Το διαζύγιο, οι διαμάχες για την περιουσία, οι ισορροπίες των τριών διαδόχων και οι οικονομικοί τριγμοί στον όμιλο των 829 εκ. ευρώ
«Στο πλευρό του πατριάρχη στέκεται η κόρη του, Μαρί, ενώ δίπλα στη μητέρα τους, Πόπη, βρίσκονται τα άλλα δύο παιδιά τους, Γιάννης και Τίνα»
Tο σενάριο της κινηματογραφικής ταινίας Κράμερ εναντίον Κράμερ θυμίζει ο «εμφύλιος» που έχει ξεσπάσει ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας Δασκαλαντωνάκη. Στο φόντο της συγκρούσεις, πάθη, ξενοδοχεία, και δύο αντίπαλα στρατόπεδα εν μέσω μιας τεράστιας περιουσίας, αλλά και εν μέσω της κρίσης που έχει πλήξει τον τουριστικό κλάδο και θέτει τον όμιλο σε κατάσταση… εκτάκτου ανάγκης.
Το διαζύγιο του Νίκου και της Πόπης Δασκαλαντωνάκη, αλλά και οι διαμάχες για τον έλεγχο του ομίλου, που μετρά 19 ξενοδοχεία Grecotel, 13 ξενοδοχεία πόλης (Classical Hotel), τις επιχειρήσεις Fresh Gourmet, Yabanaki, Thalassea, Acreco, Charisma και ο κατάλογος συνεχίζεται με επενδύσεις σε τουριστικές μονάδες, βιομηχανική παραγωγή και επεξεργασία τροφίμων, καθώς και με επενδύσεις σε τεχνολογίες διαδικτύου, αποτελούν την αιχμή του δόρατος ενός «πολέμου», που ξέσπασε πριν από δύο χρόνια περίπου και συνεχίζεται με αμείωτη ένταση.
Οι επιχειρήσεις που ξεκίνησαν να «χτίζουν» τη δεκαετία του ’70 τα αδέλφια Νίκος και Τάκης Δασκαλαντωνάκης, αναδεικνύοντάς τις σήμερα στο μεγαλύτερο ξενοδοχειακό όμιλο με μερίδιο αγοράς το 2010 4,9%, έχουν μπει στο… κρεβάτι του Προκρούστη και των δικηγόρων, με τα μέλη της οικογένειας να διεκδικούν το καλύτερο «φιλέτο» τους για λογαριασμό τους ο καθένας.
Στο ένα στρατόπεδο βρίσκεται ο πατριάρχης Νίκος Δασκαλαντωνάκης με την κόρη του Μαρί και το σύζυγό της Νίκο Σηφουνάκη και στο άλλο η εν διαστάσει πλέον σύζυγός του, Πόπη, με τα άλλα τους δύο παιδιά, Γιάννη και Τίνα, όλοι τους μέτοχοι στην εταιρεία – κολοσσό.
Το γεγονός ότι στον έναν πόλο της σύγκρουσης έχει τεθεί και ο υφυπουργός Νίκος Σηφουνάκης, ο οποίος στο παρελθόν έχει αναλάβει πρωτοβουλίες για λογαριασμό της Grecotel, έχει τη δική του σημασία. Τη δική του σημασία έχει επίσης και το ότι στην άλλη πλευρά και συγκεκριμένα εκείνη του Γιάννη Δασκαλαντωνάκη βρίσκεται εκ των πραγμάτων και ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Θεόδωρος Βενιάμης (είναι πεθερός του Γιάννη, ο οποίος έχει παντρευτεί την κόρη του Μερίνη).
Αυτό δείχνει ότι ο πόλεμος χαρακωμάτων που έχει ξεσπάσει στην οικογένεια Δασκαλαντωνάκη, η οποία σε τίποτε δε θυμίζει πλέον, εκείνη την αγαπημένη οικογένεια που έδινε τα κοσμικά πάρτι στο «King George» ή όταν σύσσωμη παρίστατο στις φιλανθρωπικές εκδηλώσεις του ομίλου, ή ακόμη και όταν η Πόπη Δασκαλαντωνάκη εγκατέλειπε το 1966 το όνειρό της να σπουδάσει αρχιτεκτονική, για να αφοσιωθεί στον σύντροφό της Νίκο και στα τρία τους παιδιά, Μαρί, Γιάννη και Τίνα, έχει επεκταθεί και σε πολιτικό και επιχειρηματικό επίπεδο.
Πλέον, μιλούν μέσω των δικηγόρων τους και παρά τις προσπάθειες να βρεθεί μια εξωδικαστική λύση, αυτό μέχρι τώρα δεν κατέστη εφικτό, πράγμα που σημαίνει πως η κόντρα αυτή θα έχει βάθος και συνέχεια.
