«Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη ήταν το μεγαλύτερο θύμα της διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας και υπέστη τα περισσότερα δεινά, υπό την έννοια της απώλειας ανθρώπινων ζωών και της καταστροφής υλικών πηγών, όμως δεν επέλεξε μόνη της την τύχη αυτή, αλλά δέχθηκε επίθεση» , τόνισε το μέλος της συλλογικής προεδρίας της χώρας, Μπακίρ Ιζετμπέγκοβιτς, σε ομιλία του σε διεθνές επιστημονικό συμπόσιο, στο Σαράγεβο.
Το επιστημονικό συμπόσιο, με θέμα «Η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας: διαδικασίες, αιτίες και θέσεις της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης υπό το πρίσμα της δράσης της πολιτικής ηγεσίας με επικεφαλής τον Αλίγια Ιζετμπέγκοβιτς» διοργάνωσαν το Γιουγκοσλαβικό Μουσείο “Αλίγια Ιζετεμπέγκοβιτς” και η Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Σαράγεβο.
«Είναι τιμή μου που συναντώ πρώην προέδρους των γιουγκοσλαβικών δημοκρατιών και μέλη της τότε προεδρίας που έκαναν ό,τι μπορούσαν εκείνη την εποχή του κακού και του σκότους, ώστε η δίνη της βαλκανικής τρέλας να μην διαρκέσει πάρα πολύ και να αναχαιτιστεί», ανέφερε ο εκπρόσωπος των Μουσουλμάνων στην τριμερή προεδρία της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και γιος του εκλιπόντα πρώτου προέδρου της χώρας, Αλίγια Ιζετμπέγκοβιτς.
Στόχος του συμποσίου, σύμφωνα με τον Σαμπίτ Σούμπασιτς, μέλος της οργανωτικής επιτροπής της συνάντησης, ήταν η αποτίμηση, βάσει ιστορικών τεκμηρίων και από επιστημονική απόσταση, του ρόλου του Αλίγια Ιζετμπέγκοβιτς, του πρώτου δημοκρατικά εκλεγμένου προέδρου της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, σύμφωνα με το βοσνιακό πρακτορείο ειδήσεων Fena.
Ο πρώην πρόεδρος του προεδρείου της Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας και πρώην πρόεδρος της Κροατίας, Στιέπαν Μέσιτς, ο οποίος ήταν επίσης ομιλητής στο συμπόσιο, είπε ότι την εποχή του Τίτο το κράτος της Γιουγκοσλαβίας μπορούσε να επιβιώσει μόνο χάρη σε τρεις αναπόσπαστους παράγοντες – Τον Τίτο με το χάρισμά του, τη Συμμαχία Κομμουνιστών ως πολυεθνικό κόμμα και το γιουγκοσλαβικό στρατό.
«Ο Τίτο πέθανε, το κόμμα διαλύθηκε στο 14ο Συνέδριο με τη βούληση του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και του κόμματός του και ο στρατός ζήτησε υποστηρικτές, επειδή ήταν γνωστό ότι υπό το μοντέλο αυτό η Γιουγκοσλαβία δεν μπορούσε να διατηρηθεί», τόνισε ο κ. Μέσιτς, προσθέτοντας ότι ο Μιλόσεβιτς το κατανοούσε σαφώς και έκανε τα πάντα για να υλοποιήσει τους στόχους που μπορούσε να επιτευχθούν μόνο με πόλεμο. «Εμείς προτείναμε συνομοσπονδία με ορίζοντα τριών έως πέντε ετών μέχρι να δούμε τι θα γίνει, ποιο θα είναι το κόστος. Μόνο που την ίδια μέρα που θα υπογραφόταν η συμφωνία για τη συνομοσπονδία, έπρεπε να ανακηρυχθούν ανεξάρτητα κράτη οι δημοκρατίες», ανέφερε ο κ. Μέσιτς.
«Όμως αυτό δεν ικανοποιούσε τον Μιλόσεβιτς, επειδή είχε το δικό του στόχο και για να τον υλοποιήσει εξαπατούσε όλο τον κόσμο και του Σέρβους. Εξαπατούσε τον κόσμο, επειδή υποστήριζε ότι μάχεται για τη διατήρηση της Γιουγκοσλαβίας υπό εκείνο το μοντέλο και ότι δεν ήθελε νέα πολιτική συμφωνία. Τους Σέρβους τους εξαπατούσε στέλνοντας τους μηνύματα ότι όλοι θα ζήσουν στο ίδιο κράτος», υπογράμμισε ο κ. Μέσιτς. Ταυτόχρονα, ο Φράνιο Τούτζμαν ενδιαφερόταν για την επέκταση των συνόρων της Κροατίας. Ο Μιλόσεβιτς, είπε, ο κ. Μέσιτς, ήθελε το 63% του εδάφους της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και βρέθηκαν να έχουν τις ίδιες επιδιώξεις. «Από τη μία πλευρά εμείς πολεμούσαμε με τον Μιλόσεβιτς στην Κροατία και από την άλλη ακολουθείτο εμφανώς πολιτική διαίρεσης της Βοσνίας», σημείωσε ο κ. Μέσιτς.
Ο πρώην πρόεδρος της Κροατίας, μαζί με τον πρώτο πρόεδρο της Σλοβενίας, Μίλαν Κούτσαν και τον πρώην υπουργό Δικαιοσύνης της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, Κασίμ Τρνκα συμμετείχαν στο συμπόσιο, στο οποίο παρουσιάστηκαν με χρονολογική σειρά τα γεγονότα και ο ρόλος του Αλίγια Ιζετμπέγκοβιτς σε αυτά και η ιστορική και κοινωνικο-πολιτική τους βαρύτητα.
