Ο OΔΥΣΣΕΑΣ KΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΓΥΡΙΖΕΙ ΣΕΛΙΔΑ
Oι γάμοι με Imerys-Kerneos απέφεραν στο οικογενειακό ταμείο 150 εκ. μετρητά και 214 εκ. σε μετοχές Mα απόφαση μπορεί να αλλάξει τον ρου της ιστορίας. Και στην περίπτωση του Οδυσσέα Κυριακόπουλου, οι αποφάσεις που έχει λάβει από τον Ιούνιο του 2013 μέχρι σήμερα, σηματοδοτούν την αλλαγή σελίδας στην S&B Βιομηχανικά Ορυκτά, η οποία κουβαλά μία ιστορία, μία παράδοση 80 και πλέον ετών.
Ο μέχρι πρότινος πρόεδρος του ομίλου μαζί με τη μητέρα του, Καίτη, εμβληματική φυσιογνωμία της ελληνικής βιομηχανίας- δεν είναι τυχαίο πως την αποκαλούν στους επιχειρηματικούς κύκλους «η τρομερή κυρία της βιομηχανίας»- εδώ και ενάμιση χρόνο περίπου προχωρούν σε κινήσεις «εξόδου» από την Ελλάδα.
Μειώνουν όλο και περισσότερο το ελληνικό «στίγμα» της πρώην «Αργυρομεταλλευμάτων και Βαρυτίνης» που ίδρυσε ο παππούς του Κυριακόπουλου το 1934 και την οδηγούν στην «ελίτ» των παγκοσμίων ομίλων μεταλλευμάτων υπό τη σκέπη ξένων πολυεθνικών δυνάμεων.
Ακόμη και αν αυτό σημαίνει πως οι ίδιοι δεν έχουν τον μετοχικό και διοικητικό έλεγχο. Ακόμη και αν οι κινήσεις τους σχολιάζονται αρνητικά στα επιχειρηματικά σαλόνια, με κάποιες φωνές να μιλούν για εύκολη «απόδραση» από τις αντιξοότητες της ελληνικής οικονομίας.
Ο Οδυσσέας Κυριακόπουλος όμως, συνηθισμένος να δέχεται πυρά τόσα χρόνια είτε με αφορμή τις εξορύξεις σε Μήλο και Γκιώνα με τους πολέμιούς του να μιλούν για καταστροφή του περιβάλλοντος, είτε με αφορμή τα ισχυρά ερείσματά του στα κόμματα εξουσίας, κάνοντας πολλούς να μιλούν για διευκόλυνση των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων κάθε φορά που βαλλόταν, έκρινε πως ήρθε το «πλήρωμα του χρόνου» να βγάλει την εταιρία από τα στενά ελληνικά πλαίσια που ασφυκτιούσε.
Η δυσκολία εξεύρεσης νέων κεφαλαίων, το αυξημένο κόστος χρηματοδότησης, το αβέβαιο ρευστό πολιτικό- οικονομικό σκηνικό των τελευταίων ετών, αλλά και οι «περιπέτειες» της S&B σε Μήλο και Γκιώνα έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην απόφασή του να πουλήσει τις βασικές δραστηριότητές της. Βέβαια, βαρύνοντα ρόλο έπαιξε και το τίμημα, αφού ως γνωστόν ο Οδυσσέας Κυριακόπουλος ξέρει πότε είναι η κατάλληλη στιγμή να ανέβει στο… τρένο των ευκαιριών και να μην το αφήνει να προσπερνά και μάλιστα με το… αζημίωτο.
Πριν από μερικές ημέρες ο 63χρονος βιομήχανος προχώρησε στην πώληση της θυγατρικής «Ευρωπαϊκοί Βωξίτες» στον γαλλικό κολοσσό Kerneos, ο οποίος το 2013 είχε πωλήσεις 366 εκατ. ευρώ και διαθέτει παρουσία σε 120 χώρες. Η συγκεκριμένη δραστηριότητα είχε εξαιρεθεί από το άλλο big deal του Κυριακόπουλου τέσσερις μήνες νωρίτερα με τον βελγο- καναδικό όμιλο Imerys, ο οποίος απέκτησε το 61% της οικογένειας Κυριακόπουλου στην S&B και το 39% της Rhone Capital.
