Η προεκλογική εκστρατεία στο Κόσοβο ολοκληρώνεται σήμερα τα μεσάνυχτα και, όπως όλα δείχνουν, στις βουλευτικές εκλογές της 12ης Δεκεμβρίου, η συμμετοχή θα ξεπεράσει κάθε προσδοκία.
Όλες οι δημοσκοπήσεις που έγιναν δείχνουν ότι, η προσέλευση στις κάλπες θα κυμανθεί γύρω στο 70%, μία τάση που αποδίδεται στο μεγάλο ενδιαφέρον του κόσμου για τις μετεκλογικές εξελίξεις και, κυρίως, τον αναγγελθέντα διάλογο με το Βελιγράδι. Οι έρευνες δεν έχουν, ωστόσο, απαντήσει στο βασικό ζητούμενο για το ποια παράταξη θα εκπροσωπήσει τους Αλβανούς σε αυτό το διάλογο.
Το Δημοκρατικό Κόμμα (PDK) του σημερινού πρωθυπουργού, Χασίμ Θάτσι, φέρεται επικρατέστερο από τις δημοσκοπήσεις, με ποσοστό 30%. Ωστόσο, η διαφορά με τη Δημοκρατική Ένωση Κοσόβου (LDK), που έρχεται δεύτερη, είναι στο πλαίσιο του στατιστικού λάθους, δηλαδή μικρότερη από δύο ποσοστιαίες μονάδες.
Αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι, το LDK, του οποίου ηγείται ο Ίσα Μουσταφά κατόρθωσε, μέσα σε δύο εβδομάδες, να αντιστρέψει το αρνητικό κλίμα που δημιουργήθηκε εξαιτίας των εσωκομματικών διενέξεων, με αποκορύφωμα την αποχώρηση και την ίδρυση νέου κόμματος από τον Ούκε Ρουγκόβα, γιου του ιδρυτή της παράταξης, Ιμπραχίμ Ρουγκόβα, τότε κανένα αποτέλεσμα των δημοσκοπήσεων δεν μπορεί να θεωρείται ασφαλές.
Μία τρίτη πολιτική παράμετρος, που αναδεικνύεται μέσα από τις δημοσκοπήσεις, είναι η ενίσχυση των ριζοσπαστικών δυνάμεων, που εκφράζονται στις εκλογές από το πολιτικό σχηματισμό “Αυτοδιάθεση”, με ηγέτη τον Άλμπιν Κούρτι.
Η “Αυτοδιάθεση”, από ένα περιθωριακό κίνημα νέων εξελίσσεται σε σοβαρό πολιτικό παράγοντα και εάν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις θα αποτελέσει την τρίτη σε ισχύ πολιτική παράταξη στη βουλή του Κοσόβου. Τα συνθήματα “το Κόσοβο ανήκει στους πολίτες του”, “όχι στο προτεκτοράτο των ξένων”, “κανένας διάλογος με το Βελιγράδι”, βρίσκουν ανταπόκριση στην κοινωνία του Κοσόβου, που δείχνει κουρασμένη από την αβεβαιότητα γύρω από το καθεστώς και απογοητευμένη, που οι υποσχέσεις “των ξένων” για οικονομική ευημερία δεν πραγματοποιήθηκαν.
Ένα άλλο στοιχείο που αποτελεί σοβαρό πλεονέκτημα για την “Αυτοδιάθεση” είναι το γεγονός ότι, τα στελέχη της ποτέ δεν συμμετείχαν, μέχρι σήμερα, σε κάποιους θεσμούς της εξουσίας. Συνεπώς, κανείς δεν μπορεί να τους χρεώσει τη στασιμότητα στην οριστική επίλυση του ζητήματος του καθεστώτος, αλλά ούτε την οικονομική κρίση, που θεωρείται συνέπεια τις διαφθοράς της πολιτικής εξουσίας.
Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι κατά την προεκλογική περίοδο, στις ομιλίες των υποψηφίων της “Αυτοδιάθεσης”, θέματα που αφορούν την ανεργία, τη διαφθορά και τις σχέσεις της εξουσίας με το οργανωμένο οικονομικό έγκλημα είχαν σχεδόν την ίδια προβολή με τα αποκαλούμενα “εθνικά” ζητήματα.
