Πριν από ένα χρόνο, χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στη Γουόλ Στριτ, δίνοντας το έναυσμα για μια παγκόσμια διαμαρτυρία κατά της απληστίας των τραπεζιτών και, εν γένει, των καταχρήσεων και των ανισοτήτων του καπιταλισμού. Τί έχει απογίνει το κίνημα «Καταλάβατε την Γουόλ Στριτ» σήμερα;
Στην πρώτη επέτειο της δημιουργίας του, το Occupy είναι σκιά του παλιού του εαυτού. Οι κατασκηνώσεις του, όπως στο πάρκο Ζουκότι της Νέας Υόρκης, έχουν αδειάσει, τα μέλη του μιλάνε για απουσία κατεύθυνσης και στόχων, και οι ελπίδες τους για κοινωνική αλλαγή δεν πραγματοποιήθηκαν.
Παρά ταύτα, διαδηλωτές του κινήματος οργάνωσαν καθιστική διαμαρτυρία γύρω από το χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, στη Γουόλ Στριτ, για την επέτειο, ελπίζοντας σε κάποια νέα δυναμική.
«Γιατί επιστρέφουμε στη Γουόλ Στριτ; Επειδή το 1% τα θέλει όλα, και δεν πρόκειται να δώσουν τίποτε αν δεν αγωνιστούμε. Η οικονομική κατάσταση είναι το ίδιο άσχημη, όσο πριν από ένα χρόνο, και για πολλούς, πολλούς ανθρώπους υπάρχει θέμα επιβίωσης», είπε ο Μπιλ Ντομπς, της ομάδας δημοσίων σχέσεων του «Occupy Wall Street».
Ο Ντομπς πιστεύει ότι τα αιτήματα του κινήματος είναι σήμερα το ίδιο επίκαιρα όσο το 2011. Λέει ότι το «Occupy» πρέπει να συνεχίσει να καταγγέλει την απληστία των τραπεζών, να απαιτεί τη φορολόγηση των πλουσίων (το διάσημο σύνθημα ήταν «tax the rich») και να διεκδικεί το δικαίωμα στη δουλειά, σε μια περίοδο αύξησης της ανεργίας στην αμερικανική κοινωνία.
Ενα από τα προβλήματα ήταν ότι μέλη που έχασαν την καθημερινή συναναστροφή αφότου η αστυνομία ξήλωσε τις κατασκηνώσεις, ιδίως στη Νέα Υόρκη, άρχισαν στη συνέχεια να διαφωνούν μεταξύ τους για την οικονομική διαφάνεια, την ηγεσία και την τακτική στο κίνημα.
Ο Τζον Ρέινερ, απολυμένο στέλεχος μάρκετινγκ από την Νέα Υόρκη, που ταξίδεψε σε πολλές κατασκηνώσεις του Occupy πέρυσι το φθινόπωρο, είναι απογοητευμένος που το κίνημα δεν είχε δυναμική παρουσία στην προεκλογική εκστρατεία, στις ΗΠΑ.
«Ηταν μια μεγάλη ευκαιρία και τη χάσαμε. Συναντώ ακόμη ανθρώπους, μεσήλικες όπως εγώ, που τους απολύουν… επομένως δεν έχουν αλλάξει πολλά, και το κίνημα δεν πρέπει να μείνει σιωπηλό. Ενας τρόπος για να ακουστείς, σε προεκλογική περίοδο, είναι να βρεθείς απέναντι στους υποψηφίους», λέει.
Διαφωνίες υπάρχουν, ακόμη, για το αν το κίνημα θα πρέπει να εμπλακεί σε έναν πιο βίαιο ακτιβισμό.
«Αυτές οι συζητήσεις για το αν το Occupy θα πρέπει να παραμείνει αυστηρώς μη βίαιο ανάλωσαν πολύ χρόνο και ενεργητικότητα. Αυτή η εσωστρέφεια δεν ήταν εποικοδομητική», λέει ο Τοντ Γκίτλιν, καθηγητής δημοσιογραφίας στο πανεπιστήμιο Κολούμπια, και συγγραφέας ενός βιβλίου για το κίνημα.
Η Μπέτι και ο Ντένις Κάρμποουν, κάτοικοι Νέας Υόρκης και πρώην αντιπολεμικοί ακτιβιστές, πηγαίνουν ακόμη μία ή δύο φορές την εβδομάδα στο πάρκο Ζουκότι, για να δίνουν το παρών στο μέρος όπου γεννήθηκε το κίνημα. Εχουν απογοητευθεί που οι περισσότεροι από τους πρώην διαδηλωτές δεν κάνουν το ίδιο.