Ο Κυριακόπουλος είχε προσπαθήσει να πουλήσει ξανά τον κλάδο του βωξίτη προ τριετίας και μάλιστα βρέθηκε κοντά σε συμφωνία με τον όμιλο Μυτιληναίου, ο οποίος πρόσφερε τότε 30 εκατ. ευρώ, όμως, τελικά οι συζητήσεις δεν προχώρησαν. Στα επιχειρηματικά πηγαδάκια έλεγαν πως ο Κυριακόπουλος αποτιμούσε την δραστηριότητα αυτή στα 61 εκατ. ευρώ, ποσό που φάνηκε υψηλό στην πλευρά Μυτιληναίου.
Τώρα οι Γάλλοι προσέφεραν 40 εκατ. ευρώ και μάλιστα καθίστανται κυρίαρχοι στην αγορά βωξίτη στην Ελλάδα. Από το 2012 ελέγχουν και το 53% της ΕΛΜΙΝ- Ελληνικές Μεταλλευτικές Επιχειρήσεις (το υπόλοιπο 47% κατέχουν οι Γιάννης Σ. Βαρδινογιάννης και Λ. Πολυχρονόπουλος) και στα σχέδιά τους είναι η συγχώνευση με την «Ευρωπαϊκοί Βωξίτες», δημιουργώντας έναν ισχυρό όμιλο με δυνατό χαρτοφυλάκιο πελατών και ανταγωνιστικά μεγέθη.
Τα big deals του Οδυσσέα Κυριακόπουλου με Kerneos και Imerys αύξησαν σημαντικά τη ρευστότητα του οικογενειακού ταμείου. Μέσα σε ένα τετράμηνο αποκόμισαν συνολικά 150 εκατ. ευρώ σε μετρητά (40 εκ. ευρώ από τον βωξίτη και 110 εκατ. ευρώ από την Imerys) και 214 εκατ. ευρώ σε μετοχές της Imerys. Και αυτό έπαιξε το δικό του ρόλο για τις τελευταίες κινήσεις της.
Για όσους γνωρίζουν τη μεθοδικότητα και την ευελιξία με την οποία κινείται ο μεγαλοβιομήχανος, από το 2013 είχαν «ψυχανεμιστεί» την αλλαγή πλεύσης. Από τότε που προχώρησε σε δημόσια πρόταση μαζί με την Delphi για την απόκτηση του 100% των μετοχών της S&B και στην έξοδό της από το χρηματιστήριο Αθηνών με την ταυτόχρονη μεταφορά της έδρας στο Λουξεμβούργο.
Το ελληνικό χρηματιστήριο αποδείχθηκε πολύ «μικρό» για να αντλήσει η εμβληματική εταιρία τα κεφάλαια που χρειαζόταν, οι ξένες τράπεζες είχαν αποχωρήσει η μία μετά την άλλη και οι ελληνικές αντιμετώπιζαν προβλήματα ρευστότητας. Έτσι, ο Κυριακόπουλος έπρεπε να βρει νέες διεξόδους. Έτσι, αποφάσισε την έξοδο από το ταμπλό και προχώρησε και στην έκδοση ομολόγου παρά το τσουχτερό επιτόκιο του 9% λόγω του ρίσκου των αγορών.
Την περίοδο εκείνη, πολλοί ήταν εκείνοι που στοιχημάτιζαν πως νομοτελειακά και σταδιακά η S&B, ο διεθνοποιημένος όμιλος που το 2013 είχε τζίρο 441 εκατ. ευρώ και με παρουσία σε όλον τον κόσμο, θα άφηνε πίσω της την Ελλάδα.
Βέβαια, ο Οδυσσέας Κυριακόπουλος σε καμία περίπτωση δε θεωρεί πως η οικογένειά του «προδίδει» την χώρα του. Άλλωστε, όπως έχει δηλώσει πρόσφατα ο ίδιος, πληρώνουν τους φόρους τους στην Ελλάδα για τα παγκόσμια εισοδήματά τους σε προσωπικό επίπεδο, ενώ τα κέρδη της Imerys που θα αντιστοιχούν στις μετοχές τους θα πάνε στην εταιρία στο Λουξεμβούργο και θα επιστρέφουν στην Ελλάδα, όπου φορολογούνται ως κέρδη διανομής.
ΜΙΚΡΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ
Ποια είναι όμως, πλέον η επιχειρηματική παρουσία της οικογένειας Κυριακόπουλου στην Ελλάδα; Στην ουσία μένει με τη Μοτοδυναμική, η οποία αντιπροσωπεύει την Porsche στην χώρα μας και άλλα ηχηρά brands, όπως τις μοτοσικλέτες Yamaha, αλλά και με μια σειρά ακινήτων στο real estate που διαθέτει στο portfolio της.