Σε μια χώρα, όπου η ανεργία ξεπερνά το 40% και όπου τα όρια κράτους και οικονομικού παρακράτους είναι δυσδιάκριτα, τότε, ακόμη και ακραίες εθνικιστικές απόψεις, που υποστηρίζει η “Αυτοδιάθεση”, βρίσκουν εύφορο έδαφος για να αναπτυχθούν.
Η στάση των Σέρβων στις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές στο Κόσοβο αποτελεί ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο, που απασχολεί όλους τους αναλυτές. Και σε αυτές τις εκλογές, το επίσημο Βελιγράδι ζήτησε από το σερβικό πληθυσμό να απέχει.
Σε αντίθεση, ωστόσο, με προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις, τα κόμματα του κυβερνώντος συνασπισμού στη Σερβία, αλλά και το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, το Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα (SNS), δεν φαίνονται να υποστηρίζουν με σθένος την αποχή.
Πρόσφατα, άλλωστε, το Δημοκρατικό Κόμμα Σερβίας (DSS) του πρώην πρωθυπουργού, Βόισλαβ Κοστούνιτσα, κατηγόρησε το κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα (DS) του Μπόρις Τάντιτς ότι εκπροσωπείται σε συνδυασμούς Σέρβων, που συμμετέχουν στις εκλογές του Κοσόβου.
Η σερβική μειονότητα στις επερχόμενες εκλογές του Κοσόβου εμφανίζεται διχασμένη. Στο βόρειο τμήμα, ο σερβικός πληθυσμός δείχνει να αδιαφορεί για τις εκλογές, δεν συμβαίνει, όμως, το ίδιο και νότια του ποταμού Ίμπαρ, όπου η πλειοψηφία των Σέρβων στους θύλακες θα συμμετάσχει.
Την ψήφο των Σέρβων διεκδικούν έξι πολιτικοί συνδυασμοί, με επικρατέστερο το συνδυασμό “Ενιαία Σερβική Λίστα”, του οποίου ηγείται η Ράντα Τράικοβιτς.
Στη νέα βουλή του Κοσόβου, οι Σέρβοι δεν αποκλείεται να διαδραματίσουν καταλυτικό ρόλο για το σχηματισμό κυβέρνησης, εάν δεν αποκτήσει, όπως αναμένεται, κανένα κόμμα αυτοδυναμία. Ο Αλβανός πολιτικός αναλυτής, Μπεχλιούλι Μπετσάι, εκτιμά ότι η συμμετοχή των Σέρβων θα είναι πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις και επισημαίνει ότι “αυτό αποτελεί αποδοχή της πραγματικότητας και συναίσθηση ότι τα προβλήματα των Σέρβων μπορούν να λυθούν στην Πρίστινα και όχι στο Βελιγράδι”.
Η βουλή του Κοσόβου αποτελείται από 120 βουλευτές. Οι 100 εκλέγονται απευθείας από το λαό, οι δέκα ανήκουν στη σερβική μειονότητα και οι υπόλοιποι δέκα σε άλλες εθνικές μειονότητες, ανεξάρτητα από τα ποσοστά που θα λάβουν οι υποψήφιοι τους.
Εάν κάποιος συνδυασμός των Σέρβων λάβει στις εκλογές ποσοστό μεγαλύτερο από το 5%, μπορεί να κερδίσει άλλες πέντε έδρες, που μαζί με τις δέκα από την πριμοδότηση ως εθνική μειονότητα, θα καταστήσουν τους Σέρβους σημαντικό παράγοντα για το σχηματισμό κυβέρνησης.
Στις βουλευτικές εκλογές της Κυριακής, στο Κόσοβο, δικαίωμα ψήφου έχουν 1.600.000 πολίτες, ενώ την εκλογική διαδικασία θα επιβλέπουν 4800 εκπρόσωποι μη κυβερνητικών οργανώσεων και εκατοντάδες παρατηρητές από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
