντων απαντάει πως η γνώση και η κατανόηση της τοπικής γλώσσας, αποτελεί το σημαντικότερο πρόβλημα. Μόνο το 46% δηλώνει πως θα μπορούσε να συνεννοηθεί και να επικοινωνήσει «καλά ή πολύ καλά», ενώ το 70% εκείνων που δήλωσαν ότι μιλούν τη γλώσσα «καλά ή πολύ καλά», εξακολουθούν να πιστεύουν ότι η γνώση και χρήση της τοπικής γλώσσας αποτελεί το βασικότερο εμπόδιο στην αναζήτηση και εύρεση εργασίας.
Παράλληλα οι ερωτηθέντες πρόσφυγες δηλώνουν πως δε λαμβάνουν επαρκή βοήθεια από τα θεσμικά όργανα της εκάστοτε κοινωνίας στην ανεύρεση εργασίας, ενώ τους προβληματίζει η προοπτική της συνεχούς απασχόλησης σε επαγγέλματα τα οποία δεν χρίζουν ιδιαίτερων δεξιοτήτων και τους προσφέρουν χαμηλό εισόδημα.
Επιπλέον, πολλοί πρόσφυγες προβληματίζονται με το γεγονός πως αναζητούν δουλειές σε τομείς που δεν είναι απολύτως συμβατοί με τις δεξιότητές τους. Συγκεκριμένα, σε ερώτηση σχετική με το επιθυμητό επάγγελμα στο οποίο θα ήθελαν να απασχοληθούν, το 63% δηλώνει πως θα προτιμούσε έναν τομέα που ταιριάζει με τα χαρακτηριστικά και τις δεξιότητες που κατέχει. Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω στοιχείων αποδεικνύεται πως δυσχεραίνει τις πιθανότητες των προσφύγων να βρουν εργασία και να μπορέσουν να συνεχίσουν ομαλά τις ζωές τους στον τόπο που μετανάστευσαν.
Οι εταιρείες έχουν ανάγκη από καθοδήγηση
Πολλές επιχειρήσεις που ερωτήθηκαν σχετικά, απάντησαν θετικά και σε ορισμένες περιπτώσεις με ενθουσιασμό στην προοπτική της πρόσληψης προσφύγων, αναζητούν όμως την απαραίτητη καθοδήγηση για να διασφαλίσουν πως ακολουθούν τις νόμιμες διαδικασίες.
Η έρευνα κατέδειξε τρία βασικά εμπόδια που υπάρχουν στην πρόσληψη προσφύγων, σύμφωνα με τις εταιρείες που κλήθηκαν να απαντήσουν το ερωτηματολόγιο. Το πρώτο εμπόδιο ήταν η έλλειψη δεξιοτήτων, το δεύτερο το εκάστοτε ρυθμιστικό πλαίσιο, ενώ τέλος οι επιχειρήσεις τόνισαν πως δεν διαθέτουν τις απαραίτητες πληροφορίες για τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να προσεγγίσουν την κοινότητα των προσφύγων και να προσφέρουν εργασία. Επιπλέον, τα στοιχεία της έρευνας έδειξαν πως από την πλευρά τους οι εταιρείες δεν γνωρίζουν πως μεγάλο ποσοστό των προσφύγων που διαμένουν στις χώρες δραστηριοποίησής τους διαθέτει υψηλό μορφωτικό επίπεδο.
Το επόμενο βήμα
Η έρευνα καταλήγει πως οι επιχειρήσεις και οι πόλεις που φιλοξενούν πρόσφυγες έχουν πληθώρα προοπτικών και επιλογών στο προσφυγικό ζήτημα, τις οποίες δεν έχουν αξιοποιήσει ακόμα. Η έρευνα καθιστά σαφές πως οι πρόσφυγες στην Ευρώπη διαθέτουν όλες τις απαραίτητες δεξιότητες, ταλέντα και φιλοδοξίες για να μπορέσουν να προσφέρουν στις τοπικές κοινωνίες, παράλληλα όμως αντιμετωπίζουν πολλά και σημαντικά εμπόδια που τους απαγορεύουν να βαδίσουν προς αυτή την κατεύθυνση και να αναδείξουν τις ικανότητές τους. Με την παροχή σωστής και οργανωμένης υποστήριξης οι πρόσφυγες μπορούν να προσφέρουν ενεργά στην βελτίωση και αναβάθμιση της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Η κατάρτιση των προσφύγων στην εκάστοτε τοπική γλώσσα και η αναζήτηση τεχνολογικών πλατφορμών που θα μπορούν να τους βοηθήσουν στην εύρεση εργασίας αποτελούν λύσεις που μπορούν να γίνουν πραγματικότητα. Τέλος, σύμφωνα με την έρευνα, οι επιχειρήσεις, οι κυβερνήσεις και οι τοπικοί φορείς της εκάστοτε χώρας, έχουν τη δυνατότητα να συνεισφέρουν στην ενίσχυση της συμμετοχής των προσφύγων στις χώρες που έχουν μεταναστεύσει.
