Μια διακοπή των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε πιθανότατα να μειώσει το ΑΕΠ της κατά 1,5% στο χειρότερο σενάριο, αν ο χειμώνας είναι ψυχρός και η περιοχή δεν λάβει προληπτικά μέτρα για την εξοικονόμηση της ενέργειας, σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg που επικαλείται εκτιμήσεις του μπλοκ.
Η Κομισιόν πρόκειται να προειδοποιήσει ότι, σε περίπτωση ενός μέτριου χειμώνα, η διακοπή των ροών φυσικού αερίου από τη Μόσχα θα μείωνε το ΑΕΠ κατά 0,6% έως 1%, σύμφωνα με σχετικό προσχέδιο που εξέτασε το Bloomberg. Η Κομισιόν σχεδιάζει μια σειρά συστάσεων προς τα κράτη μέλη -συμπεριλαμβανομένων μειώσεων στη χρήση θέρμανσης και ψύξης και ορισμένων μέτρων στην αγορά – για τον μετριασμό των επιπτώσεων μιας πιθανής πλήρους διακοπής από τη Ρωσία, τη μεγαλύτερη πηγή εισαγωγών της.
“Μια συντονισμένη αντίδραση της ΕΕ πριν από τον χειμώνα και με αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών θα περιορίσει τον αρνητικό αντίκτυπο στο ΑΕΠ και τις θέσεις εργασίας από μια πιθανώς μεγάλη διαταραχή”, αναφέρει η Κομισιόν στο έγγραφο με τίτλο “Εξοικονόμηση φυσικού αερίου για έναν ασφαλή χειμώνα”. Εκτιμά ακόμη ότι η ανάληψη έγκαιρης δράσης για τη μείωση της ζήτησης σε περίπτωση ενός μέτριου χειμώνα θα μπορούσε να περιορίσει τον αρνητικό αντίκτυπο μιας διακοπής του εφοδιασμού στο ΑΕΠ στο 0,4%.
Η μεγαλύτερη πρόκληση για την ΕΕ αυτόν τον χειμώνα είναι να εξασφαλίσει αρκετά αποθέματα φυσικού αερίου για να αντιμετωπίσει την κορύφωση της ζήτησης για θέρμανση και ηλεκτρική ενέργεια. Ενώ τα επίπεδα αποθήκευσης πέρυσι ήταν κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από ό,τι την περίοδο 2016-2018, επί του παρόντος είναι σύμφωνα με τον ιστορικό μέσο όρο, πάνω από το 63% ή ίσα με 46 ημέρες χειμερινής κατανάλωσης, σύμφωνα με το έγγραφο της Κομισιόν, το οποίο μπορεί ακόμη να τροποποιηθεί πριν από τη δημοσίευση που έχει οριστεί για την Τετάρτη.
Η ΕΕ εξακολουθεί να ανησυχεί ότι η Ρωσία θα αποφασίσει να διακόψει τις προμήθειες προς το μπλοκ σε αντίποινα για τις κυρώσεις εις βάρος της λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Προς το παρόν έχει κλείσει τον αγωγό Nord Stream 1 για εργασίες συντήρησης. Ο αγωγός λειτουργούσε με δυναμικότητα στο περίπου του 40% πριν από την έναρξη των εργασιών συντήρησης και δεν είναι γνωστό σε τι όγκο μπορεί να επανέλθει ο αγωγός αργότερα αυτή την εβδομάδα.
Οι προσομοιώσεις της Κομισιόν και των διαχειριστών συστημάτων φυσικού αερίου δείχνουν ότι η διακοπή των ρωσικών εισαγωγών τον Ιούλιο θα σήμαινε ότι τα αποθέματα της ΕΕ θα ήταν γεμάτα σε επίπεδο 65-71% στις αρχές Νοεμβρίου, κάτω από το στόχο του 80%. Αυτό υποδηλώνει ένα κενό 30 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου κατά τη διάρκεια του χειμώνα υπό κανονικές καιρικές συνθήκες και με συνεχώς υψηλή προσφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου (lng), γεγονός που συνεπάγεται πολύ υψηλό κίνδυνο να αδειάσουν οι αποθήκες σε πολλά κράτη μέλη τον Απρίλιο του 2023, όπως προκύπτει σύμφωνα με το σχετικό έγγραφο.
“Αν υποθέσουμε ότι οι διεθνείς αγορές φυσικού αερίου θα παραμείνουν σφιχτές, η αναπλήρωση των αποθηκών το καλοκαίρι του 2023 θα είναι πολύ δύσκολη και αυτό με τη σειρά του θα επιβαρύνει τις προετοιμασίες για την επόμενη χειμερινή περίοδο”, σημειώνει η Κομισιόν. “Τα επίπεδα πλήρωσης των αποθηκών τον Οκτώβριο του 2023 θα ήταν μόλις στο 41%”.
Οι περικοπές στις ρωσικές αποστολές έχουν επηρεάσει 12 κράτη μέλη και ώθησαν τη Γερμανία να αυξήσει τον συναγερμό της για τον κίνδυνο φυσικού αερίου στο δεύτερο υψηλότερο επίπεδο “συναγερμού” τον περασμένο μήνα. Οι συνολικές ροές από τη Ρωσία τον Ιούνιο ήταν λιγότερες από το 30% του μέσου όρου από το 2016 έως το 2021, σύμφωνα με το έγγραφο.
