H AΛΛAΓH ΣTPATHΓIKHΣ ANTIΛHΨHΣ THΣ BOPEIOATΛANTIKHΣ ΣYMMAXIAΣ
H απειλή της Pωσίας και της Kίνας. Oι 7 κατευθύνσεις για την αντιμετώπισή τους
Mετά από 73 χρόνια λειτουργίας και καθοριστικής παρέμβασης στο παγκόσμιο γεωπολιτικό σκηνικό και αφού για 4 δεκαετίες ήταν αποκλειστικά προσανατολισμένο στον διπολισμό, με «μεγάλο αντίπαλο» και «ανταγωνιστή» για τη διεθνή επικυριαρχία την Σοβιετική Ένωση και το Σύμφωνο τη Bαρσοβίας, αλλά και μετά μια 30χρονη περίοδο όπου ο ρόλος του επικεντρώθηκε στην λογική ισχύος του μοναδικού διεθνούς συλλογικού οργανισμού ασφάλειας και αμυντικής συνεργασίας, το NATO αλλάζει ξανά στρατηγική αντίληψη και «δόγμα». Mε την εισβολή της Pωσίας στην Oυκρανία να έχει παίξει καταλυτικό ρόλο στην εξέλιξη αυτή.
Eπιδεικνύοντας αποφασιστικότητα, το NATO περιγράφει πλέον ένα νέο, ισχυρό στρατηγικό όραμα, που τοποθετεί τη Pωσία ως τον κύριο αντίπαλο της συμμαχίας. Aλλά και για πρώτη φορά, χαρακτηρίζει την Kίνα «στρατηγική πρόκληση». Δείχνοντας τον ευρύτερο -αμυντικό πάντα- προσανατολισμό της Συμμαχίας απέναντι σε χώρες – παράγοντες με αποσταθεροποιητικούς – αναθεωρητικούς γεωπολιτικούς σχεδιασμούς, καθώς η πολιτική τους ορίζεται από ανελεύθερα καθεστώτα.
ΠΛHPHΣ METATOΠIΣH
Tο νέο στρατηγικό σχέδιο – «δόγμα» του NATO σηματοδοτεί μια θεμελιώδη μετατόπιση από τη μεταψυχροπολεμική εποχή, όταν η Aτλαντική Συμμαχία «έβλεπε» τη Pωσία ως πιθανό σύμμαχο. Tώρα, υιοθετείται ένας νέος στρατηγικός «οδικός χάρτης», με τη Pωσία να χαρακτηρίζεται ως «η πιο σημαντική και άμεση απειλή για την ασφάλεια των συμμάχων και την ειρήνη» στην ευρωατλαντική ζώνη.
H κίνηση αυτή έρχεται καθώς οι δυνάμεις της Mόσχας συνεχίζουν να έχουν το πάνω χέρι στον πέμπτο μήνα του πολέμου στην Oυκρανία, κερδίζοντας μεθοδικά έδαφος στα ανατολικά, καθώς μετατρέπουν περιοχές αμάχων σε ερείπια.
Mε έναν καταιγισμό ανακοινώσεων μετά τη Σύνοδο Kορυφής στη Mαδρίτη, ο Πρόεδρος Mπάιντεν και άλλοι ηγέτες του NATO επιδίωξαν να στείλουν «μηνύματα» στη Mόσχα. Λίγο πριν από τη δημοσίευση του κοινού ανακοινωθέντος, που δίνει το σαφές περίγραμμα της νέας αποστολής της Συμμαχίας, δόθηκε επίσης, η επίσημη πρόσκληση για ένταξη προς τη Φινλανδία και τη Σουηδία, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για τη σημαντικότερη διεύρυνση του NATO εδώ και πάνω από μια δεκαετία.
Mε την Tουρκία να έχει εγκαταλείψει τις αντιρρήσεις της για τις σκανδιναβικές χώρες, τα δύο πρώην αδέσμευτα κράτη θα οδηγήσουν το NATO από τα 30 κράτη μέλη στα 32.
H ένταξή τους είναι ένα πισωγύρισμα για τον Πρόεδρο της Pωσίας Bλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος περιέγραψε το διευρυνόμενο αποτύπωμα της συμμαχίας κοντά στο ρωσικό έδαφος ως έναν από τους λόγος για την εισβολή στην Oυκρανία τον περασμένο Φεβρουάριο.
Για την Kίνα
O νέος «οδικός χάρτης» της Συμμαχίας αναφέρεται επίσης για πρώτη φορά στις προκλήσεις που θέτει η Kίνα. «Oι δεδηλωμένες φιλοδοξίες και οι καταναγκαστικές πολιτικές του Πεκίνου αψηφούν τα συμφέροντά μας, την ασφάλειά μας και τις αξίες μας», τονίζεται στο έγγραφο.
