Αν συνεχιστούν οι σημερινές τάσεις, η παγκόσμια κοινότητα δεν θα επιτύχει τον 4ο Αναπτυξιακό Στόχο της Χιλιετίας – να μειώσει το ποσοστό της κάτω των πέντε ετών θνησιμότητας κατά δύο τρίτα μέχρι το 2015, σύμφωνα με έκθεση της UNICEF, στην οποία σημειώνεται ότι με τα σημερινά δεδομένα ο στόχος δεν θα επιτευχθεί μέχρι το 2028.
Η UNICEF προειδοποιεί ότι μέχρι και 35 εκατομμύρια περισσότερα παιδιά θα μπορούσαν να χάσουν τη ζωή τους από αιτίες που μπορούν να προληφθούν, μεταξύ του 2015 και του 2028, εάν η παγκόσμια κοινότητα δεν λάβει άμεσα μέτρα για την επιτάχυνση της προόδου.
Η έκθεση περιλαμβάνει πάντως και καλά νέα. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο αριθμός των θανάτων παιδιών κάτω των πέντε ετών μειώθηκε από 12,6 εκατομμύρια το 1990 σε περίπου 6,6 εκατομμύρια το 2012. Αυτό σημειώνει ότι μέσα στα τελευταία 22 χρόνια, έχουν σωθεί περίπου 90 εκατομμύρια ζωές παιδιών, που θα μπορούσαν να έχουν χαθεί.
Συγκεκριμένα, καταγράφεται κάθετη μείωση των αποτρέψιμων θανάτων παιδιών σε όλες τις περιοχές του κόσμου και σε όλα τα επίπεδα εθνικού εισοδήματος, συμπεριλαμβανομένων των χωρών με χαμηλό εισόδημα. Στην πραγματικότητα, μερικές από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου έχουν κάνει τις μεγαλύτερες προόδους στην επιβίωση των παιδιών από το 1990.
Λίγες χαμηλού εισοδήματος χώρες με υψηλά ποσοστά παιδικής θνησιμότητας, όπως το Μπαγκλαντές, η Αιθιοπία, η Λιβερία, το Μαλάουι, το Νεπάλ και η Ενωμένη Δημοκρατία της Τανζανίας, έχουν ήδη μειώσει τα ποσοστά θανάτων κάτω των 5 ετών κατά τα δύο τρίτα ή και περισσότερο από το 1990, επιτυγχάνοντας τον Αναπτυξιακό Στόχο για τη μείωση των παιδικών θανάτων πριν το 2015.
Σε παγκόσμιο επίπεδο ο ρυθμός μείωσης επιταχύνθηκε, παρουσιάζοντας τριπλασιασμό του ετήσιου ρυθμού μείωσης από το 1990. Στην Υποσαχάρια Αφρική ο ρυθμός της μείωσης έχει υπερπενταπλασιαστεί από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Κατά τα τελευταία επτά χρόνια, η περιοχή της Ανατολικής και Νότιας Αφρικής παρουσιάζει μια από τις καλύτερες επιδόσεις στον κόσμο, με μείωση της κάτω των πέντε ετών θνησιμότητας με ετήσιο ρυθμό 5,3% μεταξύ 2005-2012.
Αντίθετα, η Δυτική και Κεντρική Αφρική κατέγραψε τα χαμηλότερα επίπεδα προόδου στην παιδική επιβίωση, σε σύγκριση με άλλες περιοχές του πλανήτη. Η περιοχή έχει επίσης τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας, με σχεδόν ένα στα οκτώ παιδιά να πεθαίνει πριν από την ηλικία των πέντε ετών. Στην ουσία η Δυτική και Κεντρική Αφρική δεν παρουσίασε σχεδόν καμία μείωση στον αριθμό των παιδιών που πεθαίνουν κάθε χρόνο από το 1990.
Η πνευμονία, η διάρροια και η ελονοσία παραμένουν οι κύριες αιτίες των θανάτων παιδιών σε παγκόσμιο επίπεδο, στοιχίζοντας τη ζωή σε περίπου 6.000 παιδιά κάτω των πέντε ετών κάθε μέρα. Ο υποσιτισμός συντελεί σχεδόν στους μισούς από αυτούς τους θανάτους.
Ο πρώτος μήνας της ζωής είναι ο πιο επισφαλής για ένα μικρό παιδί. Το 2012, σχεδόν τρία εκατομμύρια βρέφη έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια του πρώτου μήνα της ζωής τους, κυρίως από αιτίες που μπορούν εύκολα να προληφθούν.
Η αντιστροφή αυτών των καταστροφικών τάσεων απαιτεί άμεση δράση σε πολλαπλά μέτωπα, όπως περιγράφεται στους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας – τη μείωση της φτώχειας, τη μείωση της μητρικής θνησιμότητας, την ενίσχυση της εκπαίδευσης και της ισότητας των φύλων, καθώς και την προαγωγή της περιβαλλοντικής βιώσιμης ανάπτυξης.
