Οι χώρες που είχαν υπογράψει την πυρηνική συμφωνία του 2015 με το Ιράν πραγματοποιούν σήμερα σύνοδο στην Βιέννη σε μια νέα προσπάθεια να διασωθεί η συμφωνία αυτή, η οποία υπονομεύτηκε από την μονομερή αποχώρηση των ΗΠΑ από αυτήν και ιρανικές παραβιάσεις της εν μέσω μιας όξυνσης των εντάσεων στην περιοχή του Κόλπου.
Καμία πρόοδος δεν αναμένεται από την σύνοδο αυτή, η οποία διοργανώθηκε σε επίπεδο πολιτικών διευθυντών και γίνεται έναν μήνα έπειτα από προηγούμενη άκαρπη συνάντηση που έγινε επίσης στην αυστριακή πρωτεύουσα, όπου πριν από τέσσερα χρόνια οι μεγάλες δυνάμεις και η Τεχεράνη συνήψαν τη συμφωνία αυτή.
Το κείμενο αυτό, το οποίο είχε στόχο να εγγυηθεί τον αυστηρά ειρηνικό χαρακτήρα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, άρχισε σταδιακά να χάνει τη σημασία του μετά την μονομερή αποχώρηση της Ουάσινγκτον από τη συμφωνία το 2018 και την εκ νέου επιβολή από τις ΗΠΑ κυρώσεων στο Ιράν, κάτι στο οποίο η Τεχεράνη απάντησε αποδεσμευόμενη στις αρχές αυτού του μήνα από ορισμένες υποχρεώσεις της βάσει της συμφωνίας.
Μετά τον οικονομικό στραγγαλισμό του, το Ιράν απειλεί να συνεχίσει την σταδιακή αποδέσμευσή του από την συμφωνία αν οι υπόλοιπες χώρες που την έχουν υπογράψει (Γαλλία, Βρετανία, Γερμανία, Ρωσία και Κίνα) δεν του επιτρέψουν να μπορέσει να παρακάμψει τις αμερικανικές κυρώσεις.
Οι ευρωπαϊκές προσπάθειες και ιδιαίτερα του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν να επιτευχθεί κάποια πρόοδος που θα επιτρέψει τη διάσωση της συμφωνίας αυτής δεν έχουν μέχρι στιγμής αποδώσει καρπό.
Ωστόσο τα εμπλεκόμενα μέρη δεν έχουν πάψει να ελπίζουν για την επίτευξη κάποιας προόδου προς την κατεύθυνση μιας μελλοντικής υπουργικής συνόδου, για την οποία ωστόσο δεν έχει οριστεί ακόμη κάποια ημερομηνία.
Είναι “επιτακτικής σημασίας να μιλήσουμε στους Ιρανούς μετά τις καταγεγραμμένες παραβιάσεις των δεσμεύσεών τους”, δήλωσε στο AFP ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης, ο οποίος διευκρίνισε ότι πρόκειται για μια “προπαρασκευαστική σύνοδο πριν από την σύνοδο σε υπουργικό επίπεδο, η οποία θα είναι απαραίτητη”.
Στην προπαρασκευαστική αυτή σύνοδο, η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι, θα εκπροσωπηθεί στη σύνοδο αυτή από την αναπληρώτριά της Χέλγκα Σμιτ.
Το Ιράν άρχισε στις αρχές του Ιουλίου να υπερβαίνει το εγκεκριμένο από την συμφωνία όριο των αποθεμάτων του σε εμπλουτισμένο ουράνιο, όπως και το επιτρεπόμενο επίπεδο εμπλουτισμού, προβαίνοντας σε παραβιάσεις που θεωρούνται ωστόσο δευτερεύουσας σημασίας και αναστρέψιμες σε αυτό το στάδιο.
Η Τεχεράνη η οποία διαβεβαίωνε πάντα ότι το πυρηνικό της πρόγραμμα περιορίζεται αυστηρά σε ειρηνικούς σκοπούς παρά τις μεγάλες υποψίες σε βάρος της από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, ζητεί κυρίως να μπορεί να επαναλάβει τις εξαγωγές της πετρελαίου, οι οποίες διακυβεύτηκαν από την εκ νέου επιβολή των αμερικανικών κυρώσεων.
Η σημερινή σύνοδος γίνεται την ίδια ώρα στο πλαίσιο οξυμένων εντάσεων μεταξύ του Ιράν και των ΗΠΑ στον Κόλπο, οι οποίες επηρεάζουν κυρίως την μεταφορά πετρελαίου.