Βρετανία και Ιταλία βρίσκονται στην κορυφή της “λίστας” του οίκου αξιολόγησης Moody’s Investors Service όσον αφορά τις ανησυχίες για τις οικονομικές προοπτικές της επόμενης πενταετίας στην ευρωπαϊκή ήπειρο, καθώς οι δύο χώρες παλεύουν με τις επιπτώσεις της κρίσης του κορωνοϊού.
Η Moody’s, η οποία υποβάθμισε το Ηνωμένο Βασίλειο στη βαθμίδα Aa3 τον Οκτώβριο, βλέπει τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Βρετανίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μετά Brexit εποχή, που ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου 2021, ως σχετικά μικρή διαφορά σε σχέση με ένα σενάριο “χαοτικού” (no-deal) Brexit μεσοπρόθεσμα, σύμφωνα με την Sarah Carlson, ανώτερη αντιπρόεδρο ρίσκου κρατικού χρέους του οίκου.
Για την δε Ιταλία, η οποία βρίσκεται μόλις μία βαθμίδα επάνω από την “κόκκινη” γραμμή που χωρίζει την επενδυτική βαθμίδα από τα ομόλογα τύπου “junk”, τα ερωτηματικά αφορούν τη δυνατότητα της κυβέρνησης να αξιοποιήση την μοναδική “εδώ και μια γενιά” ευκαιρία που δίνουν οι ευρύτατοι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα παραπάνω είναι δύσκολο να αποσυνδεθούν από την πορεία της πανδημίας του κορονοϊού, με τις δύο χώρες να υποβάλλουν τις οικονομίες τους σε απανωτά lockdown, καθώς έχουν αμφότερες πληρώσει βαρύ τίμημα σε ανθρώπινες ζωές λόγω της Covid-19.
Ο κρατικός δανεισμός έχει εκτιναχθεί εν μέσω μίας από τις βαθύτερες υφέσεις των τελευταίων δεκαετιών.
“Συνήθως όταν τα επίπεδα του χρέους ξέφευγαν για το Η.Β., υπήρχε άμεση αποκλιμάκωσή της, με μεγάλη συνέπεια”, τονίζει η Carlson σε συνέντευξή της, όπως σημειώνει το πρακτορείο Bloomberg. “Αυτή τη στιγμή το Η.Β. δεν έχει κάποια σταθερά στη δημοσιονομική του πολιτική”.
Μέχρι στιγμής οι κεντρικές τράπεζες (ΕΚΤ και BoE) αποτελούν στήριγμα για τις δύο χώρες, επιτρέποντάς τους να χρηματοδοτούν την εξυπηρέτηση του δανεισμού τους με το πλέον χαμηλό κόστος στην ιστορία. Η απόδοση του βρετανικού 10ετούς κρατικού ομολόγου την Τρίτη κινείτο στο 0,35% , ενώ το ιταλικό 10ετές κινείτο στο 0,64%, κοντά στα επίπεδα-ρεκόρ του 0,50% του προηγούμενου μήνα.
Ο τεράστιος όγκος του ιταλικού χρέους, ωστόσο, ο λόγος του οποίου προς το ετήσιο ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να φθάσει το 158% το 2021, αποτελεί μεγαλύτερο πονοκέφαλο σε σχέση με ζητήματα που μπορεί να έχουν η Γαλλία ή η Γερμανία. Το α’ τρίμηνο του 2021 πιθανότατα θα κλείσει με ύφεση για τη χώρα, σύμφωνα με το Bloomberg Intelligence.
Στη Ρώμη, η πολιτική κατάσταση χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα, καθώς η κυβέρνηση Κόντε έχει παραιτηθεί και ο πρωθυπουργός προσπαθεί να σχηματίσει νέα, αναδιαρθρώνοντας τη συμμαχία που τον στηρίζει στο κοινοβούλιο, με κύριο επίδικο της κρίσης τον τρόπο που θα δαπανηθούν τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης.
Σε ονομαστικούς όρους, η Ιταλία είναι η πλέον ωφελημένη χώρα εκ των 27 της ΕΕ ως προς το επίπεδο των χρημάτων που θα λάβει.
“Οι δύο μεγάλες πιστωτικές προκλήσεις είναι η δομικά χαμηλή ανάπτυξη και το υψηλό χρέος”, λέει η Carlson. “Για μια χώρα που αντιμετωπίζει εδώ και χρόνια διαρθρωτικά προβλήματα ανάπτυξης, το πώς θα προχωρήσει η Ιταλία είναι πραγματικά σημαντικό. Το πολιτικό κλίμα αναμφίβολα θα παίξει τον ρόλο του”, καταλήγει.