Το δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ συνεχίζει να απασχολεί τα γερμανικά ΜΜΕ, με αρκετούς αναλυτές να στηλιτεύουν το γεγονός ότι η Δύση αξιολογεί κατά το δοκούν το αποτέλεσμα ενός άκυρου δημοψηφίσματος.
Σύμφωνα με την Deutsche Welle, το σχόλιο της Frankfurter Allgemeine Zeitung: «Υπάρχουν δυο λόγοι που κυβερνήσεις της Δύσης θέλουν να ενταχθεί η ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και να συνδεθεί πιο στενά με την ΕΕ: θέλουν να περιορίσουν τη ρωσική σφαίρα επιρροής στα Βαλκάνια και να αποτρέψουν την αναζωπύρωση της έντασης μεταξύ των Σλάβων και των Αλβανών στη χώρα. Η έκβαση του δημοψηφίσματος δεν βοηθά προς καμία κατεύθυνση […]. Δεδομένου ότι δεν επετεύχθη το ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής, οι πολιτικοί που συνήθως μιλούν για την τεράστια σημασία της δημοκρατίας δεν θα έπρεπε να ενθαρρύνουν τώρα τη Βουλή στα Σκόπια να λάβει παρόλα αυτά υπόψη το αποτέλεσμα. […] Οι βουλευτές στα Σκόπια μπορούν βέβαια να αποφασίσουν παρά ταύτα την αλλαγή της ονομασίας της χώρας αλλά θα το έκαναν με δική τους βούληση. Σε κάθε περίπτωση η Δύση θα έπρεπε να εκπονήσει ένα Plan B».
H οικονομική Handelsblatt: «Η Ευρώπη δεν θα έπρεπε να εξωραΐζει το αποτυχημένο πραξικόπημα. Η χώρα δεν είναι ακόμη έτοιμη για την Ευρώπη. Χρειάζεται σαφώς περισσότερο χρόνο. Μόνον όταν θα υπάρχει ευρεία συναίνεση εντός της κοινωνίας, θα μπορέσει να προχωρήσει με σοβαρότητα στην ένταξη σε ΕΕ και ΝΑΤΟ. Η ΕΕ δεν επιτρέπεται να επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος όταν δέχθηκε με συνοπτικές διαδικασίες την Βουλγαρία και την Ρουμανία. Στα Βαλκάνια η κατάσταση είναι ακόμη πιο πολύπλοκη και εκρηκτική απ΄ ότι τότε. Για τον νέο κύκλο διεύρυνσης στην νοτιοανατολική Ευρώπη πρέπει να ισχύει η αρχή, ότι η ποιότητα προέχει της ταχύτητας».
«Η ευφορία ισοδυναμεί με άρνηση της πραγματικότητας», σχολιάζει η Die Welt που σημειώνει: «ΝΑΤΟ και ΕΕ υπέστησαν μεγάλη ήττα, την οποία όμως δεν αναφέρουν διόλου στις δηλώσεις τους. Μπορεί το 91% να ψήφισε υπέρ της συμφωνίας για το νέο όνομα αλλά μόλις το 36,8% των πολιτών συμμετείχε στο δημοψήφισμα. Δεδομένου ότι η συμμετοχή ήταν κάτω από 50%, η ψηφοφορία είναι άκυρη. Μπορεί το δημοψήφισμα να είχε συμβουλευτικό χαρακτήρα, ωστόσο τώρα είναι ακόμη πιο απίθανο να εγκρίνει την αλλαγή του ονόματος η απαιτούμενη πλειοψηφία των 2/3 στη Βουλή».
Όπως αναφέρει η εφημερίδα, «η χαμηλή συμμετοχή συνιστά κόλαφο για τη Δύση, καθώς οι σημαντικότεροι πολιτικοί της επισκέφτηκαν τις τελευταίες εβδομάδες τη χώρα για να στηρίξουν το ‘ναι’. […] Το μεγάλο ερώτημα στο οποίο πρέπει να απαντήσουν η κυβέρνηση στα Σκόπια καθώς και ΕΕ και ΝΑΤΟ είναι το εξής: Γιατί έμειναν στα σπίτια τους 600.000 άνθρωποι που υπό άλλες συνθήκες θα προσέρχονταν στις κάλπες;». Ευρωπαίος διπλωμάτης που επικαλείται η Welt σημειώνει ότι πολλοί έμειναν μάλλον σπίτι, όχι λόγω των πιέσεων ΕΕ και ΝΑΤΟ, αλλά επειδή η συμμετοχή τους ήταν «συναισθηματικά δύσκολη». Σύμφωνα με τον ίδιο, «η σύνδεση της αλλαγής του ονόματος με την ένταξη σε ΕΕ και ΝΑΤΟ έκανε πολλούς να αισθανθούν ότι εκβιάζονται».
Η ελβετική Neue Zürcher Zeitung: «[…] Η υψηλή αποχή της Κυριακής δεν είναι μόνον επιτυχία του αντιπολιτευόμενου εθνοσυντηρητικού VMRO και του προέδρου Ιβάνοφ που είχαν καλέσει σε μποϋκοτάζ. Συνιστά επίσης έκφραση μιας διαδεδομένης δυσαρέσκειας για το γεγονός ότι θέματα εθνικής ταυτότητας αποφασίζονται σε διπλωματικούς κύκλους, χωρίς τους πολίτες. Μένοντας την Κυριακή στο σπίτι όμως οι πολίτες γύρισαν την πλάτη και σε αξιωματούχους της Δύσης, από τη γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ μέχρι τον αμερικανό υπουργό Άμυνας Μάτις που τις τελευταίες εβδομάδες είχαν επισκεφθεί τη χώρα για να στηρίξουν το ‘ναι’».