Το χρονικό
Όσο ψηλά κι αν έφτασε ο Νίκος Δασκαλαντωνάκης στον επιχειρηματικό κόσμο, δεν έπαψε ποτέ να είναι Κρητικός μέχρι το κόκαλο, όπως λένε οι στενοί του συνεργάτες και φίλοι. Γι’ αυτό και στο δικό του κώδικα αξιών, η δήλωση της μικρότερης κόρης του, Τίνας, πως «ο πατέρας μου έμελε να γίνει ο δήμιός μου» και ότι «η αδελφή μου είναι ο ιθύνων νους όλων όσων συμβαίνουν, για να έχει μεγαλύτερα προνόμια στην εταιρεία», ήταν πολύ «βαρειά», για να την αντέξει.
Όσοι τον γνωρίζουν καλά, μιλούν για έναν άνθρωπο συντετριμμένο την τελευταία διετία. Ανήμερα της γιορτής του το 2009, για «δώρο» του έλαβε τη διχόνοια και το διχασμό της οικογένειάς του. Ο Νίκος Δασκαλαντωνάκης έφυγε από το σπίτι, όπου έμεναν με την Πόπη, από τότε που έφυγαν από την Κρήτη, στην Εκάλη και μετακόμισε στην Κηφισιά, στην κατοικία της κόρης του Μαρί.
Η διχόνοια και οι πρώτες κόντρες προέκυψαν, όταν πριν από μια διετία η κα Δασκαλαντωνάκη με τα δυο τους παιδιά, Γιάννη και Τίνα, ζήτησαν από τον πρόεδρο της εταιρείας, Νίκο, να συγκληθεί το Δ.Σ. της εταιρείας με σκοπό να συζητηθούν: 1)ο κίνδυνος που διατρέχει ο όμιλος λόγω της κρίσης και 2)η αναγκαιότητα δημιουργίας υπηρεσίας εσωτερικού ελέγχου. Αυτό φέρεται να ενόχλησε τον κ. Νίκο Δασκαλαντωνάκη, καθώς διέκρινε πιθανό κίνδυνο διοικητικού και οικονομικού αδειάσματός του από τη διαχείριση του ομίλου.
Μπροστά στην άρνησή του, η σύζυγος με τα δύο του παιδιά προχώρησαν στη σύγκληση του Σώματος, γεγονός που οδήγησε τον πρόεδρο της Grecotel στο να αποστείλει εξώδικο, με το οποίο τους γνωστοποίησε πως δεν είναι μέλη του ΔΣ και σημείωνε πως «κατείχαν εικονικά ποσοστά μετοχών και απλώς επέστρεψαν τις μετοχές στον ιδιοκτήτη τους». Στην ουσία, τους έθεσε εκτός εταιρείας, ζητώντας την επιστροφή των μετοχών (η οικογένειά του κατείχε το 25% της Grecotel (το άλλο 25% το έχει ο αδερφός του Τάκης και το 50% ο γερμανικός κολοσσός της TUI, ο οποίος ουσιαστικά κινεί τα νήματα.
Η δικαίωση του Νίκου Δασκαλαντωνάκη επήλθε τον περασμένο Αύγουστο, οπότε και το Πρωτοδικείο Ρεθύμνου αναγνώρισε τον ισχυρισμό πως τα μέλη της οικογένειάς του δεν είχαν κανέναν άλλο ρόλο στην εταιρεία, πλην του εικονικού κι έτσι δεν είχαν κανένα μερίδιο της περιουσίας. Μια δικαστική νίκη ενάντια στην ίδια του την οικογένεια ωστόσο δεν τον χαροποίησε, αλλά επέτεινε την κακή ψυχολογική του κατάσταση. Τα πνεύματα έχουν οξυνθεί από τότε περισσότερο, μέχρι την επόμενη δίκη, ενώ την ίδια ώρα και η αγωγή του διαζυγίου εξελίσσεται σε δικαστικό θρίλερ, με την Πόπη Δασκαλαντωνάκη να κάνει λόγο για εξωσυζυγικές σχέσεις και ευνοϊκή μεταχείριση της Μαρί έναντι των άλλων δύο παιδιών τους και από την άλλη το Νίκο Δασκαλαντωνάκη να μιλά για υπεξαίρεση τραπεζικών λογαριασμών της εταιρείας Χάρισμα Α.Ε. και για «συνωμοσία» με τα παιδιά τους, Γιάννη και Τίνα, προκειμένου να τον εκδιώξουν από το σπίτι και τον όμιλο.
Η μοιρασιά
Στην πάλη για το ποιος θα είναι ο διάδοχος του «πατριάρχη» στη μετά – Νίκο εποχή κρύβεται, σύμφωνα με καλά γνωρίζοντες τα πρόσωπα του ομίλου, η αιτία για την ενδοοικογενειακή διαμάχη.
