Η νίκη του Ναουάζ Σαρίφ στις βουλευτικές εκλογές του Πακιστάν ικανοποιεί τις χώρες της περιοχής που ελπίζουν ότι θα συμβάλει στη σταθερότητα, αλλά πολλά θα εξαρτηθούν από το πόσο αποτελεσματικά θα συνεργαστεί με τις πακιστανικές ένοπλες δυνάμεις, γράφει ο Αχμέτ Ρασίντ σε ανάλυσή του στο BBC.
Ο Σάριφ υπήρξε δύο φορές πρωθυπουργός στη δεκαετία του 1990 και έκανε προσπάθειες για ειρήνη με την Ινδία, όμως κάθε βήμα υπονομευόταν από τον εχθρικό και αρνούμενο να συμβιβαστεί πακιστανικό στρατό, ο οποίος τελικά τo 1999 ξεκίνησε τον πόλεμο στο Καργκίλ σχετικά με το αμφισβητούμενο Κασμίρ, με αποτέλεσμα μια στρατιωτική πανωλεθρία και την πραξικοπηματική ανατροπή του Σαρίφ.
Ο νέος Πακιστανός ηγέτης καταλαβαίνει ότι οι παραδοσιακοί σύμμαχοι του Πακιστάν στη Δύση, βυθισμένοι στην ύφεση, είναι απίθανο να χρηματοδοτήσουν ένα σχέδιο διάσωσης της πακιστανικής οικονομίας. Ωστόσο, η Ινδία μπορεί να παίξει ένα βασικό ρόλο αναζωογόνησης της χρεοκοπημένης οικονομίας του Πακιστάν ως πιθανός επενδυτής.
Αυτή την εποχή, οι πακιστανικές ένοπλες δυνάμεις – με δεδομένο τον κίνδυνο οικονομικής κατάρρευσης του κράτους – είναι πιο ανοιχτές στη ιδέα της βελτίωσης των σχέσεων με την Ινδία, αν και ο αρχηγός του στρατού, ο στρατηγός Περβέζ Καγιάνι, δεν θέλει ούτε να ακούσει για ινδικές επενδύσεις. Ο Καγιάνι αποστρατεύεται στο τέλος του 2013, το Πακιστάν δεν έχει πολλές επιλογές και ο Σαρίφ ακόμα λιγότερες.
Πίεση για τον αγωγό φυσικού αερίου από το Ιράν
Ο πρόεδρος Ασίφ Αλί Ζαρντάρι σχεδόν εκχώρησε το δικαίωμα λήψης αποφάσεων για την εξωτερική πολιτική στο στρατό προκειμένου να παραμείνει στη θέση του. Ο Σαρίφ δεν αναμένεται να το κάνει αυτό και θα χρειαστεί να συνεργαστεί με τον στρατό ώστε να χειριστεί τις διαπραγματεύσεις για το Αφγανιστάν που γίνεται μεταξύ των Αμερικάνων, του Αφγανού προέδρου Χαμίντ Καρζάι και των ηγετών των Ταλιμπάν οι οποίοι εδρεύουν στο Πακιστάν.
Η ειρηνική απόσυρση των στρατευμάτων των Η.Π.Α από το Αφγανιστάν το 2014, το τέλος του Αφγανικού πολέμου και η επιβίωση του καθεστώτος Καμπούλ θα εξαρτηθούν από το πόσο σοβαρά το Πακιστάν θα πιέσει τους Ταλιμπάν.
Ο Σαριφ θα βρεθεί αντιμέτωπος με ένα δίλημμα σχετικά με το Ιράν, αφού οι ΗΠΑ πιέζουν το Πακιστάν να συμμετάσχει στις κυρώσεις του ΟΗΕ στο Ιράν, οι οποίες επιβλήθηκαν εξαιτίας του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Ομως το Πακιστάν μόλις υπέγραψε μία συμφωνία με την Τεχεράνη για έναν απαραίτητο αγωγό φυσικού αερίου.
Η Κίνα και οι άλλοι
Τα πέντε κράτη της κεντρικής Ασίας, το Τατζικιστάν, το Ουζμπεκιστάν, η Κιργιζία, το Καζακστάν και το Τουρκμενιστάν είναι ήδη βαθιά προβληματισμένα σχετικά με την απόσυρση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν και την αποτυχία τους να ελέγξουν τους Ταλιμπάν – κάτι για το οποίο επίσης κατηγορούν τον πακιστανικό στρατό. Θα περιμένουν από τον Σαρίφ να διαπραγματευτεί την ειρήνη στο Αφγανιστάν.
Ο παραδοσιακός σύμμαχος του Πακιστάν, η Κίνα, η οποία επικρίνει (σε επίπεδο ιδιωτικών συνομιλιών με κινέζους αξιωματούχους) το Πακιστάν διότι υποθάλπτει ισλαμιστές, θα ζητήσει τώρα δείγματα γραφής από την κυβέρνηση Σαριφ στον τομέα αυτό. Το Πεκίνο ανησυχεί επειδή οι εξτρεμιστές μουσουλμάνοι Ουιγούροι από την κινέζικη ενδοχώρα εκπαιδεύονται σε πακιστανικό έδαφος.
Η δύσκολη σχέση με τους Αμερικανούς
H πιο δύσκολη σχέση φαίνεται να είναι με τους Αμερικανούς. Ο Σάριφ, όπως και άλλοι πολιτικοί σε αυτές τις εκλογές, επένδυσαν πολιτικά στον αντιαμερικανισμό. Ο αδερφός του, Σααμπάζ Σαρίφ, πρώην κυβερνήτης του Πουντζάμπ, σταμάτησε όλα τα έργα της Αμερικανικής Υπηρεσίας για τη διεθνή Ανάπτυξη (USAID) στην περιοχή, σε αντίδραση για τους θανάτους αμάχων από μη επανδρωμένα αμερικανικά βομβαρδιστικά (drones).
Ωστόσο, ο Σαριφ γνωρίζει ότι χρειάζεται τη στήριξη των ΗΠΑ για να συγκεντρώσει την απολύτως απαραίτητη βοήθεια από το ΔιεθνέςΝομισματικό Ταμείο, την Παγκόσμια Τράπεζα και άλλους διεθνείς φορείς. Και δεν μπορεί να το επιτύχει αυτό χωρίς την αμερικανική βοήθεια στην διαδικασία προώθησης της ειρήνης με την Ινδία και το Αφγανιστάν.
Πολλοί πολιτικοί, συμπεριλαμβανομένου και του Σαριφ, νιώθουν πλέον ότι ο πακιστανικός στρατός ασκεί ένα επικίνδυνο βέτο στην εξωτερική πολιτική. Ακόμα και την ημέρα των εκλογών ο στρατός απέλασε έναν ανταποκριτή των New York Times από τη χώρα.
Το να αποδίδεται στην Ινδία ή στο Αφγανιστάν η εσωτερική αστάθεια του Πακιστάν, όπως έκαναν στο παρελθόν πολλές πακιστανικές κυβερνήσεις, δεν οδηγεί σε καμία λύση. ‘Ηδη το Πακιστάν είναι απομονωμένο και αντιπαθές μεταξύ των «γειτόνων» του. Το να αντιστρέψει το κλίμα και να ηαναχτίσει τη φήμη του δεν θα είναι εύκολη υπόθεση.
