Μία άδεια καρέκλα και μία φωτογραφία θα συμβολίζουν την απουσία του Λιου Σιαομπό κατά την τελετή απονομής του Νόμπελ Ειρήνης, σήμερα στο Όσλο. Ο Κινέζος διανοούμενος, κορυφαία φυσιογνωμία του κινήματος της Τιενανμέν, θα βρίσκεται στο κελί του όταν θα αντηχήσουν τα χειροκροτήματα προς τιμήν του, σε πείσμα του κινεζικού καθεστώτος που τον θεωρεί εγκληματία.
Η κινεζική κυβέρνηση «βρυχάται» για τη βράβευση, χαρακτηρίζει «αισχρότητα» την απονομή του Νόμπελ Ειρήνης, απειλεί με συνέπειες κυβερνήσεις για να τις εμποδίσει να εκπροσωπηθούν στο Όσλο και μπλοκάρει στο εσωτερικό της χώρας τους δικτυακούς τόπους των ξένων μέσων ενημέρωσης.
Μη κυβερνητικές οργανώσεις δυναμώνουν την ίδια στιγμή τη τη φωνή τους, ζητώντας την απελευθέρωση του 54χρονου Λιου Σιαομπό, ο οποίος καταδικάστηκε τα Χριστούγεννα του 2009 σε 11ετή κάθειρξη. Η σύζυγός του, Λιου Σια, βρίσκεται σε κατ’ οίκον περιορισμό και οι τηλεφωνικές της επαφές με τη μητέρα και τους αδελφούς της είναι η μόνη της επαφή με τον έξω κόσμο.
Την απουσία του Νομπελίστα στη Νορβηγία θα συμβολίζει μία άδεια καρέκλα, μία φωτογραφία και ένα από τα κείμενά του, το οποίο θα διαβάσει η ηθοποιός Λιβ Ούλμαν.
Ο βετεράνος των αγώνων για την ελευθερία της έκφρασης και τη δημοκρατία, ηγετική φυσιογνωμία του κινήματος της Τιενανμέν, συντάκτης της Χάρτας 08, μαύρο πρόβατο του κινεζικού καθεστώτος, θα γίνει 55 ετών στις 28 Δεκεμβρίου.
Στο κελί του έμαθε ότι τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης και από εκεί αφιέρωσε το βραβείο στους νεκρούς της Τιενανμέν.
Η απουσία του βραβευθέντα από την τελετή απονομής του Νόμπελ Ειρήνης ή κάποιου εκπροσώπου του, όπως θα γίνει αύριο, Παρασκευή, δεν έχει παρά ένα προηγούμενο στην ιστορία του θεσμού: το 1936 ο Γερμανός δημοσιογράφος, ειρηνιστής Καρλ φον Οσιέτσκι δεν ήταν παρών στη τελετή, ούτε κανείς εκπρόσωπός του, διότι βρισκόταν σε ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης!
Ο παραλληλισμός ανάμεσα στις δύο περιπτώσεις οδήγησε ορισμένους Αμερικανούς βουλευτές να συγκρίνουν την Κίνα με τη ναζιστική Γερμανία.
«Τιμώντας τον Λιου Σιαομπό με το Νόμπελ Ειρήνης, η επιτροπή Νόμπελ πήρε μια θαρραλέα απόφαση με δεδομένη την αυξανόμενη πολιτική επιρροή της Κίνας στον κόσμο» επισημαίνεται σε ανακοίνωση που συνυπογράφουν η Διεθνής Αμνηστία, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στην Κίνα και η Διεθνής Ομοσπονδία για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
«Εκτός από την απελευθέρωση του Λιου Σιαομπό, ζητάμε από την κυβέρνηση της Κίνας να αποδείξει με τις πράξεις της ότι σέβεται τα δικαιώματα όπως προβλέπονται από τη διεθνή νομοθεσία για τα ανθρώπινα δικαιώματα και από την κινεζική νομοθεσία» υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση.
Ο Κινέζος διανοούμενος ενσαρκώνει από το κελί της φυλακής του στα μάτια του κόσμου τον ανυποχώρητο αγώνα για τα δημοκρατικά ιδεώδη στην Κίνα, και πολλοί αναλυτές φοβούνται ότι η βράβευσή του ενδέχεται να πυροδοτήσει τη σκλήρυνση της καταστολής των διαφωνούντων από το κινεζικό καθεστώς.
Για τους αναλυτές, είναι λογικό να υπάρχουν ανησυχίες για πιθανή σκλήρυνση της στάσης ενός καθεστώτος που έχει το ίδιο απειλήσει με «συνέπειες» όσους θα παραστούν στην τελετή του Οσλο. Οι διαφωνούντες στην Κίνα έχουν ήδη διαπιστώσει την ανεξήγητη εξαφάνιση ορισμένων υπερασπιστών των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων και τη διακοπή της επικοινωνίας για άλλους.