Βέβαια και η Μοτοδυναμική με κεφαλαιοποίηση 4 εκατ. ευρώ, έχει κλυδωνιστεί από την οικονομική κρίση στην αγορά αυτοκινήτου, παρουσιάζοντας ζημίες προ φόρων 337 χιλ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2014. Πάντως, παρά την πώληση της S&B στην Imerys, η οικογένεια Κυριακόπουλου συνεχίζει κανονικά το έργο της και τη συνεισφορά της στον τουρισμό, την οικονομία και τον πολιτισμό της Μήλου μέσω του Μεταλλευτικού Μουσείου, στις προθήκες του οποίου περικλείεται όλη η γεωλογική και μεταλλευτική ιστορία του νησιού, αλλά και μέσω του συνεδριακού κέντρου «Γ. Ηλιόπουλος».
Πριν από μερικούς μήνες μάλιστα, η οικογένεια αποφάσισε να προχωρήσει και στη δημιουργία άμπελου σε ένα από τα ορυχεία που αποκατέστησε για την παραγωγή κρασιού. Δεν είναι τυχαίο πως τη συμβολή της αυτή στη Μήλο είχαν δει ιδίοις όμμασι και οι Ευρωπαίοι υπουργοί Περιβάλλοντος που είχαν επισκεφθεί το νησί τον Μάιο του 2014 στα πλαίσια του συμβουλίου που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα.
ME 4,4% ΣTHN «AYTOKPATOPIA» TΩN ΦPEP- NTEMAPE
Iσχυρός μέτοχος τώρα στον κολοσσό των 4 δισ. ευρώ
O Oδυσσέας Kυριακόπουλος, λίγο μετά τον «γάμο» με την Imerys είχε χαρακτηρίσει σε συνέντευξή του «υπέρβαση σε προσωπικό επίπεδο να παραχωρήσει τον έλεγχο της S&B Bιομηχανικά Oρυκτά που δημιούργησε η οικογένειά του» σε κάποιον άλλον όμιλο. Όμως, πλέον η οικογένεια Kυριακόπουλου αποτελεί τον τρίτο ισχυρότερο μέτοχο στην «αυτοκρατορία» που έχουν χτίσει δύο εμβληματικές επιχειρηματικές οικογένειες, του Άλμπερτ Φρερ από το Bέλγιο και του Πολ Nτεμαρέ από τον Kαναδά.
Θα ελέγχει το 4,4% του μετοχικού κεφαλαίου της Imerys ενός πολυεθνικού κολοσσού στον κλάδο των μετάλλων και των εξορύξεων που έχει φτάσει να διαθέτει κεφαλαιοποίηση 4 δισ. ευρώ. Που διαθέτει παρουσία σε περισσότερες από 50 χώρες του εξωτερικού και με περισσότερες από 250 βιομηχανικές τοποθεσίες, λειτουργεί πάνω από 120 ορυχεία και εξάγει 30 διαφορετικά ορυκτά ή οικογένειες ορυκτών.
Oι πωλήσεις δε, της εισηγμένης στο γαλλικό χρηματιστήριο εταιρίας ανέρχονται κοντά στα 3,9 δις. ευρώ, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, ενώ διαθέτει ισχυρό χαρτοφυλάκιο βιομηχανικών πελατών σε όλον τον κόσμο. Kαι η S&B Bιομηχανικά Oρυκτά σίγουρα είναι μία από τις σημαντικότερες βιομηχανίες στην Eλλάδα και στο εξωτερικό, όμως, δεν έχει τα μεγέθη της βελγο- καναδικών συμφερόντων εταιρίας. O τζίρος της το 2013, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, ανήλθε στα 441 εκατ. ευρώ, ενώ έχει παρουσία σε 22 χώρες και μετρά 47 εργοστάσια, 26 ορυχεία και 26 κέντρα διανομής σε παγκόσμιο επίπεδο.
O ίδιος ο Oδυσσέας Kυριακόπουλος θα έχει παρουσία και στο Διοικητικό Συμβούλιο της Imerys, αν και ο ρόλος του θα είναι μη εκτελεστικός. Όλα αυτά βέβαια, όταν ληφθούν όλες οι απαραίτητες εγκρίσεις για την τυπική ολοκλήρωση της συμφωνίας S&B και Imerys.
O Έλληνας βιομήχανος πάντως, και πριν ακόμη την επίτευξη της συμφωνίας με τον βελγικο- καναδικών συμφερόντων κολοσσό απολάμβανε την εκτίμηση των ιδρυτών της Imerys. Δεν είναι τυχαίο πως η εξωστρεφής στρατηγική του Kυριακόπουλου στην S& B είχε προσελκύσει και στο παρελθόν το ενδιαφέρον της Imerys. Mάλιστα, η τελευταία είχε χτυπήσει την πόρτα της S& B το 1999, αλλά τότε ο Kυριακόπουλος αρνήθηκε την πρόταση εξαγοράς μετοχών, αφού δε χρειαζόταν κεφάλαια.
