Με στήριξη του ΝΑΤΟ οι ΗΠΑ εντείνουν την πίεση στη Ρωσία επικαλούμενες παραβίαση της συμφωνίας INF για πυρηνικά όπλα μεσαίου βεληνεκούς. Στο επίκεντρο βρίσκεται ένας νέος ρωσικός πύραυλος.
Όπως γράφει η Deutsche Welle, μετά την ανακοίνωση του αμερικανού προέδρου Τραμπ για αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία INF με τη Ρωσία για πυρηνικά όπλα μεσαίου βεληνεκούς, η Ουάσιγκτον προέβη σε περαιτέρω ενέργειες. Μετά τη συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ την περασμένη Τρίτη στις Βρυξέλλες, η Βορειοατλαντική Συμμαχία πήρε το μέρος των ΗΠΑ, επιρρίπτοντας στη Μόσχα παραβίαση της συμφωνίας που είχε συνυπογράψει το 1987. Η Ουάσιγκτον απέστειλε τελεσίγραφο στη Ρωσία να συμμορφωθεί εντός 60 ημερών και πάλι με τους όρους της συμφωνίας, ειδάλλως οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν από αυτήν.
Προηγουμένως το αμερικανικό Πεντάγωνο είχε γνωστοποιήσει τις πληροφορίες των μυστικών υπηρεσιών του. Αυτές κάνουν λόγο για έναν πύραυλο που έχει αναφερθεί σε μέσα ενημέρωσης ως «Novator» 9Μ729 ή SSC-8 με βάση την κωδικοποίηση του ΝΑΤΟ.
Ο Τραμπ εγκατέλειψε τη… διπλωματική οδό
Όλα ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 2014, όταν οι New York Times έκαναν για πρώτη φορά λόγο για υπόνοιες της Ουάσιγκτον ότι η Μόσχα παραβιάζει τη συμφωνία INF. Ο πρώην αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα είχε ενημερώσει σχετικώς με επιστολή του τον ρώσο ομόλογό του, Πούτιν. Σύμφωνα με τις αμερικανικές πληροφορίες, η Ρωσία φέρεται να είχε ξεκινήσει δοκιμές του νέου πυραύλου το 2008, ωστόσο ο Λευκός Οίκος επέλεξε να μην προβεί σε καυστικές δημόσιες τοποθετήσεις με την ελπίδα ότι θα μπορούσε να βρεθεί ένας συμβιβασμός με το Κρεμλίνο. Αυτό δεν συνέβη.
Η νέα αμερικανική ηγεσία υπό τον Ντόναλντ Τραμπ για πρώτη φορά έθεσε δημόσια το ζήτημα του πυραύλου που φέρεται να παραβιάζει τη συμφωνία INF. Διά στόματος του Κρίστοφερ Φορντ, μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον ίδιο, πρόκειται για πύραυλο τύπου 9Μ729, που σχεδιάστηκε από την εταιρεία Novator στο Αικατερίνενμπουργκ. Η εταιρεία είναι κομμάτι του ρωσικού κρατικού ομίλου κατασκευής οπλικών συστημάτων Almas-Antei και έχει κατασκευάσει μεταξύ άλλων έναν διηπειρωτικό πύραυλο τελευταίας γενιάς με πυρηνικό προωθητικό σύστημα.
Η νέα αμερικανική ηγεσία υπό τον Ντόναλντ Τραμπ για πρώτη φορά έθεσε δημόσια το ζήτημα του πυραύλου που φέρεται να παραβιάζει τη συμφωνία INF. Διά στόματος του Κρίστοφερ Φορντ, μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον ίδιο, πρόκειται για πύραυλο τύπου 9Μ729, που σχεδιάστηκε από την εταιρεία Novator στο Αικατερίνενμπουργκ. Η εταιρεία είναι κομμάτι του ρωσικού κρατικού ομίλου κατασκευής οπλικών συστημάτων Almas-Antei και έχει κατασκευάσει μεταξύ άλλων έναν διηπειρωτικό πύραυλο τελευταίας γενιάς με πυρηνικό προωθητικό σύστημα.
Στη Ρωσία δεν υπάρχει σχεδόν καμία επίσημη πληροφορία για την κατασκευή και τα τεχνικά χαρακτηριστικά του πυραύλου 9Μ729. Για πρώτη φορά δόθηκαν στη δημοσιότητα περισσότερα στοιχεία από τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες στο τέλος Νοεμβρίου 2018. Αυτές ανέφεραν ότι η Ρωσία ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 2000 να κατασκευάζει τον μεσαίου βεληνεκούς πύραυλο εδάφους, ο οποίος μπορεί να εξοπλιστεί τόσο με συμβατική όσο και με πυρηνική κεφαλή. Μέχρι το 2015 η Ρωσία είχε αποφασίσει να υλοποιήσει ένα ευρύτατο πρόγραμμα δοκιμαστικών πτήσεων, το οποίο σχεδίασαν με τέτοιο τρόπο ώστε να κρατήσουν μυστικό τον πραγματικό χαρακτήρα των δοκιμών και των δυνατοτήτων του πυραύλου 9Μ729, σύμφωνα πάντα με τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες.
Κίνδυνος για την Ευρώπη
Στα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης έχουν διατυπωθεί ποικίλες εκδοχές για το πώς ακριβώς κατασκευάστηκε ο νέος ρωσικός πύραυλος. Ο Στίβεν Πάιφερ, ειδικός σε θέματα αφοπλισμού στην αμερικανική δεξαμενή σκέψης Brookings Institution της Ουάσιγκτον εκτιμά πάντως στην DW ότι «οι Ρώσοι δεν θα παραβίαζαν τη συμφωνία INF για να φτιάξουν έναν πύραυλο με βεληνεκές που μόλις ξεπερνά τα 500 χλμ. Παλαιότερα εκτιμούσε ότι το βεληνεκές θα φθάνει τα 2.000 χλμ, όμως αυτή είναι απλά μια υπόθεση». Οι ΗΠΑ δεν αναφέρουν επίσημα στοιχεία για το πιθανό βεληνεκές του ρωσικού πυραύλου, ωστόσο είναι πεπεισμένες ότι αυτός παραβιάζει τη συμφωνία.
Ο επικεφαλής των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών Νταν Κόουτς επιβεβαίωσε πάντως ότι ο νέος πύραυλος συνιστά «άμεσο κίνδυνο» για τις περισσότερες περιοχές της Ευρώπης και για τμήματα της Ασίας. Αμερικανοί ειδικοί επισημαίνουν ότι οι νέοι πύραυλοι μοιάζουν πολύ με τους ήδη υπάρχοντες, είναι μικρού μεγέθους, μετακινούνται εύκολα και ως εκ τούτου είναι εξαιρετικά δύσκολο να εντοπιστούν.
Η Ρωσία από την πλευρά της δεν διαψεύδει την ύπαρξη του πυραύλου 9Μ729, ωστόσο αντικρούει τον ισχυρισμό ότι παραβιάζει τη συμφωνία INF. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δεν τοποθετείται επί του ζητήματος. Και η Μαρία Ζαχάροβα, εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, σχολιάζοντας τις κατηγορίες του ΝΑΤΟ την Τρίτη αλλά και το αμερικανικό τελεσίγραφο, αρκέστηκε να δηλώσει ότι η Μόσχα «πληροί εξ ολοκλήρου τους όρους της συμφωνίας».