Κι αυτό, γιατί μέχρι τώρα οι αρμοδιότητες ήταν μοιρασμένες: ο Νίκος μαζί με τη Μαρί είχαν τον έλεγχο της Grecotel, της αλυσίδας των ξενοδοχείων παραθερισμού και διακοπών στην περιφέρεια, ο Γιάννης και η Τίνα είχαν αναλάβει τη διαχείριση των ξενοδοχείων πόλης της αλυσίδας Classical, ενώ η Πόπη ασκούσε ένα ρόλο γενικής επιβλέπουσας στα ξενοδοχεία του ομίλου και ήταν επικεφαλής των 19 κοσμηματοπωλείων, που λειτουργούσαν εντός των ξενοδοχειακών συγκροτημάτων.
Το λάθος του πατριάρχη των ξενοδοχείων ήταν προφανώς ότι επέλεξε να μην ορίσει τον διάδοχό του, μόλις εκείνος αποσυρθεί. Με τη Μαρί τα πηγαίνουν καλά, ενώ της αναγνωρίζει ότι είναι εργασιομανής. Ο Γιάννης γνωρίζει άριστα τις χρηματαγορές και υπήρξε εμπνευστής των city hotels, ενώ η Τίνα με τις εμπνεύσεις της, απογείωσε την καινοτομία των μονάδων τους. Από την επιλογή της μη επιλογής ξέσπασαν και οι κόντρες. Γιατί, για όσο καιρό οι επιχειρήσεις ευημερούσαν, το υποτιθέμενο ακριβοδίκαιο μοίρασμα δια του πέντε λειτουργούσε ομαλά. Μόλις οι ζημίες και τα χρέη διογκώθηκαν, τότε επήλθε και η σύγκρουση.
Τώρα και το ζήτημα της νομής της περιουσίας θα λυθεί στις δικαστικές αίθουσες.
Οι κυριότεροι σταθμοί στην πορεία του ξενοδόχου και οι ισχυροί φίλοι
Μια μικρή επιχείρηση ελαιολάδου αποδείχθηκε η αφετηρία ενός οικονομικού κολοσσού. Ξεκινώντας τη δεκαετία του ’60, τα δύο αδέλφια, Νίκος και Τάκης Δασκαλαντωνάκης έγιναν από τους μεγαλύτερους εμπόρους της Κρήτης.
Μόλις το 1976, ξεκίνησαν το ταξίδι τους στον κόσμο των ξενοδοχείων, χτίζοντας το πρώτο, το Rithymna Beach. Λίγο αργότερα, αγοράζουν μετοχές της επιχείρησης που μέχρι τότε διαχειριζόταν το ξενοδοχείο El Greco της περιοχής, αλλά ήδη το Ρέθυμνο αποδεικνυόταν «λίγο» για τα επιχειρηματικά τους σχέδια.
Η καθοριστική για την πορεία τους κίνηση έγινε μια δεκαετία αργότερα, όταν εξαγόρασαν το 50% των μετοχών της Grecotel από τον Κύπριο επιχειρηματία Δημήτρη Πιερίδη, ο οποίος είχε ιδρύσει την εταιρεία από κοινού με την TUI. Έτσι, ο όμιλος αποκτά σταδιακά οργανωμένη δομή και επεκτείνεται σε όλη την Ελλάδα.
Οι επόμενοι μεγάλοι σταθμοί στην πορεία τους είναι η επέκταση των δραστηριοτήτων τους σε Κέρκυρα, Ελούντα, η εξασφάλιση του management και η ριζική ανανέωση του Macedonia Palace στη Θεσσαλονίκη και η «μάχη» που έδωσαν με τον Παντελή Μαντωνανάκη για το Λαγονήσι, το οποίο τελικά κατοχυρώθηκε με απόφαση του υπουργείου Ανάπτυξης στο δεύτερο. Ο Νίκος Δασκαλαντωνάκης τότε, ήταν… πυρ και μανία, καθώς μιλούσε για ευνοϊκή μεταχείριση του αντιπάλου του.
Στα 33 χρόνια της επιχειρηματικής του πορείας, ο μεγαλοξενοδόχος απέκτησε ισχυρούς φίλους. Ένας από αυτούς είναι ο Μιχάλης Σάλλας, με τον οποίο οι δρόμοι τους είχαν συναντηθεί στην Κρήτη, πολύ πριν ο Δασκαλαντωνάκης αποφασίσει να επενδύσει στην Τράπεζα Πειραιώς (κατέχει περίπου το 5% των μετοχών), σε ένα συμπόσιο τραπεζιτών σε ξενοδοχείο του στο Ρέθυμνο και οι απαραίτητες συστάσεις είχαν γίνει από τον έτερο κοινό τους φίλο, Βαρδή Βαρδινογιάννη.