Λίγο πριν την αλλαγή κυβέρνησης έκλεισε το πρώτο deal
O ΣEB, ο IOBE και τα πολιτικά ερείσματα
Ο Οδυσσέας Κυριακόπουλος από τη φύση του εξωστρεφής χαρακτήρας και συνηθισμένος στην κουλτούρα του εξωτερικού, από τότε που σπούδαζε σε Λονδίνο, Αυστρία και Γαλλία, κινείτο ανέκαθεν στο «μεταίχμιο» της επιχειρηματικής και πολιτικής ζωής. Ως πρόεδρος του ΣΕΒ από το 2000 έως και το 2006 και ως πρόεδρος του ΙΟΒΕ από το 2011, ήταν ιδιαίτερα δραστήριος στα «κοινά» του επιχειρείν και με ηχηρές παρεμβάσεις, οι οποίες περιστρέφονταν κυρίως γύρω από τις στρεβλώσεις του υψηλού ενεργειακού κόστους, την γραφειοκρατία, την έλλειψη ρευστότητας που «πνίγει» τις επιχειρήσεις.
Ζητήματα τα οποία εξακολουθεί να θίγει στις δημόσιες τοποθετήσεις του, αλλά και στις συζητήσεις με όλους τους θεσμικούς φορείς της βιομηχανίας και της επιχειρηματικότητας. Ο Κυριακόπουλος ανέκαθεν θεωρείτο πως είχε ισχυρά ερείσματα σε ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία. Κάτι το οποίο δεν είναι μεμπτό, όμως, πολλοί όλα αυτά τα χρόνια τον έχουν επικρίνει για «δώρα και δωράκια» από πολιτικούς για τη διευκόλυνση των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων.
Για παράδειγμα «δωράκι» θεωρήθηκε η έγκριση από την πρώην υπουργό Περιβάλλοντος του ΠΑΣΟΚ, Τίνα Μπιρμπίλη μιας «χαλαρής» περιβαλλοντικής άδειας για τον όμιλο, δίνοντάς του πίστωση χρόνου ως το 2014 να βελτιώσει τις τεχνικές εξόρυξης. Kατά σύμπτωση, πάντως, λίγο πριν την αλλαγή κυβέρνησης ο βιομήχανος έκλεισε το πρώτο μεγάλο deal της S&B με την Imerys.
Με το νέο πολιτικό σκηνικό στην χώρα και την έλευση του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία ο Κυριακόπουλος θεωρείται έξω από τα «πολιτικά νερά» του. Ανεξαρτήτως προσωπικής ιδεολογίας και κομματικών πεποιθήσεων, ο 63χρονος επιχειρηματίας φαίνεται να θέλει να διατηρήσει αποστάσεις από την τρέχουσα πολιτική κατάσταση.
Δεν είναι τυχαίο πως προεκλογικά σε συνέντευξή του τον Δεκέμβριο είχε υποστηρίξει ότι «δεν πιστεύω πως οι ξένοι θα μας χαρίσουν το χρέος. Αυτά είναι για εσωτερική κατανάλωση και μάλιστα μερικοί ισχυρίζονται πως θα κερδίσουν μια ευνοϊκή ρύθμιση με τον τσαμπουκά», αποδομώντας στην ουσία μέρος της ρητορικής του ΣΥΡΙΖΑ τότε περί κουρέματος του χρέους.
Τότε είχε τονίσει επίσης, πως έχουμε ανάγκη τους εταίρους μας, καθώς με εκείνους συναλλασσόμαστε, όπως και ότι οι μεταρρυθμίσεις είναι αναγκαία συνθήκη για να γίνουμε ανταγωνιστικοί. Η πολυπλόκαμη γραφειοκρατία, η πολυνομία και η έλλειψη δικαιοσύνης πρέπει να εκλείψουν άμεσα για να μπορούν να σταθούν οι όποιες επενδύσεις, σύμφωνα με τον ίδιο.
Στους επιχειρηματικούς κύκλους ψιθυρίζεται πως το νέο σκηνικό στην ελληνική πολιτική σκηνή, πάντως, αλλά και το ρευστό περιβάλλον ως προς τις σχέσεις μας με την Ευρώπη βάρυναν και αυτά στην απόφαση του Κυριακόπουλου να μειώσει περαιτέρω την παρουσία του στην Ελλάδα.
