Το προσχέδιο Συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης χαρακτηρίζει νομικά ανυπόστατο το μνημόνιο συναντίληψης που υπέγραψαν η Τουρκία και η Λιβύη.
Το προσχέδιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το οποίο εξασφάλισε ο «Φιλελεύθερος» Κύπρου, θεωρεί μεταξύ άλλων ότι το μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης προσκρούει στο Δίκαιο της θάλασσας και συνεπώς είναι παράνομο, αν και η αξιολόγηση των αρμόδιων νομικών υπηρεσιών της Ε.Ε. συνεχίζεται. Ειδικότερα, το προσχέδιο Συμπερασμάτων επισημαίνει ότι:
Το μνημόνιο «παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών»«Δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της θάλασσας»«Δεν μπορεί να παράγει νομικές συνέπειες για τα τρίτα κράτη»
Πέραν τούτων, το προσχέδιο Συμπερασμάτων επαναβεβαιώνει την αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο, σε ό,τι αφορά αυτές τις ενέργειες της Τουρκίας. Επιπλέον, περιλαμβάνει άλλη μια ουσιαστική αναφορά σε σχέση με τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας στην ΑΟΖ και γενικότερα στις θαλάσσιες ζώνες της Κυπριακής Δημοκρατίας. Επιβεβαιώνει τα προηγούμενα συμπεράσματα του Συμβουλίου, αλλά και της Συνόδου Κορυφής του περασμένου Οκτωβρίου που έθεσαν τις βάσεις και για στοχευμένα μέτρα, ήτοι για κυρώσεις κατά νομικών οντοτήτων και φυσικών προσώπων που εμπλέκονται ή διαδραματίζουν ρόλο στις έκνομες δραστηριότητες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, διαδικασία που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.
Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Θα δώσουμε σαφές μήνυμα στην Τουρκία
Η ίδια η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εξέφρασε την απόλυτη στήριξη της Επιτροπής στην Ελλάδα και την ετοιμότητα της Ε.Ε. να στείλει ένα σαφές μήνυμα στην Τουρκία.
«Είμαστε με σθένος στο πλευρό σας, είναι απαράδεκτη η δράση της Τουρκίας στο Αιγαίο, θα δώσουμε σαφές μήνυμα στην Τουρκία», τόνισε σύμφωνα με το Euractiv η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία συμμετείχε στην πρώτη Διάσκεψη Κορυφής των προέδρων των Κοινοβουλευτικών Ομάδων του ΕΛΚ στο Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια για τη νέα νομοθετική περίοδο, που διοργάνωσε ο αντιπρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΕΛΚ, υπεύθυνος για τις σχέσεις με τα εθνικά κοινοβούλια Βαγγέλης Μεϊμαράκης.
Η παράγραφος του προσχεδίου Συμπερασμάτων αναφέρει:
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει και επιβεβαιώνει τα προηγούμενα συμπεράσματά του, της 22ας Μαρτίου, 20ής Ιουνίου και 17/18 Οκτωβρίου, αναφορικά με την Τουρκία. Το μνημόνιο συναντίληψης Τουρκίας-Λιβύης σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών στη Μεσόγειο Θάλασσα παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει νομικές συνέπειες για τα τρίτα κράτη. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει χωρίς αμφιβολία την αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο σχετικά με αυτές τις ενέργειες της Τουρκίας».
Το προσχέδιο συζητήθηκε χθες, ενώπιον του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, όπου η Φινλανδική Προεδρία φρόντισε να επισημάνει προς πάσα κατεύθυνση ότι η ισορροπία του κειμένου δεν πρέπει να αλλάξει, αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν ευνοούνται τροποποιήσεις, κάτι πάντως που εναπόκειται στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, να αποφασίσει.
Σύμφωνα με κοινοτική πηγή, την οποία επικαλείται ο «Φιλελεύθερος» Κύπρου, το τελικό κείμενο, το οποίο θα τεθεί προς έγκριση ενώπιον των ηγετών των «28», περιλαμβανομένου του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Αναστασιάδη, στη Σύνοδο Κορυφής (αύριο και μεθαύριο στις Βρυξέλλες), ενδέχεται να υποστεί κάποιες αλλαγές, χωρίς ωστόσο να ανατρέπεται η γενική του φιλοσοφία, κάτι άλλωστε που επισήμανε και η Φινλανδική Προεδρία, προκειμένου τα κράτη-μέλη να εμφανιστούν φειδωλά στις απαιτήσεις τους, ακόμη και για εξειδίκευση κάποιων αναφορών.
Αναφορικά με την αξιολόγηση του μνημονίου συναντίληψης Τουρκίας-Λιβύης, ο εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Πίτερ Στάνο, ανέφερε ότι ακόμη δεν ολοκληρώθηκε η «ενδελεχής εξέταση» που πραγματοποιείται από τις αρμόδιες νομικές υπηρεσίες των θεσμικών οργάνων. Πρόσθεσε ότι στην περίπτωση αυτή, προέχει η ποιότητα και όχι η ταχύτητα, αποφεύγοντας να πει κατά πόσον η αξιολόγηση θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι μεθαύριο Πέμπτη, ημέρα έναρξης της διήμερης Συνόδου Κορυφής.