Να αναλάβουν δράση “σήμερα” κάλεσε τους φορείς χάραξης πολιτικής, ο απερχόμενος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, μιλώντας στην Ακαδημία Αθηνών κατά τη διάρκεια της αναγόρευσής του σε ξένο εταίρο. Όπως τόνισε ο κ. Ντράγκι οι πολιτικοί “έχουν την ευθύνη να διδαχθούν από το παρελθόν, να μελετήσουν τις εμπειρίες άλλων και να αποφύγουν τους προβλέψιμους κινδύνους, αλλάζοντας σήμερα τις πολιτικές τους”.
Αναγνώρισε ταυτόχρονα ότι η “νομισματική μας ένωση είχε ατέλειες όταν γεννήθηκε, και μέσα σε μία δεκαετία αντιμετώπισε μια κρίση που λίγοι μπορούσαν να προβλέψουν”.
“Είναι κατανοητό ότι [η ένωση] δεν ήταν έτοιμη. Αλλά σήμερα γνωρίζουμε τι χρειάζεται για να διαμορφώσουμε συνθήκες σταθερότητας από χώρα σε χώρα και γνωρίζουμε τι διακινδυνεύουμε εάν δράσουμε πολύ αργά για να σταθεροποιήσουμε συνολικά την Ένωση. Αυτό θα οδηγήσει μόνο σε μια πιο μεγάλη περίοδο ιδιαίτερα διευκολυντικών πολιτικών”, ανέφερε.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ υπογράμμισε ότι “θέλουμε να ορίζουμε τις συνθήκες και όχι οι συνθήκες να ορίζουν τις πράξεις μας. Η διάγνωση για το τι πρέπει να γίνει είναι ξεκάθαρη. Ο οδικός χάρτης έχει διαμορφωθεί”.
Ο Μάριο Ντράγκι άσκησε κριτική για την πολύ “σφικτή” δημοσιονομική πολιτική στην Ε.Ε. και αναφέρθηκε στην ανάγκη για την τόνωση της κατανάλωσης, την αύξηση των δημόσιων επενδύσεων αλλά και για ταχύτερες μεταρρυθμίσεις. Επίσης απηύθυνε κάλεσμα για ολοκλήρωση των πολιτικών ενοποίησης της ΕΕ.
Μεταξύ άλλων στην ομιλία του στην Ακαδημία Αθηνών επισήμανε:
– Η νομισματική πολιτική σήμερα αναγκάζεται να χρησιμοποιεί μη συμβατικές πολιτικές ολοένα και περισσότερο για να πετύχει την αποστολή της και το κάνει αυτό για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και με μεγαλύτερη ένταση. Αυτό δεν αποτελεί εμπόδιο για την κεντρική τράπεζα προκειμένου να πετύχει την αποστολή της, αλλά ενισχύει τον κίνδυνο για παρενέργειες κατά την πορεία αυτή
– Το να παίζει η δημοσιονομική πολιτική έναν πιο υποστηρικτικό ρόλο μαζί με τη νομισματική πολιτική, θα οδηγούσε σε ταχύτερη επιστροφή στη σταθερότητα των τιμών και –σε αυτό το πλαίσιο – σε λιγότερες παρενέργειες.
– Εάν οι κυβερνήσεις θέλουν να δουν ταχύτερη έξοδο από τις μη συμβατικές πολιτικές [της ΕΚΤ] είναι προς το συμφέρον τους να ευθυγραμμιστούν με τη νομισματική πολιτική. Ωστόσο αυτό δεν το έχουμε δει μέχρι σήμερα. Από το 2009 μέχρι το 2018, το μέσο κυκλικά-προσαρμοσμένο κυβερνητικό πρωτογενές πλεόνασμα ήταν -5,7% για την Ιαπωνία και -3,6% για τις ΗΠΑ αλλά 0,5% για την Ευρωζώνη.
– Οι αποτελεσματικές δημόσιες δαπάνες μπορούν να ενισχύσουν την παραγωγικότητα, μέσω, για παράδειγμα, της βελτίωσης των εκπαιδευτικών συστημάτων ή των δημόσιων επενδύσεων σε βασικές υποδομές.
– Καλά στοχευμένες μακροπροληπτικές πολιτικές μπορούν να μετριάσουν τον αντίκτυπο των χαμηλών επιτοκίων στη μεταβατική περίοδο που αυτές οι πολιτικές είναι σε πλήρη ισχύ. Τα κέρδη σε εθνικό επίπεδο από τέτοια μέτρα θα ήταν σημαντικά σε περιοχές που υπάρχουν μεγάλες ανάγκες στον τομέα των εγχώριων επενδύσεων και μεταρρυθμιστικά κενά. Σε όλες τις μεγάλες χώρες της Ευρωζώνης, οι καθαρές δημόσιες επενδύσεις ουσιαστικά ήταν μηδενικές την τελευταία δεκαετία.
– Η πιο αποτελεσματική απάντηση, ωστόσο, θα ήταν ένα πακέτο τόνωσης με οδηγό τις επενδύσεις σε επίπεδο Ευρωζώνης. Αυτός θα ήταν ο καλύτερος τρόπος να επιτευχθεί η αποτελεσματική κατανομή των δαπανών μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης – και είναι ένας ακόμη λόγος που έχω ζητήσει για ένα δημοσιονομικό εργαλείο στην Ευρωζώνης. Η συμφωνία για το Δημοσιονομικό Μέσο για την Ανταγωνιστικότητα και την Καινοτομία είναι ένα βήμα προς την σωστή κατεύθυνση αν και δεν πληροί ακόμα τα αναγκαία κριτήρια σε όρους μεγέθους και σχεδιασμού.