Κατά τη συζήτηση της Τετάρτης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τη διασφάλιση της παγκόσμιας διάθεσης εμβολίων, διαφάνηκε έλλειψη συναίνεσης όσον αφορά την προσωρινή άρση των δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας.
Αρκετοί ομιλητές κάλεσαν την Επιτροπή να υποστηρίξει την άρση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας για τα εμβόλια κατά της νόσου COVID-19, χαρακτηρίζοντάς την ουσιαστικό βήμα για την επίσπευση των εμβολιασμών σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Από την άλλη, πολλοί ευρωβουλευτές υποστήριξαν ότι η άρση των πατεντών μοιάζει καλή ιδέα χωρίς να είναι στην πραγματικότητα, καθώς δεν θα επιτάχυνε την διανομή εμβολίων και θα έβλαπτε την καινοτομία. Αντιθέτως, υποστήριξαν ότι η Επιτροπή θα πρέπει να ασκήσει πίεση για την εθελοντική χορήγηση δικαιωμάτων παράλληλα με την ανταλλαγή γνώσεων και τεχνολογίας, καθώς και με την επέκταση των εγκαταστάσεων παραγωγής στην Αφρική, μεταξύ άλλων περιοχών. Αυτός θα ήταν ο ταχύτερος τρόπος για να καταστεί δυνατή μια δικαιότερη παγκόσμια κατανομή των εμβολίων, τόνισαν.
Ευρωβουλευτές και από τις δύο πλευρές της συζήτησης επέκριναν τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο για το γεγονός ότι παρακρατούν υπερβολικό αριθμό εμβολίων σε μια περίοδο κατά την οποία οι φτωχότερες χώρες έχουν ελάχιστη ή μηδενική πρόσβαση σε αυτά. Μεταξύ των εταίρων της στον ανεπτυγμένο κόσμο, μόνο η ΕΕ έχει ήδη εξαγάγει περίπου το ήμισυ της παραγωγής της σε χώρες που έχουν ανάγκη, πρόσθεσαν.
Ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής και επίτροπος Εμπορίου Valdis Dombrovskis τόνισε ότι, αν και η ΕΕ είναι έτοιμη να συζητήσει το ζήτημα της άρσης των περιορισμών από τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, οι λύσεις που προτείνει περιλαμβάνουν τον περιορισμό των εξαγωγικών περιορισμών, την επίλυση των εμποδίων στην παραγωγή, την εξέταση του ενδεχομένου της υποχρεωτικής αδειοδότησης, τις επενδύσεις στην παραγωγική ικανότητα στις αναπτυσσόμενες χώρες και την αύξηση των συνεισφορών στο σύστημα COVAX.
Αναμένεται να υποβληθεί ψήφισμα κατά τη σύνοδο της ολομέλειας στις 7-10 Ιουνίου.
Σχετικές πληροφορίες
Οποιαδήποτε απόφαση για την άρση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας δύναται να ληφθεί από το Συμβούλιο “TRIPs” του ΠΟΕ (“Council for Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights”). Πέρυσι τον Οκτώβριο, η Ινδία και η Νότια Αφρική ζήτησαν για πρώτη φορά σε επίπεδο ΠΟΕ την προσωρινή άρση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας από όλα τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας που σχετίζονται με την πρόληψη, τον περιορισμό και τη θεραπεία της COVID-19. Το Μάρτιο του 2021, ομάδα ευρωβουλευτών και βουλευτών από τα κράτη μέλη κάλεσαν την Επιτροπή να σταματήσει να αντιτίθεται στην άρση των πατεντών.