Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών επέβαλε την Παρασκευή εμπάργκο στις πωλήσεις όπλων στο Νότιο Σουδάν ως την 31η Μαΐου 2019 και κυρώσεις σε βάρος δύο ανώτατων αξιωματικών του στρατού της χώρας, καθώς οι διπλωματικές προσπάθειες δεν έχουν οδηγήσει, έπειτα από σχεδόν πέντε χρόνια εμφυλίου πολέμου, στον τερματισμό των εχθροπραξιών.
Όπως μεταδίδει ο ΟΗΕ, η απόφαση του ΣΑ του ΟΗΕ, την οποία είχαν καταρτίσει και καταθέσει προς συζήτηση και ψήφιση οι ΗΠΑ, υιοθετήθηκε οριακά, με τις ψήφους εννέα χωρών-μελών του. Η Ρωσία, η Κίνα και άλλες τέσσερις χώρες απείχαν.
Η αμερικανίδα πρεσβεύτρια στα Ηνωμένα Έθνη, η Νίκι Χέιλι, δήλωσε ενώπιον του Συμβουλίου ότι το εμπάργκο όπλων έχει σκοπό να σταλεί ένα μήνυμα στους ηγέτες του Νότιου Σουδάν, το οποίο κατ’ αυτήν είναι «αρκετά με τις καθυστερήσεις και τους αποκλεισμούς» στην εφαρμογή της συμφωνίας ειρήνης.
«Ο λαός του Νότιου Σουδάν έχει υποστεί αδιανόητα δεινά και ανείπωτες φρικαλεότητες. Οι ηγέτες του τον έχουν παρατήσει στην τύχη του. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι να τερματιστεί η βία», είπε η Χέιλι.
Το εμπάργκο επιβάλλεται διότι «τα όπλα χρησιμοποιήθηκαν από ένοπλες ομάδες για να πυροβολούνται πατέρες μπροστά στις γυναίκες και στα παιδιά τους, για να λεηλατούνται οχηματοπομπές με ανθρωπιστική βοήθεια ή για να διαπράττονται επιθέσεις εναντίον γυναικών και κοριτσιών», πρόσθεσε η αμερικανίδα διπλωμάτισσα.
Η απόφαση εξουσιοδοτεί τα κράτη μέλη του ΟΗΕ να καταστρέφουν ή να κατάσχουν ή να εμποδίζουν με οποιονδήποτε άλλο τρόπο τις παραδόσεις φορτίων όπλων και πυρομαχικών στο Νότιο Σουδάν.
Η απόφαση εκφράζει τη «βαθιά ανησυχία» του ΣΑ για την «αποτυχία των ηγετών του Νότιου Σουδάν να τερματίσουν τις εχθροπραξίες» και «καταδικάζει τις συνεχιζόμενες και κατάφωρες παραβιάσεις» της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός και της ελεύθερης ανθρωπιστικής πρόσβασης που συνήφθη το 2015.
Στο Νότιο Σουδάν, το οποίο αποσχίστηκε από το Σουδάν—με τη σθεναρή υποστήριξη της Ουάσινγκτον—κι έγινε το νεότερο κράτος του κόσμου το 2011, ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος το 2013, λόγω των πολιτικών διαφορών μεταξύ του προέδρου Σάλβα Κιρ και του τότε αντιπροέδρου του Ρικ Μάκαρ.
Οι ΗΠΑ ασκούσαν εδώ και ημέρες έντονες πιέσεις, για να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες ψήφους ώστε να επιβληθεί το εμπάργκο όπλων και ταυτόχρονα να μην ασκηθεί βέτο. Η προηγούμενη προσπάθεια της Ουάσινγκτον να επιβληθεί εμπάργκο όπλων στο Νότιο Σουδάν, τον Δεκέμβριο του 2016, είχε αποτύχει διότι δεν εξασφαλίστηκε ικανός αριθμός ψήφων.
«Ένοπλες ομάδες καίνε ανθρώπους ζωντανούς και τους κρεμάνε από τα δέντρα στο Νότιο Σουδάν. Είναι βάρβαρο», κατήγγειλε η Χέιλι.
Πάντως έξι χώρες (Ρωσία, Κίνα, Αιθιοπία, Ισημερινή Γουινέα, Καζακστάν, Βολιβία) απείχαν στη χθεσινή ψηφοφορία, γεγονός που κατέδειξε τον βαθύ διχασμό του ΣΑ (και) στο συγκεκριμένο ζήτημα.
Ο πρεσβευτής της Αιθιοπίας Τεκέντα Αλέμου—η χώρα του οποίου έχει τεθεί επικεφαλής των προσπαθειών σε περιφερειακό επίπεδο για την αποκατάσταση της ειρήνης στο Νότιο Σουδάν—εξέφρασε την αντίθεσή του στην επιβολή του εμπάργκο, τονίζοντας πως υπάρχει κίνδυνος να υπονομεύσει τις διεργασίες.
Πολλές από τις χώρες που απείχαν στην ψηφοφορία επισήμαναν ότι τόσο η Αφρικανική Ένωση, όσο και η Διακυβερνητική Αρχή για την Ανάπτυξη (IGAD) δεν ενέκριναν την επιβολή των τιμωρητικών μέτρων και απηύθυναν την έκκληση να δοθεί χρόνος ώστε να φανεί εάν φέρνει καρπούς η προσπάθεια εφαρμογής της συμφωνίας ειρήνης.
Οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων απεναντίας χαιρέτισαν την απόφαση του ΣΑ του ΟΗΕ, την οποία ζητούσαν εδώ και καιρό.
Για τον Τζον Πρέντεργκαστ της αμερικανικής ΜΚΟ Enough Project, το Συμβούλιο Ασφαλείας με την απόφαση αυτή συνεισέφερε «μια μικρή δόση υπευθυνότητας» κι έναν «μοχλό για την ειρήνη» στο Νότιο Σουδάν. «Δεν αρκεί, αλλά χωρίς αυτό το πρώτο βήμα η ειρήνη δεν είχε καμιά πιθανότητα να επικρατήσει στο Νότιο Σουδάν», έκρινε.
Ο εμφύλιος πόλεμος στο Σουδάν έχει στοιχίσει τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους, έχει εκτοπίσει σχεδόν τέσσερα εκατομμύρια άλλους κι έχει προκαλέσει μείζονα ανθρωπιστική κρίση.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα κατήγγειλε την Τρίτη ότι τουλάχιστον 232 άμαχοι σκοτώθηκαν, ενώ 120 γυναίκες και κορίτσια βιάστηκαν, σε επιθέσεις κυβερνητικών στρατευμάτων του Νότιου Σουδάν, που εφαρμόζουν τακτική «καμένης γης», εναντίον χωριών που ελέγχονταν από την αντιπολίτευση νωρίτερα φέτος.