Ανάμεσα στους ισχυρούς του φίλους συγκαταλέγεται και ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης και μέχρι πρότινος και ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Θεόδωρος Βενιάμης, καθώς γνωρίζονταν από παλιά μέσω του Παντελή Σφηνιά. Οι σχέσεις τους όμως, διαταράχθηκαν, όπως αναφέραμε, καθώς ο εφοπλιστής είναι πεθερός του γιου του, Γιάννη Δασκαλαντωνάκη, ο οποίος και βρίσκεται σε σύγκρουση με τον πατέρα του.
Στους πολιτικούς του φίλους ανήκουν οι κ.κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, Μιχάλης Ρέππας, αλλά και βουλευτές της ΝΔ, όπως ο Άρης Σπηλιωτόπουλος που κατά καιρούς έχουν καταλύσει και στα δωμάτια των ξενοδοχείων τους.
ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ
Τα δάνεια, η TUI και οι φήμες πώλησης
Τα αίτια του ενδοοικογενειακού εμφυλίου τα γνωρίζουν σε βάθος οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές, όμως, και η οικονομική κρίση επέτεινε τις αντεγκλήσεις για τη διοικητική διαχείριση, ενώ πλέον με όλα αυτά που συμβαίνουν στους κόλπους της οικογένειας έχουν θορυβήσει και το Γερμανό συνέταιρο του Δασκαλαντωνάκη της TUI. Ο μεγαλύτερος tour operator στον κόσμο, που από το 1980 κατέχει το 50% της Grecotel και προσφέρει ταξιδιωτικές υπηρεσίες από αέρος, θαλάσσης και ξηράς, εξυπηρετώντας πάνω από 30 εκατ. πελάτες σε 180 χώρες παγκοσμίως, σε περίπτωση διάσπασης του ομίλου δεν αποκλείεται ακόμα και να αποχωρήσει από το συνεταιρισμό με τον Δασκαλαντωνάκη, αφού το τελευταίο που θέλει είναι η εμπλοκή της στη διαμάχη. Αν σε αυτό προσθέσει κανείς και τις ζημίες του ομίλου, οι οποίες σύμφωνα με την Τίνα Δασκαλαντωνάκη, ξεπερνούν τα 500 εκατ. ευρώ, τότε κατανοεί ότι, όχι μόνο η συνεργασία με την TUI κρέμεται από μια… κλωστή, αλλά και το μέλλον του ίδιου του ομίλου.
Oικονομικές δυσκολίες αντιμετωπίζει ο όμιλος και στα ξενοδοχεία πόλης (Classical Hotels), αφού ήδη προχώρησε σε «λουκέτα» σε δύο ξενοδοχεία – ναυαρχίδες του στην Αθήνα, το «Acropol» και το «Fashion House Hotel» στην Ομόνοια, αφού δεν μπορούσε να ανταποκριθεί σε ενοίκια και άλλες οικονομικές υποχρεώσεις. Μόνο για το δεύτερο, χρωστούσε στο Γηροκομείο Αθηνών που το νοίκιαζε 2,5 εκατ. ευρώ.
Η μεγάλη είσοδος του ομίλου στα ξενοδοχεία πόλης μέσω της Classical Hotels του έχει στοιχίσει ακριβά, γιατί παρά την απήχησή τους και την αυξημένη κίνηση το 2004, περίοδος των Ολυμπιακών Αγώνων, μετά τις συνεχόμενες απεργίες στο κέντρο της Αθήνας, αλλά και τα επεισόδια, ο κύκλος εργασιών μειώθηκε, ενώ οι δανειακές υποχρεώσεις τον Μάρτιο του 2010 έφταναν τα 136,6 εκατ. ευρώ.
Παράγοντες της ξενοδοχειακής αγοράς λένε πως είναι θέμα χρόνου για το Νίκο Δασκαλαντωνάκη να πουλήσει κομμάτια του ομίλου, ο οποίος αποτιμάται στα 869 εκατ. ευρώ, για να σώσει το σύνολο. Όμως για εκείνον, αυτό θα είναι η έσχατη λύση. Προς το παρόν, μαζί με την κόρη του Μαρί ρίχνουν το βάρος τους στο επενδυτικό σχέδιο των 200 εκατ. ευρώ για την κατασκευή ξενοδοχείων σε Βουλγαρία, Ουγγαρία, Σερβία και Τουρκία, ενώ αυξάνουν τη διαφημιστική δαπάνη κατά 30% σε σχέση με πέρυσι, για την προσέλκυση τουριστών στα 22 ξενοδοχεία σε Κρήτη, Ρόδο, Κω, Κέρκυρα, Μύκονο, Πελοπόννησο και Χαλκιδική.