Επώδυνα αργή αλλαγή στο μέτωπο της ισότιμης αντιμετώπισης των ομοφυλόφιλων στη δημόσια σφαίρα δείχνει πανευρωπαϊκή έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάστηκαν με αφορμή την Ημέρα Κατά της Ομοφοβίας (17 Μαΐου): Οι μισοί που ρωτήθηκαν δηλώνουν ότι έχουν υποστεί προσωπικά διάκριση ή τουλάχιστον λεκτική επίθεση μόνο και μόνο επειδή ήταν ομοφυλόφιλοι τον τελευταίο χρόνο.
Μόλις ένας στους τρεις τολμά να περπατήσει χέρι-χέρι με τον σύντροφό του, ποσοστό ακόμη χαμηλότερο για τους άνδρες ομοφυλόφιλους.
Η έρευνα ξεκίνησε το 2012 για λογαριασμό της Κομισιόν από τον ευρωπαϊκό Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (FRA) σε δείγμα 93.079 ατόμων σε όλη την ΕΕ και την Κροατία. Στόχος ήταν η διερεύνηση του κατά πόσο τα LGBT άτομα -λεσβίες, άνδρες ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλοι και άτομα που έχουν κάνει αλλαγή φύλου- υφίστανται διακρίσεις εξαιτίας του σεξουαλικού τους προσανατολισμού ή της φυλικής ταυτότητας.
Σχεδόν οι μισοί, το 47%, ανέφεραν ότι αισθάνθηκαν προσωπικά να υφίστανται διάκριση ή παρενόχληση λόγω της σεξουαλικής τους ταυτόητας τον περασμένο χρόνο.
Πάνω από το 80% αναφέρουν περιστατικά με λεκτική επίθεση, εκφοβισμό ή ακόμη και βία στο σχολείο εναντίον παιδιών και εφήβων που φαίνονταν ομοφυλόφιλοι. Τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων (67%) αναφέρουν πως κρατούσαν κρυφή την σεξουαλική τους ταυτότητα στο σχολείο μέχρι την ενηλικίωσή τους.
Το 66% των ερωτηθέντων, σε όλα τα κράτη μέλη, φοβάται να βρίσκεται σε δημόσιο χώρο κρατώντας το χέρι του ή της συντρόφου του. Στο υποσύνολο των ανδρών ομοφυλόφιλων και αμφιφυλόφιλων το φτάνει το 74%-78%.
Το ένα τέταρτο (26%) των ερωτηθέντων αναφέρει πως έπεσε θύμα βίας ή απειλήθηκε με βία κατά τα τελευταία πέντε χρόνια εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού. Από τα άτομα που έχουν κάνει αλλαγή φύλου, τρεις στους δέκα δηλώνουν θύματα βίας πάνω από τρεις φορές μόνο τον τελευταίο χρόνο.
Ο «θεσμικός χάρτης» της ευρωπαϊκής ηπείρου
Σε ξεχωριστή μελέτη της ILGA Europe, οργάνωσης για τα δικαιώματα των LGBT, εξετάζεται το θεσμικό πλαίσιο και τα πολιτικά μέτρα που έχουν ληφθεί και έχουν αντίκτυπο στην καθημερινότητα των Ευρωπαίων με «διαφορετική» σεξουαλική ταυτότητα. Βάσει αυτών, η οργάνωση κατέταξε 49 χώρες στην Ευρώπη στην κλίμακα πλήρους ισότητας-σοβαρών παραβιάσεων ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Ο χάρτης ωστόσο, να σημειωθεί, απεικονίζει μόνο το θεσμικό πλαίσιο και όχι την κατάσταση «στο δρόμο», τη (δύσκολα μετρήσιμη) ισότητα που απολαμβάνουν ανοικτά ομοφυλόφιλα άτομα σε σύγκριση με τους ετεροφυλόφιλους.
Η Ελλάδα βρίσκεται κάπου στη μέση, και κοντά (αλλά όχι στον πάτο) για τους «παλιούς 15» της Ευρώπης.
Στην κορυφή βρίσκεται η Βρετανία, και ακολουθούν το Βέλγιο, η Νορβηγία, η Σουηδία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Γαλλία. Έπειτα βρίσκεται η Ολλανδία, η Δανία, η Ισλανδία, η Ουγγαρία και η Γερμανία.
Στη μέση είναι η Φινλανδία, η Κροατία, η Αυστρία, η Αλβανία, η Ιρλανδία, η Μάλτα, η Σλοβενία, η Τσεχία.
Η Ελλάδα είναι κοντά στο 30%, κοντά στο Λουξεμβούργο, τη Ρουμανία, την Εσθονία και την Ελβετία. Ακόμη παρακάτω όμως είναι η Ιταλία και η Κύπρος.
Στον πάτο βρίσκονται το Αζερμπαϊτζάν, η Αρμενία και η Ρωσία.