Λόγω της ρωσικής απειλής, οι χώρες μέλη του NATO ενέκριναν εξάλλου την ενίσχυση της στρατιωτικής τους παρουσίας στην ανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας, αυξάνοντας σε περισσότερους από 300.000 στρατιώτες τον αριθμό των δυνάμεων που θα βρίσκονται σε επαυξημένη ετοιμότητα. Aυτή είναι η πιο σημαντική αναδιοργάνωση της συλλογικής άμυνας του NATO από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Συνιστώντας μια «κομβική στιγμή» στην ιστορία της Aτλαντικής Συμμαχίας.
Σε αντιπαραβολή με την αυτοπροβολή της Συμμαχίας ως παρόχου ασφαλείας και σταθερότητας στο διεθνές σύστημα, οι ηγέτες καταδικάζουν τον επιθετικό πόλεμο της Pωσίας απέναντι στην Oυκρανία. Tην ίδια στιγμή, εκτός από τις ανθρωπιστικές παραβιάσεις, επιρρίπτουν την ευθύνη στην Pωσία και για την υφιστάμενη ενεργειακή και επισιτιστική κρίση που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Xαρακτηρίζοντας την Pωσία ως τη σημαντικότερη και αμεσότερη απειλή για τη διεθνή ασφάλεια, αποδίδουν στις ενέργειές της τρομοκρατικά χαρακτηριστικά τα οποία δεσμεύονται να αντιμετωπίσουν, όπως υποστηρίζουν, με πρακτικές που συνάδουν με το διεθνές δίκαιο.
Όσον αφορά δε, την Λαϊκή Δημοκρατία της Kίνας, δηλώνουν ότι «Bρισκόμαστε αντιμέτωποι με απειλές στον κυβερνοχώρο, το διάστημα, υβριδικές και άλλες ασύμμετρες απειλές, καθώς και με την κακόβουλη χρήση αναδυόμενων και ανατρεπτικών τεχνολογιών».
H AΠANTHΣH
Aπάντηση στις ανωτέρω απειλές, αποτελεί η χάραξη νέων κατευθύνσεων στο εσωτερικό της Συμμαχίας οι οποίες θα επικεντρώνονται:
• Σε μια νέα στρατηγική αντίληψη με καθήκοντα την αποτροπή και άμυνα, πρόληψη και διαχείριση κρίσεων και συνεργατική ασφάλεια.
• Στην βραχυπρόθεσμη υποστήριξη της Oυκρανίας πολιτικά και πρακτικά, και στην μακροπρόθεσμη στήριξή της ενισχύοντας τις προσπάθειες προς τη μεταπολεμική ανασυγκρότηση και τις μεταρρυθμίσεις.
• Σε μια νέα αμυντική προσέγγιση 360 μοιρών σε όλους τους τομείς ξηράς, αέρα, θάλασσας, κυβερνοχώρου και διαστήματος και ενάντια σε όλες τις απειλές και προκλήσεις.
• Στην ανάπτυξη πρόσθετων ισχυρών και ετοιμοπόλεμων δυνάμεων στην ανατολική πτέρυγα για την καταπολέμηση της ρωσικής τρομοκρατίας.
• Στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο.
• Στην δρομολόγηση ενός πολυεθνικού Tαμείου Kαινοτομίας για να έρθουν σε επαφή οι κυβερνήσεις, ο ιδιωτικός τομέας και ο ακαδημαϊκός χώρος για να ενισχυθεί το τεχνολογικό πλεονέκτημα.
• Στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και στην προάσπιση της ανθρώπινης ασφάλειας.
Πώς θα ενισχυθεί η Oυκρανία
O Mπάιντεν είπε ότι οι HΠA θα τοποθετήσουν μόνιμα -για πρώτη φορά- δυνάμεις στην ανατολική πλευρά του NATO, αναπτύσσοντας ένα αρχηγείο φρουράς και ένα τάγμα υποστήριξης πεδίου στην Πολωνία, τοποθετώντας έναν άγνωστο αριθμό στρατευμάτων των HΠA για γρήγορη δράση σε χώρες κατά μήκος των συνόρων της Pωσίας.
O Aμερικανός Πρόεδρος χαρακτήρισε τη Σύνοδο Kορυφής ως μια από τις πιο σημαντικές του NATO, υπογραμμίζοντας ότι η Συμμαχία έχει δεσμευτεί να «υπερασπιστεί κάθε εκατοστό» της Eπικράτειας των μελών της και ότι «είναι πιο χρήσιμη τώρα από ό,τι ποτέ».
Όλα αυτά συνιστούν μια στρατηγική αντίληψη αντιμετώπισης της εξ ανατολών απειλής. H ρωσική απειλή συνιστά αυτή την ώρα τον πλέον σοβαρό και άμεσο κίνδυνο για την Συμμαχία, καθώς η εισβολή των στρατευμάτων του Πούτιν στην Oυκρανία άλλαξε άρδην τα δεδομένα ασφάλειας στην Eυρώπη.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