Υπό το βάρος των κινεζικών διπλωματικών πιέσεων μέχρι στιγμής έχει ανακοινωθεί ότι στην τελετή βράβευσης δεν θα παραστούν περίπου 20 χώρες (Ρωσία, Καζακστάν, Κολομβίας, Τυνησίας, Σαουδικής Αραβίας, Πακιστάν, Σερβίας, Ιράκ, Ιράν, Βιετνάμ, Αφγανιστάν, Βενεζουέλας, Φιλιππίνων, Αιγύπτου, Σουδάν, Ουκρανίας, Κούβας και του Μαρόκου.
Η κινεζική κυβέρνηση μπλόκαρε πολλούς δικτυακούς τόπους ξένων μέσων ενημέρωσης την Πέμπτη, παραμονή της τελετής βράβευσης του Λιου Σιαομπό στο Όσλο.
Το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων έκανε επανειλημμένες, μάταιες απόπειρες να συνδεθεί με τις ιστοσελίδες του BBC, του CNN και του νορβηγικού τηλεοπτικού δικτύου NRK. Το ίδιο είχε συμβεί στις 8 Οκτωβρίου μετά την ανακοίνωση της βράβευσης του Λιου Σιαομπό με τις ιστοσελίδες του CNN, του BBC και του γαλλικού τηλεοπτικού δικτύου TV5.
«Ο κινεζικός λαός και η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων στον κόσμο είναι αντίθετοι με την επιλογή της επιτροπής Νομπέλ» δήλωσε την Πέμπτη η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Τζιάνγκ Γιου, η οποία έχει χαρακτηρίσει «κλόουν» τα μέλη της επιτροπής.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της νορβηγικής Επιτροπής Νόμπελ, Τούρμπγιορν Γιόγκλαντ, δήλωσε πως εξεπλάγη ευχάριστα από τη διεθνή υποστήριξη προς τον Κινέζο διαφωνούντα Λιου Σιαομπό, οποίος τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης για το 2010.
«Δεν περιμέναμε τόσο μεγάλη υποστήριξη σε πολιτικό επίπεδο, διότι πολλές χώρες εξαρτώνται πολιτικά και οικονομικά από την Κίνα. Είναι πολύ ευχάριστο να βλέπει τόσους διεθνείς ηγέτες να ζητούν με σθένος την απελευθέρωση του Λιου», επισήμανε.
Το καθεστώς του Πεκίνου, προκειμένου να πλήξει τα βραβεία Νόμπελ Ειρήνης, τον εγκυρότερο ανάλογο θεσμό παγκοσμίως, «επιστράτευσε» τον φιλόσοφο Κομφούκιο και εσπευσμένα ανακοίνωσε ότι σήμερα θα απονείμει το νέο βραβείο ειρήνης… «Κομφούκιος»!
Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν γνώριζε το παραμικρό γι’ αυτό το βραβείο πριν από μερικές εβδομάδες. Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι οι Κινέζοι το διανοήθηκαν επί τούτω, για ν’ αντιδράσουν δηλαδή στον διεθνή πολιτικό αντίκτυπο της βράβευσης του καθηγητή πανεπιστημίου και ειρηνιστή υπερμάχου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Λιου.
Το πρώτο βραβείο ειρήνης «Κομφούκιος» θα δοθεί, όπως ανακοινώθηκε, στον πρώην πρόεδρο της Ταϊβάν Λιεν Τσαν.
«Ο Λιεν ξεχώρισε διότι έχτισε μια γέφυρα ειρήνης μεταξύ της Ταϊβάν και της ηπειρωτικής Κίναςφέρνοντας ευτυχία και καλή τύχη στους λαούς των δύο χωρών», ανέφερε η ανακοίνωση του κινεζικού Υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο μάλιστα πρότεινε τη μελλοντική συνεργασία των μελών της επιτροπής απόδοσης του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης και του βραβείου «Κομφούκιος» και την απονομή και των δύο τιμητικών διακρίσεων στον ίδιο υποψήφιο.
«Πρόκειται για μια ειρηνική απάντηση στο Νόμπελ Ειρήνης 2010 και εκφράζει την άποψη του κινεζικού λαού για την ειρήνη», έγραψαν σε ανακοίνωσή τους οι διοργανωτές, την ώρα που το Πεκίνο έχει κάνει ό,τι είναι δυνατόν ώστε να δείξει την οργή του για την επιλογή της νορβηγικής επιτροπής.